Τσακλόγλου στα Παραπολιτικά 90,1: Καμία μείωση στις συντάξεις των παλαιών συνταξιούχων
Αισιόδοξος ότι το 2021 θα υπάρχει θετικός ρυθμός ανάπτυξης αν και η κρίση θα συνεχίσει να έχει συνέπειες, εμφανίστηκε στα Παραπολιτικά 90,1, ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Πάνος Τσακλόγλου.
Σημείωσε ότι οι συντάξεις των παλαιών συνταξιούχων δεν θα μειωθούν και θα συνεχίσουν να δίνονται με τους ίδιους κανόνες.
Επιπλέον, ανέφερε πως «η κύρια σύνταξη παραμένει διανεμητική και πως ο νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας θα χτίζουν ατομικούς κουμπαράδες και στο τέλος του εργασιακού βίου η επικουρική θα είναι από τι έχουν εισφέρει».
«Το νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης που θα τεθεί σε ισχύ από το 2022 θα είναι δημόσιο και δεν υπάρχει καμία ιδιωτικοποίηση της ασφάλισης», τονίζει.
Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη του Πάνου Τσακλόγλου στα Παραπολιτικά 90,1:
Ερωτηθείς πως είναι δυνατόν να έχουμε μεγαλύτερες συντάξεις τη νέα χρονιά τη στιγμή που υπάρχουν λιγότερα έσοδα και περισσότερα έξοδα, ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων απάντησε: «Τα στοιχεία στα οποία αναφερθήκατε είναι απολογιστικά στοιχεία δηλαδή είναι για τη χρονιά την οποία τελειώνει τώρα. Αυτή τη χρονιά είχαμε καταρχήν μειωμένη απασχόληση και ακόμα και εκεί που διατηρήθηκε η απασχόληση σε πολλές περιπτώσεις ήταν με χαμηλότερους μισθούς άρα είχαμε χαμηλότερες εισφορές κοινωνικής ασφάλισης. Από εκεί προκύπτει το έλλειμμα που αναφέρατε. Από την άλλη πλευρά το κράτος μπήκε μέσα και με δικούς του πόρους στήριξε επιχειρήσεις και νοικοκυριά και ένα κομμάτι αυτής της στήριξης πήγε μέσω της κάλυψης των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης διαφόρων ομάδων του πληθυσμού με τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση. Από εκεί προκύπτει αυτό το πλεόνασμα το οποίο λέτε. Πηγαίνοντας στην επόμενη χρονιά εκείνο το οποίο ελπίζουμε είναι το ότι δεν θα έχουμε πια τις συνέπειες της πανδημίας που είχαμε τη φετινή χρονιά άρα αυτό που περιμένουμε είναι μια μερική αναστροφή των μεγεθών αυτών. Δηλαδή μπορεί να προβλέπουμε ότι για το πρώτο κομμάτι της χρονιάς η κρίση θα εξακολουθήσει να έχει οικονομικές συνέπειες αλλά ελπίζουμε οτι τα πράγματα θα είναι πολύ καλύτερα απ’ ότι πέρυσι εξ ου και η πρόβλεψή μας για θετικό ρυθμό ανάπτυξης παρά τη μεγάλη αβεβαιότητα που υπάρχει ακόμα».
