Ο ναυτιλιακός τομέας θα είναι σχεδόν αγνώριστος το 2030, με νέες αγορές να έχουν δημιουργηθεί, νέους παγκόσμιους «παίκτες» στη διαχείριση και μεταφορά πρώτων υλών και εμπορευμάτων, νέες αγορές με εκατομμύρια καταναλωτές, αλλά και νέες εστίες έντασης. Στο νέο κόσμο θα υπάρχουν νικητές και ηττημένοι σε όλα τα επίπεδα: Χώρες θα χάσουν τμήμα της σημερινής κυριαρχίας τους στη θάλασσα, παραλιακές πόλεις θα κερδίσουν θέσεις στην παγκόσμια μάχη για τα νέα εμπορευματικά κέντρα από τους νέους θαλάσσιους άξονες που δημιουργούνται, οικονομίες θα επωφεληθούν από την αύξηση στη ζήτηση πρώτων υλών. Αναλόγως θα κληθούν να προσαρμοστούν οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη ναυτιλιακή βιομηχανία. Όμως η ελληνική ναυτιλία θα παραμένει κατά πάσα πιθανότητα κυρίαρχη στον κλάδο της. Στην έκθεση «Global Marine Trends 2030», που εκπόνησαν η Lloyd’s Register, η QinetiQ και το Πανεπιστήμιο Strathclyde της Γλασκώβης προ τεσσάρων ετών, τα συμπεράσματα μέχρι στιγμής αποδεικνύονται προφητικά. Οι Έλληνες συνεχίζουν να κυριαρχούν, ενώ ανεβαίνει συνεχώς η ισχύς των Κινέζων.

Οι ερευνητές προσπάθησαν να προβλέψουν πώς θα είναι η ναυτιλιακή βιομηχανία σε περίπου 20 χρόνια, δηλαδή το 2030, με βάση τρία πιθανά σενάρια: Με βάση το βασικό και πιθανότερο σενάριο, που ονομάζουν «Status Quo», ο πλανήτης θα συνεχίσει να πορεύεται όπως σήμερα, με την οικονομία να έχει τους γνωστούς ανοδικούς και καθοδικούς κύκλους, ενώ οι κυβερνήσεις θα προσπαθούν να καλύψουν τις απαιτήσεις των πολιτών με τη γνωστή βραχυπρόθεσμη λογική. Στο δεύτερο σενάριο   («Global Commons») οι κυβερνήσεις ασχολούνται πολύ σοβαρά με τα ζητήματα των περιορισμένων φυσικών πόρων και των προβλημάτων στο περιβάλλον, ενώ ο πλούτος μοιράζεται περισσότερο δίκαια μεταξύ των κατοίκων του πλανήτη. Στο τρίτο σενάριο («Competing Nations») τα έθνη-κράτη του πλανήτη δεν καταφέρουν να πετύχουν την αρμονία του προηγούμενου σεναρίου και ενδιαφέρονται πρωτίστως για τα δικά τους συμφέροντα. Έτσι, δημιουργείται ένας κόσμος σκληρού ανταγωνισμού και μηδενικού αθροίσματος.

Σύμφωνα με το βασικό σενάριο, η Κίνα θα παρουσιάσει τη μεγαλύτερη ανάπτυξη εμπορικού στόλου, με το μερίδιό της να αυξάνεται από 15% το 2010 σε 19% με 24% το 2030. Σημαντική είναι η επισήμανση σύμφωνα με την οποία οι εφοπλιστές από την Ελλάδα θα παραμένουν και το 2030 κυρίαρχη δύναμη με βάση τον αριθμό των εμπορικών πλοίων ιδιοκτησίας τους. Κάτι που σημαίνει πως από 20% της παγκόσμιας μεταφορικής δυναμικότητας το 2017 θα υπερβούν το προβλεπόμενο 24% των Κινέζων. Μεγάλη υποχώρηση εκτιμάται πως θα παρουσιάσει το μερίδιο της Ιαπωνίας, η οποία από το 12% του παγκόσμιου εμπορικού στόλου το 2010 θα περιοριστεί στο 5,6%-6,7% το 2030. Όσον αφορά τις επιμέρους κατηγορίες, το μερίδιο της Ευρώπης στον τομέα των τάνκερ θα περιοριστεί από 41% το 2010 σε 27%- 34% το 2030, ενώ το μερίδιο των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης θα αυξηθεί από 11% το 2010 σε 16%-19%. Τα τάνκερ κινεζικής ιδιοκτησίας θα αποτελούν το 10%-13% της αγοράς το 2030 από 7,6% το 2014. Αξίζει να υπενθυμιστεί πως οι Έλληνες σήμερα ελέγχουν ήδη πάνω από το 25% των δεξαμενοπλοίων διεθνώς.

ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ
Στον τομέα των πλοίων μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), η αγορά θα εξακολουθεί να βρίσκεται υπό την κυριαρχία της Μέσης Ανατολής, της Ευρώπης και της Ιαπωνίας το 2030. Ωστόσο, το μερίδιό τους θα περιοριστεί ελαφρώς λόγω της ανόδου της Κίνας και αφρικανικών χωρών.
Η μεγαλύτερη αύξηση στην ιδιοκτησία πλοίων μεταφοράς χύδην φορτίου θα καταγραφεί στην Κίνα, το μερίδιο της οποίας θα αυξηθεί από 22% το 2010 σε 26% με 31% το 2030. Μικρή πτώση ενδέχεται να σημειώσει το μερίδιο της Ευρώπης. Στον τομέα των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων το μερίδιο της Ευρώπης, που το 2010 έφτανε το 48%, θα περιοριστεί σε 29,5% με 35,6% το 2030, σύμφωνα με το βασικό σενάριο της έκθεσης. Αντίθετα, σημαντική αύξηση μεριδίου προβλέπεται για τα πλοία κινεζικής ιδιοκτησίας.

Σε ποια παγκόσμια οικονομία θα ανταγωνίζονται το 2030 οι παγκόσμιες ναυτιλιακές δυνάμεις; Σύμφωνα με το βασικό σενάριο, η παγκόσμια οικονομία το 2030 θα βρίσκεται υπό την κυριαρχία των ΗΠΑ και της Κίνας, την ίδια στιγμή που η θέση της Ινδίας θα ισχυροποιείται. Η Κίνα προβλέπεται πως θα ξεπεράσει τις ΗΠΑ με βάση το ΑΕΠ μέσα στη δεκαετία του 2020, αλλά τη σημαντικότερη εξέλιξη θα αποτελεί η ραγδαία άνοδος της Ινδίας στη σχετική κατάταξη, η οποία προ- βλέπεται να σκαρφαλώσει από την 9η θέση το 2010 στην πρώτη τριάδα εντός της δεκαετίας του 2020. Το 2030, το ΑΕΠ της χώρας θα είναι διπλάσιο από αυτό της Ιαπωνίας και περισσότερο από το μισό των ΗΠΑ. Η παγκόσμια οικονομία θα είναι πε- ρίπου 2,6 φορές μεγαλύτερη σε σύγκριση με το 2010.

Ο εμπορικός ανταγωνισμός το 2030 θα επηρεάζεται και από τις αλλαγές στο επίπεδο των καταναλωτών. Σύμφωνα με τους αναλυτές, η παγκόσμια οικονομία δεν θα εξαρτάται απόλυτα
από τις πλούσιες χώρες, αφού η μεσαία τάξη του πλανήτη θα έχει αυξηθεί κατά 40%-50% σε σύγκριση με σήμερα, με την Κίνα και την Ινδία να έχουν συμβάλει στα δύο τρίτα της συγκεκριμένης ανόδου. Συνεπώς, και η ζήτηση για θαλάσσιες μεταφορές θα έχει μετατοπιστεί αναλόγως, αφού κάποιοι προβλέπουν πως η Ινδία μπορεί να ξεπεράσει ακόμα και την Κίνα ως η χώρα με τον δεύτερο μεγαλύτερο πληθυσμό που ανήκει στη μεσαία τάξη, μέχρι το 2025 (οι ΗΠΑ διατηρούν την πρωτιά).
Συνολικά, η καταναλωτική δύναμη της αναπτυσσόμενης Ασίας θα αυξηθεί κατά 8 φορές μεταξύ του 2010 και του 2030, την ίδια στιγμή που η καταναλωτική ισχύς των κατοίκων χωρών-μελών του ΟΟΣΑ θα αυξηθεί μόλις τρεις φορές. Μπορεί η ανισότητα μεταξύ πλουσίων και αναπτυσσόμενων χωρών να περιοριστεί, αλλά περίπου το 45% του πληθυσμού των χωρών της Υποσαχάριας Αφρικής θα εξακολουθεί να ζει μέσα στη φτώχεια.