Αιχμές και μηνύματα από Σαμαρά - Το παρασκήνιο και οι στοχεύσεις των παρεμβάσεων του πρώην πρωθυπουργού
Το «μήνυμα» και οι θέσεις στα Εθνικά θέματα
Μόνο αναπάντεχη δεν ήταν για τους συνομιλητές του Αντώνη Σαμαρά, αλλά και για τους γνωρίζοντες τον τρόπο σκέψης και δράσης του πρώην πρωθυπουργού, η νέα δημόσια παρέμβασή του για τα εθνικά θέματα, και δη τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Βλέπετε, μετά τον θόρυβο που είχε προκληθεί εξαιτίας της αμφισβήτησης από τον ίδιο της επιλογής για την διεξαγωγή διερευνητικών επαφών με την Άγκυρα σε εκείνη την αλήστου μνήμης συνέντευξή του στην «Καθημερινή» (και η οποία ερμηνεύθηκε ως ευθεία διαφοροποίηση από την κυβέρνηση Μητσοτάκη), ήταν περίπου φυσικό επόμενο να επανέλθει και να τοποθετηθεί ανάλογα με τις εξελίξεις.
Πολλώ δε μάλλον από τη στιγμή που όλα αυτά τα χρόνια που μεσολάβησαν από το τέλος της θητείας του στο Μέγαρο Μαξίμου έχει καταστήσει σαφές ότι επιθυμεί να αναγάγει τα ζητήματα εθνικής κυριαρχίας σε επίκεντρο της πολιτικής του ρητορικής, κάθε φορά που κρίνει ότι πρέπει να διατυπώσει συγκεκριμένη άποψη έναντι των γεγονότων με τον έναν ή τον άλλον τρόπο.
«Παρά τις προσπάθειες «κατευνασμού», παρά τις προσδοκίες για «ήσυχο καλοκαίρι», ο Ερντογάν απτόητος συνεχίζει να επιχειρεί την επιβολή κυριαρχίας», τόνιζε μεταξύ άλλων στην τελευταία του δήλωση ο Μεσσήνιος πολιτικός, αφήνοντας σαφείς αιχμές για τη διπλωματική τακτική της ελληνικής κυβέρνησης.
Με δεδομένο ότι ο ίδιος ακόμα και σήμερα επιθυμεί να ταυτιστεί επί προσωπικού με μια λογική δυναμικής αντιμετώπισης των εθνικών θεμάτων, παραπέμποντας ακόμα και στο 1993, κάθε άλλο παρά με καλό μάτι είχε δει την κριτική που του ασκήθηκε μετά την συνέντευξή του στην εφημερίδα που διευθύνει ο Αλέξης Παπαχελάς περί διαφορετικής στάσης του απέναντι στην Τουρκία τον καιρό που ήταν πρωθυπουργός (οπότε και οι επαφές των δύο πλευρών ήταν σε πλήρη εξέλιξη και στο υψηλότερο επίπεδο) σε σχέση με τις θέσεις που εκφράζει εσχάτως.
Η δυσαρέσκειά του διογκώθηκε μετά το πρωτοφανές για Ελληνα υπουργό Εξωτερικών -και πολιτικό γενικότερα- κρεσέντο του Νίκου Δένδια μέσα στην τουρκική πρωτεύουσα και δίπλα στον Τσαβούσογλου. Τότε κάποιοι, ακόμα και εντός της Ν.Δ., σχολίαζαν σκωπτικά ότι «μια τέτοια εικόνα δεν έχει ιστορικό προηγούμενο.
Δεν συνέβη ούτε επί κυβέρνησης Σαμαρά, ο οποίος, αν και δηλώνει σταθερά υπέρμαχος της αποτροπής και όχι της μετριοπάθειας, ακολούθησε ακριβώς την ίδια στρατηγική στο διπλωματικό πεδίο, με συνεχείς επικλήσεις στο Διεθνές Δίκαιο και ισχυροποίηση των συμμαχιών της χώρας με κράτη της ευρύτερης περιοχής».
Αυτήν την φορά, ωστόσο, ο Αντώνης Σαμαράς επέλεξε να εκφραστεί όχι μέσω μιας συνέντευξης σε ένα μεγάλο Μέσο, προκειμένου να αποφευχθούν σχόλια περί σύνδεσης των απόψεών του με διαφόρων ειδών δημοσιογραφικές και εκδοτικές επιδιώξεις, αλλά μέσω των social media.
