Όλοι οι δήμαρχοι, κάθε φορά που προκύπτει το θέμα μιας οικιστικής ανάπλασης στα όρια της ευθύνης τους, προτείνουν με μανία το ίδιο ακριβώς σχέδιο: «Να γίνει πάρκο»! Είναι μια απλή και δοκιμασμένη συνταγή. Πρώτον, διότι δεν χρειάζεται ιδιαίτερη σκέψη. Δεύτερον, διότι υποτίθεται ότι απαντά στην ανάγκη των δημοτών για περισσότερο πράσινο. Και, κυρίως, διότι γνωρίζουν ότι, ελλείψει πόρων, το πάρκο δεν θα γίνει ποτέ. Η περίπτωση της ΠΥΡ.ΚΑΛ., μιας τεράστιας έκτασης εντός του οικιστικού ιστού, δεν ξέφυγε από τον κανόνα. Το πάρκο, φυσικά, δεν έγινε ποτέ και η ΠΥΡ.ΚΑΛ., μια βιομηχανία πυρομαχικών, συνέχισε να δραστηριοποιείται εντός μιας οικιστικής περιοχής. Η πρόταση που παρουσιάστηκε το περασμένο Σάββατο από τον πρωθυπουργό βασίστηκε σε μια ιδέα ενός συμβούλου του, πολύ πριν η Νέα Δημοκρατία αναλάβει τη διακυβέρνηση. Από το πρωθυπουργικό γραφείο, άλλωστε, ξεκίνησε η υλοποίηση, με τον Ακη Σκέρτσο να επιβλέπει το project. Στη συνέχεια εντάχθηκαν αρχικά ο Χρήστος Σταϊκούρας (καθώς το ΥΠ.ΟΙΚ. είναι ο κύριος του έργου, μεγαλομέτοχος της Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα και επιβλέπων υπουργός για την Ακίνητη Περιουσία), αλλά και ο Νίκος Παπαθανάσης, που, ως αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, αλλά και με γνώση του χώρου των επενδύσεων, θα επιβλέπει τις διαδικασίες της ΣΔΙΤ και της υλοποίησης. Δημιουργήθηκε, λοιπόν, μια ομάδα εργασίας που οδήγησε εντός τεσσάρων μηνών στην παρουσίαση από τον πρωθυπουργό του πάρκου «Ανδρέας Λεντάκης», το οποίο θα στεγάσει παράλληλα τη μισή κυβέρνηση. Ο χωροταξικός εξορθολογισμός της δημόσιας διοίκησης περιλαμβανόταν, άλλωστε, στις προεκλογικές δεσμεύσεις της Ν.Δ. Η δημιουργία ενός τέτοιου κυβερνητικού πάρκου θα μπορούσε να θεωρηθεί και το επιστέγασμα του «επιτελικού κράτους», που αποτέλεσε εξαρχής της σημαία της διακυβέρνησης Μητσοτάκη. Ιδίως καθώς ο σχεδιασμός είναι να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το 2025-2026, χρονική περίοδο που θα μπορούσε να εντάσσεται στη «διάρκεια ζωής» της κυβέρνησης Μητσοτάκη, αν κερδίσει και μια δεύτερη τετραετία.

1_2
Η ανάγκη είναι περισσότερο από επιτακτική. Οι κεντρικές υπηρεσίες 18 υπουργείων στεγάζονται συνολικά σε 191 κτίρια στο Λεκανοπέδιο. Ιδιόκτητα είναι μόλις τα 50 και μισθωμένα τα 141. Τα μισθώματα που καταβάλλει μαζί με τις λειτουργικές και κοινόχρηστες δαπάνες υπερβαίνουν τα 60 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο. Είναι ενδεικτικό το παράδειγμα του υπουργείου Ανάπτυξης: μόνο οι κεντρικές υπηρεσίες του στεγάζονται σε 37 διαφορετικά ακίνητα. Του οικονομικών σε 17.

2_2
Το σχέδιο προβλέπει ότι στο ίδιο πάρκο, σε πολύ κοντινά μεταξύ τους κτίρια, θα στεγαστούν οι κεντρικές υπηρεσίες εννέα υπουργείων (Οικονομικών, Εσωτερικών, Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αγροτικής Ανάπτυξης, Τουρισμού, Εργασίας, Υγείας και Πολιτισμού) και της προεδρίας της κυβέρνησης. Η σημερινή ΠΥΡ.ΚΑΛ. εκτείνεται σε 157 στρέμματα, εκ των οποίων το 77,4% θα μετατραπεί σε πάρκο και κοινόχρηστους χώρους. Αν και ακόμη ο σχεδιασμός δεν έχει ολοκληρωθεί, το πάρκο «Ανδρέας Λεντάκης» θα περιλαμβάνει, σύμφωνα με πληροφορίες, πλατείες, παιδικές χαρές και χώρους άθλησης, όπως επίσης έναν μεγάλο ποδηλατόδρομο.

Κατά τη διαδικασία της ανάπλασης, θα χρειαστεί να καθαριστεί και το υπέδαφος, καθώς η χρήση χημικών για περισσότερο από έναν αιώνα εκτιμάται ότι έχει επιβαρύνει σφόδρα την περιοχή.