«Εκείνο το οποίο έχουμε είναι το ότι είναι διάφορες αυξήσεις μεσοσταθμικά που θα έχουμε σε σχέση με τη φετινή χρονιά οι οποίες οφείλονται σε διάφορες διορθώσεις οι οποίες έγιναν με νομοθετικές παρεμβάσεις . Δηλαδή για παράδειγμα ήταν οι αυξήσεις που δόθηκαν λόγω της αναίρεσης διατάξεων του νόμου Κατρούγκαλου όπως επίσης και οι αυξήσεις τις οποίες ειχαμε στις επικουρικές συντάξεις λόγω δικαστικών αποφάσεων τις οποίες την επόμενη χρονική θα τις δούμε σε ολόκληρο το χρονικό διάστημα κανονικότατα. Οπότε από εκεί προκύπτει αυτή η αύξηση των συντάξεων», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ερωτηθείς αν υπάρχει κίνδυνος, με δεδομένο ότι αλλάζει το μοντέλο, να μειωθούν οι συντάξεις στους υπάρχοντες συνταξιούχους και αν θα υπάρξει ένα μεσοδιάστημα που θα δημιουργήσει προβλήματα μέχρι να ολοκληρωθεί η μεταρρύθμιση, ο κ.Τσακλόγλου απάντησε: «Καταρχήν η μεταρρύθμιση αυτή θα αρχίσει να εφαρμόζεται από την 01/01/22 δηλαδή ούτε καν την επόμενη χρονιά. Το δεύτερο είναι ότι ήμασταν απολύτως κατηγορηματικοί ως προς αυτό το σημείο. Οι συντάξεις των συνταξιούχων των παλαιών δηλαδή είτε αυτών οι οποίοι παίρνουν τώρα σύνταξη είτε αυτών οι οποίοι θα βγούνε στα επόμενα χρόνια με τους κανόνες του τωρινού συστήματος επικουρικής ασφάλισης και ούτω καθεξής δεν θα μειωθούν καθόλου. Θα εξακολουθήσουν να δίνονται ακριβώς με τους ίδιους κανόνες με τους οποίους δινόντουσαν προηγουμένως.
Ερωτηθείς πόσοι εργαζόμενοι αναλογούν για έναν συνταξιούχο ώστε να είναι υγιές το ασφαλιστικό σύστημα, ανέφερε: «Συνήθως λέμε ότι μια καλή αναλογία είναι το 1 προς 4 δηλαδή να υπάρχουν 4 εργαζόμενοι προς 1 συνταξιούχο, αυτό η Ελλάδα το έχει περάσει πριν από πάρα πολλά χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι για να διατηρηθούν οι συντάξεις των συνταξιούχων σε υψηλό επίπεδο θα πρέπει είτε να αυξάνουμε συνεχώς τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης είτε η άλλη εναλλακτική είναι να μειώνονται οι συντάξεις σε σχέση με το μέσο μισθό. Δεν υπάρχουνε θαύματα εδώ πέρα, το υπόλοιπο το οποίο γίνεται είναι αυτό το οποίο βλέπουμε σήμερα ότι ένα πάρα πολύ μεγάλο κομμάτι της συνταξιοδοτικής δαπάνης το χρηματοδοτεί ο προϋπολογισμός. Ο προϋπολογισμός δεν είναι χρήματα που πέφτουν από τον ουρανό οι φορολογούμενοι τα πληρώνουν αυτά και όταν έχουμε όλο αυτό το σύστημα καταλαβαίνετε ότι κάποια στιγμή πηγαίνει σε αδιέξοδο. Αυτός ήταν και ένας από τους κύριους λόγους που αυτό που λέμε είναι ότι δεν αλλάζουμε συνολικά το συνταξιοδοτικό σύστημα, το μεγάλο κομμάτι του συστήματος, δηλαδή η κύρια σύνταξη, εξακολουθεί να παραμένει διανεμητικό. Για τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας αυτοί θα χτίζουν σταδιακά ατομικούς κουμπαράδες».
«Δηλαδή οι αντίστοιχες εισφορές τις οποίες καταβάλουν θα πηγαίνουν σε έναν ατομικό λογαριασμό με επιλογές στους συνταξιούχους συγκεκριμένες αυτά τα ποσά θα επενδύονται σε διάφορα πράγματα μεγάλο μέρος των οποίων θα πηγαίνει μέσα στην ελληνική οικονομία. Στο τέλος μετά από 30-40 χρόνια όταν θα είναι να πάρουν τη σύνταξη τους αυτοί οι νέοι συνταξιούχοι, η επικουρική σύνταξη τους θα βασίζεται στο τι έχουν εισφέρει και το τι αποδόσεις είχαν οι επενδύσεις τους. Όμως αυτές οι επενδύσεις μπαίνουν, σε μεγάλο βαθμό, μέσα στην ελληνική οικονομία. Ένα μεγάλο πρόβλημα που έχουμε και αυτός είναι ο λόγος που εχουμε καχεκτικούς ρυθμούς ανάπτυξης εδώ και αρκετά χρόνια είναι το ότι οι επενδύσεις στην Ελλάδα είναι χαμηλές. Εν μέρει αυτό οφείλεται και στο γεγονός ότι είναι οι αποταμιεύσεις μας πάρα πολύ χαμηλές γιατί είναι οι αποταμιεύσεις που χρηματοδοτούν τις επενδύσεις, είναι αυτό που προσπαθούμε εν μέρει να βοηθήσουμε δηλαδή να βοηθήσουμε και τους ίδιους τους συνταξιούχους να πάρουν μια ψηλότερη σύνταξη αργότερα αλλά και να δώσουμε μια μεγάλη ώθηση στην ελληνική οικονομία», δήλωσε επιπρόσθετα.
