Τα βλέμματα στο Λονδίνο: Τι θα πει ο Μητσοτάκης στον Ερντογάν
Με συγκεκριμένες και ξεκάθαρες θέσεις αναφορικά με την ανάγκη σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας προσέρχεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην ιδιαίτερα κρίσιμη συνάντησή του με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο Λονδίνο.
Ο πρωθυπουργός έχει ήδη διαμηνύσει ότι η Ελλάδα «ξέρει να υπερασπίζεται τα δικαιώματά της με αυτοπεποίθηση, ψυχραιμία και αποτελεσματικότητα». Σύμφωνα με πληροφορίες, ο πρωθυπουργός μιλώντας σε συνεργάτες του τόνισε: «Θα θέσω στον πρόεδρο Ερντογάν όλα τα θέματα της τουρκικής προκλητικότητας. Θα μιλήσουμε με ανοιχτά χαρτιά. Και είναι προς το συμφέρον και της Τουρκίας να αναδιπλωθεί από προκλητικές ενέργειες».
Η στάση της Τουρκίας οδηγεί στη διπλωματική της απομόνωση, εκτιμούν στο Μέγαρο Μαξίμου.
Σε ό,τι αφορά στην ουσία του ζητήματος οι θέσεις της κυβέρνησης, όπως τονίζουν αρμόδιες πηγές, είναι ξεκάθαρες: Η απόπειρα της Τουρκίας να καταργήσει θαλάσσιες ζώνες νησιών - όπως η Κρήτη, η Ρόδος, η Κάρπαθος, το Καστελόριζο - με τεχνάσματα όπως άκυρα διμερή μνημόνια, δεν παράγει διεθνώς έννομα αποτελέσματα. Δεν μπορεί δηλαδή να θίξει κυριαρχικά δικαιώματα των νησιών μας, που είναι εδραιωμένα στο Διεθνές Δίκαιο και, ειδικότερα, στο Δίκαιο της Θάλασσας.
Ο πρωθυπουργός συντονίζει ήδη μια σειρά δράσεων που απαντούν έμπρακτα στις τουρκικές προκλήσεις. Έθεσε το ζήτημα στον Ιταλό πρωθυπουργό, Τζουζέπε Κόντε, κατά τη συνάντησή τους στη Ρώμη στις 26 Νοεμβρίου και στον Γάλλο πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν, κατά την τηλεφωνική τους συνομιλία, από τον οποίο ζήτησε τη στήριξη της Γαλλίας.
Στη συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί έπειτα από αίτημα της τουρκικής πλευράς θα είναι παρόντες επίσης ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, ο υπουργός Αμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος, η επικεφαλής του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου. Η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί στις 16:30 ώρα Ελλάδος.
Ο Τούρκος πρόεδρος χαρακτήρισε κυριαρχικό δικαίωμα της Τουρκίας και της Λιβύης τη μεταξύ τους συμφωνία για την ΑΟΖ, κάτι που, όπως είπε, δεν το συζητούν με κανέναν και κάτι που θα μεταφέρει και στον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν.
«Πόντιος Πιλάτος» το ΝΑΤΟ
Έντονη δυσφορία προκαλεί, πάντως, στην Αθήνα η αφωνία του ΝΑΤΟ και το «κλείσιμο του ματιού» στην Άγκυρα από τον γγ της Συμμαχίας, Γενς Στόλτενμπεργκ. Ο ίδιος είχε παίξει το ρόλο του Πόντιου Πιλάτου και στην υπόθεση της ομηρείας των δύο Ελλήνων στρατιωτικών, το 2018.
Ενδεικτικές είναι οι δηλώσεις του στην εφημερίδα «Καθημερινή», όπου μεταξύ άλλων έστειλε μήνυμα τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην Τουρκία ότι… πρέπει να τα βρουν μόνες τους.
Αναγνώρισε ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις παραμένουν θέμα που προκαλεί... αμηχανία στο ΝΑΤΟ, ωστόσο ξεκαθάρισε πως το ΝΑΤΟ παραμένει ουδέτερος παρατηρητής της κατάστασης.
