Συζητήσεις με «ανοιχτή» ατζέντα σε κρητικό τραπέζι – Όλο το 48ωρο του Μάικ Πομπέο στην Κρήτη και το σπίτι του Κυριάκου Μητσοτάκη
Κωστας Παπαχλιμιντζος
Το μενού για τον Μάικ Πομπέο, κατά την επίσκεψή του στη Μεγαλόνησο, περιλάμβανε, εκτός από τα εκλεκτά τοπικά εδέσματα, κομβικές συζητήσεις με τον Κυριάκο Μητσοτάκη για τον ρόλο της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο, τη ναυτική βάση στη Σούδα και τις αμερικανικές επενδύσεις.
Ενα πρόχειρο δείπνο, ένα γεύμα εργασίας, μια χαλαρή προσωπική συζήτηση, ένα κανονικό δείπνο, μια βόλτα σε αρχαιολογικό χώρο. Τι συζήτησαν ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Μάικ Πομπέο σε τόσες ευκαιρίες που είχαν να τα πουν εκ του σύνεγγυς στα Χανιά;
Πρώτα από όλα, αξίζει να επισημανθεί ότι η σχέση των δύο ανδρών έχει οικοδομηθεί σημαντικά με το πέρασμα του χρόνου, πριν φθάσουμε στο σπάνιο στα διπλωματικά χρονικά γεγονός της διανυκτέρευσης για δύο συνεχόμενα βράδια του επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στο σπίτι του Ελληνα πρωθυπουργού. Στις αρχές του περασμένου Οκτωβρίου, οι δύο άνδρες με τις συζύγους τους είχαν καθίσει στο ίδιο τραπέζι, όταν πήραν πρωινό στο ξενοδοχείο «Χίλτον» της Αθήνας, λίγες ώρες πριν ο Αμερικανός ΥΠ.ΕΞ. ολοκληρώσει την επίσκεψή του στη χώρα μας. Συναντήθηκαν ξανά στην Ουάσινγκτον στις αρχές Ιανουαρίου και διατήρησαν ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας, που ενεργοποιήθηκαν τον Αύγουστο, εν μέσω της ελληνοτουρκικής κρίσης, και οδήγησαν στο ταξίδι-αστραπή του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, στη Βιέννη για να συναντήσει μέσα σε 48 ώρες τον Αμερικανό ομόλογό του. Στην Κρήτη, ο Μάικ Πομπέο με τη σύζυγό του, Σούζαν, έφτασαν στο πατρικό του κ. Μητσοτάκη στο Ακρωτήρι αργά τη Δευτέρα το βράδυ, οπότε και επελέγη ένα ελαφρύ δείπνο με γραβιέρα, κρητικά παξιμάδια, καλιτσούνια και τσικουδιά. Ο πρωθυπουργός έδειξε στον επικεφαλής της διπλωματίας των ΗΠΑ τη θέα προς τη ναυτική βάση της Σούδας, αλλά και με υπερηφάνεια το δέντρο που φύτεψε ο ίδιος μαζί με τις τρεις αδερφές του προ δύο ετών, προς τιμή των εκατό ετών από τη γέννηση του πατέρα τους, Κωνσταντίνου Μητσοτάκη.
ΟΙ ΜΕΖΕΔΕΣ
Την Τρίτη το μεσημέρι είχαν επίσης κρητικά εδέσματα στο γεύμα εργασίας, με διευρυμένη συμμετοχή (Νίκος Δένδιας, Νίκος Παναγιωτόπουλος, Ελένη Σουρανή, Τζέφρι Πάιατ): καλιτσούνια, ντολμαδάκια, χωριάτικη σαλάτα, γιουβέτσι μοσχάρι με κριθαράκι κ.ά. Την ίδια ώρα, η Μαρέβα Μητσοτάκη-Γκραμπόφσκι και η Σούζαν Πομπέο περιηγήθηκαν στο Ενετικό Λιμάνι των Χανιών κι έφαγαν μαζί στο εστιατόριο του Γιάννη Ξυλούρη. Η σύζυγος του Αμερικανού ΥΠ.ΕΞ. έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για αντικείμενα όπως τα χαλιά και τα κεραμικά, για τα οποία έχει ιδιαίτερη αγάπη. Η ίδια, που είναι Χριστιανή Ορθόδοξη, είχε ζητήσει από τη σύζυγο του Ελληνα πρωθυπουργού να επισκεφθούν ένα γυναικείο μοναστήρι και τελικά μετέβησαν στη γυναικεία Μονή του Τιμίου Προδρόμου στις Κορακιές.