Ερωτηθείς αν θα μειωθούν οι επικουρικές συντάξεις των τωρινών συνταξιούχων, απάντησε: «Όχι δεν θα μειωθούν, καθόλου, θα συνεχίσουν να καταβάλλονται σαν να ήμασταν κανονικα».
Ερωτηθείς αν αλλάζει κάτι για τους σημερινούς εργαζόμενους που παραμένουν στο υφιστάμενο ασφαλιστικό σύστημα, ανέφερε: «Όχι, εξακολουθούν να πληρώνουν τις ίδιες εισφορές όπως και προηγουμένως και όταν είναι να συνταξιοδοτηθούν θα συνταξιοδοτηθούν με τους κανόνες του υφιστάμενου συστήματος».
Αναφορικά με το μεταβατικό κόστος από το παλιό στο νέο ασφαλιστικό σύστημα, σημείωσε: «Πράγματι υπάρχει κόστος μετάβασης το οποίο προκύπτει από το ότι θα εξακολουθήσουμε να πληρώνουμε τις συντάξεις των συνταξιούχων ακριβώς στο επίπεδο που είναι και τώρα. Αλλά είπα ότι ένα μεγάλο μέρος αυτών των εισφορών οι οποίες θα καταβάλλονται θα επενδύονται μέσα στη δική μας οικονομία. Μεγαλύτερη επένδυση σημαίνει ψηλότερους ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης, μεγαλύτερη επένδυση σημαίνει περισσότερες δουλειές, σημαίνει αύξηση της παραγωγικότητας, σημαίνει υψηλότεροι μισθοί. Αυτά με τη σειρά τους σημαίνουν φορολογικά έσοδα υψηλότερα».
Αναφορικά με τις κατηγορίες της αντιπολίτευσης ότι ιδιωτικοποιείται η επικουρική ασφάλιση, υπογράμμισε: «Ο φορέας ο οποίος πρόκειται να δημιουργηθεί θα είναι δημόσιος φορέας. Θα είναι κομμάτι της κοινωνικής ασφάλισης οπότε να είμαστε σαφέστατοι σε αυτό το σημείο ότι δεν υπάρχει καμία απολύτως ιδιωτικοποίηση της κοινωνικής ασφάλισης, παραμένει κοινωνική».
Ερωτηθείς αν υπάρχει ενδεχόμενο η χώρα να μπει σε νέο μνημόνιο, απάντησε: «Η απάντηση είναι σαφέστατα όχι. Αυτό το πράγμα το οποίο είδαμε σε αυτή την περίπτωση είναι ότι η κρίση η οποία έπληξε δεν ήταν ελληνικό φαινόμενο που να έπληξε μόνο τη χώρα μας και κυρίως δεν ήταν κάτι που προήλθε από κάποιο λάθος που έκανε στην οικονομική της πολιτική η Ελλάδα. Ήταν κάτι το οποίο ήταν εντελώς εξωγενές, χτύπησε όλες τις χώρες της ΕΕ άλλωστε και αυτός είναι ο λόγος που είδαμε την αντίδραση που είδαμε. Δηλαδή τόσο από την άποψη της νομισματικής πολιτικής είδαμε μια απίστευτη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής από την πλευρά της ΕΚΤ η οποία συμπεριέλαβε και την Ελλάδα μέσα στα προγράμματα της ποσοτικής χαλάρωσης για πρώτη φορά αυτό το διάστημα, και είδαμε αντίστοιχα και την προσπάθεια που έχουμε για ενίσχυση των δημοσίων οικονομικών και των επενδύσεων των διαφόρων χωρών μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης άρα αυτή η προοπτική μου φαίνεται μάλλον εξωπραγματική.