Παράλληλα, μια επιπλέον εξήγηση για την απόφασή του να βγει στην αντεπίθεση με τόσο ηχηρό τρόπο συνιστά και η παραπομπή στις ελληνικές καλένδες της κύρωσης από την ελληνική Βουλή των συμβάσεων με τη Βόρεια Μακεδονία (τις οποίες είχε προαναγγείλει ότι θα καταψήφιζε), στον απόηχο των όσων συνέβησαν στο Euro, με την ελληνική πλευρά να απαιτεί άμεση διόρθωση των ανορθογραφιών των γειτόνων και να ανοίγει επισήμως θέμα μη τήρησης σημαντικών παραμέτρων της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Στόχος του, όπως λένε οι εν λόγω κύκλοι, είναι να αφήσει ένα ισχυρό στίγμα πολιτικής παρακαταθήκης, ωστόσο είναι κοινό μυστικό πως, αν και βλέπει με απόσταση τα εσωκομματικά του κυβερνώντος κόμματος, ο πρώην πρωθυπουργός επιθυμεί ξεκάθαρα να απευθυνθεί σε ένα κομμάτι της παραδοσιακής δεξιάς βάσης και της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Ν.Δ.
Σημειώνεται ότι, μεταξύ άλλων, με τον Αντώνη Σαμαρά συνομιλούν ο Ανδρέας Κατσανιώτης, η ευρωβουλευτής Αννα Ασημακοπούλου, ο Μίλτος Χρυσομάλλης, ο Δημήτρης Βαρτζόπουλος, ο Κώστας Καραγκούνης, ο Διονύσης Σταμενίτης και ο Περικλής Μαντάς.
Βλέπετε, μετά τον θόρυβο που είχε προκληθεί εξαιτίας της αμφισβήτησης από τον ίδιο της επιλογής για την διεξαγωγή διερευνητικών επαφών με την Άγκυρα σε εκείνη την αλήστου μνήμης συνέντευξή του στην «Καθημερινή» (και η οποία ερμηνεύθηκε ως ευθεία διαφοροποίηση από την κυβέρνηση Μητσοτάκη), ήταν περίπου φυσικό επόμενο να επανέλθει και να τοποθετηθεί ανάλογα με τις εξελίξεις.
Πολλώ δε μάλλον από τη στιγμή που όλα αυτά τα χρόνια που μεσολάβησαν από το τέλος της θητείας του στο Μέγαρο Μαξίμου έχει καταστήσει σαφές ότι επιθυμεί να αναγάγει τα ζητήματα εθνικής κυριαρχίας σε επίκεντρο της πολιτικής του ρητορικής, κάθε φορά που κρίνει ότι πρέπει να διατυπώσει συγκεκριμένη άποψη έναντι των γεγονότων με τον έναν ή τον άλλον τρόπο.
«Απολύτως δικαιωμένος»
Σε αυτήν, μάλιστα, τη συγκυρία είχε ακόμα έναν λόγο να το πράξει, καθώς, όπως επισημαίνουν πρόσωπα του στενού περιβάλλοντός του, θεωρεί εαυτόν απολύτως δικαιωμένο ενόψει του νέου μπαράζ προκλητικότητας από τον Ταγίπ Ερντογάν, αυτήν τη φορά στην πολύπαθη Κύπρο και με φόντο την επέτειο της τουρκικής εισβολής.«Παρά τις προσπάθειες «κατευνασμού», παρά τις προσδοκίες για «ήσυχο καλοκαίρι», ο Ερντογάν απτόητος συνεχίζει να επιχειρεί την επιβολή κυριαρχίας», τόνιζε μεταξύ άλλων στην τελευταία του δήλωση ο Μεσσήνιος πολιτικός, αφήνοντας σαφείς αιχμές για τη διπλωματική τακτική της ελληνικής κυβέρνησης.
Πολυδιάστατη στόχευση
Είναι προφανές ότι ο χρόνος και το περιεχόμενο της παρέμβασης Σαμαρά κρύβουν μια πολυδιάστατη στόχευση.Με δεδομένο ότι ο ίδιος ακόμα και σήμερα επιθυμεί να ταυτιστεί επί προσωπικού με μια λογική δυναμικής αντιμετώπισης των εθνικών θεμάτων, παραπέμποντας ακόμα και στο 1993, κάθε άλλο παρά με καλό μάτι είχε δει την κριτική που του ασκήθηκε μετά την συνέντευξή του στην εφημερίδα που διευθύνει ο Αλέξης Παπαχελάς περί διαφορετικής στάσης του απέναντι στην Τουρκία τον καιρό που ήταν πρωθυπουργός (οπότε και οι επαφές των δύο πλευρών ήταν σε πλήρη εξέλιξη και στο υψηλότερο επίπεδο) σε σχέση με τις θέσεις που εκφράζει εσχάτως.
