Διερευνητικές επαφές Ελλάδας - Τουρκίας: Πώς «ξεκλείδωσαν» και ποια είναι η ατζέντα
Ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση για την επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, οι ετοιμασίες των οποίων θα γίνουν με αργά βήματα και αρκετή καχυποψία για τις πραγματικές τουρκικές προθέσεις.
Άλλωστε, η χθεσινή λιτή ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών καταδεικνύει πως η Αθήνα θα εξακολουθήσει να πορεύεται με μεθοδικότητα και σταθερές θέσεις, χωρίς να παρασύρεται από τις παλινωδίες και τις κορόνες του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Η συνάντηση των κλιμακίων των δύο χωρών για τον 61ο γύρο διερευνητικών επαφών θα γίνει στην Κωνσταντινούπολη. Την Ελλάδα στις διερευνητικές εκπροσωπεί ο πρέσβης Παύλος Αποστολίδης ενώ από την πλευρά της Τουρκίας θα είναι ο γενικός διευθυντής του υπουργείου Εξωτερικών, Τσαγατάι Ερτσιγές.
Η τουρκική αποδοχή της επανέναρξης των διερευνητικών επαφών έγινε αμέσως μετά την ολοκλήρωση της τηλεδιάσκεψης που είχε ο Τούρκος πρόεδρος με την Γερμανίδα καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ και τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, γεγονός προφανώς όχι τυχαίο δεδομένου του ισχυρού διαμεσολαβητικού ρόλου που έχει αναπτύξει το Βερολίνο.
Όπως είπε, κανείς δεν μπορεί να προδικάσει τίποτα και πως βασικές προϋποθέσεις είναι η εμπιστοσύνη και η καλή προετοιμασία. «Εάν αυτά υπάρχουν, όλα είναι πιθανά», είπε.
Χαρακτήρισε θετικό βήμα την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών Ελλάδας - Τουρκίας και εκτίμησε ότι κατάλογος της ΕΕ για κυρώσεις σε βάρος της γείτονος θα εγκριθεί σε επίπεδο ηγετών, κάτι που είναι σημαντικό, διότι αυτό λειτούργησε αποτρεπτικά στην προκλητικότητά της.
Την ίδια στιγμή η τουρκική Hurriyet κάνει λόγο για επικείμενη τηλεδιάσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και όπως γράφει στον απόηχο της χτεσινής τηλεδιάσκεψης του κ. Ερντογάν με την Άγκελα Μέρκελ και τον Εμμαουέλ Μακρόν «ο πρόεδρος Ερντογάν έδωσε το μήνυμα ότι είμαστε έτοιμοι για διάλογο με την Ελλάδα. Κι αυτό ήθελαν να ακούσουν η Μέρκελ και ο Μισέλ» ενώ προσθέτει πως οι διερευνητικές επαφές θα άρχιζαν στις 7 Αυγούστου ωστόσο η συμφωνία Ελλάδας και Αιγύπτου για την ΑΟΖ πήγε το διάλογο πίσω.
Μάλιστα, το διευκρινίζει και ο Νίκος Δένδιας, ο οποίος σε δηλώσεις του το βράδυ της Τρίτης διαμήνυσε πως δεν μιλάμε για διαπραγματεύσεις αλλά για συζητήσεις που θα καθορίσουν τους κανόνες βάσει των οποίων θα προκύψουν διαπραγματεύσεις.
Μιλώντας σε διαδικτυακή συζήτηση που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής ο κ. Δένδιας εξήγησε ότι η διεξαγωγή συνομιλιών σημαίνει προσπάθεια εξεύρεσης κανόνων με βάση τους οποίους θα πραγματοποιήσουμε διαπραγματεύσεις. «Γιατί είναι τόσο δύσκολο; Γιατί η Τουρκία δεν αποδέχεται το Διεθνές Δίκαιο ως κοινό κανόνα» διερωτήθηκε.
«Θα συμμετάσχουμε σε αυτή την προσπάθεια και θα επιχειρήσουμε να επανεκκινήσουμε τις διερευνητικές επαφές» ανέφερε χαρακτηριστικά και εξέφρασε την ελπίδα να αποτελέσει μια ευκαιρία, σημειώνοντας ωστόσο πως είναι πολύ νωρίς ακόμα.
