Νέο σχολείο από τον Σεπτέμβριο - Οι 12 αλλαγές για δημοτικά, γυμνάσια, λύκεια – 10.500 διορισμοί και αξιολόγηση
Ενα εντελώς νέο τοπίο θα αντικρίσουν οι μαθητές όλων των βαθμίδων αλλά και οι φοιτητές από τον Σεπτέμβριο, καθώς ξεκινά η υλοποίηση όλων των αλλαγών που έχουν ψηφιστεί το προηγούμενο διάστημα, ενώ η αρμόδια υπουργός Παιδείας, Νίκη Κεραμέως, προχωρά ακάθεκτη σε νέο κύμα μεταρρυθμίσεων εντός του καλοκαιριού, φέρνοντας προς ψήφιση μέσα στον Ιούλιο ένα νέο νομοσχέδιο, το 7ο κατά σειρά στη διάρκεια της υπουργικής της θητείας. Η μεγαλύτερη αλλαγή του νέου νομοσχεδίου -η οποία αποτέλεσε και το μεγαλύτερο «αγκάθι» καθ’ όλη την προηγούμενη δεκαετία- αφορά την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, κάτι που αρνούνται μετά βδελυγμίας οι συνδικαλιστές του κλάδου.
Παράλληλα, όμως, με τη νέα σχολική χρονιά θα λάβουν χώρα ένα πλήθος αλλαγών που αφορούν σε όλες τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης και ουσιαστικά θα είναι τόσο εκτεταμένες, ώστε θα μιλάμε για ένα εντελώς διαφορετικό σχολείο.
Τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» αποκαλύπτουν το πλήρες παζλ των αλλαγών που θα ισχύσουν από τον Σεπτέμβριο, αλλά και τις βασικές προβλέψεις του νέου νομοσχεδίου, που θα συμπληρώσουν έναν μεγάλο μεταρρυθμιστικό κύκλο στον χώρο της Εκπαίδευσης.
Νηπιαγωγείο για όλους από τα 4 έτη: Πρόκειται για μια μεταρρύθμιση που είχε ψηφιστεί επί ΣΥΡΙΖΑ, αλλά δεν υπήρχαν διαθέσιμες αίθουσες για να εφαρμοστεί. Από τον Σεπτέμβριο, το 100% των παιδιών σε όλη τη χώρα θα έχουν θέση σε νηπιαγωγείο. Χαρακτηρίζεται αρμοδίως ως μια δομική μεταρρύθμιση, καθώς, σε αντίθεση με τους βρεφονηπιακούς σταθμούς, τα νηπιαγωγεία προσφέρουν δομημένη εκπαίδευση και υποστηρίζεται ότι οι χώρες οι οποίες πετυχαίνουν καλύτερες επιδόσεις σε διεθνή τεστ (όπως αυτό της PISA) ξεκινούν νωρίτερα την εκπαίδευση.
Αγγλικά στα νηπιαγωγεία σε όλη τη χώρα: Αφορά την καθολική εφαρμογή του μέτρου που ξεκίνησε πέρυσι σε ορισμένα σχολεία. Για τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία το υπουργείο Παιδείας έλαβε πρόσφατα βραβείο σε σχετικό διαγωνισμό του Global Education Network Europe. Ηδη η δοκιμαστική ένταξη των Αγγλικών είχε προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις από μερίδα της αντιπολίτευσης, με τη βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ κυρία Σκουφά να αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «τα Αγγλικά στο νηπιαγωγείο εξυπηρετούν αμερικανικά συμφέροντα».
