Βουλή: Οι ιστορίες που διηγήθηκε ο Πιερρακάκης με φόντο το πανεπιστημιακό άσυλο
Με απάντηση σε ερώτηση που ετέθη από την αντιπολίτευση αναφορικά με τις σχεδιαστικές αρχές των συστημάτων, ξεκίνησε την ομιλία του στη Βουλή ο υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης, χρησιμοποιώντας ένα παράδειγμα: στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Όπως είπε, μόλις ιδρύθηκε η Government Digital Service το πρώτο πράγμα το οποίο έκαναν ήταν να αναρτήσουν ένα κείμενο με δέκα αρχές, ώστε ό,τι κάνουν να υπακούει σε αυτές τις αξίες.
Αναφέρε μάλιστα τέσσερις ενδεικτικά, όπως «Ξεκίνα με τις ανάγκες του χρήστη», «Κάνε λιγότερα», «Κάνε τα συστήματα ανοικτά» και «Χτίσε ψηφιακές υπηρεσίες».
Οπως σημείωσε, ξέρει ότι ακούγεται πολύ γενικό, αλλά έχει πάρα πολύ μεγάλη αξία γιατί μπορείς να ελέγχεις αν κάθε σύστημα υπακούει σε αυτές τις αρχές και τις σχεδιαστικές αξίες. Για παράδειγμα, αν δούμε την ιστοσελίδα μιας ελληνικής υπηρεσίας, ας πούμε τον ΕΦΚΑ, θα διαπιστώσουμε ότι δεν υπακούει σε αυτές τις αρχές – γιατί δεν τις έχουμε θέσει. Πρέπει λοιπόν να θέσουμε τις δικές μας αρχές και να ξεκινήσουμε να εξετάζουμε κάθε τι μέσα από αυτό το πρίσμα.
«Σε αυτό το νομοσχέδιο και συγκεκριμένα στο άρθρο 47 και το άρθρο 48 μιλάμε για τη διαχείριση των δεδομένων σε σχέση με τη διαλειτουργικότητα. Και εκεί ουσιαστικά ξεκινάμε για την πρώτη αρχή, η οποία περιλαμβάνεται και στη Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού, που διαμορφώνεται εσωτερικά κα όταν ολοκληρωθεί θα βγει στη διαβούλευση, την αρχή «μόνον άπαξ» - «once only» στα αγγλικά. Αυτό ξεκινά από την Εσθονία. Τι σημαίνει αυτή η αρχή: ότι κάθε πολίτης θα πρέπει να βάζει τα δεδομένα σε ένα σύστημα και μετά τα συστήματα θα ενημερώνουν το ένα το άλλο, ο πολίτης να μην έχει ρόλο διακομιστή εγγράφων. Αυτό θέλει πάρα πολλή δουλειά για να γίνει, ωστόσο πρέπει να είναι ο στόχος. Και θα είναι ο στόχος συνολικά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μιμούμενη το καλό παράδειγμα της Εσθονίας».
Πανεπιστημιακό άσυλο
Στη συνέχεια, ο υπουργός Επικρατειας αναφέρθηκε και στη διάταξη για την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου και συγκεκριμένα για το άρθρο 64, το άσυλο.
Όπως τόνισε, επί της ουσίας εδώ υπάρχει μια συμβολική αντίφαση. Αντίφαση όχι του νομοθέτη, αλλά της εθνικής συγκυρίας.
«Από τη μια, ερχόμαστε να ρυθμίσουμε μια εμπροσθοβαρή εκκρεμότητα. Γιατί, κι ας έχουμε καθυστερήσει στον ψηφιακό μετασχηματισμό, πρόκειται για έναν συνειρμό, έναν συμβολισμό του 21ου αιώνα το τι θα γίνει με τα ψηφιακά συστήματα της χώρας. Από την άλλη, ερχόμαστε να ρυθμίσουμε μια εθνική εκκρεμότητα, μια ελληνική ιδιαιτερότητα του 20ου αιώνα, το άσυλο», τόνισε χαρακτηριστικά και συμπλήρωσε:
«Το ελληνικό πανεπιστήμιο ήταν το επίκεντρο του μεταπολεμικού ελληνικού αφηγήματος. Τα παιδιά της κατοχής και του εμφυλίου είχαν ένα στόχο: να σπουδάσουν τα δικά τους παιδιά – και αυτά τα δικά τους παιδιά. Αυτό το πετύχαμε: ήταν ο ιμάντας της κοινωνικής κινητικότητας της χώρας. Αλλά ταυτόχρονα ισχύει και το ρητό του Αινστάιν: η ζωή είναι σαν το ποδήλατο – αν σταματήσεις να κινείσαι, πέφτεις».