Κατεδαφίσεις, κατασκευές και νέα βιοκλιματικά και ενεργειακά αυτόνομα κτίρια

Με δεδομένη την αρχιτεκτονική και την πολιτιστική αξία των βιομηχανικών κτιρίων, θα διατηρηθούν 25 από τα υφιστάμενα, ενώ θα κατασκευαστούν και 7 νέα. Θα κατεδαφιστούν 66 από τα υφιστάμενα και, μετά το πέρας της ανάπλασης, το σύνολο της δομημένης επιφάνειας θα είναι 133.314 τ.μ. Το σύνολο των κτιρίων θα είναι βιοκλιματικά και ενδεχομένως ενεργειακά αυτόνομα. Προβλέπονται, φυσικά, και υπόγειοι χώροι στάθμευσης, προφανώς -αν και δεν αναφέρθηκε στην παρουσίαση- και πολύ περιορισμένες εμπορικές χρήσεις, ώστε να εξυπηρετούνται οι περίπου 15.000 υπάλληλοι που θα μεταφερθούν στις νέες εγκαταστάσεις. Μιλώντας για τη µεταφορά, το µεγάλο βάρος θα σηκώσει ο σταθµός του µετρό της ∆άφνης, από τον οποίο µπορούν να µεταφέρονται (µε τις σηµερινές συνθήκες) σχεδόν 40.000 άνθρωποι την ώρα.

Τα νέα κτίρια αλλά και οι δοµές του πάρκου θα κατασκευαστούν µε τη διαδικασία Σ∆ΙΤ, δηλαδή της Σύµπραξης ∆ηµόσιου και Ιδιωτικού Τοµέα. Το συνολικό κόστος κατασκευής (το οποίο θα βαρύνει τον ιδιώτη) θα φθάσει τα 250 εκατ. και κατόπιν το ∆ηµόσιο θα καταβάλλει µηνιαία µισθώµατα στον ιδιώτη για µια προκαθορισµένη περίοδο. Ο δε ιδιώτης θα έχει και την ευθύνη της διαχείρισης. Στο τέλος της σύµβασης (η οποία εκτιµάται σε περίπου 25 χρόνια) τα κτίρια θα περιέλθουν και πάλι στην ιδιοκτησία του υπουργείου Οικονοµικών, που είναι και ο σηµερινός ιδιοκτήτης, µε ποσοστό 99,4%. Το υπόλοιπο 0,6% ανήκει σε µια µικρή µερίδα ιδιωτών που θα αποζηµιωθούν κατά τη διαδικασία απαλλοτρίωσης.

Η συνολική εξοικονόµηση από τα χαµηλότερα µισθώµατα, την εξοικονόµηση ενέργειας και τη διαλειτουργικότητα της συγκέντρωσης των κυβερνητικών κτιρίων εκτιµάται σε βάθος 25 ετών σε 1 δισ. ευρώ. Το τεράστιο όφελος, ωστόσο, δεν θα είναι µόνο οικονοµικό. Στόχος της κυβέρνησης είναι να λειτουργεί αποτελεσµατικότερα η δηµόσια διοίκηση και ταυτόχρονα να αναβαθµιστεί το κέντρο της πόλης. Τα 191 κτίρια που στεγάζουν σήµερα κυβερνητικές υπηρεσίες θα ενταχθούν στον γενικότερο σχεδιασµό µε στόχο την αναβάθµιση των εν λόγω περιοχών.

Τα σενάρια και οι σκέψεις για τον χώρο των ΤΕΦΑΑ

Μπορεί να μην έχει ανακοινωθεί τίποτε σχετικό, όμως ασφαλείς πληροφορίες της εφημερίδας Παραπολιτικά αναφέρουν ότι δεν είναι λίγοι εκείνοι οι παράγοντες της αγοράς του Real Estate αλλά και κυβερνητικών που πιστεύουν ότι το project της ΠΥΡ.ΚΑΛ. θα μπορούσε να ενισχυθεί περαιτέρω με την προσθήκη ακόμα μίας τεράστιας και όμορης έκτασης. Πρόκειται για τον χώρο που στεγάζει σήμερα τα ΤΕΦΑΑ, τη Γυμναστική Ακαδημία δηλαδή. Το οικόπεδο, μεγέθους σχεδόν 100 στρεμμάτων, είναι όμορο με εκείνο της ΠΥΡ.ΚΑΛ., ανήκει επίσης στο Δημόσιο και θα δώσει χαρακτήρα μιας υπερτοπικής ανάπλασης, καθώς επηρεάζει και τον Δήμο Δάφνης. Παράλληλα, θα δώσει τη δυνατότητα για «είσοδο» στο πάρκο «Ανδρέας Λεντάκης» από τη Λεωφόρο Βουλιαγμένης, ενώ, πέρα από την ακόμα μεγαλύτερη έκταση πρασίνου, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ένα μικρό μέρος του για επιπλέον εγκαταστάσεις.


Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά το Σάββατο 10 Απριλίου