Εργαστήρια Δραστηριοτήτων σε όλη την Ελλάδα: Ακόμα μία πρωτοβουλία που ξεκίνησε πιλοτικά πέρυσι και με τη νέα σχολική χρονιά θα επεκταθεί σε όλη τη χώρα. Αφορά την ένταξη στο πρόγραμμα διδασκαλίας εργαστηρίων που σχετίζονται με θεματικές (κατά ηλικία), όπως ο εθελοντισμός, η ρομποτική, η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, η επιχειρηματικότητα και ο επαγγελματικός προσανατολισμός, ενώ η λίστα δραστηριοτήτων θα επικαιροποιείται διαρκώς. Και για τη συγκεκριμένη εμβληματική δράση το υπουργείο έλαβε βραβείο στον προαναφερθέντα διαγωνισμό.
Πρότυπα και πειραματικά σχολεία: Η δέσμευση του πρωθυπουργού αφορούσε τη λειτουργία πρότυπων και πειραματικών σχολείων σε κάθε περιφέρεια. Μετά την απαξίωση που επιφύλαξε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στον θεσμό, από τον Σεπτέμβριο υλοποιείται η δέσμευσή του αυτή. Θα λειτουργεί τουλάχιστον ένα πρότυπο σχολείο σε κάθε περιφέρεια και ο συνολικός αριθμός τους διπλασιάζεται. Ακόμα και σήμερα, ο ΣΥΡΙΖΑ αντιδρά, χαρακτηρίζοντας με ανακοίνωσή του τα συγκεκριμένα σχολεία ως «εργαλείο διχασμού των τοπικών κοινωνιών».
Πρότυπα επαγγελματικά Λύκεια: Για πρώτη φορά θα ξεκινήσει η λειτουργία πρότυπων Επαγγελματικών Λυκείων, στα οποία η εισαγωγή θα γίνεται με βάση τους βαθμούς του υποψηφίου. Σε πρώτη φάση, θα λειτουργήσουν 6 τέτοια λύκεια και, εφόσον υπάρχει ενδιαφέρον, η λειτουργία τους θα επεκταθεί από την επόμενη σχολική χρονιά.
Οριζόντια επιμόρφωση εκπαιδευτικών: Χωρίς να είναι υποχρεωτική, η διαρκής επιμόρφωση των εκπαιδευτικών θα παίξει σημαντικό ρόλο στη δομή του εκπαιδευτικού προσωπικού της χώρας, δεδομένου ότι για κάθε κύκλο επιμόρφωσης θα χορηγούνται πιστοποιητικά, που θα συνυπολογίζονται στις αξιολογήσεις και στις κρίσεις για ανέλιξη σε ανώτερες βαθμίδες.
Διορισμοί 10.500 αναπληρωτών: Το πρόβλημα, φυσικά, με τους χιλιάδες αναπληρωτές δεν λύνεται, αλλά για πρώτη φορά έπειτα από σχεδόν 12 χρόνια θα υπάρξουν προσλήψεις μόνιμου προσωπικού. Στόχος είναι να περιοριστεί όσο περισσότερο γίνεται η υφιστάμενη κατάσταση τα επόμενα χρόνια, με τη συνέχιση των προσλήψεων.
Νέα προγράμματα σπουδών: Τα υφιστάμενα προγράμματα σπουδών χρονολογούνται ακόμα και από το μακρινό 1994. Τη νέα χρονιά θα ενταχθούν νέα προγράμματα πιλοτικά σε επιλεγμένα σχολεία, ενώ παράλληλα θα ξεκινήσει η συγγραφή νέων σχολικών βιβλίων. Την αμέσως επόμενη σχολική χρονιά θα υπάρξει καθολική εφαρμογή τους. Αυτή είναι ίσως η πλέον δομική μεταρρύθμιση, ενώ, σύμφωνα με υπηρεσιακές πηγές του υπουργείου Παιδείας, στόχος είναι να μετατραπεί η εκπαιδευτική διαδικασία σε πιο βιωματική.