Μετά την επίσκεψη το απόγευμα στον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Απτέρας, οι κύριοι Μητσοτάκης και Πομπέο συζήτησαν για περίπου μία ώρα οι δυο τους στο μπαλκόνι της οικίας Μητσοτάκη και στις 8.30 το βράδυ δείπνησαν και πάλι με τις συζύγους τους, για περίπου μία ώρα. Συνεργάτης του κ. Μητσοτάκη είχε φροντίσει να μάθει τις αγαπημένες διατροφικές συνήθειες του υψηλόβαθμου Αμερικανού προσκεκλημένου τους και φρόντισε για ένα δείπνο που θα τις «πάντρευε» με την κρητική κουζίνα.
Στη συνέχεια, ο κ. Μητσοτάκης κάλεσε τον κ. Πομπέο να δουν μαζί τον αγώνα του Στέφανου Τσιτσιπά στο Ρολάν Γκαρός, καθώς είναι και οι δύο φαν του τένις, ένα σπορ το οποίο εξασκούν όποτε βρουν χρόνο. Αποδείχθηκαν μάλιστα... γουρλήδες, καθώς τη στιγμή που άνοιξαν την τηλεόραση ο Ελληνας πρωταθλητής έχανε με 1-2 από τον αντίπαλό του, Χάουμε Μουνάρ, αλλά τελικά το γύρισε σε 3-2 και πήρε την πρόκριση για τον επόμενο γύρο της διοργάνωσης.
Η ΑΤΖΕΝΤΑ
Μεσογειακή, λοιπόν, η κουζίνα στο τραπέζι, Ανατολική Μεσόγειος στο «μενού» των συζητήσεων. Πρώτα από όλα η Σούδα. Γιατί; Επειδή, όπως εξηγούσε αργότερα ανώτατος παράγοντας του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, «μεταξύ του Νόρφολκ (σ.σ.: η μεγαλύτερη ναυτική βάση του κόσμου, στη Βιρτζίνια) και του Περσικού Κόλπου δεν υπάρχει άλλη βάση ελλιμενισμού αεροπλανοφόρου με στρατιωτικό αεροδρόμιο δίπλα». Η Σούδα,τόνισε στις δηλώσεις του το πρωί της Τρίτης ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αναδεικνύεται «ως το πιο στρατηγικό σημείο της ευρύτερης περιοχής. Εδώ συναντώνται τα συμφέροντα των δύο χωρών μας, μαζί όμως με εκείνα της ασφάλειας και της ειρήνης». Το ίδιο πρωί ανακοινώθηκε η ναυτική βάση της Σούδας ως έδρα ελλιμενισμού του USS «Hershel Williams», ενός από τα μεγαλύτερα πλοία του αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού.
Ο ίδιος Αμερικανός αξιωματούχος αποκάλυψε κι ένα μεγάλο μέρος των συζητήσεων Μητσοτάκη - Πομπέο στις διμερείς επαφές και στα δείπνα: τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Η τριμερής Ελλάδας - Ισραήλ - Κύπρου και το «3+1», με τη στήριξη δηλαδή και των ΗΠΑ, είναι ένα από τα θέματα που ανέλυσαν. Στο τραπέζι βρέθηκαν, επίσης, η «ταχύτατα αναπτυσσόμενη σχέση μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου», καθώς και «η σχέση της Ελλάδας με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα». Δεν είναι τυχαίο, εξάλλου, ότι την προπαραμονή της επίσκεψης Πομπέο στην Ελλάδα ο κ. Μητσοτάκης συναντήθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου με τον υπουργό Εξωτερικών και Διεθνούς Συνεργασίας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, σεΐχη Αμπντουλάχ Μπιν Ζαγιέντ Αλ Ναχιάν.
