H νίκη του Ντόναλντ Τραμπ
Άρθρο του Γιώργου Τζογόπουλου
Τα περισσότερα διεθνή μέσα ενημέρωσης εκφράζουν την έκπληξή τους για το αποτέλεσμα των Αμερικανικών προεδρικών εκλογών. Όλους τους προηγούμενες μήνες είχαν στηρίξει την κάλυψη της προεκλογικής εκστρατείας σε αμφιβόλου εγκυρότητας δημοσκοπήσεις, οι οποίες σχεδόν στο σύνολό τους έδιναν το προβάδισμα στην υποψήφια των Δημοκρατικών, Χίλαρι Κλίντον, χωρίς να αναλύουν σωστά το προφίλ των ψηφοφόρων του αντιπάλου της και νέου Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ. Ωστόσο, το αποτέλεσμα κάθε άλλο παρά εκπλήσσει. Όχι μόνο επειδή τα τελευταία χρόνια υπάρχει σε διάφορες χώρες έντονη «αντισυστημική διάθεση» αλλά και γιατί ο Τραμπ ενέπνεε μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στο θέμα που απασχολεί περισσότερο από κάθε άλλο τον εκάστοτε ψηφοφόρο: την οικονομία.
Στο φύλλο της 8ης Οκτωβρίου έγραφα χαρακτηριστικά: «Στον τομέα της οικονομίας ο Τραμπ υπερτερεί της Κλίντον. Ειδικότερα, δημοσκόπηση της εταιρείας Gallup δείχνει ότι το 50% των ερωτηθέντων προτιμάει τον εκκεντρικό υποψήφιο των Ρεπουμπλικάνων έναντι 47%, που προτιμάει την υποψήφια των Δημοκρατικών. Επίσης, το 53% εμπιστεύεται περισσότερο τον Τραμπ για τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος έναντι 44% της Κλίντον. Ακόμα και στο θέμα της φορολόγησης το ποσοστό του πρώτου είναι 51% και της δεύτερης 44%. Τα στοιχεία αυτά παρουσιάζουν σημαντικό προβάδισμα για τον Τραμπ και ίσως αποδειχθούν καθοριστικά την 8η Νοεμβρίου».
Οι επόμενοι δύο μήνες μέχρι να ορκιστεί πρόεδρος ο Τραμπ θα έχουν μεταβατικό χαρακτήρα. Ο εκκεντρικός Ρεπουμπλικάνος πολιτικός θα αρχίσει να δείχνει αν πράγματι εννοούσε όσα έλεγε προεκλογικά ή όχι. Η απόφαση, πάντως, των υπουργών εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να συναντηθούν αυτή την Κυριακή στις Βρυξέλλες για να συζητήσουν την επόμενη μέρα, αποτυπώνει την ανησυχία τους. Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι θα αναθεωρήσει ίσως την αμερικανική στήριξη στους παραδοσιακούς συμμάχους της εντός και εκτός ΝΑΤΟ, ενώ δεν πιστεύει ιδιαίτερα στη λογική της ευρωπαϊκής ενοποίησης.
Όσον αφορά τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα, η ελληνική κρίση χρέους δεν αποτελεί προτεραιότητα για τον Τραμπ. Στο παρελθόν έχει αναφέρει ότι η Γερμανία είναι αυτή που πρέπει να δώσει λύση και όχι οι Ηνωμένες Πολιτείες. Αν δεν αλλάξει στάση, η Ελλάδα θα χάσει ένα σημαντικό σύμμαχό της – σε επίπεδο ρητορικής – στη μάχη που δίνει για αναδιάρθρωση χρέους. Επειδή, πάντως, η Γερμανία επιθυμεί την παραμονή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα, το ζήτημα αφορά περισσότερο την Ευρώπη παρά την Αμερική - έτσι κι αλλιώς, ώστε να βρεθεί συμβιβαστική λύση. Από εκεί και πέρα απομένει να δούμε ποιον ακριβώς αντίκτυπο θα έχει στην εξωτερική πολιτική του νέου Αμερικανού προέδρου ο ελληνικής καταγωγής σύμβουλός του, Tζορτς Παπαδόπουλος. Ο κ. Παπαδόπουλος έχει τοποθετηθεί υπέρ της ενεργειακής συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ και κατά της Τουρκίας. Αν τα λόγια του ακολουθηθούν από έργα, η Ελλάδα θα ευνοηθεί.
Τέλος, με εξαιρετικό ενδιαφέρον αναμένεται η στρατηγική του Τραμπ απέναντι στη Ρωσία. Τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης χαιρετίζουν τη νίκη του εκκεντρικού πολιτικού όπως και ο Ρώσος πρόεδρος Βλάντιμιρ Πούτιν, καθώς ο πρώτος έχει υποσχεθεί την έναρξη ενός νέου κεφαλαίου στις διμερείς σχέσεις. Μία στενή αμερικανορωσική συνεργασία μπορεί να συμβάλει στην επίλυση διεθνών προβλημάτων όπως η κρίση στη Συρία και την Ουκρανία αλλά μπορεί να αποβεί και επικίνδυνη για τις διεθνείς ισορροπίες. Πολλά θα εξαρτηθούν από την ομάδα υπουργών και συμβούλων που θα πλαισιώσουν τον 45ο Αμερικανό πρόεδρο. Ο ίδιος, πάντως, θα έχει την τελευταία λέξη, όπως είχε συμβεί και επί Τζορτς Μπους.