Ήδη προς σ’ αυτή την κατεύθυνση λειτουργεί η τουρκική Navtex για ασκήσεις στα νησιά του του Βορειοανατολικού Αιγαίου και συγκεκριμένα αυτή την φορά στη Λήμνο την Τετάρτη και Πέμπτη. Ο συμβολισμός της έκδοσης αυτής της Navtex είναι εμφανής καθώς εκδόθηκε την ώρα που η Αθήνα ανακοίνωνε την έναρξη των διερευνητικών επαφών και συνδέεται με την αξίωση της Τουρκίας για την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου.
Έτσι την στιγμή που Αθήνα και Άγκυρα έδιναν τα χέρια και το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωνε ότι οι διερευνητικές επαφές ξεκινούν το προσεχές διάστημα στην Κωνσταντινούπολη καθώς, σύμφωνα με την εθιμοτυπία, καθώς ο επόμενος γύρος πρέπει να πραγματοποιηθεί στην έδρα του έτερου συνομιλητή (σ.σ. ο προηγούμενος ήταν στην Αθήνα), η Άγκυρα ουσιαστικά καταγγέλλει την Αθήνα ότι παραβιάζει τη συνθήκη της Λωζάνης.
«Το καθεστώς αποστρατιωτικοποίησης της νήσου Λήμνου, όπως ορίζεται από τη Συνθήκη της Λωζάνης το 1923, έχει παραβιαστεί», σημειώνεται στην τουρκική Navtex.
Μάλιστα ο Ταγίπ Ερντογάν στη συνομιλία που είχε μετά από πολλούς μήνες με τον Γάλλο πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν έθεσε έμμεσα το ζήτημα υπό τύπο παραπόνου για τη γαλλική υποστήριξη στην Ελλάδα.
Άλλωστε, η χθεσινή λιτή ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών καταδεικνύει πως η Αθήνα θα εξακολουθήσει να πορεύεται με μεθοδικότητα και σταθερές θέσεις, χωρίς να παρασύρεται από τις παλινωδίες και τις κορόνες του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Η συνάντηση των κλιμακίων των δύο χωρών για τον 61ο γύρο διερευνητικών επαφών θα γίνει στην Κωνσταντινούπολη. Την Ελλάδα στις διερευνητικές εκπροσωπεί ο πρέσβης Παύλος Αποστολίδης ενώ από την πλευρά της Τουρκίας θα είναι ο γενικός διευθυντής του υπουργείου Εξωτερικών, Τσαγατάι Ερτσιγές.
Τι ξεκλείδωσε τις διερευνητικές Αθήνας-Άγκυρας
Η τουρκική αποδοχή της επανέναρξης των διερευνητικών επαφών έγινε αμέσως μετά την ολοκλήρωση της τηλεδιάσκεψης που είχε ο Τούρκος πρόεδρος με την Γερμανίδα καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ και τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, γεγονός προφανώς όχι τυχαίο δεδομένου του ισχυρού διαμεσολαβητικού ρόλου που έχει αναπτύξει το Βερολίνο.
“Παράθυρο” Πέτσα για επικοινωνία Μητσοτάκη – Ερντογάν
Ανοιχτό το ενδεχόμενο συνάντησης Μητσοτάκη - Ερντογάν, ακόμα και πριν τη Σύνοδο Κορυφής, άφησε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας, μιλώντας στην ΕΡΤ.Όπως είπε, κανείς δεν μπορεί να προδικάσει τίποτα και πως βασικές προϋποθέσεις είναι η εμπιστοσύνη και η καλή προετοιμασία. «Εάν αυτά υπάρχουν, όλα είναι πιθανά», είπε.
Χαρακτήρισε θετικό βήμα την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών Ελλάδας - Τουρκίας και εκτίμησε ότι κατάλογος της ΕΕ για κυρώσεις σε βάρος της γείτονος θα εγκριθεί σε επίπεδο ηγετών, κάτι που είναι σημαντικό, διότι αυτό λειτούργησε αποτρεπτικά στην προκλητικότητά της.
