Ο μυστικός έντονος διάλογος Μητσοτάκη με τον πρωθυπουργό της Λιβύης - «Να το ξέρετε αυτό. Θα υπάρξουν συνέπειες»
Τι ειπώθηκε πίσω από τις κλειστές πόρτες στη συνάντηση της Τρίπολης ανάμεσα στον Έλληνα πρωθυπουργό και τον ομόλογό του
Το πρωί της 12ης Δεκεμβρίου του 2019, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ταξίδευε για τις Βρυξέλλες με έναν βασικό στόχο κατά νου: Να πετύχει την πλήρη και ομόφωνη καταδίκη του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου για τις θαλάσσιες ζώνες από τους «28» της Ευρωπαϊκής Ενωσης, στη Σύνοδο Κορυφής που ξεκινούσε το απόγευμα εκείνης της ημέρας. Το κείμενο συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου δικαίωσε τις προσδοκίες του Ελληνα πρωθυπουργού και τον διπλωματικό αγώνα που είχε προηγηθεί. «Το μνημόνιο συνεννόησης Τουρκίας- Λιβύης για την οριοθέτηση περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας στη Μεσόγειο παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συνάδει με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει έννομες συνέπειες για τρίτα κράτη», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Από τότε μέχρι την πρώτη επίσημη επίσκεψη του κ. Μητσοτάκη στη Λιβύη αυτή την Τρίτη, οι πολιτικές και διπλωματικές εξελίξεις ήταν καταιγιστικές, αλλά η βασική γραμμή «άμυνας» της ελληνικής πλευράς παραμένει ευρωπαϊκή, με τοσημαντικό κεκτημένο της 12ης Δεκεμβρίου του ’19. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, που επισκέφθηκε την Τρίπολη την παραμονή της επίσκεψης Μητσοτάκη, ζήτησε να αποχωρήσουν γρήγορα από τη χώρα «όλοι οι μισθοφόροι και οι ξένοι στρατιώτες», μια θέση απόλυτα σύμφωνη με την ελληνική, που επιθυμεί την απεμπλοκή των τουρκικών δυνάμεων από τη χώρα.
Ο πρωθυπουργός, που μετέβη στην Τρίπολη συνοδεία του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, έτεινε χείρα φιλίας και συνεργασίας προς τη Λιβύη, δηλώνοντας την πρόθεσή του να στηρίξει την πορεία της χώρας προς την πολιτική ομαλότητα και ταυτόχρονα να ενισχύσει τις διμερείς σχέσεις σε πολλά επίπεδα. Σε επίπεδο συμβολισμού, αλλά και ουσίας, αυτό σηματοδότησε η επαναλειτουργία της ελληνικής πρεσβείας στην Τρίπολη. Εθεσε όμως δύο βασικές προϋποθέσεις για την περαιτέρω θετική πορεία: Την απόσυρση των ξένων στρατευμάτων από τη χώρα και την ακύρωση του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου για τον καθορισμό θαλάσσιων ζωνών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στη συνάντηση που είχε με τον πρωθυπουργό της Μεταβατικής Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης (GNU), Abdul Hamid Dbeibeh, ο κ. Μητσοτάκης του έστειλε σαφές µήνυµα και συνάµα προειδοποίηση ότι η πορεία προς την οµαλοποίηση και σύσφιγξη των σχέσεων της Λιβύης µε τη διεθνή κοινότητα και δη µε την Ευρωπαϊκή Ενωση περνάει µέσα από την Ελλάδα. «Το τουρκολιβυκό µνηµόνιο παραβιάζει δικαιώµατα και συµφέροντα της Ελλάδας», φέρεται να του είπε. «Να ξέρετε ότι η στάση σας σε αυτό δεν θα επηρεάσει µόνο τη σχέση σας µε την Ελλάδα, αλλά και τη σχέση σας µε την Ευρώπη. Θα υπάρξουν συνέπειες», φέρεται να διεµήνυσε στην ίδια συζήτηση προς τον Abdul Hamid Dbeibeh.
