Νέο πτωχευτικό νομοσχέδιο για τα φυσικά πρόσωπα και τα νοικοκυριά προαναγγέλλει μέσω των «Π» ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας. Στη συνέντευξή του, ο κ. Σταϊκούρας αποκαλύπτει ότι η μείωση 8% στον ΕΝΦΙΑ το 2020 δεν θα είναι οριζόντια, «αλλά θα κατευθύνεται κυρίως στις χαμηλότερες και τις μεσαίες ιδιοκτησίες», ενώ τονίζει ότι η πολιτική γύρω από το λεγόμενο κοινωνικό μέρισμα ουσιαστικά τελειώνει, όπως τη γνωρίζαμε μέχρι τώρα.

«Αν μελλοντικά προκύψει δημοσιονομικός χώρος, αυτός θα αξιοποιείται κυρίως για μόνιμες μειώσεις φόρων, αλλά και για στοχευμένες, πρόσθετες σε σχέση με τις ανωτέρω, πρωτοβουλίες άσκησης κοινωνικής πολιτικής», λέει χαρακτηριστικά ο υπουργός Οικονομικών. Αποκαλύπτει επίσης ότι η κυβέρνηση επιζητεί «τη μεγαλύτερη δυνατή μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος» και ότι οι διαπραγματεύσεις γύρω από αυτό το κρίσιμο θέμα θα ξεκινήσουν και θα ολοκληρωθούν εντός του 2020. Ο κ. Σταϊκούρας εκφράζει την αισιοδοξία ότι ο στόχος που έχει θέσει η Νέα Δημοκρατία για ανάπτυξη 4% μπορεί να επιτευχθεί από το 2021.

Πώς και πότε θα γίνει η μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 8% το 2020; Είναι η τελευταία μείωση του συγκεκριμένου φόρου ή σχεδιάζετε και άλλη στη συνέχεια;

Εκτιμούμε ότι θα συνοδεύει τα εφετινά εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ. Με αυτό το 8%, το οποίο δεν θα είναι οριζόντιο αλλά θα κατευθύνεται κυρίως στις χαμηλότερες και τις μεσαίες ιδιοκτησίες, όπως ακριβώς πράξαμε και με την υφιστάμενη μείωση του 22%, υλοποιούμε, στο σύνολό της και μάλιστα νωρίτερα, την προεκλογική μας δέσμευση. Και συγκλίνουμε έτσι με τον μέσο όρο φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας των ανεπτυγμένων χωρών. Παράλληλα, ο εκσυγχρονισμός του πλαισίου προσδιορισμού των αντικειμενικών αξιών, ειδικά σε περιοχές με πολύ υψηλή τιμή αξίας ακινήτων, αναμένεται να συμβάλει στη δημιουργία του αναγκαίου δημοσιονομικού χώρου.

Θα συνεχίσετε στο μέλλον την παροχή του «κοινωνικού μερίσματος» ή «έκτακτης ενίσχυσης», όπως το ονομάσατε εσείς;

Θα συνεχίσουμε και θα εντείνουμε την προσπάθεια ώστε να υλοποιήσουμε μία συνεκτική κοινωνική πολιτική, όχι αποκομμένη από την υπόλοιπη οικονομική πολιτική, με στόχο τη δικαιοσύνη και τη συνοχή. Αυτή η πολιτική εδράζεται στη διατήρηση του πλέγματος κοινωνικής προστασίας μέσω των αναγκαίων επιδομάτων, όπως είναι το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης, στην αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος με πολιτικές όπως είναι η χορήγηση επιδόματος για κάθε νέο παιδί ή το πρόσθετο αφορολόγητο, στη διασφάλιση της βιωσιμότητας του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης και στην ανάληψη κοινωνικών πρωτοβουλιών μέσω της μείωσης της υπερφορολόγησης. Αν μελλοντικά προκύψει δημοσιονομικός χώρος, αυτός θα αξιοποιείται κυρίως για μόνιμες μειώσεις φόρων, αλλά και για στοχευμένες, πρόσθετες σε σχέση με τις ανωτέρω, πρωτοβουλίες άσκησης κοινωνικής πολιτικής. Σε κάθε όμως περίπτωση, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας δεν προτίθεται να μοιράσει πλούτο που δεν υφίσταται. Δικός μας στόχος είναι οι πολίτες να εντάσσονται στον παραγωγικό ιστό της οικονομίας, απολαμβάνοντας ποιοτικές θέσεις απασχόλησης.

