Σε κοινές δηλώσεις προχώρησαν πριν από λίγο ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, μετά τη συνάντηση που είχαν νωρίτερα στο Μέγαρο Μαξίμου, με τον Έλληνα πρωθυπουργό να στέλνει σαφές μήνυμα στην Άγκυρα ότι η ενταξιακή της προοπτική στην ΕΕ εξαρτάται αποκλειστικά από την ίδια.
«Καθώς η έξοδος από την πανδημία είναι πλέον ορατή, γίνονται ορατά και τα αποτελέσματα της συνεργασίας μας», τόνισε ο πρωθυπουργός στις δηλώσεις του. «Εξασφαλίστηκε ενιαίο σύστημα για την προμήθεια και τη διανομή των εμβολίων και τώρα καθιερώνεται το ψηφιακό πιστοποιητικό που καθιερώνει τις μετακινήσεις», συνέχισε ο κ. Μητσοτάκης, σημειώνοντας πως σήμερα έγινε και η παρουσίασήτου. Αποτελεί, είπε ο πρωθυπουργός: «σημαντική ευρωπαϊκή κατάκτηση που έγινε πράξη σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Χαίρομαι που η Ελλάδα πρωτοστάτησε σε αυτό. Έχουμε ξεπεράσει τα 5 εκατ. εμβολιασμών και πρωταγωνιστήσαμε στην υλοποίηση του ψηφιακού πιστοποιητικού» συμπλήρωσε.
«Η Ευρώπη απέδειξε ότι έχει την εσωτερική δύναμη να αλλάζει», επεσήμανε ο πρωθυπουργός, για να συμπληρώσει πως «Σήμερα βαδίζει στην επόμενη ημέρα οπλισμένη με το Ταμείο Ανάκαμψης. Θυμάμαι στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουλίου, πέντε ημέρες εντατικών διαπραγματεύσεων. Πετύχαμε κάτι πολύ σημαντικό. Ξεκίνησε ως ιδέα την οποία είχαμε καταθέσει σε επιστολή μας με άλλους 8 αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων. Τότε φάνταζε ως όνειρο θερινής νυκτός. Έγινε όμως πράξη μετά».
Ο μόνος τρόπος να υπάρξει ουσιαστική προσέγγιση με την Άγκυρα είναι να τερματιστούν οι προκλήσεις
Κατά τις κοινές τους δηλώσεις, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στα ελληνοτουρκικά:
«Με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου συζητήσαμε και για τις εξωτερικές μας σχέσεις» είπε, συνεχίζοντας τις δηλώσεις του ο πρωθυπουργός. «Υπογράμμισα την καθοριστική συμμετοχή της πατρίδας μας για τη σταθερότητα ενός χώρου που είναι ζωτικός για τα συμφέροντα της Ένωσης συνολικά. Όπως γνωρίζεις φίλε Σαρλ, η χώρα μας υπήρξε η πρώτη από το νότο που έγινε δεκτή στην κοινότητα. Και οι δύο προεδρίες που άσκησε ταυτίστηκαν με διευρύνσεις. Δεν είναι μόνο συνειδητή επιλογή μας αλλά και μια ιστορική αποστολή συμβαδίζοντας πάντα με την επέκταση ευρωπαϊκού κεκτημένου».
Όπως ανέφερε ο πρωθυπουργός, από τις συζητήσεις με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου «δεν έλειψαν τα θέματα που αφορούν στην Τουρκία», για να εξηγήσει πως «Ο μόνος τρόπος να υπάρξει ουσιαστική προσέγγιση με την Άγκυρα είναι να τερματιστούν οι προκλήσεις, οι παράνομες κινήσεις και η επιθετική ρητορική. Αυτό είναι το κλίμα που θα οδηγήσει σε ένα διάλογο για το ζήτημα των θαλασσίων ζωνών».
Ο κρατικός αυταρχισμός δεν έχει θέση στην ήπειρό μας
«Η κοινοτική συμπαράσταση προς την Ελλάδα και την Κύπροδεν αποτελεί μόνο αυτονόητη έκφραση ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, αλλά και ρητή αναγνώριση ότι στο πεδίο αυτό δοκιμάζονται τα στρατηγικά και γεωπολιτικά συμφέροντας της ΕΕ», τόνισε συνεχίζοντας τις δηλώσεις του ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Κοινή είναι και η οπτική μας για τη Λιβύη» συμπλήρωσε, σημειώνοντας πως «Θα πρέπει να εκλείψουν οι εξωτερικές παρεμβάσεις τρίτων».