Η δυσαρέσκειά του διογκώθηκε μετά το πρωτοφανές για Ελληνα υπουργό Εξωτερικών -και πολιτικό γενικότερα- κρεσέντο του Νίκου Δένδια μέσα στην τουρκική πρωτεύουσα και δίπλα στον Τσαβούσογλου. Τότε κάποιοι, ακόμα και εντός της Ν.Δ., σχολίαζαν σκωπτικά ότι «μια τέτοια εικόνα δεν έχει ιστορικό προηγούμενο.
Δεν συνέβη ούτε επί κυβέρνησης Σαμαρά, ο οποίος, αν και δηλώνει σταθερά υπέρμαχος της αποτροπής και όχι της μετριοπάθειας, ακολούθησε ακριβώς την ίδια στρατηγική στο διπλωματικό πεδίο, με συνεχείς επικλήσεις στο Διεθνές Δίκαιο και ισχυροποίηση των συμμαχιών της χώρας με κράτη της ευρύτερης περιοχής».
Βρήκε την ευκαιρία
Ως εκ τούτου, ο πρώην πρωθυπουργός βρήκε την ευκαιρία να προβεί σε μια κίνηση ακύρωσης της σχετικής επιχειρηματολογίας, επενδύοντας εκ νέου στην υιοθέτηση σκληρής επικοινωνιακής γραμμής με φόντο την προσπάθεια Ερντογάν να αλλάξει το status quo στα Βαρώσια.Αυτήν την φορά, ωστόσο, ο Αντώνης Σαμαράς επέλεξε να εκφραστεί όχι μέσω μιας συνέντευξης σε ένα μεγάλο Μέσο, προκειμένου να αποφευχθούν σχόλια περί σύνδεσης των απόψεών του με διαφόρων ειδών δημοσιογραφικές και εκδοτικές επιδιώξεις, αλλά μέσω των social media.
Παράλληλα, μια επιπλέον εξήγηση για την απόφασή του να βγει στην αντεπίθεση με τόσο ηχηρό τρόπο συνιστά και η παραπομπή στις ελληνικές καλένδες της κύρωσης από την ελληνική Βουλή των συμβάσεων με τη Βόρεια Μακεδονία (τις οποίες είχε προαναγγείλει ότι θα καταψήφιζε), στον απόηχο των όσων συνέβησαν στο Euro, με την ελληνική πλευρά να απαιτεί άμεση διόρθωση των ανορθογραφιών των γειτόνων και να ανοίγει επισήμως θέμα μη τήρησης σημαντικών παραμέτρων της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Δίαυλος επικοινωνίας
Οπως γίνεται αντιληπτό, στελέχη που διατηρούν ανοικτό δίαυλο επικοινωνίας με τον Μεσσήνιο, έσπευσαν να διαρρεύσουν πως η εξέλιξη αυτή ήταν απολύτως συμβατή με τα λεγόμενα και τους προβληματισμούς του. Οι γνωρίζοντες να ερμηνεύουν τον Αντώνη Σαμαρά και όσοι έζησαν δίπλα του στα χρόνια της πολιτικής ερήμου διαμηνύουν εδώ και καιρό πως θα συνεχίσει να μην παραμένει σιωπηλός ακολουθώντας το παράδειγμα του Κώστα Καραμανλή, ούτε οι παρεμβάσεις του θα τηρούν τις παραδοσιακές νόρμες της κομματικής νομιμότητας.Στόχος του, όπως λένε οι εν λόγω κύκλοι, είναι να αφήσει ένα ισχυρό στίγμα πολιτικής παρακαταθήκης, ωστόσο είναι κοινό μυστικό πως, αν και βλέπει με απόσταση τα εσωκομματικά του κυβερνώντος κόμματος, ο πρώην πρωθυπουργός επιθυμεί ξεκάθαρα να απευθυνθεί σε ένα κομμάτι της παραδοσιακής δεξιάς βάσης και της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Ν.Δ.
Τακτικές επισκέψεις
Σε ό,τι αφορά τη δεύτερη παράμετρο, πρόκειται για βουλευτές που επισκέπτονται τακτικά το γραφείο της Δημοκρίτου, οι οποίοι πάντως σε κάθε ευκαιρία υπογραμμίζουν ότι όχι μόνο δεν παίρνουν... γραμμή από τον Σαμαρά, αλλά βεβαίως ούτε ο ίδιος μπήκε ποτέ σε αυτήν τη διαδικασία.Σημειώνεται ότι, μεταξύ άλλων, με τον Αντώνη Σαμαρά συνομιλούν ο Ανδρέας Κατσανιώτης, η ευρωβουλευτής Αννα Ασημακοπούλου, ο Μίλτος Χρυσομάλλης, ο Δημήτρης Βαρτζόπουλος, ο Κώστας Καραγκούνης, ο Διονύσης Σταμενίτης και ο Περικλής Μαντάς.