Σε ιδιαίτερα συναινετικό και φιλικό κλίμα έγινε η τελετή παράδοσης και παραλαβής στο υπουργείο Εξωτερικών από τον απερχόμενο υπουργό Γιώργο Κατρούγκαλο στη νέα ηγεσία του υπουργείου υπό τον Νίκο Δένδια.

Στη σύντομη ομιλία του ο κ. Κατρούγκαλος εξέφρασε την πεποίθησή του ότι θα συνεχιστεί η φιλειρηνική πολιτική της χώρας, στηριγμένη στους κανόνες Διεθνούς Δικαίου. Περιέγραψε τις προτεραιότητες της ελληνικής διπλωματίας και αναφερόμενος στις επείγουσες εξελίξεις στην εξωτερική πολιτική, υπενθύμισε ότι για την επόμενη εβδομάδα είναι προγραμματισμένη συνεδρίαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων που θα εξετάσει το θέμα των κυρώσεων στην Τουρκία, ως απάντηση της ΕΕ στις παράνομες τουρκικές γεωτρήσεις εντός της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης.

Από την πλευρά του, ο νέος υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδια, ήταν λιτός στις δηλώσεις, λέγοντας ότι θα γίνει ενδελεχής ενημέρωση στην επόμενη συνάντηση με τους δημοσιογράφους. Ο κ. Δένδιας δήλωσε ότι η εξωτερική πολιτική δεν προσφέρεται για κομματικές αντιπαραθέσεις το προσεχές διάστημα και απαρίθμησε τους τέσσερις στόχους της νέας ηγεσίας του υπουργείου: 1- Συναίνεση στην εξωτερική πολιτική, Προάσπιση δικαιωμάτων της χώρας, 3- Ανάπτυξη της οικονομικής διπλωματίας, 4- Ενίσχυση των δεσμών με την ομογένεια.



Πολλά είναι ανοιχτά τα μέτωπα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής που κληρονομεί ο Νίκος Δένδιας.

Το πιο δύσκολο –και εκείνο που απαιτεί άκρως προσεκτικούς χειρισμούς καθώς άπτεται κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας- είναι το μέτωπο της Τουρκίας, όπυ ελοχεύει ο κίνδυνος θερμού «ατυχήματος». Το επόμενο διάστημα, μέχρι η νέα κυβέρνηση να βρει τους βηματισμούς της στο πλέγμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων θεωρείται ιδιαίτερα κρίσιμο, καθώς όπως εκτιμούν διπλωματικοί -και όχι μόνο- κύκλοι στην Αθήνα δεν αποκλείεται η Αγκυρα να προσπαθήσει να το εκμεταλλευτεί για να δημιουργήσει τετελεσμένα σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Ηδη δύο τουρκικά γεωτρύπανα και ένα ερευνητικό σκάφος επιχειρούν εντός της κυπριακή ΑΟΖ και αιωρείται πάνω από την Αθήνα η απειλή ότι θα επεκτείνει τις έρευνές της και στην υφαλοκρηπίδα της Ελλάδας γύρω από το σύμπλεγμα του Καστελόριζου, όπου η Τουρκία, κατά καθημερινή πλέον πρακτική, δεσμεύει περιοχές για ναυτικές ασκήσεις.

Στο πλέγμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων, ανοικτό παραμένει και το θέμα της επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια στο Αιγαίο, ενώ στο Κυπριακό η Ελλάδα, ως εγγυήτρια χώρα, σε σειρά εξελίξεων που αλλάζουν πλέον τα δεδομένα, όπως η απομάκρυνση από το ενδεχόμενο νέων συνομιλιών, μετά την κατάρρευσή τους στο Κραν Μοντάνα, την τουρκική απειλή για άνοιγμα των Βαρωσίων σε εποικισμό, τη δέσμη ιδεών που διατυπώνει ο πρόεδρος Αναστασιάδης για αποκεντρωμένη ομοσπονδία, που αποτελεί παρέκκλιση από τις έως τώρα προσπάθειες για διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία κ.ά.

Στα Βαλκάνια, υπάρχει η εκκρεμότητα της συνολικής διευθέτησης των διμερών σχέσεων. Οι διαπραγματεύσεις με την Αλβανία έχουν φθάσει σε προχωρημένο επίπεδο από την προηγούμενη ηγεσία του ΥΠΕΞ υπό τον Νίκο Κοτζιά, χωρίς όμως να προλάβουν να ολοκληρωθούν. Αυτό σημαίνει ότι, όταν και εφ’ όσον ξεπεραστεί η πολιτική κρίση στα Τίρανα, ο Νίκος Δένδιας θα πρέπει να ασχοληθεί επιμελώς με τις ελληνοαλβανικές σχέσεις.

Όσον αναφορά τη Συμφωνία των Πρεσπών, το οποίο μερίδα του κυβερνώντος κόμματος το ανάγει ως το σημαντικότερο πρόβλημα, παρουσιάζει ιδιομορφίες. Κι αυτό επειδή είναι πολλοί εκείνοι που ζητούν από τη νέα κυβέρνηση να ακυρώσει τη Συμφωνία, ωστόσο κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό αφ’ ενός επειδή δεν το επιτρέπει η ίδια η Συμφωνία και αφ’ ετέρου το ελληνικό κράτος έχεις συνέχεια στην άσκηση της εξωτερικής της πολιτικής ανεξαρτήτως τη κυβέρνησης που την ασκεί. Η ΝΔ, ως αξιωματική αντιπολίτευση, είχε ταχθεί εναντίον της Συμφωνίας και είχε επενδύσει πολιτικά στην αντίθεση μερίδας της κοινής γνώμης. Ξεκαθάρισε όμως, διά στόματος του ίδιου του αρχηγού της πως δεν τίθεται θέμα ακύρωσή της και θα τη σεβαστεί και εκείνο που πρόκειται να κάνει είναι να παρακολουθεί με αυστηρότητα την πιστή εφαρμογή της από την πλευρά των Σκοπίων.

Αποφάσεις στα μέτωπα αυτά δεν μπορούν να ληφθούν ανεξάρτητα από το πλέγμα των σχέσεων της Αθήνας τόσο με τις Βρυξέλλες και την Ουάσινγκτον, όσο και άλλους δρώντες στον ευρύτερο χώρο των Βαλκανίων και της Μεσογείου, όπως τη Μόσχα, το Βερολίνο και το Λονδίνο.

Το επόμενο διάστημα ο Νίκος Δένδιας θα κληθεί να δώσει το δικό του στίγμα στο υπουργείο Εξωτερικών και να ξεκαθαρίσει κατά πόσο θα πατήσει στα χνάρια του Νίκου Κοτζιά -ο οποίος ήταν εκείνος που χάραξε τη στρατηγική της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ στην εξωτερική πολιτική- ή αν και σε ποιο βαθμό θα κάνει διαφορετικές επιλογές.