Η πυρκαγιά στη Μόρια άφησε άστεγους 13.000 μετανάστες και ήδη υπάρχουν καταγγελίες ότι πρόκειται για κάτι οργανωμένο. Ασχέτως αν υπήρχε δόλος ή πρόκειται για ατύχημα, η συγκεκριμένη κατάληξη ήταν προδιαγεγραμμένη. Ένα Κέντρο Υποδοχής με χωρητικότητα περίπου 3000 άτομα, φιλοξενούσε περισσότερους από 13.000 ανθρώπους. Η Κυβέρνηση είχε εντοπίσει έγκαιρα το πρόβλημα. Κατάρτισε σχέδιο αλλά υπό το βάρος αντιδράσεων δεν τόλμησε να το εφαρμόσει με αποφασιστικότητα. Τώρα τρέχει πίσω απ’ τις εξελίξεις.

Οι συνθήκες στη Μόρια δεν μπορεί παρά να είναι άθλιες. Τόσοι άνθρωποι στοιβαγμένοι σε τσαντίρια και χωρίς τα στοιχειώδη, στερούνται της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Ήταν λογικό και επόμενο να έρθει η καταστροφή. Ακόμη και αν δεν υπήρχε οργανωμένο σχέδιο όπως καταγγείλει ο αντιπεριφερειάρχης Λέσβου βασιζόμενος σε μαρτυρίες κατοίκων, δεν θα ήταν δύσκολο να συμβεί ένα ατύχημα. Για την ιστορία ωστόσο κάτοικοι αναφέρουν ότι οι φωτιές ξεκίνησαν ταυτόχρονα σε διάφορα σημεία ενώ υπάρχει και σχετικό βίντεο με τους μετανάστες να τραγουδούν “bye bye Moria”.

Ήταν 21 Νοεμβρίου του περασμένου έτους όταν ο αρμόδιος συντονιστής, υφυπουργός άμυνας Αλκιβιάδης Στεφάνης παρουσίασε σχέδιο για το μεταναστευτικό. Μεταξύ άλλων ανακοίνωσε ότι κλείνει η Μόρια και δημιουργείται νέα κλειστή δομή χωρητικότητα 5 χιλιάδων ατόμων. Το ίδιο θα ισχύσει και για τις δομές σε Χίο και Σάμο ενώ σε Κω και Λέρο οι υπάρχουσες δομές μετατρέπονται σε κλειστά κέντρα. Άμεσα μάθαμε και τις λεπτομέρειες. Φράχτες ΝΑΤΟικού τύπου, χωριστές περιοχές για παιδιά και οικογένειες, χώροι λατρείας, εστιατόρια, τουαλέτες.

Παράλληλα εκπονήθηκε και ένα σχέδιο μεταφοράς των μεταναστών στην Ηπειρωτική Ελλάδα σύμφωνα με το οποίο η Κυβέρνηση θα δέσμευε στρατόπεδα σε όλη τη χώρα προκειμένου να φιλοξενηθούν όσοι διέμεναν επί μακρόν στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης.

Οι αντιδράσεις ξεκίνησαν άμεσα. Η Κυβέρνηση άρχισε να παίζει κρυφτούλι με τους κατοίκους στις περιοχές που φημολογούνταν ότι θα δημιουργηθούν τα νέα κέντρα. Κανείς δεν τους ήθελε στην περιοχή του. Το δόγμα του Not In My Backyard (όχι στην αυλή μου) σε όλο του το μεγαλείο και ενώ την ίδια ώρα ζητούμε από την υπόλοιπη Ευρώπη να μοιραστεί το βάρος του μεταναστευτικού, χωρίς ιδιαίτερο αποτέλεσμα. Το γελοίο χάπενινγκ με τις ψησταριές, τα σουβλάκια και τον Ψωμιάδη σε ρόλο ψήστη συμπύκνωσε τις αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών.

Και αν ο Ψωμιάδης έχει κάθε λόγο να αντιδρά στα σχέδια της Κυβέρνησης, δεν συμβαίνει το ίδιο με τους νυν Βουλευτές της ΝΔ. Πρώτος το χορό έσυρε ο Βουλευτής Γρεβενών Ανδρέας Πάτσης χαρακτηρίζοντας «λογικές τις αντιδράσεις των κατοίκων στην ενδοχώρα».

Δεν αντιδρούσαν μόνο οι “δεξιοί”. Ο Δήμαρχος Κω ο οποίος εξελέγη με τη στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ καβάλησε μια μπουλντόζα και απαγόρευσε την αποβίβαση μεταναστών στο νησί του, ζητώντας να φύγουν και αυτοί που μένουν στο νησί αφού ταυτοποιηθούν και εξεταστούν οι αιτήσεις ασύλου τους. Απόλυτα λογικό βεβαίως.

