Έγγραφο ντοκουμέντο: «Χαστούκι» στον Ερντογάν από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
Την ώρα που ο Ταγίπ Ερντογάν συνεχίζει τις προκλήσεις του κατά Ελλάδας και Τουρκίας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, επικαλούμενος το... Διεθνές Δίκαιο, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με έδρα το Στρασβούργο, ήρθε να του ρίξει ένα αληθινό «χαστούκι».
Με απόφασή του στην υπόθεση του προφυλακισμένου Μεχμέτ Οτσάν Καβαλά (Tούρκου πολίτη, γεννημένου το 1957, κάτοικου Κωνσταντινουπόλεως) κατά της Τουρκίας (Kavala vs Turkey), ο Ερντογάν καταδικάστηκε για την καταπάτηση σειράς άρθρων που αφορούν στα Ανθρώπινα Δικαιώματα.
Τα γεγονότα πηγαίνουν πίσω στην περίοδο των διαδηλώσεων στο Πάρκο Γκεζί (στην πλατεία Τακσίμ), τον Σεπτέμβριο του 2011, όταν η δημοτική Αρχή της Κωνσταντινούπολης αποφάσισε να υιοθετήσει σχέδιο ανάπλασης και πεζοδρόμησης της πλατείας Τακσίμ. Το Πάρκο θα γκρεμιζόταν για να χτιστεί εμπορικό κέντρο.
Το 2012 έλαβαν χώρα διαδηλώσεις κατά του σχεδίου, ενώ το 2013 περίπου 50 οικολογικές οργανώσεις, ακτιβιστές και κάτοικοι κατέλαβαν το πάρκο για να σταματήσουν την κατεδάφιση.
Στις 31 Μαΐου 2013, η Αστυνομία επενέβη για να διαλύσει τους διαδηλωτές, με αποτέλεσμα να ξεσπάσουν διαδηλώσεις σε όλη την Τουρκία κατά της αστυνομικής βίας. Οι διαδηλώσεις τελικά πήραν το χαρακτήρα αντίδρασης κατά του ίδιου του Ερντογάν.
Σύμφωνα με τον Επίτροπο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, τα γεγονότα σφραγίστηκαν από παραβίαση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Δεκάδες άλλωστε ήταν οι καταγγελίες που είχαν φτάσει από απλούς πολίτες και οργανώσεις.
Κατά τον Επίτροπο, οι καταγγελίες αυτές δεν διερευνήθηκαν ποτέ από τις δικαστικές αρχές της Τουρκίας.
Ο συγκεκριμένος Τούρκος πολίτης-ιδιοκτήτης ΜΚΟ είχε συλληφθεί από τις Αρχές, ενώ έγιναν και έφοδοι στα γραφεία του, όπου κατασχέθηκαν υπολογιστές και «στικάκια» USB.
Αλλά και κατά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος του 2016 κατά του Ερντογάν, ο ίδιος πολίτης είχε θεωρηθεί ύποπτος για απόπειρα κατάλυσης της συνταγματικής τάξης. Το 2017 προφυλακίστηκε, ενώ όλες οι αιτήσεις για την αποφυλάκισή του απορρίφθηκαν.
Στις 19 Φεβρουαρίου 2019, η Εισαγγελία της Κωνσταντινούπολης άσκησε ποινική δίωξη κατά του Οσμάν Καβαλά, αλλά και άλλων 15 ατόμων (επικεφαλής ΜΚΟ, δημοσιογράφων κλπ) για απόπειρα ανατροπής της κυβέρνησης, κατάλυση της τάξης, φθορά δημόσιας περιουσίας, κατοχή παράνομου υλικού κλπ.
Ο Τούρκος πολίτης προσέφυγε στο ΕΔΑΔ κατά της παρατεταμένης προφυλάκισής του. Το τουρκικό κράτος ισχυρίστηκε ότι η προφυλάκισή του ήταν σύννομη.
