Σύνοδος Κορυφής: Νέο «οχι» απο την Ελλάδα - στο τραπέζι τρίτο προσχέδιο
Ολονύκτιο διπλωματικό θρίλερ εξελίσσεται στις Βρυξέλλες, καθώς η Ελλάδα για δεύτερη φορά είπε «όχι» στο προσχέδιο προσχέδιο συμπερασμάτων, λόγω της απουσίας ξεκάθαρης αναφοράς κυρώσεων κατά της Τουρκίας. Έτσι ετοιμάζεται τρίτο προσχέδιο από τον Σαρλ Μισέλ, το οποίο θα παραδοθεί και θα συζητηθεί. Λίγο πριν τα μεσάνυχτα, ο Σαρλ Μισέλ κατέθεσε το νέο κείμενο για το προσχέδιο συμπερασμάτων.
Νωρίτερα, την σύνταξη ενός νέου προσχεδίου με διορθώσεις και διατυπώσεις με τις οποίες θα συμφωνούσε και η Ελλάδα, αποφάσισαν Μητσοτάκης, Μέρκελ, Αναστασιάδης και Μακρόν μετά την σύσκεψη που είχαν ως εξέλιξη της αντίδρασης της Αθήνας, στο αρχικό προσχέδιο.
Στην έκτακτη συνάντηση συμφωνήθηκε να γραφτεί ένα ακόμη προσχέδιο με διορθώσεις, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να έχει καταθέσει ήδη τις δικέ στους προτάσεις, ενώ η σύνταξη του νέου κειμένου συζητείτε ήδη στο δείπνο των ηγετών όπου θα συζητήσουν παράλληλα και θέμα Ναγκόρνο-Καραμπάχ και την υπόθεση Ναβάλνι.
Οι διαβουλεύσεις ήρθαν μετά το «μπλόκο» της Αθήνας στο προσχέδιο, συμπερασμάτων της ΕΕ που δεν ικανοποιούσε την ελληνική πλευρά. Σύμφωνα με κυβερνητική πηγή, στο πρώτο κείμενο που υπάρχει στο τραπέζι θα πρέπει να υπάρξουν πολλές αλλαγές και προσθήκες.
Νύχτα θρίλερ
Οι εξελίξεις στην πιο κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής για τα ευρωτουρκικά, ήταν ραγδαίες καθώς μετά την αντίδραση της Αθήνας και την απόφαση να μην κάνει αποδεκτό το προσχέδιο συμπερασμάτων ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε την έκτακτη συνάντηση με την καγκελάριο της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ, το πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, και τον πρόεδρο της Κύπρου Νίκο Αναστασιάδη.
Σημειώνεται ότι στη συνάντηση των τεσσάρων συμμετείχαν τόσο η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, όσο και ο Σαρλ Μισέλ.
Υπενθυμίζεται ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν έκανε δεκτό το προσχέδιο των συμπερασμάτων επειδή δεν αναφέρονταν σ' αυτό κυρώσεις προς την Τουρκία. Όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αρνήθηκε το προσχέδιο διεκδικώντας αλλαγές που να αντικατοπτρίζουν πληρέστερα τις ελληνικές θέσεις.
Νέο προσχέδιο
Νέο προσχέδιο συμπερασμάτων για την Τουρκία κατατέθηκε αργά το βράδυ της Πέμπτης στο τραπέζι της Συνόδου Κορυφής μετά την αντίδραση της Ελλάδας και της Κύπρου και ενώ ξεκίνησε το δείπνο των ηγετών έπειτα από μια διακοπή περίπου μίας ώρας. Προηγήθηκε συνάντηση του πρωθυπουργού με την καγκελάριο της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ, το πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, τον πρόεδρο της Κύπρου Νίκο Αναστασιάδη, με τη συμμετοχή του Σαρλ Μισέλ και της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Τι περιλαμβάνει το νέο προσχέδιο συμπερασμάτων
Το νέο προσχέδιο συμπερασμάτων «καλεί την Τουρκία να εμπλακεί σε διάλογο με αντικείμενο την επίλυση όλων των θαλάσσιων διαφωνιών με την Κύπρο» και υπογραμμίζει πως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «παραμένει πλήρως δεσμευμένο στην επίλυση του κυπριακού».