Οι συζητήσεις επεκτάθηκαν και σε μια σειρά ακόμα θεμάτων, με τους δύο άνδρες να κουβεντιάζουν ακόμα και για τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές και τον κ. Μητσοτάκη να ακούει προσεκτικά τον κ. Πομπέο να του εξηγεί πώς διαμορφώνεται το τοπίο πέντε εβδομάδες πριν από τις κάλπες. Ο Ελληνας πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στη στρατηγική του στα Βαλκάνια, τονίζοντας, μεταξύ άλλων, ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις είχαν έντονη παρουσία στην περιοχή, που συρρικνώθηκε τη σχεδόν δεκαετή περίοδο της κρίσης, και τώρα πλέον ενδιαφέρονται να επιστρέψουν. Μίλησε, επίσης, εκτενώς για την προσέλκυση επενδύσεων στην Ελλάδα, με ειδικές αναφορές στο ενδιαφέρον που δείχνουν το τελευταίο διάστημα για τη χώρα μας αμερικανικές εταιρείες στον χώρο των νέων τεχνολογιών και της οικονομίας της γνώσης.
«Είμαστε στο υψηλότερο σημείο αυτής της γενιάς στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις», τόνισε ο ανώτατος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, υπογραμμίζοντας ότι οι δύο χώρες εργάζονται από κοινού «με ένα επίπεδο εμπιστοσύνης που σπάνια έχω συναντήσει στη διπλωματική μου σταδιοδρομία». Αποτελεί πεποίθηση και της ελληνικής πλευράς ότι η εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο κυβερνήσεων βρίσκεται σε πολύ ικανοποιητικό επίπεδο και σε αυτό συμβάλλει, πλέον, και η προσωπική σχέση και η χημεία που έχουν αναπτύξει ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Μάικ Πομπέο.
Ενα πρόχειρο δείπνο, ένα γεύμα εργασίας, μια χαλαρή προσωπική συζήτηση, ένα κανονικό δείπνο, μια βόλτα σε αρχαιολογικό χώρο. Τι συζήτησαν ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Μάικ Πομπέο σε τόσες ευκαιρίες που είχαν να τα πουν εκ του σύνεγγυς στα Χανιά;
Πρώτα από όλα, αξίζει να επισημανθεί ότι η σχέση των δύο ανδρών έχει οικοδομηθεί σημαντικά με το πέρασμα του χρόνου, πριν φθάσουμε στο σπάνιο στα διπλωματικά χρονικά γεγονός της διανυκτέρευσης για δύο συνεχόμενα βράδια του επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στο σπίτι του Ελληνα πρωθυπουργού. Στις αρχές του περασμένου Οκτωβρίου, οι δύο άνδρες με τις συζύγους τους είχαν καθίσει στο ίδιο τραπέζι, όταν πήραν πρωινό στο ξενοδοχείο «Χίλτον» της Αθήνας, λίγες ώρες πριν ο Αμερικανός ΥΠ.ΕΞ. ολοκληρώσει την επίσκεψή του στη χώρα μας. Συναντήθηκαν ξανά στην Ουάσινγκτον στις αρχές Ιανουαρίου και διατήρησαν ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας, που ενεργοποιήθηκαν τον Αύγουστο, εν μέσω της ελληνοτουρκικής κρίσης, και οδήγησαν στο ταξίδι-αστραπή του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, στη Βιέννη για να συναντήσει μέσα σε 48 ώρες τον Αμερικανό ομόλογό του. Στην Κρήτη, ο Μάικ Πομπέο με τη σύζυγό του, Σούζαν, έφτασαν στο πατρικό του κ. Μητσοτάκη στο Ακρωτήρι αργά τη Δευτέρα το βράδυ, οπότε και επελέγη ένα ελαφρύ δείπνο με γραβιέρα, κρητικά παξιμάδια, καλιτσούνια και τσικουδιά. Ο πρωθυπουργός έδειξε στον επικεφαλής της διπλωματίας των ΗΠΑ τη θέα προς τη ναυτική βάση της Σούδας, αλλά και με υπερηφάνεια το δέντρο που φύτεψε ο ίδιος μαζί με τις τρεις αδερφές του προ δύο ετών, προς τιμή των εκατό ετών από τη γέννηση του πατέρα τους, Κωνσταντίνου Μητσοτάκη.