Σημείωσε ότι οι συντάξεις των παλαιών συνταξιούχων δεν θα μειωθούν και θα συνεχίσουν να δίνονται με τους ίδιους κανόνες.
Επιπλέον, ανέφερε πως «η κύρια σύνταξη παραμένει διανεμητική και πως ο νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας θα χτίζουν ατομικούς κουμπαράδες και στο τέλος του εργασιακού βίου η επικουρική θα είναι από τι έχουν εισφέρει».
«Το νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης που θα τεθεί σε ισχύ από το 2022 θα είναι δημόσιο και δεν υπάρχει καμία ιδιωτικοποίηση της ασφάλισης», τονίζει.
Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη του Πάνου Τσακλόγλου στα Παραπολιτικά 90,1:
Ερωτηθείς πως είναι δυνατόν να έχουμε μεγαλύτερες συντάξεις τη νέα χρονιά τη στιγμή που υπάρχουν λιγότερα έσοδα και περισσότερα έξοδα, ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων απάντησε: «Τα στοιχεία στα οποία αναφερθήκατε είναι απολογιστικά στοιχεία δηλαδή είναι για τη χρονιά την οποία τελειώνει τώρα. Αυτή τη χρονιά είχαμε καταρχήν μειωμένη απασχόληση και ακόμα και εκεί που διατηρήθηκε η απασχόληση σε πολλές περιπτώσεις ήταν με χαμηλότερους μισθούς άρα είχαμε χαμηλότερες εισφορές κοινωνικής ασφάλισης. Από εκεί προκύπτει το έλλειμμα που αναφέρατε. Από την άλλη πλευρά το κράτος μπήκε μέσα και με δικούς του πόρους στήριξε επιχειρήσεις και νοικοκυριά και ένα κομμάτι αυτής της στήριξης πήγε μέσω της κάλυψης των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης διαφόρων ομάδων του πληθυσμού με τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση. Από εκεί προκύπτει αυτό το πλεόνασμα το οποίο λέτε. Πηγαίνοντας στην επόμενη χρονιά εκείνο το οποίο ελπίζουμε είναι το ότι δεν θα έχουμε πια τις συνέπειες της πανδημίας που είχαμε τη φετινή χρονιά άρα αυτό που περιμένουμε είναι μια μερική αναστροφή των μεγεθών αυτών. Δηλαδή μπορεί να προβλέπουμε ότι για το πρώτο κομμάτι της χρονιάς η κρίση θα εξακολουθήσει να έχει οικονομικές συνέπειες αλλά ελπίζουμε οτι τα πράγματα θα είναι πολύ καλύτερα απ’ ότι πέρυσι εξ ου και η πρόβλεψή μας για θετικό ρυθμό ανάπτυξης παρά τη μεγάλη αβεβαιότητα που υπάρχει ακόμα».
«Εκείνο το οποίο έχουμε είναι το ότι είναι διάφορες αυξήσεις μεσοσταθμικά που θα έχουμε σε σχέση με τη φετινή χρονιά οι οποίες οφείλονται σε διάφορες διορθώσεις οι οποίες έγιναν με νομοθετικές παρεμβάσεις . Δηλαδή για παράδειγμα ήταν οι αυξήσεις που δόθηκαν λόγω της αναίρεσης διατάξεων του νόμου Κατρούγκαλου όπως επίσης και οι αυξήσεις τις οποίες ειχαμε στις επικουρικές συντάξεις λόγω δικαστικών αποφάσεων τις οποίες την επόμενη χρονική θα τις δούμε σε ολόκληρο το χρονικό διάστημα κανονικότατα. Οπότε από εκεί προκύπτει αυτή η αύξηση των συντάξεων», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ερωτηθείς αν υπάρχει κίνδυνος, με δεδομένο ότι αλλάζει το μοντέλο, να μειωθούν οι συντάξεις στους υπάρχοντες συνταξιούχους και αν θα υπάρξει ένα μεσοδιάστημα που θα δημιουργήσει προβλήματα μέχρι να ολοκληρωθεί η μεταρρύθμιση, ο κ.Τσακλόγλου απάντησε: «Καταρχήν η μεταρρύθμιση αυτή θα αρχίσει να εφαρμόζεται από την 01/01/22 δηλαδή ούτε καν την επόμενη χρονιά. Το δεύτερο είναι ότι ήμασταν απολύτως κατηγορηματικοί ως προς αυτό το σημείο. Οι συντάξεις των συνταξιούχων των παλαιών δηλαδή είτε αυτών οι οποίοι παίρνουν τώρα σύνταξη είτε αυτών οι οποίοι θα βγούνε στα επόμενα χρόνια με τους κανόνες του τωρινού συστήματος επικουρικής ασφάλισης και ούτω καθεξής δεν θα μειωθούν καθόλου. Θα εξακολουθήσουν να δίνονται ακριβώς με τους ίδιους κανόνες με τους οποίους δινόντουσαν προηγουμένως.
