Επίσκεψη Τσαβούσογλου στη Θράκη: Η προετοιμασία της κυβέρνησης για τυχόν προκλήσεις - Η ατζέντα του Τούρκου ΥΠΕΞ
Η κυβέρνηση είναι έτοιµη να αντιδράσει πολιτικά µε άµεσο τρόπο, αν ο Τούρκος υπουργός ξεπεράσει κάποια «όρια»
Με το βλέμμα στραμμένο στην συνάντηση με τον Νίκο Δένδια και τα όσα θα διαμειφθούν μεταξύ τους δημόσια συνεχίζονται οι προετοιμασίες τόσο από την πλευρά της Αθήνας, όσο και από την πλευρά της Άγκυρας, για την επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, στην Ελλάδα.
Η σημερινή «ιδιωτική» επίσκεψη του κ. Τσαβούσογλου στη Θράκη έχει επιθετικό χαρακτήρα και δεν προβλέπεται να οδηγήσει σε βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Η κυβέρνηση είναι έτοιµη να αντιδράσει πολιτικά µε άµεσο τρόπο, αν ο Τούρκος υπουργός ξεπεράσει κάποια «όρια» στη διάρκεια των επαφών του µε µουσουλµάνους της Θράκης. Η Αγκυρα φέρεται ότι φέρει βαρέως την πρόσφατη διπλωµατική ήττα της στη «µονοµαχία» ∆ένδια - Τσαβούσογλου κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου προ 45 ηµερών στην Αγκυρα και φρόντισε να χαλάσει το κλίµα της επίσκεψης του κ. Τσαβούσογλου στην Ελλάδα, προβάλλοντας έντονα, πριν από την έναρξη του επίσηµου προγράµµατος, το θέµα των «Τούρκων» πολιτών στη Θράκη, που ο Ερντογάν έχει βάλει πλέον στο κέντρο της επιθετικής πολιτικής του προς την Ελλάδα.
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, έτσι, θα ξεκινήσει σήμερα τις επαφές του στη χώρα µε την ιδιωτική επίσκεψή του στη Θράκη πριν από τις συναντήσεις με τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη και τον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο ∆ένδια, στην Αθήνα.
Κάτι εξόχως ασυνήθιστο, αφού σε όλες τις προηγούµενες συγκυρίες τέτοιες ιδιωτικού τύπου επισκέψεις ακολουθούσαν το επίσηµο πρόγραµµα συνοµιλιών. Η κυβέρνηση είναι έτοιµη να «τοποθετηθεί», αν χρειαστεί, απέναντι στον κ. Τσαβούσογλου, γνωρίζοντας ότι η Αγκυρα έχει αναβαθµίσει στην ατζέντα των ελληνοτουρκικών υποθέσεων το ζήτηµα της «προστασίας» της µουσουλµανικής µειονότητας στη Θράκη, αλλά και στα ∆ωδεκάνησα, µιλώντας τελευταία ακόµα και για µειονότητα στη Θεσσαλονίκη.
Η Αθήνα είναι πλέον πεπεισµένη ότι ο Τ. Ερντογάν δίνει και στο πλαίσιο των Ελληνοτουρκικών µεγάλη έµφαση στην προβολή του ρόλου του ως ηγέτη των απανταχού σουνιτών µουσουλµάνων, µε τη στήριξη της κυβέρνησής του από τους σκληρούς εθνικιστές του κ. Μπαχτσελί, οι οποίοι θεωρούν «ρατσιστική» τη συµπεριφορά των Ελλήνων στη Θράκη. Οταν ο κ. Ν. ∆ένδιας, στην Αγκυρα, προ ολίγων εβδοµάδων, απαντούσε στον ισχυρισµό του κ. Τσαβούσογλου για την «τουρκική µειονότητα» στη Θράκη, γνώριζε ότι ο Τούρκος πρόεδρος επιµελώς οργανώνει την υποστήριξη αυτής της υποθέσεως µε πολιτικές δηλώσεις και προπαγάνδα µέσω του Τύπου. Η Αθήνα εκτιµά ότι ο Ερντογάν, κατηγορούµενος διεθνώς για τις παράνοµες και αυταρχικές συµπεριφορές του, επιχειρεί µε την «πολιτική» του στη Θράκη να εµφανιστεί στη διεθνή σκηνή ως υποστηρικτής ανθρωπίνων δικαιωµάτων στα ελληνικά εδάφη. Ταυτόχρονα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών µεταβαίνει αύριο στη Θράκη για να δείξει στην Αθήνα, αλλά και διεθνώς, ότι η Τουρκία ανοικτά επιδιώκει την αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάννης και ότι θα επιµείνει ιδιαιτέρως στο αίτηµά της «να σταµατήσει η Ελλάδα να αρνείται την τουρκική εθνική ταυτότητα των οµοεθνών µας», όπως δηλώνεται απ’ το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.
Της επίσκεψης του κ. Τσαβούσογλου στη Θράκη σήμερα, άλλωστε, είχε προηγηθεί στις 5 Μαΐου η ιδιωτική επίσκεψη του υφυπουργού Εσωτερικών, κ. Κιράν, όταν δήλωνε από τη Θεσσαλονίκη πως συνοµίλησε εκεί µε «εκπροσώπους της τουρκικής κοινότητας και µε θρησκευτικούς λειτουργούς» και κατηγορούσε την Ελλάδα ότι ασκεί «απαράδεκτες πιέσεις για περιορισµούς της ελευθερίας, της γλώσσας και της θρησκείας» των «Τούρκων» της Θράκης. Προ ηµερών, εξάλλου, και συγκεκριµένα στις 26 Μαΐου, ο εκπρόσωπος του Κόµµατος ∆ικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), κ. Τσελίκ, έκανε την «παρατήρηση» στην Ελλάδα επειδή ο πρωθυπουργός, κ. Μητσοτάκης σε εκδήλωση µε τηλεδιάσκεψη µε δασκάλους στη Θράκη µίλησε για «Ελληνόπουλα» µαθητές και όχι και «Τουρκόπουλα».