Στις κοινές τους δηλώσεις προς τα ΜΜΕ, ο Ελληνας πρωθυπουργός υπογράµµισε µε σαφήνεια ότι θεωρεί πολύ σηµαντική την «ακύρωση παράνοµων εγγράφων, που παρουσιάστηκαν ως δήθεν διακρατικές συµφωνίες, αλλά δεν έχουν καµία νοµική ισχύ, όπως ρητά έχει αποφανθεί το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο». Φυσικά ο δρόµος που θα ανοίξει µε τη σύσταση τεχνικών επιτροπών των δύο χωρών για τη συζήτηση σχετικά µε την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών είναι µακρύς και δύσκολος, αλλά το πρώτο βήµα έγινε και η συσχέτιση της διαδικασίας αυτής µε τις ευρωλιβυκές σχέσεις ξεκαθαρίστηκε. Στο Μαξίµου δεν περιµένουν κάποια σηµαντική πρόοδο να επιτευχθεί µέχρι τις εκλογές, που έχουν οριστεί για τον ∆εκέµβριο, ωστόσο κρίνεται ιδιαίτερα σηµαντικό να µην έχει επικυρωθεί το παράνοµο τουρκολιβυκό µνηµόνιο από τη λιβυκή Βουλή µέχρι τότε.
Ο κ. Μητσοτάκης, παράλληλα, βλέπει και σηµαντικές προοπτικές για ελληνικές επιχειρήσεις στη γειτονική Λιβύη, στο πλαίσιο της επερχόµενης ανοικοδόµησης της χώρας που θα εξελιχθεί τα επόµενα χρόνια. «Στη Λιβύη ανοίγονται πολλές επιχειρηµατικές ευκαιρίες για ελληνικές εταιρείες, καθώς, αν η χώρα καταφέρει να σταθεί στα πόδια της, θα υπάρχει µια διαδικασία ανοικοδόµησης, από την οποία δεν θέλω προσωπικά να απέχουν οι ελληνικές εταιρείες», τόνισε χαρακτηριστικά στην τηλεοπτική συνέντευξή του προ ηµερών. Ανέφερε µάλιστα συγκεκριµένους τοµείς, τις υποδοµές, την ενέργεια και το νερό, καθώς και τις εξαγωγές ελληνικών αγροδιατροφικών προϊόντων. «∆εν βλέπω κανέναν λόγο να µην πρωταγωνιστήσουν ξανά ελληνικές επιχειρήσεις στην προσπάθεια ανοικοδόµησης της Λιβύης», επεσήµανε.
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά το Σάββατο 10 Απριλίου
Από τότε μέχρι την πρώτη επίσημη επίσκεψη του κ. Μητσοτάκη στη Λιβύη αυτή την Τρίτη, οι πολιτικές και διπλωματικές εξελίξεις ήταν καταιγιστικές, αλλά η βασική γραμμή «άμυνας» της ελληνικής πλευράς παραμένει ευρωπαϊκή, με τοσημαντικό κεκτημένο της 12ης Δεκεμβρίου του ’19. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, που επισκέφθηκε την Τρίπολη την παραμονή της επίσκεψης Μητσοτάκη, ζήτησε να αποχωρήσουν γρήγορα από τη χώρα «όλοι οι μισθοφόροι και οι ξένοι στρατιώτες», μια θέση απόλυτα σύμφωνη με την ελληνική, που επιθυμεί την απεμπλοκή των τουρκικών δυνάμεων από τη χώρα.