Τέλος αναφέρθηκε και στην Λευκορωσία, λέγοντας πως «Ταυτόσημες είναι και οι θέσεις μας για τα δραματικά γεγονότα στη Λευκορωσία» για να καταλήξει τονίζοντας ότι «Ο κρατικός αυταρχισμός δεν έχει θέση στην ήπειρό μας».
Κλείνοντας τις δηλώσεις του, ο πρωθυπουργός ανέφερε πως: «Την τελευταία φορά που ο φίλος Σαρλ Μισέλ βρέθηκε στην Ελλάδα ήταν σε μια δύσκολη συγκυρία όταν μαζί επισκεφτήκαμε τον Έβρο, τα σύνορα Ελλάδος και Τουρκίας που αποτελούν σύνορα με τη ΕΕ. Τόνισα πόσο σημαντική ήταν η παρουσία του για να στείλουμε μήνυμα ότι η χώρα έχει υποχρέωση να φυλάει τα σύνορά της που είναι και ευρωπαϊκά σύνορα και εκφράσουμε την απόρριψή μας απέναντι σε πολιτικές που εργαλειοποιούν πρόσφυγες, μετανάστες και τους κάνουν πιόνια. Αυτές οι πρακτικές δεν μπορεί και δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να γίνουν ανεκτές».
Ολοκληρη η δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη
«Υποδέχομαι και πάλι στην Αθήνα τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τον καλό φίλο Charles Michel, που γιορτάζει μαζί μας τα 40 χρόνια παρουσίας της Ελλάδας στην Ευρώπη και, ταυτόχρονα, τα 200 χρόνια από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης.
Είναι δύο ορόσημα με διαφορετικό ιστορικό βάθος που, όμως, σφραγίζουν την εθνική μας πορεία και κυρίως δίνουν νόημα και κατεύθυνση στο μέλλον της. Και καθώς η έξοδος από την πανδημία είναι πλέον ορατή, γίνονται ορατά και τα αποτελέσματα της ευρωπαϊκής συνεργασίας.
Χάρη σε αυτήν οργανώθηκε η κοινή μας άμυνα απέναντι στον κορονοϊό, εξασφαλίστηκε ένα ενιαίο σύστημα για την προμήθεια και τη διανομή των εμβολίων σε όλα τα κράτη-μέλη. Και βέβαια τώρα καθιερώνεται το ψηφιακό πιστοποιητικό που απελευθερώνει τις μετακινήσεις.
Σημαντική ευρωπαϊκή κατάκτηση το «πράσινο» πιστοποιητικό
Είχαμε σήμερα την ευκαιρία μαζί με τον Charles να κάνουμε μία επίδειξη του πώς θα είναι αυτό το ψηφιακό πιστοποιητικό. Είναι μία σημαντική, πιστεύω, ευρωπαϊκή κατάκτηση που έγινε πράξη σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα -τουλάχιστον για τα δεδομένα της Ευρώπης.
Είναι κατακτήσεις που δεν προέκυψαν ούτε εύκολα ούτε αυτονόητα και χαίρομαι διότι η Ελλάδα πρωτοστάτησε και στα τρία αυτά μέτωπα.
Έχουμε ξεπεράσει τα 5 εκατ. εμβολιασμούς
Έχουμε ξεπεράσει τα 5 εκατομμύρια εμβολιασμούς στην πατρίδα μας, έχουμε έναν από τους ταχύτερους ρυθμούς μεταξύ των κρατών-μελών της ηπείρου. Και βέβαια -όπως είπαμε- πρωταγωνιστήσαμε στην υλοποίηση του ψηφιακού πιστοποιητικού, ενός σημαντικού εργαλείου που θα επιτρέψει, επιτέλους, στους ευρωπαίους πολίτες να ανακτήσουν το δικαίωμα της ελεύθερης και απρόσκοπτης μετακίνησης εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στο ίδιο διάστημα η Ευρώπη απέδειξε και κάτι ακόμα εξαιρετικά σημαντικό: ότι έχει την εσωτερική δύναμη να αλλάζει, υπερβαίνοντας αγκυλώσεις όταν βρίσκεται μπροστά σε μεγάλα προβλήματα. Και σήμερα βαδίζει προς την επόμενη μέρα οπλισμένη με το Ταμείο Ανάκαμψης.
Θυμάμαι χαρακτηριστικά όταν βρεθήκαμε στις Βρυξέλλες στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουλίου, πέντε μέρες εντατικών διαπραγματεύσεων, και δεν νομίζω ότι θα είχαμε πετύχει το αποτέλεσμα αυτό χωρίς την κατάλληλη καθοδήγηση και τη διαπραγματευτική δεινότητα του Προέδρου του Συμβουλίου.