Όπως αναφέρεται στο κείμενο του ΕΔΑΔ: «Το Δικαστήριο δεν μπορεί να αγνοήσει το γεγονός ότι ο ενάγων συνελήφθη τέσσερα χρόνια μετά τα γεγονότα στο Πάρκο Γκεζί. Η κυβέρνηση απέτυχε στο να δώσει επαρκή στοιχεία, ώστε να εξηγήσει αυτή τη χρονική διαφορά, μεταξύ των γεγονότων και της προφυλάκισής του. Επιπλέον, τού ασκήθηκε δίωξη περίπου 5,5, χρόνια μετά τα γεγονότα. Όμως όπως φαίνεται από την δικογραφία, δεν προκύπτει ότι συγκεντρώθηκαν επαρκή στοιχεία. Το Δικαστήριο επίσης σημείωσε ότι τα ερωτήματα που τέθηκαν στον ενάγοντα δεν είχαν να κάνουν μόνο με τα γεγονότα στο Γκεζί. Πολλές από τις ερωτήσεις είχαν να κάνουν με πολλά άλλα θέματα, όπως οι συζητήσεις του με δημοσιογράφους. Υπό αυτό το πρίσμα, το Δικαστήριο αποφαίνεται ότι ελλείψει στοιχείων, ο ενάγων δεν μπορεί να θεωρεί ύποπτος για απόπειρα ανατροπής της κυβέρνησης.»
Η καταδίκη από το ΕΔΑΔ ήταν ομόφωνη για την προφυλάκιση με συνοπτική δικαστική διαδικασία, ενώ με έξι ψήφους υπέρ έναντι μίας κατά, ζητείται από το τουρκικό κράτος να προχωρήσει στην άμεση αποφυλάκισή του.
Σημειώνεται ότι με κατηγορίες για δράση εναντίον του κράτους και της εθνικής ασφάλειας μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, το καθεστώς Ερντογάν έχει φυλακίσει χιλιάδες στρατιωτικούς , δικαστικούς και δημοσίους υπαλλήλους ως εμπλεκόμενους στο «δίκτυο Γκιουλεν», το οποίο έχει ουσιαστικά δαιμονοποιηθεί από την Άγκυρα.
Ταυτόχρονα έχουν κινηθεί διαδικασίες σύλληψης και απαγγελίας κατηγοριών ενάντια σε δημοσιογράφους , τα άρθρα και οι απόψεις των οποίων ασκούσαν κριτική στο καθεστώς Ερντογάν .
Την χρονική περίοδο εξάλλου που υπήρξε απαγγελία κατηγοριών κατά του κ. Καβαλά και στη βάση του μεταναστευτικού , υπήρξε μια γενικότερη πολιτική από το καθεστώς Ερντογάν ενάντια στις ΜΚΟ , οι οποίες αντιμετωπίσθηκαν ως πυρήνας αντεθνικής δράσης , με εμφανή απώτερο στόχο από την κυβέρνηση της Άγκυρας να υπάρξει διαχείριση των ευρωπαϊκών και άλλων σχετικών κονδυλίων από την κρατική οντότητα και όχι από τις επιμέρους ΜΚΟ .
Με απόφασή του στην υπόθεση του προφυλακισμένου Μεχμέτ Οτσάν Καβαλά (Tούρκου πολίτη, γεννημένου το 1957, κάτοικου Κωνσταντινουπόλεως) κατά της Τουρκίας (Kavala vs Turkey), ο Ερντογάν καταδικάστηκε για την καταπάτηση σειράς άρθρων που αφορούν στα Ανθρώπινα Δικαιώματα.
Τα γεγονότα πηγαίνουν πίσω στην περίοδο των διαδηλώσεων στο Πάρκο Γκεζί (στην πλατεία Τακσίμ), τον Σεπτέμβριο του 2011, όταν η δημοτική Αρχή της Κωνσταντινούπολης αποφάσισε να υιοθετήσει σχέδιο ανάπλασης και πεζοδρόμησης της πλατείας Τακσίμ. Το Πάρκο θα γκρεμιζόταν για να χτιστεί εμπορικό κέντρο.
Το 2012 έλαβαν χώρα διαδηλώσεις κατά του σχεδίου, ενώ το 2013 περίπου 50 οικολογικές οργανώσεις, ακτιβιστές και κάτοικοι κατέλαβαν το πάρκο για να σταματήσουν την κατεδάφιση.
Στις 31 Μαΐου 2013, η Αστυνομία επενέβη για να διαλύσει τους διαδηλωτές, με αποτέλεσμα να ξεσπάσουν διαδηλώσεις σε όλη την Τουρκία κατά της αστυνομικής βίας. Οι διαδηλώσεις τελικά πήραν το χαρακτήρα αντίδρασης κατά του ίδιου του Ερντογάν.
Σύμφωνα με τον Επίτροπο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, τα γεγονότα σφραγίστηκαν από παραβίαση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Δεκάδες άλλωστε ήταν οι καταγγελίες που είχαν φτάσει από απλούς πολίτες και οργανώσεις.
Κατά τον Επίτροπο, οι καταγγελίες αυτές δεν διερευνήθηκαν ποτέ από τις δικαστικές αρχές της Τουρκίας.