Στο νέο προσχέδιο, σύμφωνα με το Politico υπογραμμίζεται επίσης ότι η ΕΕ «σε περίπτωση νέων μονομερών ενεργειών ή προκλήσεων τότε θα χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία και τις επιλογές στη διάθεσή της, περιλαμβανομένων και αυτών που περιέχονται στο άρθρο 29 και το άρθρο 215 της Συνθήκης της ΕΕ ώστε να περιφρουρήσει τα συμφέροντα των κρατών μελών».
Όπως εξήγησε δε ο ανταποκριτής των FT, παρά το γεγονός ότι το προσχέδιο δεν κάνει αναφορά συγκεκριμένα σε κυρώσεις σε βάρος της Άγκυρας, ανοίγει ωστόσο το δρόμο για τη χρήση όλων των εργαλείων στη βάση των Άρθρων 29 και 215 της Συνθήκης της ΕΕ όπου γίνεται σαφής αναφορά σε οικονομικές κυρώσεις σε βάρος τρίτων χωρών.
Το νέο προσχέδιο, δεν περιλαμβάνει την προηγούμενη φράση περί διαμοιρασμού των υδρογονανθράκων γύρω από την Κύπρο. Σύμφωνα με το προσχέδιο «το Συμβούλιο θα συνεχίσει να παρατηρεί προσεκτικά τις εξελίξεις, θα παρέμβει ανάλογα και θα λάβει αποφάσεις το αργότερο στη Σύνοδο του Δεκεμβρίου».
Παράλληλα όπως μεταδίδει το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων, έχει περιληφθεί η ελληνική φράση για «οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών».
Τι ζητάει η Ελλάδα
Κυβερνητικές πληροφορίες αναφέρουν ότι η Ελλάδα ζήτησε επίμονα να γίνει αναφορά στο θέμα των κυρώσεων προς την Τουρκία, κάτι που στο αρχικό προσχέδιο των συμπερασμάτων δεν αναφέρονταν.
At #EUCO @eucopresident calls a 45 minute break #EU27 will resume discussion on Eastern Mediterranean and Belarus during dinner.
— Barend Leyts (@BarendLeyts) October 1, 2020
Κατά πληροφορίες το προσχέδιο που αρνείται η Ελλάδα δεν υπάρχει αναφορά σε κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας. Αυτό που αναφέρεται στο προσχέδιο που απορρίφθηκε από τη χώρα μας είναι πως η «ΕΕ θα χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία στη διάθεσή της ώστε να διασφαλίσει το σεβασμό της κυριαρχίας της Ελλάδας και της Κύπρου
«Θα πρέπει να διορθωθούν πολλά σημεία ώστε να γίνει αποδεκτό το προσχέδιο», ανέφεραν χαρακτηριστικά κυβερνητικές πηγές.
Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδωσε ο ΣΚΑΪ, η Αθήνα δεν κάνει αποδεκτό το προσχέδιο συμπερασμάτων. «Θα πρέπει να διορθωθούν πολλά σημεία ώστε να γίνει αποδεκτό το προσχέδιο», ανέφεραν χαρακτηριστικά κυβερνητικές πηγές που επικαλείται ο τηλεοπτικός σταθμός.
Σημειώνεται ότι η Σύνοδος ξεκίνησε με αλλαγή στην ατζέντα. Συγκεκριμένα, ο Πρόεδρος, Σαρλ Μισέλ πρότεινε να γίνει τώρα η συζήτηση για την Ανατολική Μεσόγειο και τη Λευκορωσία. Υπενθυμίζεται ότι η συζήτηση για τις σχέσεις ΕΕ- Τουρκίας αναμενόταν ότι θα διεξαγόταν στο δείπνο των ηγετών. Τη στιγμή αυτή διεξάγεται ο πρώτος γύρος τοποθετήσεων, με διαφορετικές εισηγήσεις από τους 27.
