Το νέο δόγμα Εξωτερικής Πολιτικής, άρθρο του Γιάννη Φυτόπουλου
Από την αρχή της διακυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη η χώρα μας έχει δεχθεί πολλές προκλήσεις σε θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και όχι μόνο. Η μεγαλύτερη κατάκτηση του Υπουργείου Εξωτερικών δεν είναι όλα όσα έχει ήδη καταφέρει αλλά η διπλωματική κληρονομιά που αφήνει πίσω. Η Ελληνική Διπλωματία από παθητική έχει μετατραπεί σε ενεργητική, η χώρα μας πλέον είναι βασικός συνομιλητής στη διεθνή σκηνή και τα φοβικά στερεότυπα του παρελθόντος έχουν εκλείψει.
Είναι γεγονός ότι χρειάσθηκε σχεδόν μισός αιώνας να καταλήξουμε σε συμφωνία για οριοθέτηση Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) με γειτονικές χώρες. Πολλές κυβερνήσεις το επιχείρησαν, αλλά η σημερινή το κατάφερε. Συγκεκριμένα η συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ με την Ιταλία ύστερα από 43 χρόνια είχε ένα αδιέξοδο, τον συνδυασμό της αλιείας και της επέκτασης χωρικών υδάτων (στο ίδιο κείμενο) σύμφωνα πάντα με το Δίκαιο της θάλασσας. Η επίτευξή της επήλθε στην διαφορετική νομική προσέγγιση, υπογράφοντας έτσι μια υποδειγματική-ιστορική συμφωνία η οποία κατοχυρώνει τα Ελληνικά συμφέροντα. Από την άλλη πλευρά, με την υπογραφή της συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ με την Αίγυπτο ακυρώνεται και τυπικά το παράνομο Τουρκολυβικό Μνημόνιο συμβάλλοντας έτσι στη σταθερότητα και την ασφάλεια της περιοχής. Οι δύο συμφωνίες επιβεβαιώνουν επίσης το δικαίωμα στα νησιά για υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ όπως ορίζει η εν λόγω σύμβαση με το άρθρο 121. Επίσης, η συμφωνία Ελλάδας και Αλβανίας για προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για τον καθορισμό θαλασσίων ζωνών έχει ως θεμελιώδη βάση τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της θάλασσας και σύμφωνα με το τον Έλληνα ΥΠΕΞ και τον Πρωθυπουργό της Αλβανίας βασίζεται στην σταθερή προσήλωση των δύο χωρών, στη διεθνή νομιμότητα και στην αρχή της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών.
Αδιαμφισβήτητα οι Η.Π.Α είναι σταθερός σύμμαχος της Ελλάδας διαχρονικά. Αυτό αποτυπώνεται στις συνεχείς επαφές και επισκέψεις του Υπουργού Εξωτερικών Mike Pompeo με αποκορύφωμα την υπογραφή Αμυντικής Συμφωνίας (MDCA) μεταξύ των δύο χωρών. Ουκ ολίγες φορές ο ίδιος έχει καταγγείλει την προκλητική στάση της Τουρκίας με τελευταίο παράδειγμα την πρόσφατη δήλωσή του στη Σύνοδο των Υπουργών Εξωτερικών του κρατών-μελών του ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με πρόσφατη δήλωσή του στα ONNEDtalks ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας ανάφερε χαρακτηριστικά:
«Όπου πρόβλημα εκεί και η Τουρκία, όπου σταθερότητα, συνεννόηση και Διεθνές Δίκαιο εκεί και η Ελλάδα». Παράλληλα το Υπουργείο Εξωτερικών διεύρυνε και διευρύνει το συμβατικό πλαίσιο που μας συνδέει με το Ισραήλ, την Αίγυπτο, τη Σαουδική Αραβία και άλλες χώρες της περιοχής και αυτό διαπιστώνεται και στην πρόσφατη επίσκεψη του Πρωθυπουργού και του Έλληνα ΥΠΕΞ στα ΗΑΕ υπογράφοντας διμερή συμφωνία στους τομείς Εξωτερικής Πολιτικής και Άμυνας. Επιπλέον, η στρατηγική σύσφιξης σχέσεων με χώρες όπως η Ινδία και ο Καναδάς, οι οποίες μέχρι τώρα θεωρούνταν (κακώς) εκτός της εμβέλειας του άμεσου ενδιαφέροντος, δυναμώνουν το ρόλο της χώρας μας στη Διεθνή σκακιέρα.
Η Ελλάδα έχει ανοίξει τους διπλωματικούς της ορίζοντες πέρα από την Ευρώπη, εκμεταλλευόμενη τις εξαιρετικές προσωπικές επαφές με ομολόγους τους, τόσο του Υπουργού Νίκου Δένδια αλλά και του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη. Είναι ενδεικτικό ότι σε 1,5 χρόνο και εν μέσω πανδημίας ο Υπουργός Εξωτερικών μετράει αλλεπάλληλα ταξίδια στο εξωτερικό, δείγμα της προεργασίας που χρειάζεται για τη σύσφιξη σχέσεων και την δημιουργία ευνοϊκού κλίματος μεταξύ των χωρών.