Ερωτηθείς πόσοι εργαζόμενοι αναλογούν για έναν συνταξιούχο ώστε να είναι υγιές το ασφαλιστικό σύστημα, ανέφερε: «Συνήθως λέμε ότι μια καλή αναλογία είναι το 1 προς 4 δηλαδή να υπάρχουν 4 εργαζόμενοι προς 1 συνταξιούχο, αυτό η Ελλάδα το έχει περάσει πριν από πάρα πολλά χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι για να διατηρηθούν οι συντάξεις των συνταξιούχων σε υψηλό επίπεδο θα πρέπει είτε να αυξάνουμε συνεχώς τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης είτε η άλλη εναλλακτική είναι να μειώνονται οι συντάξεις σε σχέση με το μέσο μισθό. Δεν υπάρχουνε θαύματα εδώ πέρα, το υπόλοιπο το οποίο γίνεται είναι αυτό το οποίο βλέπουμε σήμερα ότι ένα πάρα πολύ μεγάλο κομμάτι της συνταξιοδοτικής δαπάνης το χρηματοδοτεί ο προϋπολογισμός. Ο προϋπολογισμός δεν είναι χρήματα που πέφτουν από τον ουρανό οι φορολογούμενοι τα πληρώνουν αυτά και όταν έχουμε όλο αυτό το σύστημα καταλαβαίνετε ότι κάποια στιγμή πηγαίνει σε αδιέξοδο. Αυτός ήταν και ένας από τους κύριους λόγους που αυτό που λέμε είναι ότι δεν αλλάζουμε συνολικά το συνταξιοδοτικό σύστημα, το μεγάλο κομμάτι του συστήματος, δηλαδή η κύρια σύνταξη, εξακολουθεί να παραμένει διανεμητικό. Για τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας αυτοί θα χτίζουν σταδιακά ατομικούς κουμπαράδες».
«Δηλαδή οι αντίστοιχες εισφορές τις οποίες καταβάλουν θα πηγαίνουν σε έναν ατομικό λογαριασμό με επιλογές στους συνταξιούχους συγκεκριμένες αυτά τα ποσά θα επενδύονται σε διάφορα πράγματα μεγάλο μέρος των οποίων θα πηγαίνει μέσα στην ελληνική οικονομία. Στο τέλος μετά από 30-40 χρόνια όταν θα είναι να πάρουν τη σύνταξη τους αυτοί οι νέοι συνταξιούχοι, η επικουρική σύνταξη τους θα βασίζεται στο τι έχουν εισφέρει και το τι αποδόσεις είχαν οι επενδύσεις τους. Όμως αυτές οι επενδύσεις μπαίνουν, σε μεγάλο βαθμό, μέσα στην ελληνική οικονομία. Ένα μεγάλο πρόβλημα που έχουμε και αυτός είναι ο λόγος που εχουμε καχεκτικούς ρυθμούς ανάπτυξης εδώ και αρκετά χρόνια είναι το ότι οι επενδύσεις στην Ελλάδα είναι χαμηλές. Εν μέρει αυτό οφείλεται και στο γεγονός ότι είναι οι αποταμιεύσεις μας πάρα πολύ χαμηλές γιατί είναι οι αποταμιεύσεις που χρηματοδοτούν τις επενδύσεις, είναι αυτό που προσπαθούμε εν μέρει να βοηθήσουμε δηλαδή να βοηθήσουμε και τους ίδιους τους συνταξιούχους να πάρουν μια ψηλότερη σύνταξη αργότερα αλλά και να δώσουμε μια μεγάλη ώθηση στην ελληνική οικονομία», δήλωσε επιπρόσθετα.
