Στη Βουλή το νομοσχέδιο για το άσυλο - Όλες οι αλλαγές
Κατατέθηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη για το άσυλο, το οποίο εισάγεται την Τετάρτη για συζήτηση στην Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης.
Όπως αναφέρεται στη σχετική αιτιολογική έκθεση, «με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου επιχειρείται μια σημαντική τομή στο νομοθετικό πλαίσιο που διέπει την παροχή διεθνούς προστασίας, καθώς συστηματοποιείται και αναπροσαρμόζεται σε ένα ενιαίο νομοθέτημα το σύνολο των διατάξεων, που διέπουν την αναγνώριση και το καθεστώς των πολιτών τρίτων χωρών ή των ανιθαγενών, ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, το καθεστώς των προσφύγων ή των ατόμων που δικαιούνται επικουρική προστασία, την υποδοχή των ανωτέρων αιτούντων, τη διαδικασία χορήγησης και ανάκλησης του καθεστώτος διεθνούς προστασίας καθώς και την διαδικασία παροχής δικαστικής προστασίας».
Συγκεκριμένα, στα 121 άρθρα του νομοσχεδίου προβλέπονται μεταξύ άλλων:
- Η διάκριση των αδειών διαμονής σε τριετούς διάρκειας σε όσους αναγνωρίζεται το καθεστώς πρόσφυγα και ετήσιας διάρκειας σε όσους αναγνωρίζεται το καθεστώς επικουρικής προστασίας.
- Καθίσταται υποχρεωτική η πρόσβαση στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση των ανηλίκων, στους οποίους έχει χορηγηθεί καθεστώς διεθνούς προστασίας.
- Συστήνονται Ειδικά Κλιμάκια Ταχείας Συνδρομής της Υπηρεσίας Ασύλου για την προτεραιοποίηση των αιτημάτων ασύλου.
- Θεσπίζονται κυρώσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης των υπηκόων τρίτων χωρών με τις απαιτήσεις του νόμου, όπως τον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας του κέντρου διαμονής και την απόφαση μεταφοράς σε άλλο κέντρο.
- Απαλείφεται το μετατραυματικό στρες ως λόγος ευαλωτότητας.
- Επανακαθορίζονται οι διαδικασίες για τη χορήγηση και την ανάκληση του καθεστώτος διεθνούς προστασίας και η αρμοδιότητα των διοικητικών δικαστηρίων για την εκδίκαση υποθέσεων. Δικαίωμα παραμονής στη χώρα έχουν οι αιτούντες ως την ολοκλήρωση της διοικητικής διαδικασίας εξέτασης της αίτησης στον πρώτο βαθμό.
- Επανακαθορίζεται η συγκρότηση των επιτροπών προσφυγών, που απαρτίζονται πλέον μόνο από δικαστικούς λειτουργούς.
- Οριοθετείται το δικαίωμα πρόσβασης των αιτούντων άσυλο στην εργασία που παρέχεται έξι μήνες μετά την υποβολή του αιτήματος εφόσον δεν έχει ληφθεί απόφαση σε πρώτο βαθμό και προβλέπεται ότι μέχρι να αποκτήσουν δικαίωμα στην εργασία οι αιτούντες λαμβάνουν την Κάρτα Υγειονομικής Περίθαλψης Αλλοδαπού, η οποία έχει διάρκεια ισχύος αντίστοιχη με τη διάρκεια ισχύος των δελτίων τους (εκτός από τις εγκύους για τις οποίες ισχύει για ένα έτος).
Σημειώνεται ότι η σχετική διαβούλευση για το νομοσχέδιο ολοκληρώθηκε χτες στις 4 το απόγευμα και είχαν κατατεθεί 332 σχόλια. Πηγές του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη αναφέρουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι στο νομοσχέδιο έχουν ενσωματωθεί σχόλια της διαβούλευσης.
Μεταξύ των αλλαγών που έχουν γίνει συγκαταλέγονται η προσθήκη στο άρθρο 39 πρόβλεψης ότι, κατά τη λήψη της απόφασης παραπομπής υπηκόων τρίτων χωρών σε κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης ή άλλες δομές στην ενδοχώρα, λαμβάνονται υπόψη «η αρχή της οικογενειακής ενότητας και το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού».
Επίσης, στις περιπτώσεις που εφαρμόζεται η εξαιρετική διαδικασία υποβολής αιτήσεων στα σύνορα ορίζεται ότι η επίδοση της απόφασης γίνεται εντός μίας ημέρας από την έκδοσή της και όχι εντός δέκα ημερών, όπως αναφερόταν στο υπό διαβούλευση σχέδιο (άρθρο 82). Εξάλλου, αυξάνονται οι προθεσμίες για τις διαδικασίες στα σύνορα: η απόφαση του πρώτου βαθμού εκδίδεται εντός επτά ημερών, η προθεσμία για την άσκηση προσφυγής είναι επτά ημέρες, η προσφυγή προσδιορίζεται εντός τεσσάρων ημερών και η απόφαση προσφυγή εκδίδεται εντός επτά ημερών (άρθρο 90).
Τέλος, στις περιπτώσεις που εφαρμόζονται οι διαδικασίες στα σύνορα αυξάνεται το χρονικό περιθώριο κατάθεσης υπομνήματος για όποιο ασκεί προσφυγή ως μία ημέρα πριν από τη συζήτηση της προσφυγής του (άρθρο 99).