Σύνδεση Επαγγελματικής Εκπαίδευσης με την αγορα εργασίας: Εχουν ήδη συσταθεί μεικτά συμβούλια με τη συμμετοχή φορέων όπως ο ΣΕΒ, ο ΣΕΤΕ, η ΓΣΕΕ και η ΓΣΕΒΕΕ, που θα χαρτογραφήσουν εντός του επόμενου έτους τις επαγγελματικές αγάγκες κάθε περιφέρειας και, βάσει των αναγκών, θα τροποποιηθεί από την επόμενη ακαδημαϊκή χρονιά το εκπαιδευτικό πρόγραμμα.
Ελεγχόμενη πρόσβαση στα πανεπιστήμια με κάρτα: Αν και δεν αναμένεται καθολική εφαρμογή σε όλα τα πανεπιστήμια της χώρας, ήδη έχουν προχωρήσει οι διαδικασίες και οι σχετικοί διαγωνισμοί. Κυβερνητικοί παράγοντες εκτιμούν ότι ήδη από τον Σεπτέμβριο θα υπάρξει η εφαρμογή σε κάποια από τα ιδρύματα. Υπάρχει, φυσικά, και μερίδα πανεπιστημιακών που αντιδρά, αλλά υπάρχει επίσης πίεση από το υπουργείο Παιδείας για την ταχύτερη δυνατή εφαρμογή του μέτρου. Εξυπακούεται, φυσικά, ότι θα συνεχίσουν να εφαρμόζονται και όλες οι αλλαγές που ισχύουν ήδη από φέτος. Οπως η ελάχιστη βάση εισαγωγής στα πανεπιστήμια, το παράλληλο μηχανογραφικό για τις Πανελλήνιες, οι ψηφιακές εγγραφές στα νηπιαγωγεία και η ενημέρωση με SMS για τα αποτελέσματα των Πανελληνίων.
Νέο νομοσχέδιο: Σε συνέχεια των αλλαγών που έχουν ήδη αποφασιστεί, εντός του καλοκαιριού θα έρθει στη Βουλή και νέο εκπαιδευτικό νομοσχέδιο, που αφορά τη λειτουργία των σχολικών μονάδων. Αναμένεται να ψηφιστεί στο τέλος Ιουλίου και, παρά τη θερινή ραστώνη, προβλέπεται ότι θα προκαλέσει νέο γύρο αντιπαράθεσης με τους συνδικαλιστές και την αντιπολίτευση. Κυρίως διότι περιλαμβάνει ρυθμίσεις για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. Σύμφωνα με τον νέο νόμο, οι εκπαιδευτικοί θα αξιολογηθούν εντός της επόμενης χρονιάς και η διαδικασία χαρακτηρίζεται ως «βελτιωτικής φύσης» από στελέχη με γνώση του περιεχομένου του νόμου. Οσοι εκπαιδευτικοί θεωρηθεί ότι υστερούν στην αξιολόγηση θα πρέπει υποχρεωτικά να παρακολουθήσουν σεμινάρια επιμόρφωσης. Οπως προαναφέρθηκε, η παρακολούθηση των σεμιναρίων θα σχετίζεται με την επαγγελματική τους εξέλιξη. Με την έναρξη της σχολικής χρονιάς θα ξεκινήσει και η αξιολόγηση των σχολικών μονάδων. Ο νέος νόμος θα δίνει μεγαλύτερη ελευθερία και αυτονομία στο κάθε σχολείο σχετικά με τη διαμόρφωση του προγράμματος σπουδών και την επιμόρφωση του εκπαιδευτικού προσωπικού. Θα μπορεί, δηλαδή, κάθε σχολείο να τροποποιεί το πρόγραμμα σπουδών (τα μαθήματα που διδάσκονται), για να ικανοποιεί ανάγκες τοπικού ή άλλου ενδιαφέροντος, σε συνεργασία με τους τοπικούς διευθυντές και συμβούλους.