Ταυτόχρονα άρχισε η κριτική για τα κλειστού τύπου κέντρα. Βουλευτές της αντιπολίτευσης περιέφεραν στα τηλεοπτικά παράθυρα την άποψή τους ότι δεν πρέπει να γίνουν κλειστά κέντρα, Αμυγδαλέζες όπως τα ονόμαζαν. Οι πάντα πρόθυμες ΜΚΟ, αυτές που κατάπιναν το αίσχος της Μόριας και της Ειδομένης για χρόνια κατακεραύνωναν την κυβέρνηση και ο συριζαικός Τύπος έκανε πάρτι.

Η οργάνωση Generation 2.0, επεσήμαινε τον προβληματισμό της για τις μέχρι τώρα τοποθετήσεις της κυβέρνησης και ευελπιστούσε σε μια «πολιτική ένταξης που θα αντιμετωπίζει τους πολίτες τρίτων χωρών όχι ως αντικείμενα καταστολής, αλλά ως ισότιμους πολίτες με κατοχυρωμένα δικαιώματα τα οποία χρήζουν διαφύλαξης και επέκτασης».

«Έχουμε ερωτηματικά για τις κλειστές δομές διότι δεν κατανοούμε ποιον σκοπό θα επιτελέσουν για τον μεγάλο αριθμό οικογενειών και ευάλωτων που συνεχίζουν να έρχονται κατά πλειοψηφία από το Αφγανιστάν και τη Συρία.» δήλωνε ο Φιλίπ Λεκλέρ, επικεφαλής του γραφείου στην Ελλάδα της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) (Το Βήμα 28.11.2019).

Αντέδρασαν επίσης και οι κάτοικοι στα νησιά επειδή η Κυβέρνση θα δέσμευε χώρους για την κατασκευή των κλειστών κέντρων. Έκαναν λόγο για παραβίαση των δικαιωμάτων τους καθώς θα τους δέσμευαν κάτι κορφοβούνια, τα οποία οι ίδιοι χαρακτήρισαν φιλέτα. ίσως για να αξιώσουν μεγάλες αποζημιώσεις. Το προσφυγικό, από την εποχής της Μικρασιατικής καταστροφής ακόμη, προσφέρονταν για μπίζνες.

Υπήρξαν αντιδράσεις ακόμη και για τις φήμες ότι η Κυβέρνηση προετοιμάζει κλειστά κέντρα σε ξερονήσια, όπως η Λέβιθα, ανάμεσα στη Λέρο και στην Αμοργό. «Αν η κυβέρνηση μελετά σχέδια για τη μεταφορά αιτούντων άσυλο σε ξερονήσια, αυτό σημαίνει ότι υποκύπτει στις προτάσεις των χωρών του Βίσεγκραντ” δήλωνε ό Γιάννης Μουζάλας, ο οποίος για να μην τον αδικούμε, είχε τεθεί υπέρ της κατασκευής προαναχωρησιακών κέντρων κράτησης αλλοδαπών στα νησιά.

Υπό το βάρος των αντιδράσεων, η Κυβέρνηση χαλάρωσε λίγο το σφιχτό χρονοδιάγραμμα για τη μετεγκατάσταση. Η πανδημία φάνηκε περισσότερο από βολική και η κατάσταση εκτός εξαιρέσεων βάλτωσε. Ότι έγινε, έγινε κυρίως υπό την πίεση του αρμόδιου Υπουργού Νότη Μηταράκη, ο οποίος αντιλαμβάνεται ότι κάθεται σε ηλεκτρική καρέκλα. Η χθεσινή πυρκαγιά στη Μόρια δεν ήταν ζητούμενο αν θα συμβεί, αλλά πότε θα συμβεί.

Δεν θέλησε να σπάσει αυγά, και τώρα θα κληθεί να πληρώσει το αποτέλεσμα της αμφιθυμίας της. Έχοντας βεβαίως πληρώσει προηγουμένως και το τίμημα των αντιδράσεων για τις προθέσεις της. Αυτή ακριβώς η κατάσταση συμπυκνώνει τις παθογενείς της ελληνικής δημόσιας διοίκησης. Η Κυβέρνηση είχε σχέδιο. Καλό η κακό δεν είναι η ώρα να κριθεί. Υπό το βάρος των αντιδράσεων της αντιπολίτευσης, συμπολιτευόμενων Βουλευτών, τοπικών παραγόντων, διεθνών φορέων, ΜΚΟ κ.λ.π. αποφάσισε να μην ταράξει τα νερά. Τώρα καλείται η ίδια να κολυμπήσει σε ταραγμένα νερά…