Αυτό είναι το κείμενο συμπερασμάτων που «μπλοκάρει» η Ελλάδα
Κομμένο και ραμμένο στα μέτρα της Μέρκελ και την τακτική των ίσων αποστάσεων είναι το κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής, σχετικά με τα Ελληνοτουρκικά. Όπως αποκαλύπτει το Politico στο κείμενο δεν γίνεται καμία αναφορά σε κυρώσεις προς την Τουρκία.
Ειδικότερα, η ΕΕ είναι έτοιμη να «χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή της» για να διασφαλίσει τον σεβασμό της κυριαρχίας της Ελλάδας και της Κύπρου, σημειώνει το προσχέδιο συμπερασμάτων σχετικά με την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, σύμφωνα με το Politico, το οποίο ερμηνεύει τις λέξεις ως απειλητικές κυρώσεις.
Ωστόσο, αναφέρει: «Υπό την προϋπόθεση ότι διατηρούνται εποικοδομητικές προσπάθειες για την αντιμετώπιση θεμάτων στην Ανατολική Μεσόγειο», οι ηγέτες της ΕΕ συμφωνούν να «δρομολογήσουν μια θετική πολιτική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας με ιδιαίτερη έμφαση στον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης και τη διευκόλυνση του εμπορίου» καθώς και «υψηλού επιπέδου διαλόγους »και« συνεχή συνεργασία σε θέματα μετανάστευσης σύμφωνα με τη δήλωση ΕΕ-Τουρκίας για το 2016». Πολλά από αυτά τα σημεία ήταν μεταξύ των βασικών αιτημάτων της Άγκυρας.
Το προσχέδιο ζητά επίσης «πολυμερή διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο» και αναθέτει στον ανώτατο διπλωμάτη της Ζοζέπ Μπορέλ να επεξεργαστεί τις λεπτομέρειες. Το κείμενο «χαιρετίζει επίσης τα πρόσφατα βήματα οικοδόμησης εμπιστοσύνης από την Ελλάδα και την Τουρκία».
Νωρίτερα, σε μια αιφνιδιαστική κίνηση, ο Σαρλ Μισέλ άλλαξε την ατζέντα της Συνόδου Κορυφής και έφερε στο τραπέζι το ζήτημα της Τουρκίας και της Λευκορωσίας.Οπως μεταδίδει το Politico και ο ανταποκριτής του, David M. Herszenhorn, «ο Σαρλ Μισέλ άλλαξε την ημερήσια διάταξη της Συνόδου Κορυφής και προχώρησε κατευθείαν στο πιο αμφιλεγόμενο θέμα: την Τουρκία και την Ανατολική Μεσόγειο». Πρώτα τον λόγο πήρε η Ανγκελα Μέρκελ, ενώ η συζήτηση βρίσκεται σε εξέλιξη και περιστρέφεται γύρω από την Τουρκία, τη Λιβύη και την Λευκορωσία.
Υπενθυμίζεται ότι ο Σαρλ Μισέλ συναντήθηκε πριν από τη Σύνοδο με τον Ελληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Πέτσας: Το κείμενο για την Τουρκία απορρίφθηκε γιατί δεν ήταν ισορροπημένο
«Είναι μία σημαντική σύνοδος για τις ευρωτουρκικές σχέσεις και όχι μόνο, για όλες τις εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ», τόνισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας μιλώντας στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων της ΕΡΤ1 για τις ενστάσεις της Ελλάδας όσον αφορά στο προσχέδιο θέσεων της Συνόδου Κορυφής, στις Βρυξέλλες.
«Ειδικά για το θέμα αυτό της ημερήσιας διάταξης που είναι ξανά η συζήτηση για το ποιον δρόμο ακολουθεί η Τουρκία που φαίνεται να ολισθαίνει μακριά από τη Δύση, το βασικό κείμενο που προτάθηκε ως πρώτη βάση συζήτησης δεν είναι αποδεκτό από την Ελλάδα. Και δεν είναι αποδεκτό γιατί δεν ήταν ισορροπημένο.