Την ίδια στιγμή η τουρκική Hurriyet κάνει λόγο για επικείμενη τηλεδιάσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και όπως γράφει στον απόηχο της χτεσινής τηλεδιάσκεψης του κ. Ερντογάν με την Άγκελα Μέρκελ και τον Εμμαουέλ Μακρόν «ο πρόεδρος Ερντογάν έδωσε το μήνυμα ότι είμαστε έτοιμοι για διάλογο με την Ελλάδα. Κι αυτό ήθελαν να ακούσουν η Μέρκελ και ο Μισέλ» ενώ προσθέτει πως οι διερευνητικές επαφές θα άρχιζαν στις 7 Αυγούστου ωστόσο η συμφωνία Ελλάδας και Αιγύπτου για την ΑΟΖ πήγε το διάλογο πίσω.
Ποια είναι η ατζέντα των διερευνητικών επαφών
Η ατζέντα των συζητήσεων θα περιλαμβάνει τον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών, δηλαδή την χάραξη ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, δηλαδή στο σημείο που σταμάτησε ο προηγούμενος γύρος και δεν περιλαμβάνει όσα κατά καιρούς ζητά ο Ταγίπ Ερντογάν. Επί τούτου, οι δύο πλευρές θα επιδιώξουν να βρουν κοινό σημείο για τους όρους ενδεχόμενου διαλόγου.Μάλιστα, το διευκρινίζει και ο Νίκος Δένδιας, ο οποίος σε δηλώσεις του το βράδυ της Τρίτης διαμήνυσε πως δεν μιλάμε για διαπραγματεύσεις αλλά για συζητήσεις που θα καθορίσουν τους κανόνες βάσει των οποίων θα προκύψουν διαπραγματεύσεις.
Μιλώντας σε διαδικτυακή συζήτηση που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής ο κ. Δένδιας εξήγησε ότι η διεξαγωγή συνομιλιών σημαίνει προσπάθεια εξεύρεσης κανόνων με βάση τους οποίους θα πραγματοποιήσουμε διαπραγματεύσεις. «Γιατί είναι τόσο δύσκολο; Γιατί η Τουρκία δεν αποδέχεται το Διεθνές Δίκαιο ως κοινό κανόνα» διερωτήθηκε.
«Θα συμμετάσχουμε σε αυτή την προσπάθεια και θα επιχειρήσουμε να επανεκκινήσουμε τις διερευνητικές επαφές» ανέφερε χαρακτηριστικά και εξέφρασε την ελπίδα να αποτελέσει μια ευκαιρία, σημειώνοντας ωστόσο πως είναι πολύ νωρίς ακόμα.
Οι επιδιώξεις της Άγκυρας
Από πλευρά της πάντως η Τουρκία επί της ουσίας επιμένει σε έναν διάλογο με θεματολογία ευρύτερη που δεν θα αφορά αποκλειστικά τον καθορισμό θαλάσσιων ζωνών (ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας).Ήδη προς σ’ αυτή την κατεύθυνση λειτουργεί η τουρκική Navtex για ασκήσεις στα νησιά του του Βορειοανατολικού Αιγαίου και συγκεκριμένα αυτή την φορά στη Λήμνο την Τετάρτη και Πέμπτη. Ο συμβολισμός της έκδοσης αυτής της Navtex είναι εμφανής καθώς εκδόθηκε την ώρα που η Αθήνα ανακοίνωνε την έναρξη των διερευνητικών επαφών και συνδέεται με την αξίωση της Τουρκίας για την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου.
Έτσι την στιγμή που Αθήνα και Άγκυρα έδιναν τα χέρια και το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωνε ότι οι διερευνητικές επαφές ξεκινούν το προσεχές διάστημα στην Κωνσταντινούπολη καθώς, σύμφωνα με την εθιμοτυπία, καθώς ο επόμενος γύρος πρέπει να πραγματοποιηθεί στην έδρα του έτερου συνομιλητή (σ.σ. ο προηγούμενος ήταν στην Αθήνα), η Άγκυρα ουσιαστικά καταγγέλλει την Αθήνα ότι παραβιάζει τη συνθήκη της Λωζάνης.
«Το καθεστώς αποστρατιωτικοποίησης της νήσου Λήμνου, όπως ορίζεται από τη Συνθήκη της Λωζάνης το 1923, έχει παραβιαστεί», σημειώνεται στην τουρκική Navtex.
Μάλιστα ο Ταγίπ Ερντογάν στη συνομιλία που είχε μετά από πολλούς μήνες με τον Γάλλο πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν έθεσε έμμεσα το ζήτημα υπό τύπο παραπόνου για τη γαλλική υποστήριξη στην Ελλάδα.