Πότε θα ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις με τους δανειστές για τη μείωση του στόχου 3,5% του ΑΕΠ για το πρωτογενές πλεόνασμα και πότε εκτιμάτε ότι θα ολοκληρωθούν; Ποιος είναι ο νέος στόχος που θέλει να συμφωνήσει η κυβέρνηση;

Θα ξεκινήσουν και εκτιμώ ότι θα ολοκληρωθούν μέσα στο 2020. Σε όλες τις συζητήσεις, πρωθυπουργός και οικονομικό επιτελείο αναδεικνύουν το συγκεκριμένο ζήτημα, το οποίο το προσεγγίζουμε μεθοδικά και τεκμηριωμένα. Οι υψηλότεροι ρυθμοί ανάπτυξης, το χαμηλό κόστος δανεισμού της χώρας, η πρόωρη αποπληρωμή του ακριβού τμήματος του δανείου από το ΔΝΤ και η χρήση των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα για αναπτυξιακές πρωτοβουλίες βελτιώνουν τις παραμέτρους βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους και δίνουν τη δυνατότητα διεκδίκησης και επίτευξης χαμηλότερων πρωτογενών πλεονασμάτων. Ηδη, μαζί με τον ΟΔΔΗΧ, με βάση αυτές τις προτεραιότητες, χτίζουμε την εκδοτική δραστηριότητα του 2020 και διαμορφώνουμε το δικό μας μοντέλο βιωσιμότητας χρέους. Με βάση αυτό, θα επιδιώξουμε και τη μεγαλύτερη δυνατή μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος.

Προεκλογικά, κάνατε λόγο για ανάπτυξη 4%. Για ποιο έτος βάζετε τον στόχο αυτόν και πώς φιλοδοξείτε να το πετύχετε;

Πράγματι, αυτός είναι ο στόχος και μπορεί να προσεγγιστεί, σε συνδυασμό με χαμηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα, από το 2021. Ηδη παρατηρείται θετική δυναμική, η οποία σταθεροποιείται, βελτιώνεται και κινητοποιεί δυνάμεις, εγχώριες και ξένες. Στην κατεύθυνση αυτή συμβάλλει η ενίσχυση της κυβερνητικής εμπιστοσύνης και αξιοπιστίας, με την υλοποίηση φιλο-αναπτυξιακών πολιτικών, όπως ήταν το φορολογικό νομοσχέδιο. Πολιτικές που έχουν ως προτεραιότητα, εκτός της αύξησης της ποσότητας του εθνικού πλούτου, την ενίσχυση της παραγωγικότητας και τη βελτίωση της ποιότητάς του, ώστε η χώρα να αυξήσει την ανταγωνιστικότητά της στις διεθνείς αγορές. Με ανασύνθεση των συστατικών του ΑΕΠ, δηλαδή την κατανάλωση, τις εξαγωγές, αλλά κυρίως τις επενδύσεις, ώστε να διασφαλίζεται η βιωσιμότητα της μεγέθυνσής του. Η νέα πολιτική στόχευση είναι οι επενδύσεις, ως ποσοστό του ΑΕΠ, να διπλασιαστούν τα επόμενα χρόνια, το συντομότερο δυνατόν. Επενδύσεις όμως που θα ενσωματώνουν τα επιτεύγματα της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης και θα τονώνουν τις ενδογενείς πηγές ανάπτυξης, όπως είναι η εκπαίδευση, η έρευνα και η καινοτομία. Ορθώς, συνεπώς, κινούμαστε προς αυτή την κατεύθυνση. Βέβαια, ενδογενείς και εξωγενείς αβεβαιότητες εξακολουθούν να υφίστανται και κίνδυνοι να παραμονεύουν. Εφησυχασμός δεν δικαιολογείται.

Τελικά, ποιος είναι ο ορισμός της μεσαίας τάξης στην Ελλάδα;