Ο συγκεκριμένος Τούρκος πολίτης-ιδιοκτήτης ΜΚΟ είχε συλληφθεί από τις Αρχές, ενώ έγιναν και έφοδοι στα γραφεία του, όπου κατασχέθηκαν υπολογιστές και «στικάκια» USB.
Αλλά και κατά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος του 2016 κατά του Ερντογάν, ο ίδιος πολίτης είχε θεωρηθεί ύποπτος για απόπειρα κατάλυσης της συνταγματικής τάξης. Το 2017 προφυλακίστηκε, ενώ όλες οι αιτήσεις για την αποφυλάκισή του απορρίφθηκαν.
Στις 19 Φεβρουαρίου 2019, η Εισαγγελία της Κωνσταντινούπολης άσκησε ποινική δίωξη κατά του Οσμάν Καβαλά, αλλά και άλλων 15 ατόμων (επικεφαλής ΜΚΟ, δημοσιογράφων κλπ) για απόπειρα ανατροπής της κυβέρνησης, κατάλυση της τάξης, φθορά δημόσιας περιουσίας, κατοχή παράνομου υλικού κλπ.
Ο Τούρκος πολίτης προσέφυγε στο ΕΔΑΔ κατά της παρατεταμένης προφυλάκισής του. Το τουρκικό κράτος ισχυρίστηκε ότι η προφυλάκισή του ήταν σύννομη.
Όπως αναφέρεται στο κείμενο του ΕΔΑΔ: «Το Δικαστήριο δεν μπορεί να αγνοήσει το γεγονός ότι ο ενάγων συνελήφθη τέσσερα χρόνια μετά τα γεγονότα στο Πάρκο Γκεζί. Η κυβέρνηση απέτυχε στο να δώσει επαρκή στοιχεία, ώστε να εξηγήσει αυτή τη χρονική διαφορά, μεταξύ των γεγονότων και της προφυλάκισής του. Επιπλέον, τού ασκήθηκε δίωξη περίπου 5,5, χρόνια μετά τα γεγονότα. Όμως όπως φαίνεται από την δικογραφία, δεν προκύπτει ότι συγκεντρώθηκαν επαρκή στοιχεία. Το Δικαστήριο επίσης σημείωσε ότι τα ερωτήματα που τέθηκαν στον ενάγοντα δεν είχαν να κάνουν μόνο με τα γεγονότα στο Γκεζί. Πολλές από τις ερωτήσεις είχαν να κάνουν με πολλά άλλα θέματα, όπως οι συζητήσεις του με δημοσιογράφους. Υπό αυτό το πρίσμα, το Δικαστήριο αποφαίνεται ότι ελλείψει στοιχείων, ο ενάγων δεν μπορεί να θεωρεί ύποπτος για απόπειρα ανατροπής της κυβέρνησης.»
Η καταδίκη από το ΕΔΑΔ ήταν ομόφωνη για την προφυλάκιση με συνοπτική δικαστική διαδικασία, ενώ με έξι ψήφους υπέρ έναντι μίας κατά, ζητείται από το τουρκικό κράτος να προχωρήσει στην άμεση αποφυλάκισή του.
Σημειώνεται ότι με κατηγορίες για δράση εναντίον του κράτους και της εθνικής ασφάλειας μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, το καθεστώς Ερντογάν έχει φυλακίσει χιλιάδες στρατιωτικούς , δικαστικούς και δημοσίους υπαλλήλους ως εμπλεκόμενους στο «δίκτυο Γκιουλεν», το οποίο έχει ουσιαστικά δαιμονοποιηθεί από την Άγκυρα.
Ταυτόχρονα έχουν κινηθεί διαδικασίες σύλληψης και απαγγελίας κατηγοριών ενάντια σε δημοσιογράφους , τα άρθρα και οι απόψεις των οποίων ασκούσαν κριτική στο καθεστώς Ερντογάν .
Την χρονική περίοδο εξάλλου που υπήρξε απαγγελία κατηγοριών κατά του κ. Καβαλά και στη βάση του μεταναστευτικού , υπήρξε μια γενικότερη πολιτική από το καθεστώς Ερντογάν ενάντια στις ΜΚΟ , οι οποίες αντιμετωπίσθηκαν ως πυρήνας αντεθνικής δράσης , με εμφανή απώτερο στόχο από την κυβέρνηση της Άγκυρας να υπάρξει διαχείριση των ευρωπαϊκών και άλλων σχετικών κονδυλίων από την κρατική οντότητα και όχι από τις επιμέρους ΜΚΟ .