Η κυβέρνηση αφήνει παρακαταθήκη στην Ελληνική Διπλωματία, αντιμετωπίζοντας ουσιαστικά τις προκλήσεις,
μετατρέποντας την ΚΡΙΣΗ σε ΕΥΚΑΙΡΙΑ.
Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΓΑΛΩΣΕ.
* O Γιάννης Φυτόπουλος είναι Οικονομολόγος και διευθυντής Πολιτικού Συμβουλίου ΟΝΝΕΔ
Είναι γεγονός ότι χρειάσθηκε σχεδόν μισός αιώνας να καταλήξουμε σε συμφωνία για οριοθέτηση Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) με γειτονικές χώρες. Πολλές κυβερνήσεις το επιχείρησαν, αλλά η σημερινή το κατάφερε. Συγκεκριμένα η συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ με την Ιταλία ύστερα από 43 χρόνια είχε ένα αδιέξοδο, τον συνδυασμό της αλιείας και της επέκτασης χωρικών υδάτων (στο ίδιο κείμενο) σύμφωνα πάντα με το Δίκαιο της θάλασσας. Η επίτευξή της επήλθε στην διαφορετική νομική προσέγγιση, υπογράφοντας έτσι μια υποδειγματική-ιστορική συμφωνία η οποία κατοχυρώνει τα Ελληνικά συμφέροντα. Από την άλλη πλευρά, με την υπογραφή της συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ με την Αίγυπτο ακυρώνεται και τυπικά το παράνομο Τουρκολυβικό Μνημόνιο συμβάλλοντας έτσι στη σταθερότητα και την ασφάλεια της περιοχής. Οι δύο συμφωνίες επιβεβαιώνουν επίσης το δικαίωμα στα νησιά για υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ όπως ορίζει η εν λόγω σύμβαση με το άρθρο 121. Επίσης, η συμφωνία Ελλάδας και Αλβανίας για προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για τον καθορισμό θαλασσίων ζωνών έχει ως θεμελιώδη βάση τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της θάλασσας και σύμφωνα με το τον Έλληνα ΥΠΕΞ και τον Πρωθυπουργό της Αλβανίας βασίζεται στην σταθερή προσήλωση των δύο χωρών, στη διεθνή νομιμότητα και στην αρχή της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών.
Αδιαμφισβήτητα οι Η.Π.Α είναι σταθερός σύμμαχος της Ελλάδας διαχρονικά. Αυτό αποτυπώνεται στις συνεχείς επαφές και επισκέψεις του Υπουργού Εξωτερικών Mike Pompeo με αποκορύφωμα την υπογραφή Αμυντικής Συμφωνίας (MDCA) μεταξύ των δύο χωρών. Ουκ ολίγες φορές ο ίδιος έχει καταγγείλει την προκλητική στάση της Τουρκίας με τελευταίο παράδειγμα την πρόσφατη δήλωσή του στη Σύνοδο των Υπουργών Εξωτερικών του κρατών-μελών του ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με πρόσφατη δήλωσή του στα ONNEDtalks ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας ανάφερε χαρακτηριστικά:
«Όπου πρόβλημα εκεί και η Τουρκία, όπου σταθερότητα, συνεννόηση και Διεθνές Δίκαιο εκεί και η Ελλάδα». Παράλληλα το Υπουργείο Εξωτερικών διεύρυνε και διευρύνει το συμβατικό πλαίσιο που μας συνδέει με το Ισραήλ, την Αίγυπτο, τη Σαουδική Αραβία και άλλες χώρες της περιοχής και αυτό διαπιστώνεται και στην πρόσφατη επίσκεψη του Πρωθυπουργού και του Έλληνα ΥΠΕΞ στα ΗΑΕ υπογράφοντας διμερή συμφωνία στους τομείς Εξωτερικής Πολιτικής και Άμυνας. Επιπλέον, η στρατηγική σύσφιξης σχέσεων με χώρες όπως η Ινδία και ο Καναδάς, οι οποίες μέχρι τώρα θεωρούνταν (κακώς) εκτός της εμβέλειας του άμεσου ενδιαφέροντος, δυναμώνουν το ρόλο της χώρας μας στη Διεθνή σκακιέρα.
Η Ελλάδα έχει ανοίξει τους διπλωματικούς της ορίζοντες πέρα από την Ευρώπη, εκμεταλλευόμενη τις εξαιρετικές προσωπικές επαφές με ομολόγους τους, τόσο του Υπουργού Νίκου Δένδια αλλά και του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη. Είναι ενδεικτικό ότι σε 1,5 χρόνο και εν μέσω πανδημίας ο Υπουργός Εξωτερικών μετράει αλλεπάλληλα ταξίδια στο εξωτερικό, δείγμα της προεργασίας που χρειάζεται για τη σύσφιξη σχέσεων και την δημιουργία ευνοϊκού κλίματος μεταξύ των χωρών.
Η κυβέρνηση αφήνει παρακαταθήκη στην Ελληνική Διπλωματία, αντιμετωπίζοντας ουσιαστικά τις προκλήσεις,
μετατρέποντας την ΚΡΙΣΗ σε ΕΥΚΑΙΡΙΑ.
Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΓΑΛΩΣΕ.
* O Γιάννης Φυτόπουλος είναι Οικονομολόγος και διευθυντής Πολιτικού Συμβουλίου ΟΝΝΕΔ