Νεο καθεστώς για τα στελέχη εκπαίδευσης: Οι δύο βασικές αλλαγές που αφορούν όλες τις βαθμίδες των διοικητικών στελεχών της Εκπαίδευσης σχετίζονται με την αξιολόγηση και την πλήρη αλλαγή και περιγραφή των αρμοδιοτήτων. Ηδη από τον Σεπτέμβριο θα αξιολογηθούν στο σύνολό τους οι διευθυντές και οι σύμβουλοι εκπαίδευσης και εντός του έτους θα πραγματοποιηθούν νέες «κρίσεις», ώστε να επιλεγούν κατάλληλα στελέχη. Παράλληλα, θα γίνει λεπτομερής καταγραφή των υποχρεώσεων και των αρμοδιοτήτων, με στόχο να έχουν πλέον πολύ στενή επαφή με τα σχολεία που επιβλέπουν.
Παράλληλα, όμως, με τη νέα σχολική χρονιά θα λάβουν χώρα ένα πλήθος αλλαγών που αφορούν σε όλες τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης και ουσιαστικά θα είναι τόσο εκτεταμένες, ώστε θα μιλάμε για ένα εντελώς διαφορετικό σχολείο.
Τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» αποκαλύπτουν το πλήρες παζλ των αλλαγών που θα ισχύσουν από τον Σεπτέμβριο, αλλά και τις βασικές προβλέψεις του νέου νομοσχεδίου, που θα συμπληρώσουν έναν μεγάλο μεταρρυθμιστικό κύκλο στον χώρο της Εκπαίδευσης.
Νηπιαγωγείο για όλους από τα 4 έτη: Πρόκειται για μια μεταρρύθμιση που είχε ψηφιστεί επί ΣΥΡΙΖΑ, αλλά δεν υπήρχαν διαθέσιμες αίθουσες για να εφαρμοστεί. Από τον Σεπτέμβριο, το 100% των παιδιών σε όλη τη χώρα θα έχουν θέση σε νηπιαγωγείο. Χαρακτηρίζεται αρμοδίως ως μια δομική μεταρρύθμιση, καθώς, σε αντίθεση με τους βρεφονηπιακούς σταθμούς, τα νηπιαγωγεία προσφέρουν δομημένη εκπαίδευση και υποστηρίζεται ότι οι χώρες οι οποίες πετυχαίνουν καλύτερες επιδόσεις σε διεθνή τεστ (όπως αυτό της PISA) ξεκινούν νωρίτερα την εκπαίδευση.
Αγγλικά στα νηπιαγωγεία σε όλη τη χώρα: Αφορά την καθολική εφαρμογή του μέτρου που ξεκίνησε πέρυσι σε ορισμένα σχολεία. Για τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία το υπουργείο Παιδείας έλαβε πρόσφατα βραβείο σε σχετικό διαγωνισμό του Global Education Network Europe. Ηδη η δοκιμαστική ένταξη των Αγγλικών είχε προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις από μερίδα της αντιπολίτευσης, με τη βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ κυρία Σκουφά να αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «τα Αγγλικά στο νηπιαγωγείο εξυπηρετούν αμερικανικά συμφέροντα».
Εργαστήρια Δραστηριοτήτων σε όλη την Ελλάδα: Ακόμα μία πρωτοβουλία που ξεκίνησε πιλοτικά πέρυσι και με τη νέα σχολική χρονιά θα επεκταθεί σε όλη τη χώρα. Αφορά την ένταξη στο πρόγραμμα διδασκαλίας εργαστηρίων που σχετίζονται με θεματικές (κατά ηλικία), όπως ο εθελοντισμός, η ρομποτική, η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, η επιχειρηματικότητα και ο επαγγελματικός προσανατολισμός, ενώ η λίστα δραστηριοτήτων θα επικαιροποιείται διαρκώς. Και για τη συγκεκριμένη εμβληματική δράση το υπουργείο έλαβε βραβείο στον προαναφερθέντα διαγωνισμό.