Πώς την προσδιορίζετε; Επιστημονικός ορισμός για τη μεσαία τάξη δεν υφίσταται. Αλλωστε η μεσαία τάξη δεν προσεγγίζεται μόνο με οικονομικά κριτήρια, αλλά και με κοινωνικά. Τα δε άκρα της, με εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, διαχρονικά και ανά χώρα μεταβάλλονται. Για την Ελλάδα, μέχρι σήμερα, και σε καμία φάση, δεν έχουν οριστεί τα σχετικά άκρα. Οποιος το κάνει, βάζοντας όρια, αυθαιρετεί. Μόνον ο ΟΟΣΑ Πώς θα στηρίξουμε μικρές και μεσαίες ιδιοκτησίες έχει παρουσιάσει τα εισοδηματικά όρια της μεσαίας τάξης, με τα δικά του κριτήρια. Σύμφωνα με αυτή την προσέγγιση, για ένα νοικοκυριό με τρία άτομα, το όριο της μεσαίας τάξης ανέρχεται μέχρι περίπου τις 30.000 ευρώ. Ακόμη και αν διαφωνούμε με αυτό, το συμπέρασμα της μοναδικής υπάρχουσας συγκριτικής παγκοσμίως μελέτης είναι ότι η μεσαία τάξη έχει καταρρεύσει στην Ελλάδα, αφού η χώρα βρίσκεται στην τέταρτη χαμηλότερη θέση μεταξύ όλων των μελών του ΟΟΣΑ. Δικός μας στόχος είναι να αυξήσουμε τα όποια εισοδηματικά όρια, να ανορθώσουμε τη μεσαία τάξη και να την επαναφέρουμε εκεί όπου πραγματικά πρέπει να είναι. Η υλοποιούμενη μείωση φόρων και εισφορών, οι παροχές σε είδος στους εργαζομένους, η «έξυπνη» ανάκαμψη της οικοδομικής δραστηριότητας, η ενίσχυση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, μαζί με πολιτικές για ευκαιρίες απασχόλησης, ασφάλεια, βελτιώσεις στην παιδεία και αυστηρούς ελέγχους των μεταναστευτικών ροών, θα αποκαταστήσουν, σταδιακά, τη μεσαία τάξη. Χρειάζεται όμως να γίνουν πολύ περισσότερα.

Στις 30 Απριλίου λήγει η προστασία της πρώτης κατοικίας. Ποιος είναι ο σχεδιασμός σας για τη συνέχεια;

Πράγματι, δόθηκε παράταση τεσσάρων μηνών στο υφιστάμενο σχήμα προστασίας της πρώτης κατοικίας. Υπενθυμίζεται ότι το σχήμα έληγε, με νόμο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, την επόμενη εβδομάδα. Μέχρι τέλος Απριλίου καλούμε τους πολίτες να αξιοποιήσουν τις ευνοϊκές προβλέψεις του νόμου, μετά και τις συνεχείς βελτιώσεις που έγιναν τους τελευταίους μήνες σε ρυθμίσεις του. Στη συνέχεια, θα διαμορφωθεί κάποιο πλαίσιο για τα οικονομικά ασθενέστερα νοικοκυριά με άσκηση κοινωνικής πολιτικής. Ταυτόχρονα, βελτιώνουμε το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, ώστε να μη χρειάζονται την προστασία του κράτους. Επιπλέον, προωθούμε μέτρα που «ξετρυπώνουν» τους στρατηγικούς κακοπληρωτές και τους αναγκάζουν να πληρώσουν. Τέλος, με τον νέο νόμο που ετοιμάζουμε για την αφερεγγυότητα, παρέχουμε δεύτερη ευκαιρία σε όποιον επιθυμεί να απαλλαγεί από τα χρέη του, ώστε να μην κυνηγούν αυτόν και τα παιδιά του, να μη μεταφερθεί το πρόβλημα του χρέους στην επόμενη γενιά.

Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου ξεπερνούν το 1,6 δισ. ευρώ. Υπάρχει σχέδιο για τον μηδενισμό τους και σε τι χρονικό ορίζοντα;

Ναι, υπάρχει σχέδιο, με στοχευμένες δράσεις για τη μείωση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων και με μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών αιτιών δημιουργίας νέων οφειλών. Προς αυτή την κατεύθυνση συστάθηκε συντονιστική επιτροπή για την υποβοήθηση και ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των φορέων Γενικής Κυβέρνησης αναφορικά με την παρακολούθηση, αποπληρωμή και μη σώρευση νέων ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων προς τρίτους. Στόχος είναι αυτές οι οφειλές να μειωθούν σημαντικά το 2020 και να εκκαθαριστούν το 2021.

Υπάρχουν νέα φορολογικά κίνητρα που θα φέρετε για τις επιχειρήσεις και τις επενδύσεις;

Επεξεργαζόμαστε περαιτέρω δράσεις και πρωτοβουλίες για την ενίσχυση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και την προσέλκυση επενδύσεων. Αλλες με δημοσιονομικό κόστος και άλλες χωρίς. Κάποιες με οριακό δημοσιονομικό κόστος, αλλά με μεγάλο αναπτυξιακό πολλαπλασιαστικό αποτύπωμα. Είναι όμως πολύ πρόωρο να πούμε κάτι παραπάνω, όταν ακόμη δεν έχει ξεκινήσει το 2020. Να επαναλάβω ότι ο όποιος δημοσιονομικός χώρος -με ασφάλειαδημιουργηθεί, θα κατευθυνθεί κυρίως στη μείωση της φορολόγησης φυσικών και νομικών προσώπων, με προτεραιότητα τη μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης.

Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά 28/12/2019