«Υπάρχουν κάποιες διαφωνίες και χαιρετίζω ότι υπάρχουν διμερείς επαφές που προσπαθούν να αντιμετωπίσουν αυτές τις διαφορές, το ΝΑΤΟ δεν αποτελεί μέρος της διαδικασίας αντιμετώπισης αυτών των θεμάτων» τόνισε.
Για τις τουρκικές γεωτρήσεις εντός της κυπριακής ΑΟΖ ο Γενς Στόλτενμπεργκ υπογράμμισε ότι ένας από τους λόγους που έχει επιτύχει η Βορειοατλαντική Συμμαχία είναι ότι «δεν συμμετέχουμε σε όλα τα δύσκολα θέματα που μας περιβάλλουν».
Στέιτ Ντιπάρτμεντ: «Προκλητικό και όχι χρήσιμο» το μνημόνιο Τουρκίας-Λιβύης
«Προκλητικό» χαρακτηρίζει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ το μνημόνιο κατανόησης της Τουρκίας με τη Λιβύη για τον καθορισμό των θαλάσσιων δικαιοδοσιών. «Η ανακοίνωση ενός υπογεγραμμένου μνημονίου κατανόησης για την οριοθέτηση μεταξύ της Τουρκίας και της κυβέρνησης Εθνικής Συμφιλίωσης της Λιβύης (GNA) έχει προκαλέσει εντάσεις στην περιοχή, δεν είναι χρήσιμη και είναι προκλητική» αναφέρει συγκεκριμένα το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ.
Σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ, εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ υπενθύμισε ότι οι ΗΠΑ δεν παίρνουν γενικά θέση στις διαφωνίες για τα θαλάσσια σύνορα άλλων κρατών. Παρόλα όμως αυτά, κάλεσε «όλες τις πλευρές να απέχουν από ενέργειες που ενέχουν τον κίνδυνο να αυξήσουν τις εντάσεις στην ανατολική Μεσόγειο σε μια ευαίσθητη χρονικά στιγμή».
Κληθείς να σχολιάσει τις τελευταίες εξελίξεις, ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών παρατήρησε ότι «αυτές οι εξελίξεις δείχνουν τον κίνδυνο η σύγκρουση στη Λιβύη να λάβει ευρύτερες περιφερειακές διαστάσεις και την επείγουσα ανάγκη να εργαστούν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη μέσω διαπραγματεύσεων για την επίτευξη μιας λύσης».
Ο πρωθυπουργός έχει ήδη διαμηνύσει ότι η Ελλάδα «ξέρει να υπερασπίζεται τα δικαιώματά της με αυτοπεποίθηση, ψυχραιμία και αποτελεσματικότητα». Σύμφωνα με πληροφορίες, ο πρωθυπουργός μιλώντας σε συνεργάτες του τόνισε: «Θα θέσω στον πρόεδρο Ερντογάν όλα τα θέματα της τουρκικής προκλητικότητας. Θα μιλήσουμε με ανοιχτά χαρτιά. Και είναι προς το συμφέρον και της Τουρκίας να αναδιπλωθεί από προκλητικές ενέργειες».
Η στάση της Τουρκίας οδηγεί στη διπλωματική της απομόνωση, εκτιμούν στο Μέγαρο Μαξίμου.
Σε ό,τι αφορά στην ουσία του ζητήματος οι θέσεις της κυβέρνησης, όπως τονίζουν αρμόδιες πηγές, είναι ξεκάθαρες: Η απόπειρα της Τουρκίας να καταργήσει θαλάσσιες ζώνες νησιών - όπως η Κρήτη, η Ρόδος, η Κάρπαθος, το Καστελόριζο - με τεχνάσματα όπως άκυρα διμερή μνημόνια, δεν παράγει διεθνώς έννομα αποτελέσματα. Δεν μπορεί δηλαδή να θίξει κυριαρχικά δικαιώματα των νησιών μας, που είναι εδραιωμένα στο Διεθνές Δίκαιο και, ειδικότερα, στο Δίκαιο της Θάλασσας.
Ο πρωθυπουργός συντονίζει ήδη μια σειρά δράσεων που απαντούν έμπρακτα στις τουρκικές προκλήσεις. Έθεσε το ζήτημα στον Ιταλό πρωθυπουργό, Τζουζέπε Κόντε, κατά τη συνάντησή τους στη Ρώμη στις 26 Νοεμβρίου και στον Γάλλο πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν, κατά την τηλεφωνική τους συνομιλία, από τον οποίο ζήτησε τη στήριξη της Γαλλίας.