Συνεχίζοντας την ομιλία του, ο κ. Πιερρακάκης επισήμανε ότι «Η μεγάλη κατάκτηση της μεταπολίτευσης ήταν η εμπέδωση της δημοκρατίας στον τόπο και η είσοδος της χώρας στον ευρωπαϊκό πυρήνα. Η ελληνική δημοκρατία είναι ώριμη και αυτό είναι κατάκτηση από όλες τις πτέρυγες του ελληνικού κοινοβουλίου. Αυτό το οποίο αποδείχτηκε από την οικονομική κρίση είναι ότι εν τέλει η Δημοκρατία είναι ισχυρή, είναι ώριμη. Η δημοκρατία στην Ελλάδα υπάρχει. Είναι κατοχυρωμένη. Δε χρειάζεσαι άσυλο από αυτή τη δημοκρατία. Δε χρειάζεσαι τείχος από αυτή τη δημοκρατία. Χρειάζεσαι αντίθετα τα όποια τείχη να πέσουν».
Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης θέλησε να μοιραστεί μαζί με τους βουλευτές δύο σύντομες ιστορίες.
Όπως ανέφερε, είχε την τύχη να επισκεφτεί πρόσφατα ένα πανεπιστήμιο σε μια μεγάλη πρωτεύουσα του εξωτερικού. Πλησιάζοντας το χώρο αρχικά είδε ότι υπήρχε ασφάλεια καθώς και σύστημα με κάρτα το οποίο ήλεγχε την είσοδο φοιτητών και προσωπικού στο χώρο. Ο χώρος μέσα ήταν κατά βάση καθαρός. Υπήρχαν πολιτικές νεολαίες μέσα στο χώρο, αν και άλλης φύσης από αυτές που συναντάει κανείς στο ελληνικό πανεπιστήμιο.
«Αυτό που κάνει την ιστορία αυτή ενδιαφέρουσα δεν είναι το περιεχόμενο της εμπειρίας αυτής αλλά ο τόπος. Ήταν το πανεπιστήμιο της Ναντέρ, έξω από το Παρίσι, από όπου ξεκίνησαν τα γεγονότα του Μάη του 1968. Και την καθιστά ενδιαφέρον παράδειγμα γιατί αν οι Γάλλοι, οι οποίοι διακρίνονται για την επαναστατικότητά τους, για τις ιδέες που παράγουν και για τα ιδεολογικά ρεύματα στα πανεπιστήμιά τους, κατάφεραν να το ρυθμίσουν, νομίζω ότι μπορούμε και εμείς», είπε χαρακτηριστικά.
Και έκλεισε την ομιλία του που αφορούσε έναν αρθρογράφο των New York Times.
Σύμφωνα με τον Υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής όταν ο κ. Φρίντμαν είχε έρθει το Μάιο του 2010 στην Ελλάδα έγραψε ένα άρθρο. «Εγώ, έγραφε ο αρθρογράφος, δεν θα κοιτάζω τα οικονομικά μεγέθη αλλά τι κάνουν οι νέοι Έλληνες. Αν τους δεις να μένουν και να γυρίζουν πίσω τότε έχει έρθει η ώρα να ξεκινήσει να κοιτάς ξανά την Ελλάδα και να επενδύσεις σε αυτή», τόνισε ο υπουργός για να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ενώ η Κίνα και η Φινλανδία εισάγει στα σχολεία την τεχνητή νοημοσύνη, «εμείς σήμερα είμαστε εδώ να μιλήσουμε για το άσυλο. Πρέπει να αλλάξουμε αιώνα»!
«Η Φινλανδία ή η Κίνα να εισάγουν την Τεχνητή Νοημοσύνη στα λύκειά τους. Και σήμερα, 8 Αυγούστου του 2019, εμείς είμαστε εδώ για να μιλήσουμε για το άσυλο. Πρέπει να αλλάξουμε αιώνα σε κάποια πράγματα», τόνισε στη συνέχεια και εκλεισε την ομιλία του λέγοντας τα εξής:
«Η προσέγγιση αυτή πρέπει να είναι η πυξίδα μας για τα επόμενα χρόνια. Η εποχή της αυτοαναφορικότητας έχει παρέλθει. Δεν είναι μόνο ζήτημα οικονομικής ανασυγκρότησης και οικονομικής ανάπτυξης για τη χώρα μας. Εν τέλει είναι ζήτημα υπόστασης και ανάκαμψης για τον τόπο. Το ζητούμενο είναι η ελληνική κρίση να μην μετατραπεί σε ελληνική παρακμή. Το έτος 2000 το ΑΕΠ της Ελλάδας ήταν ίσο με εκείνο το διπλάσιο του αθροίσματος όλων των υπολοίπων Βαλκανικών χωρών. Σήμερα η οικονομία της Ελλάδας είναι μικρότερη από εκείνη της Ρουμανίας. Και αυτό κάτι σημαίνει: αντανακλά τις ευθύνες όλων μας για να υπερβούμε αυτή την κατάσταση. Και ο μόνος τρόπος να το πετύχουμε αυτό είναι να τρέξουμε γρήγορα προς τα εμπρός».