Πρότυπα και πειραματικά σχολεία: Η δέσμευση του πρωθυπουργού αφορούσε τη λειτουργία πρότυπων και πειραματικών σχολείων σε κάθε περιφέρεια. Μετά την απαξίωση που επιφύλαξε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στον θεσμό, από τον Σεπτέμβριο υλοποιείται η δέσμευσή του αυτή. Θα λειτουργεί τουλάχιστον ένα πρότυπο σχολείο σε κάθε περιφέρεια και ο συνολικός αριθμός τους διπλασιάζεται. Ακόμα και σήμερα, ο ΣΥΡΙΖΑ αντιδρά, χαρακτηρίζοντας με ανακοίνωσή του τα συγκεκριμένα σχολεία ως «εργαλείο διχασμού των τοπικών κοινωνιών».
Πρότυπα επαγγελματικά Λύκεια: Για πρώτη φορά θα ξεκινήσει η λειτουργία πρότυπων Επαγγελματικών Λυκείων, στα οποία η εισαγωγή θα γίνεται με βάση τους βαθμούς του υποψηφίου. Σε πρώτη φάση, θα λειτουργήσουν 6 τέτοια λύκεια και, εφόσον υπάρχει ενδιαφέρον, η λειτουργία τους θα επεκταθεί από την επόμενη σχολική χρονιά.
Οριζόντια επιμόρφωση εκπαιδευτικών: Χωρίς να είναι υποχρεωτική, η διαρκής επιμόρφωση των εκπαιδευτικών θα παίξει σημαντικό ρόλο στη δομή του εκπαιδευτικού προσωπικού της χώρας, δεδομένου ότι για κάθε κύκλο επιμόρφωσης θα χορηγούνται πιστοποιητικά, που θα συνυπολογίζονται στις αξιολογήσεις και στις κρίσεις για ανέλιξη σε ανώτερες βαθμίδες.
Διορισμοί 10.500 αναπληρωτών: Το πρόβλημα, φυσικά, με τους χιλιάδες αναπληρωτές δεν λύνεται, αλλά για πρώτη φορά έπειτα από σχεδόν 12 χρόνια θα υπάρξουν προσλήψεις μόνιμου προσωπικού. Στόχος είναι να περιοριστεί όσο περισσότερο γίνεται η υφιστάμενη κατάσταση τα επόμενα χρόνια, με τη συνέχιση των προσλήψεων.
Νέα προγράμματα σπουδών: Τα υφιστάμενα προγράμματα σπουδών χρονολογούνται ακόμα και από το μακρινό 1994. Τη νέα χρονιά θα ενταχθούν νέα προγράμματα πιλοτικά σε επιλεγμένα σχολεία, ενώ παράλληλα θα ξεκινήσει η συγγραφή νέων σχολικών βιβλίων. Την αμέσως επόμενη σχολική χρονιά θα υπάρξει καθολική εφαρμογή τους. Αυτή είναι ίσως η πλέον δομική μεταρρύθμιση, ενώ, σύμφωνα με υπηρεσιακές πηγές του υπουργείου Παιδείας, στόχος είναι να μετατραπεί η εκπαιδευτική διαδικασία σε πιο βιωματική.
Σύνδεση Επαγγελματικής Εκπαίδευσης με την αγορα εργασίας: Εχουν ήδη συσταθεί μεικτά συμβούλια με τη συμμετοχή φορέων όπως ο ΣΕΒ, ο ΣΕΤΕ, η ΓΣΕΕ και η ΓΣΕΒΕΕ, που θα χαρτογραφήσουν εντός του επόμενου έτους τις επαγγελματικές αγάγκες κάθε περιφέρειας και, βάσει των αναγκών, θα τροποποιηθεί από την επόμενη ακαδημαϊκή χρονιά το εκπαιδευτικό πρόγραμμα.