Πετύχαμε όμως κάτι πάρα πολύ σημαντικό: το NextGenerationEU, το οποίο ξεκίνησε ως μία ιδέα την οποία είχαμε καταθέσει σε μία επιστολή μας μαζί με οκτώ αρχηγούς κρατών-μελών και κυβερνήσεων στον φίλο Charles τον Μάρτιο. Τότε φάνταζε σε πολλούς ένα όνειρο θερινής νυκτός. Έγινε όμως πράξη πέντε μήνες μετά, για να διαθέτουμε σήμερα αυτό το σημαντικότατο κοινό χρηματοδοτικό εργαλείο, που θα στηρίξει την επόμενη μέρα μετά την πανδημία, αλλά και θα μας επιτρέψει να κάνουμε πράξη τις μεγάλες αλλαγές, τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις προς μία πιο ψηφιακή, μία πιο πράσινη, μία πιο κοινωνικά συνεκτική Ευρώπη.
Αποδείξαμε λοιπόν ότι η ευρωπαϊκή διαδρομή, ναι, μπορεί να έχει κάποιες δύσκολες στιγμές, όμως οι επιτυχίες της είναι πολύ-πολύ περισσότερες. Και κάθε νεότερος απολογισμός είναι καλύτερος από τον προηγούμενο και η δυναμική πορεία της είναι σταθερά προς το μέλλον.
Με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου συζητήσαμε και για τις εξωτερικές μας σχέσεις. Ο ίδιος γνωρίζει πια καλά τα θέματα της Ανατολικής Μεσογείου και υπογράμμισα για ακόμα μία φορά την καθοριστική συμμετοχή της πατρίδας μας για τη σταθερότητα μιας περιοχής, ενός χώρου, ο οποίος είναι ζωτικός όχι μόνο για τα συμφέροντα της Ελλάδας και της Κύπρου, αλλά είναι ζωτικός για τα συμφέροντα της Ένωσης συνολικά. Και ταυτόχρονα είναι κομβικός για τη διεθνή νομιμότητα και την ασφάλεια.
Όπως γνωρίζεις φίλε Charles, η χώρα μας υπήρξε η πρώτη από το Νότο της Ευρώπης και η πρώτη βαλκανική χώρα που έγινε δεκτή στην Κοινότητα. Και από τις προεδρίες που άσκησε οι δύο μάλιστα ταυτίστηκαν με διευρύνσεις. Συνεπώς, το άνοιγμα της Ένωσης προς νέα κράτη, και ιδίως αυτά των Δυτικών Βαλκανίων, δεν είναι μόνο μία συνειδητή πολιτική επιλογή μας αλλά θα έλεγα είναι και μία ιστορική αποστολή η οποία πρέπει να ξεκινήσει γρήγορα, συμβαδίζοντας πάντα ασφαλώς με την επέκταση του ευρωπαϊκού δημοκρατικού κεκτημένου.
Ο μόνος τρόπος για να υπάρξει ουσιαστική προσέγγιση με την Άγκυρα είναι να τερματιστούν οι προκλήσεις
Από τη συζήτησή μας φυσικά δεν έλειψαν και τα θέματα που αφορούν την Τουρκία. Εμείς εξακολουθούμε να εμμένουμε στη θέση μας, η οποία είναι κρυσταλλίνη. Ο μόνος τρόπος για να υπάρξει ουσιαστική προσέγγιση με την Άγκυρα, την οποία επιζητούμε και επιθυμούμε. είναι να τερματιστούν οι προκλήσεις, οι παράνομες κινήσεις και η επιθετική ρητορική. Για να το πω διαφορετικά, μόνο τα δικά της συνετά βήματα είναι εκείνα που θα επιταχύνουν και τα ευρωπαϊκά βήματα. Αυτό είναι και το κλίμα πού θα οδηγήσει σε έναν διάλογο για το ζήτημα των θαλάσσιων ζωνών, πάντα με οδηγό το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας.
Άλλωστε αυτή είναι και η λογική της διττής προσέγγισης, το dual track approach, το οποίο συναποφασίσαμε στα πρόσφατα Ευρωπαϊκά Συμβούλια και ειδικά στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου.