Όπως είπε, μόλις ιδρύθηκε η Government Digital Service το πρώτο πράγμα το οποίο έκαναν ήταν να αναρτήσουν ένα κείμενο με δέκα αρχές, ώστε ό,τι κάνουν να υπακούει σε αυτές τις αξίες.
Αναφέρε μάλιστα τέσσερις ενδεικτικά, όπως «Ξεκίνα με τις ανάγκες του χρήστη», «Κάνε λιγότερα», «Κάνε τα συστήματα ανοικτά» και «Χτίσε ψηφιακές υπηρεσίες».
Οπως σημείωσε, ξέρει ότι ακούγεται πολύ γενικό, αλλά έχει πάρα πολύ μεγάλη αξία γιατί μπορείς να ελέγχεις αν κάθε σύστημα υπακούει σε αυτές τις αρχές και τις σχεδιαστικές αξίες. Για παράδειγμα, αν δούμε την ιστοσελίδα μιας ελληνικής υπηρεσίας, ας πούμε τον ΕΦΚΑ, θα διαπιστώσουμε ότι δεν υπακούει σε αυτές τις αρχές – γιατί δεν τις έχουμε θέσει. Πρέπει λοιπόν να θέσουμε τις δικές μας αρχές και να ξεκινήσουμε να εξετάζουμε κάθε τι μέσα από αυτό το πρίσμα.
«Σε αυτό το νομοσχέδιο και συγκεκριμένα στο άρθρο 47 και το άρθρο 48 μιλάμε για τη διαχείριση των δεδομένων σε σχέση με τη διαλειτουργικότητα. Και εκεί ουσιαστικά ξεκινάμε για την πρώτη αρχή, η οποία περιλαμβάνεται και στη Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού, που διαμορφώνεται εσωτερικά κα όταν ολοκληρωθεί θα βγει στη διαβούλευση, την αρχή «μόνον άπαξ» - «once only» στα αγγλικά. Αυτό ξεκινά από την Εσθονία. Τι σημαίνει αυτή η αρχή: ότι κάθε πολίτης θα πρέπει να βάζει τα δεδομένα σε ένα σύστημα και μετά τα συστήματα θα ενημερώνουν το ένα το άλλο, ο πολίτης να μην έχει ρόλο διακομιστή εγγράφων. Αυτό θέλει πάρα πολλή δουλειά για να γίνει, ωστόσο πρέπει να είναι ο στόχος. Και θα είναι ο στόχος συνολικά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μιμούμενη το καλό παράδειγμα της Εσθονίας».
Πανεπιστημιακό άσυλο
Στη συνέχεια, ο υπουργός Επικρατειας αναφέρθηκε και στη διάταξη για την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου και συγκεκριμένα για το άρθρο 64, το άσυλο.
Όπως τόνισε, επί της ουσίας εδώ υπάρχει μια συμβολική αντίφαση. Αντίφαση όχι του νομοθέτη, αλλά της εθνικής συγκυρίας.
«Από τη μια, ερχόμαστε να ρυθμίσουμε μια εμπροσθοβαρή εκκρεμότητα. Γιατί, κι ας έχουμε καθυστερήσει στον ψηφιακό μετασχηματισμό, πρόκειται για έναν συνειρμό, έναν συμβολισμό του 21ου αιώνα το τι θα γίνει με τα ψηφιακά συστήματα της χώρας. Από την άλλη, ερχόμαστε να ρυθμίσουμε μια εθνική εκκρεμότητα, μια ελληνική ιδιαιτερότητα του 20ου αιώνα, το άσυλο», τόνισε χαρακτηριστικά και συμπλήρωσε:
«Το ελληνικό πανεπιστήμιο ήταν το επίκεντρο του μεταπολεμικού ελληνικού αφηγήματος. Τα παιδιά της κατοχής και του εμφυλίου είχαν ένα στόχο: να σπουδάσουν τα δικά τους παιδιά – και αυτά τα δικά τους παιδιά. Αυτό το πετύχαμε: ήταν ο ιμάντας της κοινωνικής κινητικότητας της χώρας. Αλλά ταυτόχρονα ισχύει και το ρητό του Αινστάιν: η ζωή είναι σαν το ποδήλατο – αν σταματήσεις να κινείσαι, πέφτεις».