Όπως αναφέρεται στη σχετική αιτιολογική έκθεση, «με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου επιχειρείται μια σημαντική τομή στο νομοθετικό πλαίσιο που διέπει την παροχή διεθνούς προστασίας, καθώς συστηματοποιείται και αναπροσαρμόζεται σε ένα ενιαίο νομοθέτημα το σύνολο των διατάξεων, που διέπουν την αναγνώριση και το καθεστώς των πολιτών τρίτων χωρών ή των ανιθαγενών, ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, το καθεστώς των προσφύγων ή των ατόμων που δικαιούνται επικουρική προστασία, την υποδοχή των ανωτέρων αιτούντων, τη διαδικασία χορήγησης και ανάκλησης του καθεστώτος διεθνούς προστασίας καθώς και την διαδικασία παροχής δικαστικής προστασίας».
Συγκεκριμένα, στα 121 άρθρα του νομοσχεδίου προβλέπονται μεταξύ άλλων:
- Η διάκριση των αδειών διαμονής σε τριετούς διάρκειας σε όσους αναγνωρίζεται το καθεστώς πρόσφυγα και ετήσιας διάρκειας σε όσους αναγνωρίζεται το καθεστώς επικουρικής προστασίας.
- Καθίσταται υποχρεωτική η πρόσβαση στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση των ανηλίκων, στους οποίους έχει χορηγηθεί καθεστώς διεθνούς προστασίας.
- Συστήνονται Ειδικά Κλιμάκια Ταχείας Συνδρομής της Υπηρεσίας Ασύλου για την προτεραιοποίηση των αιτημάτων ασύλου.
- Θεσπίζονται κυρώσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης των υπηκόων τρίτων χωρών με τις απαιτήσεις του νόμου, όπως τον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας του κέντρου διαμονής και την απόφαση μεταφοράς σε άλλο κέντρο.
- Απαλείφεται το μετατραυματικό στρες ως λόγος ευαλωτότητας.
- Επανακαθορίζονται οι διαδικασίες για τη χορήγηση και την ανάκληση του καθεστώτος διεθνούς προστασίας και η αρμοδιότητα των διοικητικών δικαστηρίων για την εκδίκαση υποθέσεων. Δικαίωμα παραμονής στη χώρα έχουν οι αιτούντες ως την ολοκλήρωση της διοικητικής διαδικασίας εξέτασης της αίτησης στον πρώτο βαθμό.
- Επανακαθορίζεται η συγκρότηση των επιτροπών προσφυγών, που απαρτίζονται πλέον μόνο από δικαστικούς λειτουργούς.
- Οριοθετείται το δικαίωμα πρόσβασης των αιτούντων άσυλο στην εργασία που παρέχεται έξι μήνες μετά την υποβολή του αιτήματος εφόσον δεν έχει ληφθεί απόφαση σε πρώτο βαθμό και προβλέπεται ότι μέχρι να αποκτήσουν δικαίωμα στην εργασία οι αιτούντες λαμβάνουν την Κάρτα Υγειονομικής Περίθαλψης Αλλοδαπού, η οποία έχει διάρκεια ισχύος αντίστοιχη με τη διάρκεια ισχύος των δελτίων τους (εκτός από τις εγκύους για τις οποίες ισχύει για ένα έτος).
Σημειώνεται ότι η σχετική διαβούλευση για το νομοσχέδιο ολοκληρώθηκε χτες στις 4 το απόγευμα και είχαν κατατεθεί 332 σχόλια. Πηγές του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη αναφέρουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι στο νομοσχέδιο έχουν ενσωματωθεί σχόλια της διαβούλευσης.
Μεταξύ των αλλαγών που έχουν γίνει συγκαταλέγονται η προσθήκη στο άρθρο 39 πρόβλεψης ότι, κατά τη λήψη της απόφασης παραπομπής υπηκόων τρίτων χωρών σε κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης ή άλλες δομές στην ενδοχώρα, λαμβάνονται υπόψη «η αρχή της οικογενειακής ενότητας και το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού».
Επίσης, στις περιπτώσεις που εφαρμόζεται η εξαιρετική διαδικασία υποβολής αιτήσεων στα σύνορα ορίζεται ότι η επίδοση της απόφασης γίνεται εντός μίας ημέρας από την έκδοσή της και όχι εντός δέκα ημερών, όπως αναφερόταν στο υπό διαβούλευση σχέδιο (άρθρο 82). Εξάλλου, αυξάνονται οι προθεσμίες για τις διαδικασίες στα σύνορα: η απόφαση του πρώτου βαθμού εκδίδεται εντός επτά ημερών, η προθεσμία για την άσκηση προσφυγής είναι επτά ημέρες, η προσφυγή προσδιορίζεται εντός τεσσάρων ημερών και η απόφαση προσφυγή εκδίδεται εντός επτά ημερών (άρθρο 90).
Τέλος, στις περιπτώσεις που εφαρμόζονται οι διαδικασίες στα σύνορα αυξάνεται το χρονικό περιθώριο κατάθεσης υπομνήματος για όποιο ασκεί προσφυγή ως μία ημέρα πριν από τη συζήτηση της προσφυγής του (άρθρο 99).