Χρειάζεται να οικοδομηθεί ένα σχέδιο συμπερασμάτων το οποίο θα έχει τουλάχιστον τέσσερις πυλώνες:
Ο πρώτος είναι φυσικά η έμπρακτη αλληλεγγύη απέναντι στην Ελλάδα και στην Κύπρο έναντι της τουρκικής προκλητικότητας.
Ο δεύτερος πυλώνας έχει να κάνει με την ΕΕ να καλεί την Τουρκία να σταματήσει αμέσως κάθε παράνομη εξορυκτική δραστηριότητα στην κυπριακή ΑΟΖ και φυσικά να τερματίσει τις υπόλοιπες προκλητικές τις ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο.
Οι άλλοι δύο πυλώνες είναι αλληλένδετοι κι έχουν να κάνουν με το καρότο, όταν η Τουρκία επιδείξει με συνέπεια και συνέχεια ότι εννοεί την αποκλιμάκωση δηλαδή οποιαδήποτε βοήθεια μπορεί να παρασχεθεί στην Τουρκία στο πλαίσιο αυτό. Και το τελευταίο, είναι το μαστίγιο αν δεν δείξει η Τουρκία τη διάθεση έμπρακτης αποκλιμάκωσης επαναλαμβάνω, με συνέπεια και συνέχεια», τόνισε ο κ. Πέτσας.
Ηχηρό μήνυμα Μητσοτάκη στην Τουρκία
Σημειώνεται ότι νωρίτερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης έστειλε ηχηρό μήνυμα από τις Βρυξέλλες, στην Τουρκία, κατά τη δήλωσή του προσερχόμενος στην κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής και αφού είχε μπαράζ επαφών.
Η Τουρκία έχει να επιλέξει ανάμεσα στον διάλογο και την διπλωματία ή την κλιμάκωση και τη λήψη μέτρων εναντίον της, ήταν μεταξύ άλλων το μήνυμα του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη από τις Βρυξέλλες.
Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης έστειλε μήνυμα από τις Βρυξέλλες στην Τουρκία τονίζοντας ότι η συμπεριφορά της Άγκυρας αποτελεί παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων τόσο της Ελλάδας όσο και της Κύπρου.
Ολόκληρη η δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη
«Έχει έρθει η ώρα η Ευρώπη να συζητήσει με θάρρος και με ειλικρίνεια τι είδους σχέση θέλει, πραγματικά, να έχει με την Τουρκία. Ένα είναι βέβαιο: Η τουρκική προκλητικότητα είτε αυτή εκδηλώνεται μέσα από μονομερείς ενέργειες, είτε εκδηλώνεται μέσα από μια ακραία ρητορική, δεν μπορεί να γίνει άλλο ανεκτή. Κι αυτό, όχι μόνο γιατί η τουρκική συμπεριφορά παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα δύο κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης -της Ελλάδας και της Κύπρου- αλλά και γιατί αυτή η τουρκική συμπεριφορά θίγει σημαντικά γεωπολιτικά συμφέροντα ολόκληρης της Ευρώπης στη Μεσόγειο.
Δύο δρόμοι ανοίγονται μπροστά μας: ο ένας είναι ο δρόμος του διαλόγου, της διπλωματίας, ένας διάλογος, ο οποίος πρέπει να στηρίζεται στον σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο, στην αποφυγή μονομερών ενεργειών και στους κανόνες της καλής γειτονίας. Ο άλλος δρόμος είναι η κλιμακούμενη ένταση η οποία αναπόφευκτα -αργά ή γρήγορα- θα οδηγήσει στη λήψη μέτρων από την Ευρώπη εις βάρος της Τουρκίας.
Η Ελλάδα έχει αποδείξει έμπρακτα ότι θέλει να ακολουθήσει τον πρώτο δρόμο. Εναπόκειται στην Τουρκία να πράξει και αυτή το ίδιο. Αλλά θα πρέπει να το κάνει με συνέπεια και με σταθερότητα.», τόνισε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.