Η κοινοτική συμπαράσταση, επομένως, προς την Ελλάδα και προς την Κύπρο δεν αποτελεί μόνο μία αυτονόητη έκφραση ευρωπαϊκής αλληλεγγύης αλλά και μία ρητή αναγνώριση ότι στο πεδίο αυτό δοκιμάζονται τα στρατηγικά και γεωπολιτικά συμφέροντα της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Κοινή είναι και η οπτική μας για τη Λιβύη, όπου με την ενεργοποίηση της Ένωσης θα πρέπει να εκλείψουν οι εξωτερικές παρεμβάσεις τρίτων που μετατρέπουν τις εσωτερικές αναδιατάξεις σε περιφερειακές ανακατατάξεις.
Ταυτόσημες είναι και οι θέσεις μας για τα δραματικά γεγονότα στη Λευκορωσία. Πιστεύω ότι καταφέραμε και πολύ γρήγορα πήραμε αποφάσεις που έστειλαν ένα σαφές μήνυμα ότι ο κρατικός αυταρχισμός δεν έχει τελικά θέση στην ήπειρό μας.
Είχαμε λοιπόν την ευκαιρία με τον φίλο Charles να συζητήσουμε όλο το πλέγμα των σχέσεων Ελλάδος - Ευρωπαϊκής Ένωσης και να θυμηθούμε βέβαια ότι την τελευταία φορά που που βρέθηκε στην Ελλάδα ήταν μια δύσκολη συγκυρία όταν μαζί επισκεφτήκαμε τον Έβρο, τα σύνορα Ελλάδας και Τουρκίας που ταυτόχρονα αποτελούν και σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η χώρα μας έχει το δικαίωμα και την υποχρέωση να προστατεύει τα σύνορα της
Και τον ευχαρίστησα και πάλι για το πόσο σημαντικό ήταν τότε να έχουμε τη δική του παρουσία αλλά και των δύο άλλων Θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να στείλουμε ένα ξεκάθαρο μήνυμα ότι η χώρα μας έχει το δικαίωμα και την υποχρέωση να προστατεύει τα σύνορα της, τα οποία ταυτόχρονα είναι και ευρωπαϊκά σύνορα, και να εκφράσουμε την απόρριψη μας απέναντι σε πολιτικές που εργαλειοποιούν προσφυγες, μεταναστες, άνδρες γυναίκες, παιδιά, και τους κάνουν στην ουσία πιόνια σε ένα ευρύτερο γεωπολιτικό παιχνίδι. Αυτές οι πρακτικές δεν μπορούν και δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να γίνουν ανεκτές.
Καλώς ήρθες λοιπόν και πάλι φίλε Charles στην Ελλάδα και σε ευχαριστούμε για τη συμμετοχή σου στους εορτασμούς μας για τα 40 χρόνια από την είσοδό μας στην ευρωπαϊκή οικογένεια.
Η Ελλάδα του 2021 είναι μία χώρα με αυτοπεποίθηση
Θέλω να γνωρίζεις ότι η Ελλάδα του 2021 είναι μία χώρα με αυτοπεποίθηση, μία χώρα που ατενίζει το μέλλον με αισιοδοξία, μία χώρα που από τις πρώτες κατέθεσε το Σχέδιο της για το Ταμείο Ανάκαμψης και εκτιμούμε ότι θα είναι και από τα πρώτα Σχέδια που θα εγκριθούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μία χώρα η οποία φιλοδοξεί να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο, όπως εξάλλου της αξίζει, όχι μόνο στα δρώμενα της περιοχής μας αλλά στις ευρωπαϊκές εξελίξεις συνολικά.
Καλώς ορίσατε και πάλι».
Μισέλ: «Πολύτιμος» ο Έλληνας πρωθυπουργός
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ εξέφρασε τη χαρά του στον Κυριάκο Μητσοτάκη για την ανταλλαγή απόψεων για το μέλλον της Ευρώπης και τόνισε πως ο Έλληνας πρωθυπουργός είναι «πολύτιμος», κάτι που αναδείχθηκε ιδιαίτερα από την αρχή της κρίσης.
Υπογράμμισε πως η ανθρώπινη εμπιστοσύνη είναι το θεμέλιο σε όλη αυτή την περιπέτεια και πρόσθεσε πως ο δυναμισμός, ο ενθουσιασμός του και οι προτάσεις του Έλληνα πρωθυπουργού είχαν θεμελιώδη επίδραση στην προσπάθεια αντιμετώπισης της κρίσης.
«Καταφέραμε να δουλέψουμε από κοινού, καταφέρουμε να έχουμε σημαντικές επενδύσεις για να παράξουμε νέα εμβόλια, για να αυξήσουμε την παραγωγικότητα των εμβολίων και για να ανασχέσουμε αυτό το κύμα της covid-19 και για να ξανανοίξουμε τις κοινωνίες και τις οικονομίες μας ώστε η Ευρώπη να είναι στο ύψος των προκλήσεων», τόνισε ο Σαρλ Μισέλ.