Στη συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί έπειτα από αίτημα της τουρκικής πλευράς θα είναι παρόντες επίσης ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, ο υπουργός Αμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος, η επικεφαλής του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου. Η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί στις 16:30 ώρα Ελλάδος.
Ο Τούρκος πρόεδρος χαρακτήρισε κυριαρχικό δικαίωμα της Τουρκίας και της Λιβύης τη μεταξύ τους συμφωνία για την ΑΟΖ, κάτι που, όπως είπε, δεν το συζητούν με κανέναν και κάτι που θα μεταφέρει και στον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν.
«Πόντιος Πιλάτος» το ΝΑΤΟ
Έντονη δυσφορία προκαλεί, πάντως, στην Αθήνα η αφωνία του ΝΑΤΟ και το «κλείσιμο του ματιού» στην Άγκυρα από τον γγ της Συμμαχίας, Γενς Στόλτενμπεργκ. Ο ίδιος είχε παίξει το ρόλο του Πόντιου Πιλάτου και στην υπόθεση της ομηρείας των δύο Ελλήνων στρατιωτικών, το 2018.
Ενδεικτικές είναι οι δηλώσεις του στην εφημερίδα «Καθημερινή», όπου μεταξύ άλλων έστειλε μήνυμα τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην Τουρκία ότι… πρέπει να τα βρουν μόνες τους.
Αναγνώρισε ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις παραμένουν θέμα που προκαλεί... αμηχανία στο ΝΑΤΟ, ωστόσο ξεκαθάρισε πως το ΝΑΤΟ παραμένει ουδέτερος παρατηρητής της κατάστασης.
«Υπάρχουν κάποιες διαφωνίες και χαιρετίζω ότι υπάρχουν διμερείς επαφές που προσπαθούν να αντιμετωπίσουν αυτές τις διαφορές, το ΝΑΤΟ δεν αποτελεί μέρος της διαδικασίας αντιμετώπισης αυτών των θεμάτων» τόνισε.
Για τις τουρκικές γεωτρήσεις εντός της κυπριακής ΑΟΖ ο Γενς Στόλτενμπεργκ υπογράμμισε ότι ένας από τους λόγους που έχει επιτύχει η Βορειοατλαντική Συμμαχία είναι ότι «δεν συμμετέχουμε σε όλα τα δύσκολα θέματα που μας περιβάλλουν».
Στέιτ Ντιπάρτμεντ: «Προκλητικό και όχι χρήσιμο» το μνημόνιο Τουρκίας-Λιβύης
«Προκλητικό» χαρακτηρίζει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ το μνημόνιο κατανόησης της Τουρκίας με τη Λιβύη για τον καθορισμό των θαλάσσιων δικαιοδοσιών. «Η ανακοίνωση ενός υπογεγραμμένου μνημονίου κατανόησης για την οριοθέτηση μεταξύ της Τουρκίας και της κυβέρνησης Εθνικής Συμφιλίωσης της Λιβύης (GNA) έχει προκαλέσει εντάσεις στην περιοχή, δεν είναι χρήσιμη και είναι προκλητική» αναφέρει συγκεκριμένα το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ.
Σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ, εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ υπενθύμισε ότι οι ΗΠΑ δεν παίρνουν γενικά θέση στις διαφωνίες για τα θαλάσσια σύνορα άλλων κρατών. Παρόλα όμως αυτά, κάλεσε «όλες τις πλευρές να απέχουν από ενέργειες που ενέχουν τον κίνδυνο να αυξήσουν τις εντάσεις στην ανατολική Μεσόγειο σε μια ευαίσθητη χρονικά στιγμή».
Κληθείς να σχολιάσει τις τελευταίες εξελίξεις, ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών παρατήρησε ότι «αυτές οι εξελίξεις δείχνουν τον κίνδυνο η σύγκρουση στη Λιβύη να λάβει ευρύτερες περιφερειακές διαστάσεις και την επείγουσα ανάγκη να εργαστούν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη μέσω διαπραγματεύσεων για την επίτευξη μιας λύσης».
