Το κρυφό «αγκάθι» στις σχέσεις Ρωσίας-Ελλάδας που πλήττει τον τουρισμό
Ένα σύνθετο ζήτημα με πολλές πτυχές
Μία από τις σημαντικές πτυχές της συνάντησης του Νίκου Δένδια με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, ήταν το άνοιγμα της ελληνικής τουριστικής αγοράς προς τους Ρώσους πολίτες, με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών να αναφέρει χαρακτηριστικά ότι η Ελλάδα είναι έτοιμη να υποδεχθεί «τους Ρώσους που θα ήθελαν να επισκεφτούν την Ελλάδα και έχουν εμβολιαστεί ή έχουν αρνητικό τεστ».
Ο Νίκος Δένδιας κατά τη διάρκεια των δηλώσεών του επισήμανε δε τη σημασία που έχει η ροή τουριστών από τη Ρωσία. «Είχα την ευκαιρία να τονίσω την τεράστια σημασία που αποδίδει η Ελλάδα στον τουρισμό ως ένα τομέα που συνδέει τις χώρες μας, αλλά έχει και ένα πολύ μεγάλο οικονομικό ενδιαφέρον» ανέφερε ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, ανοίγοντας ένα ζήτημα το οποί έχει πολλές πτυχές.
Καθοριστικός παράγοντας της ροής τουριστών από τη Ρωσία προς την Ελλάδα, αποτελεί ο αποκαλούμενος θρησκευτικός και προσκυνηματικός τουρισμός, ο οποίος από το 2019 και μετά αποτελεί ένα «αγκάθι».
Ο λόγος είναι μία απόφαση της Ρωσικής Εκκλησίας το 2019. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ιεράς Συνόδου της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ρωσίας, τον Οκτώβριο του 2019,. οι Ρώσοι τουρίστες αποθαρρύνονται να επισκέπτονται προσκηνυματικούς προορισμούς στην Ελλάδα. Η ανακοίνωση αυτή ανέφερε χαρακτηριστικά: «δεν δίνουμε την ευλογία μας για προσκυνηματικές εκδρομές σε επαρχίες, οι οποίες ποιμαίνονται από τους ἐν λόγῳ ιεράρχες. Οι σχετικές πληροφορίες θα κοινοποιηθούν ευρέως στους προσκυνηματικούς και τουριστικούς οργανισμούς των χωρών, που αποτελούν τον κανονικό χώρο της καθ΄ημάς Εκκλησίας».
Πρόκειται για την αντίδραση του Πατριαρχείου Μόσχας στην αναγνώριση της ουκρανικής αυτοκεφαλίας από την Ιερά Σύνοδο της Ελλαδικής Εκκλησίας.
Η επίδραση της προτροπής της Ρωσικής Εκκλησίας δεν έχει αποτυπωθεί στα στοιχεία του 2020 σε σχέση με το 2019 λόγω της πανδημίας, τη στιγμή που το 2019 εμφανίζεται ότι στην Ελλάδα ήρθαν 583.000 τουρίστες από τη Ρωσία.
Οι πιο δημοφιλείς προορισμοί στην Ελλάδα για τους Ρώσους προσκυνητές είναι βάσει έρευνας στα προγράμματα των ρωσικών τουριστικών πρακτορείων τα Άγιο Όρος με έμφαση στη Ρωσική Μονή του Αγίου Παντελεήμονος του Μεγαλομάρτυρα, ο Άγιος Σπυρίδωνας στην Κέρκυρα, ο Άγιος Ιωάννης ο Ρώσος στην Εύβοια, ο Άγιος Ανδρέας στην Πάτρα, η Παναγία η Φιδούσα και ο Άγιος Διονύσιος στην Κεφαλονιά, το Σπήλαιο της Αποκάλυψης και η Μονή του Θεολόγου στην Πάτμο, τα Μετέωρα, ο τάφος του Γέροντα Παΐσίου στη Μονή Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου στη Σουρωτή Θεσσαλονίκης κ.α.
Πρόκειται για ένα ζήτημα το οποίο δεν μπορεί να λυθεί ούτε από το υπουργείο Εξωτερικών ούτε από το υπουργείο Τουρισμού καθώς συνδέεται με το ζήτημα της ουκρανικής αυτοκεφαλίας, τη στιγμή δε που το Πατριαρχείο Μόσχας εντείνει τη δραστηριότητά του και τις παρεμβάσεις του, προσπαθώντας να προσβάλει την αυτοκεφαλία. Παρόλο που δεν αποτελεί θέμα αμιγούς εξωτερικής πολιτικής, το Κρεμλίνο φαίνεται να είναι σε κοινή γραμμή πλεύσης με το Πατριαρχείο Μόσχας, τόσο στο θέμα της Ουκρανίας όσο και σε άλλα, οπότε δύσκολα θα ανατραπεί η εκπεφρασμένη θέση για τον προσκυνηματικό και θρησκευτικό τουρισμό.