Ελεγχόμενη πρόσβαση στα πανεπιστήμια με κάρτα: Αν και δεν αναμένεται καθολική εφαρμογή σε όλα τα πανεπιστήμια της χώρας, ήδη έχουν προχωρήσει οι διαδικασίες και οι σχετικοί διαγωνισμοί. Κυβερνητικοί παράγοντες εκτιμούν ότι ήδη από τον Σεπτέμβριο θα υπάρξει η εφαρμογή σε κάποια από τα ιδρύματα. Υπάρχει, φυσικά, και μερίδα πανεπιστημιακών που αντιδρά, αλλά υπάρχει επίσης πίεση από το υπουργείο Παιδείας για την ταχύτερη δυνατή εφαρμογή του μέτρου. Εξυπακούεται, φυσικά, ότι θα συνεχίσουν να εφαρμόζονται και όλες οι αλλαγές που ισχύουν ήδη από φέτος. Οπως η ελάχιστη βάση εισαγωγής στα πανεπιστήμια, το παράλληλο μηχανογραφικό για τις Πανελλήνιες, οι ψηφιακές εγγραφές στα νηπιαγωγεία και η ενημέρωση με SMS για τα αποτελέσματα των Πανελληνίων.
Νέο νομοσχέδιο: Σε συνέχεια των αλλαγών που έχουν ήδη αποφασιστεί, εντός του καλοκαιριού θα έρθει στη Βουλή και νέο εκπαιδευτικό νομοσχέδιο, που αφορά τη λειτουργία των σχολικών μονάδων. Αναμένεται να ψηφιστεί στο τέλος Ιουλίου και, παρά τη θερινή ραστώνη, προβλέπεται ότι θα προκαλέσει νέο γύρο αντιπαράθεσης με τους συνδικαλιστές και την αντιπολίτευση. Κυρίως διότι περιλαμβάνει ρυθμίσεις για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. Σύμφωνα με τον νέο νόμο, οι εκπαιδευτικοί θα αξιολογηθούν εντός της επόμενης χρονιάς και η διαδικασία χαρακτηρίζεται ως «βελτιωτικής φύσης» από στελέχη με γνώση του περιεχομένου του νόμου. Οσοι εκπαιδευτικοί θεωρηθεί ότι υστερούν στην αξιολόγηση θα πρέπει υποχρεωτικά να παρακολουθήσουν σεμινάρια επιμόρφωσης. Οπως προαναφέρθηκε, η παρακολούθηση των σεμιναρίων θα σχετίζεται με την επαγγελματική τους εξέλιξη. Με την έναρξη της σχολικής χρονιάς θα ξεκινήσει και η αξιολόγηση των σχολικών μονάδων. Ο νέος νόμος θα δίνει μεγαλύτερη ελευθερία και αυτονομία στο κάθε σχολείο σχετικά με τη διαμόρφωση του προγράμματος σπουδών και την επιμόρφωση του εκπαιδευτικού προσωπικού. Θα μπορεί, δηλαδή, κάθε σχολείο να τροποποιεί το πρόγραμμα σπουδών (τα μαθήματα που διδάσκονται), για να ικανοποιεί ανάγκες τοπικού ή άλλου ενδιαφέροντος, σε συνεργασία με τους τοπικούς διευθυντές και συμβούλους.
Νεο καθεστώς για τα στελέχη εκπαίδευσης: Οι δύο βασικές αλλαγές που αφορούν όλες τις βαθμίδες των διοικητικών στελεχών της Εκπαίδευσης σχετίζονται με την αξιολόγηση και την πλήρη αλλαγή και περιγραφή των αρμοδιοτήτων. Ηδη από τον Σεπτέμβριο θα αξιολογηθούν στο σύνολό τους οι διευθυντές και οι σύμβουλοι εκπαίδευσης και εντός του έτους θα πραγματοποιηθούν νέες «κρίσεις», ώστε να επιλεγούν κατάλληλα στελέχη. Παράλληλα, θα γίνει λεπτομερής καταγραφή των υποχρεώσεων και των αρμοδιοτήτων, με στόχο να έχουν πλέον πολύ στενή επαφή με τα σχολεία που επιβλέπουν.