Η στήριξη Ελλάδας - Λιβύης
Ο πρωθυπουργός, που μετέβη στην Τρίπολη συνοδεία του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, έτεινε χείρα φιλίας και συνεργασίας προς τη Λιβύη, δηλώνοντας την πρόθεσή του να στηρίξει την πορεία της χώρας προς την πολιτική ομαλότητα και ταυτόχρονα να ενισχύσει τις διμερείς σχέσεις σε πολλά επίπεδα. Σε επίπεδο συμβολισμού, αλλά και ουσίας, αυτό σηματοδότησε η επαναλειτουργία της ελληνικής πρεσβείας στην Τρίπολη. Εθεσε όμως δύο βασικές προϋποθέσεις για την περαιτέρω θετική πορεία: Την απόσυρση των ξένων στρατευμάτων από τη χώρα και την ακύρωση του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου για τον καθορισμό θαλάσσιων ζωνών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στη συνάντηση που είχε με τον πρωθυπουργό της Μεταβατικής Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης (GNU), Abdul Hamid Dbeibeh, ο κ. Μητσοτάκης του έστειλε σαφές µήνυµα και συνάµα προειδοποίηση ότι η πορεία προς την οµαλοποίηση και σύσφιγξη των σχέσεων της Λιβύης µε τη διεθνή κοινότητα και δη µε την Ευρωπαϊκή Ενωση περνάει µέσα από την Ελλάδα. «Το τουρκολιβυκό µνηµόνιο παραβιάζει δικαιώµατα και συµφέροντα της Ελλάδας», φέρεται να του είπε. «Να ξέρετε ότι η στάση σας σε αυτό δεν θα επηρεάσει µόνο τη σχέση σας µε την Ελλάδα, αλλά και τη σχέση σας µε την Ευρώπη. Θα υπάρξουν συνέπειες», φέρεται να διεµήνυσε στην ίδια συζήτηση προς τον Abdul Hamid Dbeibeh.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης βλέπει προοπτικές για ελληνικές επιχειρήσεις στην αφρικανική χώρα
Στις κοινές τους δηλώσεις προς τα ΜΜΕ, ο Ελληνας πρωθυπουργός υπογράµµισε µε σαφήνεια ότι θεωρεί πολύ σηµαντική την «ακύρωση παράνοµων εγγράφων, που παρουσιάστηκαν ως δήθεν διακρατικές συµφωνίες, αλλά δεν έχουν καµία νοµική ισχύ, όπως ρητά έχει αποφανθεί το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο». Φυσικά ο δρόµος που θα ανοίξει µε τη σύσταση τεχνικών επιτροπών των δύο χωρών για τη συζήτηση σχετικά µε την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών είναι µακρύς και δύσκολος, αλλά το πρώτο βήµα έγινε και η συσχέτιση της διαδικασίας αυτής µε τις ευρωλιβυκές σχέσεις ξεκαθαρίστηκε. Στο Μαξίµου δεν περιµένουν κάποια σηµαντική πρόοδο να επιτευχθεί µέχρι τις εκλογές, που έχουν οριστεί για τον ∆εκέµβριο, ωστόσο κρίνεται ιδιαίτερα σηµαντικό να µην έχει επικυρωθεί το παράνοµο τουρκολιβυκό µνηµόνιο από τη λιβυκή Βουλή µέχρι τότε.
Ο κ. Μητσοτάκης, παράλληλα, βλέπει και σηµαντικές προοπτικές για ελληνικές επιχειρήσεις στη γειτονική Λιβύη, στο πλαίσιο της επερχόµενης ανοικοδόµησης της χώρας που θα εξελιχθεί τα επόµενα χρόνια. «Στη Λιβύη ανοίγονται πολλές επιχειρηµατικές ευκαιρίες για ελληνικές εταιρείες, καθώς, αν η χώρα καταφέρει να σταθεί στα πόδια της, θα υπάρχει µια διαδικασία ανοικοδόµησης, από την οποία δεν θέλω προσωπικά να απέχουν οι ελληνικές εταιρείες», τόνισε χαρακτηριστικά στην τηλεοπτική συνέντευξή του προ ηµερών. Ανέφερε µάλιστα συγκεκριµένους τοµείς, τις υποδοµές, την ενέργεια και το νερό, καθώς και τις εξαγωγές ελληνικών αγροδιατροφικών προϊόντων. «∆εν βλέπω κανέναν λόγο να µην πρωταγωνιστήσουν ξανά ελληνικές επιχειρήσεις στην προσπάθεια ανοικοδόµησης της Λιβύης», επεσήµανε.
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά το Σάββατο 10 Απριλίου