ΟΙ ΜΕΖΕΔΕΣ
Την Τρίτη το μεσημέρι είχαν επίσης κρητικά εδέσματα στο γεύμα εργασίας, με διευρυμένη συμμετοχή (Νίκος Δένδιας, Νίκος Παναγιωτόπουλος, Ελένη Σουρανή, Τζέφρι Πάιατ): καλιτσούνια, ντολμαδάκια, χωριάτικη σαλάτα, γιουβέτσι μοσχάρι με κριθαράκι κ.ά. Την ίδια ώρα, η Μαρέβα Μητσοτάκη-Γκραμπόφσκι και η Σούζαν Πομπέο περιηγήθηκαν στο Ενετικό Λιμάνι των Χανιών κι έφαγαν μαζί στο εστιατόριο του Γιάννη Ξυλούρη. Η σύζυγος του Αμερικανού ΥΠ.ΕΞ. έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για αντικείμενα όπως τα χαλιά και τα κεραμικά, για τα οποία έχει ιδιαίτερη αγάπη. Η ίδια, που είναι Χριστιανή Ορθόδοξη, είχε ζητήσει από τη σύζυγο του Ελληνα πρωθυπουργού να επισκεφθούν ένα γυναικείο μοναστήρι και τελικά μετέβησαν στη γυναικεία Μονή του Τιμίου Προδρόμου στις Κορακιές.
Μετά την επίσκεψη το απόγευμα στον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Απτέρας, οι κύριοι Μητσοτάκης και Πομπέο συζήτησαν για περίπου μία ώρα οι δυο τους στο μπαλκόνι της οικίας Μητσοτάκη και στις 8.30 το βράδυ δείπνησαν και πάλι με τις συζύγους τους, για περίπου μία ώρα. Συνεργάτης του κ. Μητσοτάκη είχε φροντίσει να μάθει τις αγαπημένες διατροφικές συνήθειες του υψηλόβαθμου Αμερικανού προσκεκλημένου τους και φρόντισε για ένα δείπνο που θα τις «πάντρευε» με την κρητική κουζίνα.
Στη συνέχεια, ο κ. Μητσοτάκης κάλεσε τον κ. Πομπέο να δουν μαζί τον αγώνα του Στέφανου Τσιτσιπά στο Ρολάν Γκαρός, καθώς είναι και οι δύο φαν του τένις, ένα σπορ το οποίο εξασκούν όποτε βρουν χρόνο. Αποδείχθηκαν μάλιστα... γουρλήδες, καθώς τη στιγμή που άνοιξαν την τηλεόραση ο Ελληνας πρωταθλητής έχανε με 1-2 από τον αντίπαλό του, Χάουμε Μουνάρ, αλλά τελικά το γύρισε σε 3-2 και πήρε την πρόκριση για τον επόμενο γύρο της διοργάνωσης.