Συνεχίζοντας την ομιλία του, ο κ. Πιερρακάκης επισήμανε ότι «Η μεγάλη κατάκτηση της μεταπολίτευσης ήταν η εμπέδωση της δημοκρατίας στον τόπο και η είσοδος της χώρας στον ευρωπαϊκό πυρήνα. Η ελληνική δημοκρατία είναι ώριμη και αυτό είναι κατάκτηση από όλες τις πτέρυγες του ελληνικού κοινοβουλίου. Αυτό το οποίο αποδείχτηκε από την οικονομική κρίση είναι ότι εν τέλει η Δημοκρατία είναι ισχυρή, είναι ώριμη. Η δημοκρατία στην Ελλάδα υπάρχει. Είναι κατοχυρωμένη. Δε χρειάζεσαι άσυλο από αυτή τη δημοκρατία. Δε χρειάζεσαι τείχος από αυτή τη δημοκρατία. Χρειάζεσαι αντίθετα τα όποια τείχη να πέσουν».
Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης θέλησε να μοιραστεί μαζί με τους βουλευτές δύο σύντομες ιστορίες.
Όπως ανέφερε, είχε την τύχη να επισκεφτεί πρόσφατα ένα πανεπιστήμιο σε μια μεγάλη πρωτεύουσα του εξωτερικού. Πλησιάζοντας το χώρο αρχικά είδε ότι υπήρχε ασφάλεια καθώς και σύστημα με κάρτα το οποίο ήλεγχε την είσοδο φοιτητών και προσωπικού στο χώρο. Ο χώρος μέσα ήταν κατά βάση καθαρός. Υπήρχαν πολιτικές νεολαίες μέσα στο χώρο, αν και άλλης φύσης από αυτές που συναντάει κανείς στο ελληνικό πανεπιστήμιο.
«Αυτό που κάνει την ιστορία αυτή ενδιαφέρουσα δεν είναι το περιεχόμενο της εμπειρίας αυτής αλλά ο τόπος. Ήταν το πανεπιστήμιο της Ναντέρ, έξω από το Παρίσι, από όπου ξεκίνησαν τα γεγονότα του Μάη του 1968. Και την καθιστά ενδιαφέρον παράδειγμα γιατί αν οι Γάλλοι, οι οποίοι διακρίνονται για την επαναστατικότητά τους, για τις ιδέες που παράγουν και για τα ιδεολογικά ρεύματα στα πανεπιστήμιά τους, κατάφεραν να το ρυθμίσουν, νομίζω ότι μπορούμε και εμείς», είπε χαρακτηριστικά.
Και έκλεισε την ομιλία του που αφορούσε έναν αρθρογράφο των New York Times.
Σύμφωνα με τον Υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής όταν ο κ. Φρίντμαν είχε έρθει το Μάιο του 2010 στην Ελλάδα έγραψε ένα άρθρο. «Εγώ, έγραφε ο αρθρογράφος, δεν θα κοιτάζω τα οικονομικά μεγέθη αλλά τι κάνουν οι νέοι Έλληνες. Αν τους δεις να μένουν και να γυρίζουν πίσω τότε έχει έρθει η ώρα να ξεκινήσει να κοιτάς ξανά την Ελλάδα και να επενδύσεις σε αυτή», τόνισε ο υπουργός για να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ενώ η Κίνα και η Φινλανδία εισάγει στα σχολεία την τεχνητή νοημοσύνη, «εμείς σήμερα είμαστε εδώ να μιλήσουμε για το άσυλο. Πρέπει να αλλάξουμε αιώνα»!
«Η Φινλανδία ή η Κίνα να εισάγουν την Τεχνητή Νοημοσύνη στα λύκειά τους. Και σήμερα, 8 Αυγούστου του 2019, εμείς είμαστε εδώ για να μιλήσουμε για το άσυλο. Πρέπει να αλλάξουμε αιώνα σε κάποια πράγματα», τόνισε στη συνέχεια και εκλεισε την ομιλία του λέγοντας τα εξής:
«Η προσέγγιση αυτή πρέπει να είναι η πυξίδα μας για τα επόμενα χρόνια. Η εποχή της αυτοαναφορικότητας έχει παρέλθει. Δεν είναι μόνο ζήτημα οικονομικής ανασυγκρότησης και οικονομικής ανάπτυξης για τη χώρα μας. Εν τέλει είναι ζήτημα υπόστασης και ανάκαμψης για τον τόπο. Το ζητούμενο είναι η ελληνική κρίση να μην μετατραπεί σε ελληνική παρακμή. Το έτος 2000 το ΑΕΠ της Ελλάδας ήταν ίσο με εκείνο το διπλάσιο του αθροίσματος όλων των υπολοίπων Βαλκανικών χωρών. Σήμερα η οικονομία της Ελλάδας είναι μικρότερη από εκείνη της Ρουμανίας. Και αυτό κάτι σημαίνει: αντανακλά τις ευθύνες όλων μας για να υπερβούμε αυτή την κατάσταση. Και ο μόνος τρόπος να το πετύχουμε αυτό είναι να τρέξουμε γρήγορα προς τα εμπρός».