Ερωτηθείς αν θα μειωθούν οι επικουρικές συντάξεις των τωρινών συνταξιούχων, απάντησε: «Όχι δεν θα μειωθούν, καθόλου, θα συνεχίσουν να καταβάλλονται σαν να ήμασταν κανονικα».
Ερωτηθείς αν αλλάζει κάτι για τους σημερινούς εργαζόμενους που παραμένουν στο υφιστάμενο ασφαλιστικό σύστημα, ανέφερε: «Όχι, εξακολουθούν να πληρώνουν τις ίδιες εισφορές όπως και προηγουμένως και όταν είναι να συνταξιοδοτηθούν θα συνταξιοδοτηθούν με τους κανόνες του υφιστάμενου συστήματος».
Αναφορικά με το μεταβατικό κόστος από το παλιό στο νέο ασφαλιστικό σύστημα, σημείωσε: «Πράγματι υπάρχει κόστος μετάβασης το οποίο προκύπτει από το ότι θα εξακολουθήσουμε να πληρώνουμε τις συντάξεις των συνταξιούχων ακριβώς στο επίπεδο που είναι και τώρα. Αλλά είπα ότι ένα μεγάλο μέρος αυτών των εισφορών οι οποίες θα καταβάλλονται θα επενδύονται μέσα στη δική μας οικονομία. Μεγαλύτερη επένδυση σημαίνει ψηλότερους ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης, μεγαλύτερη επένδυση σημαίνει περισσότερες δουλειές, σημαίνει αύξηση της παραγωγικότητας, σημαίνει υψηλότεροι μισθοί. Αυτά με τη σειρά τους σημαίνουν φορολογικά έσοδα υψηλότερα».
Αναφορικά με τις κατηγορίες της αντιπολίτευσης ότι ιδιωτικοποιείται η επικουρική ασφάλιση, υπογράμμισε: «Ο φορέας ο οποίος πρόκειται να δημιουργηθεί θα είναι δημόσιος φορέας. Θα είναι κομμάτι της κοινωνικής ασφάλισης οπότε να είμαστε σαφέστατοι σε αυτό το σημείο ότι δεν υπάρχει καμία απολύτως ιδιωτικοποίηση της κοινωνικής ασφάλισης, παραμένει κοινωνική».
Ερωτηθείς αν υπάρχει ενδεχόμενο η χώρα να μπει σε νέο μνημόνιο, απάντησε: «Η απάντηση είναι σαφέστατα όχι. Αυτό το πράγμα το οποίο είδαμε σε αυτή την περίπτωση είναι ότι η κρίση η οποία έπληξε δεν ήταν ελληνικό φαινόμενο που να έπληξε μόνο τη χώρα μας και κυρίως δεν ήταν κάτι που προήλθε από κάποιο λάθος που έκανε στην οικονομική της πολιτική η Ελλάδα. Ήταν κάτι το οποίο ήταν εντελώς εξωγενές, χτύπησε όλες τις χώρες της ΕΕ άλλωστε και αυτός είναι ο λόγος που είδαμε την αντίδραση που είδαμε. Δηλαδή τόσο από την άποψη της νομισματικής πολιτικής είδαμε μια απίστευτη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής από την πλευρά της ΕΚΤ η οποία συμπεριέλαβε και την Ελλάδα μέσα στα προγράμματα της ποσοτικής χαλάρωσης για πρώτη φορά αυτό το διάστημα, και είδαμε αντίστοιχα και την προσπάθεια που έχουμε για ενίσχυση των δημοσίων οικονομικών και των επενδύσεων των διαφόρων χωρών μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης άρα αυτή η προοπτική μου φαίνεται μάλλον εξωπραγματική.