Η ΑΤΖΕΝΤΑ
Μεσογειακή, λοιπόν, η κουζίνα στο τραπέζι, Ανατολική Μεσόγειος στο «μενού» των συζητήσεων. Πρώτα από όλα η Σούδα. Γιατί; Επειδή, όπως εξηγούσε αργότερα ανώτατος παράγοντας του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, «μεταξύ του Νόρφολκ (σ.σ.: η μεγαλύτερη ναυτική βάση του κόσμου, στη Βιρτζίνια) και του Περσικού Κόλπου δεν υπάρχει άλλη βάση ελλιμενισμού αεροπλανοφόρου με στρατιωτικό αεροδρόμιο δίπλα». Η Σούδα,τόνισε στις δηλώσεις του το πρωί της Τρίτης ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αναδεικνύεται «ως το πιο στρατηγικό σημείο της ευρύτερης περιοχής. Εδώ συναντώνται τα συμφέροντα των δύο χωρών μας, μαζί όμως με εκείνα της ασφάλειας και της ειρήνης». Το ίδιο πρωί ανακοινώθηκε η ναυτική βάση της Σούδας ως έδρα ελλιμενισμού του USS «Hershel Williams», ενός από τα μεγαλύτερα πλοία του αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού.
Ο ίδιος Αμερικανός αξιωματούχος αποκάλυψε κι ένα μεγάλο μέρος των συζητήσεων Μητσοτάκη - Πομπέο στις διμερείς επαφές και στα δείπνα: τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Η τριμερής Ελλάδας - Ισραήλ - Κύπρου και το «3+1», με τη στήριξη δηλαδή και των ΗΠΑ, είναι ένα από τα θέματα που ανέλυσαν. Στο τραπέζι βρέθηκαν, επίσης, η «ταχύτατα αναπτυσσόμενη σχέση μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου», καθώς και «η σχέση της Ελλάδας με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα». Δεν είναι τυχαίο, εξάλλου, ότι την προπαραμονή της επίσκεψης Πομπέο στην Ελλάδα ο κ. Μητσοτάκης συναντήθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου με τον υπουργό Εξωτερικών και Διεθνούς Συνεργασίας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, σεΐχη Αμπντουλάχ Μπιν Ζαγιέντ Αλ Ναχιάν.
Οι συζητήσεις επεκτάθηκαν και σε μια σειρά ακόμα θεμάτων, με τους δύο άνδρες να κουβεντιάζουν ακόμα και για τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές και τον κ. Μητσοτάκη να ακούει προσεκτικά τον κ. Πομπέο να του εξηγεί πώς διαμορφώνεται το τοπίο πέντε εβδομάδες πριν από τις κάλπες. Ο Ελληνας πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στη στρατηγική του στα Βαλκάνια, τονίζοντας, μεταξύ άλλων, ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις είχαν έντονη παρουσία στην περιοχή, που συρρικνώθηκε τη σχεδόν δεκαετή περίοδο της κρίσης, και τώρα πλέον ενδιαφέρονται να επιστρέψουν. Μίλησε, επίσης, εκτενώς για την προσέλκυση επενδύσεων στην Ελλάδα, με ειδικές αναφορές στο ενδιαφέρον που δείχνουν το τελευταίο διάστημα για τη χώρα μας αμερικανικές εταιρείες στον χώρο των νέων τεχνολογιών και της οικονομίας της γνώσης.
«Είμαστε στο υψηλότερο σημείο αυτής της γενιάς στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις», τόνισε ο ανώτατος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, υπογραμμίζοντας ότι οι δύο χώρες εργάζονται από κοινού «με ένα επίπεδο εμπιστοσύνης που σπάνια έχω συναντήσει στη διπλωματική μου σταδιοδρομία». Αποτελεί πεποίθηση και της ελληνικής πλευράς ότι η εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο κυβερνήσεων βρίσκεται σε πολύ ικανοποιητικό επίπεδο και σε αυτό συμβάλλει, πλέον, και η προσωπική σχέση και η χημεία που έχουν αναπτύξει ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Μάικ Πομπέο.