Τι είπε ο Μισέλ για το πράσινο πιστοποιητικό
Στη συνέχεια ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου έκανε αναφορά στο Πιστοποιητικό covid-19, τονίζοντας ότι ήταν κι ο ίδιος από τους πρώτους που το είδαν πριν από μερικούς μήνες κι «από τότε είχαμε συζητήσει πώς θα μπορέσουμε να ξαναβρούμε αυτό το οποίο είναι το θεμέλιο του ευρωπαϊκού κεκτημένου δηλαδή την ελεύθερη μετακίνηση».
Υπογράμμισε την ιδιαίτερη σημασία του για τουριστικές χώρες όπως η Ελλάδα και εξέφρασε τη χαρά του που βρέθηκε στη σημερινή παρουσίασή του.
Ακολούθως τόνισε ότι το πώς θα ενισχύσουμε την οικονομία μας είναι το δεύτερο μεγάλο ζήτημα, το πώς δηλαδή θα έχουμε μεγαλύτερη ευημερία αλλά και μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή. Αναφέρθηκε στην «ιστορική απόφαση για το κοινοτικό οικοδόμημα», την απόφαση του περυσινού Ιουλίου για τη διάθεση 540 εκατομμυρίων ευρώ για την ανάκαμψη μετά την covid.
«Όλες οι χώρες αποφάσισαν στη διάσκεψη κορυφής τα νομικά εργαλεία τα οποία θα επιτρέψουν αυτή τη νέα ανάκαμψη και τη νέα ευημερία», επεσήμανε και πρόσθεσε πως «θα εργαστούμε για να γίνουν πραγματικότητα αυτές οι νέες μεταρρυθμίσεις, που είναι απαραίτητες ώστε να έχουμε τη δυνατότητα για περισσότερη οικονομική ανάκαμψη αλλά και ψηφιακή ανάκαμψη που είναι πραγματικά μια πολύ σημαντική ατζέντα».
«Η καρδιά μου είναι κοντά σας»
Ο Σαρλ Μισέλ, υπογραμμίζοντας ακόμη τη σημασία της Ελλάδας αλλά και της ΕΕ στο σύνολό της όσον αφορά στο κράτος δικαίου, τη δημοκρατία, τις ελευθερίες είπε πως ο υπόλοιπος κόσμος εμπνέεται από μας και αυτός είναι ο τρόπος που υπερασπιζόμαστε τα συμφέροντά μας αλλά και τις αξίες μας.
«Αναφορικά με τις σχέσεις μας με την Τουρκία, είναι κάτι που το έχουμε συζητήσει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και θα το δουλέψουμε ακόμη περισσότερο», τόνισε ο κ. Μισέλ επισημαίνοντας: «οι σχέσεις μας θα είναι σταθερές, θα είναι ισχυρές και σίγουρα θα σέβονται τις αξίες μας».
Ξεχωριστή αναφορά έκανε στις διατλαντικές σχέσεις της ΕΕ και την επικείμενη διάσκεψη κορυφής του ΝΑΤΟ αλλά και στην «πρόκληση» όπως είπε της νοτιοανατολικής Μεσογείου όπως και «η πρόκληση νέων αυταρχικών κρατών που δυστυχώς δεν σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα».
Υπογράμμισε επίσης τη σημασία από κοινού δράσης και ανάπτυξης στρατηγικών πρόληψης και όχι μόνο αντιμετώπισης τέτοιου είδους προκλήσεων.
Ο Σαρλ Μισέλ ολοκλήρωσε την τοποθέτησή του ευχαριστώντας και πάλι τον πρωθυπουργό και επισημαίνοντας πως «η καρδιά μου είναι κοντά σας. Αυτό το γαλάζιο του ουρανού και της θάλασσας της Ελλάδας είναι ένα φως το οποίο διαχέεται σε όλη την Ευρώπη, σε όλα τα ευρωπαϊκά πρότζεκτ και αποτελεί μία πραγματική πηγή έμπνευσης για όλη την Ευρώπη, για όλες τις συζητήσεις και για όλες τις δράσεις αλλά φυσικά και για τα 450 εκατομμύρια πολιτών της ΕΕ».
Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είχε νωρίτερα υψηλές επαφές με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Το πρωί ήταν παρών στην επίσημη παρουσίαση του Ψηφιακού Πιστοποιητικού, ενώ χθες μίλησε στην εκδήλωση για τα 40 χρόνια από την ένταξη της Ελλάδας στην τότε ΕΟΚ.