Μετά τις τελευταίες εξελίξεις και επαφές, µεταφέρθηκαν στην Αθήνα. Σύµφωνα µε πληροφορίες από κυβερνητικές πηγές, η ελληνική διπλωµατία εκτιµά, πάντως, ότι ο κ. Τσαβούσογλου έχει µεν προγραµµατίσει ένα πολιτικό «σόου» προκλήσεων στη Θράκη, αλλά η Αγκυρα δεν θα επιθυµούσε να «τραβήξει το σχοινί» πέραν ενός ορίου, επηρεάζοντας αρνητικά για την Τουρκία το κλίµα στην Ευρώπη, ενόψει της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε., αλλά των προβλεπόµενων επαφών της Αγκυρας µε τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν ή και του ενδεχοµένου συνάντησης κορυφής Μητσοτάκη - Ερντογάν στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ. Στην Αθήνα, από την άλλη, δεν καλλιεργούνται ψευδαισθήσεις: Ο Ερντογάν θα πράξει στο εξής ό,τι το δυνατόν για να γίνει η Θράκη «καυτή» περιοχή στην υπηρεσία του τουρκικού ισλαµισµού, που προωθεί το νεο-οθωµανικό καθεστώς. Εκτιµάται ότι ο Τσαβούσογλου στη Θράκη θα «εγκαινιάσει» ενδεχοµένως έναν νέο κύκλο επιθετικής ρητορικής της Αγκυρας για την «τουρκική µειονότητα».
Η ελληνική διπλωµατία φέρεται, µάλιστα, ότι συµβουλεύει την κυβέρνηση να ασχοληθεί ιδιαιτέρως, έστω και µε πολύ µεγάλη καθυστέρηση για την Ελλάδα, µε την ενηµέρωση των εταίρων και συµµάχων της χώρας µας για το µείζον ζήτηµα των απαράδεκτων «ενδιαφερόντων» του τουρκικού προξενείου Κοµοτηνής στη Θράκη και των µεθοδεύσεων ενάντια στη συγκρότηση του ελληνικού κράτους από τις Τουρκικές Υπηρεσίες Πληροφοριών (ΜΙΤ).
Η επίσκεψη Τσαβούσογλου κρύβει δύο δεδομένα που κερδίσουν το ενδιαφέρον, πέρα από το γεγονός οι δύο χώρες επιχειρούν εκ νέου να αμβλύνουν τα θέματα των διαφορών τους, από διαφορετική ωστόσο οπτική γωνία η κάθε μία. Το πρώτο είναι η στάση του Τσαβούσογλου απέναντι στον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια, μετά και το φραστικό επεισόδιο μεταξύ τους κατά την τελευταία επίσκεψη του Νίκου Δένδια στην Τουρκία.
Μετά την Κομοτηνή, ο Τσαβούσογλου θα μεταβεί στην Αθήνα, όπου στις 8 το βράδυ θα παραβρεθεί σε δείπνο που θα παραθέσει προς τιμήν του ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας και με θέα την Ακρόπολη.
Το πρωί της Δευτέρας θα συναντήσει τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στο Μαξίμου, θα ακολουθήσουν οι επίσημες επαφές με τον Νίκο Δένδια στο υπουργείο Εξωτερικών και θα γίνουν κοινές δηλώσεις προς τον Τύπο χωρίς ερωτήσεις δημοσιογράφων.
Σε κάθε περίπτωση η επιλογή Ερντογάν να ψάλλει στίχους από το Κοράνι μέσα στην Αγία Σοφία, δεν βοηθούν το κλίμα.
Η σημερινή «ιδιωτική» επίσκεψη του κ. Τσαβούσογλου στη Θράκη έχει επιθετικό χαρακτήρα και δεν προβλέπεται να οδηγήσει σε βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Η κυβέρνηση είναι έτοιµη να αντιδράσει πολιτικά µε άµεσο τρόπο, αν ο Τούρκος υπουργός ξεπεράσει κάποια «όρια» στη διάρκεια των επαφών του µε µουσουλµάνους της Θράκης. Η Αγκυρα φέρεται ότι φέρει βαρέως την πρόσφατη διπλωµατική ήττα της στη «µονοµαχία» ∆ένδια - Τσαβούσογλου κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου προ 45 ηµερών στην Αγκυρα και φρόντισε να χαλάσει το κλίµα της επίσκεψης του κ. Τσαβούσογλου στην Ελλάδα, προβάλλοντας έντονα, πριν από την έναρξη του επίσηµου προγράµµατος, το θέµα των «Τούρκων» πολιτών στη Θράκη, που ο Ερντογάν έχει βάλει πλέον στο κέντρο της επιθετικής πολιτικής του προς την Ελλάδα.
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, έτσι, θα ξεκινήσει σήμερα τις επαφές του στη χώρα µε την ιδιωτική επίσκεψή του στη Θράκη πριν από τις συναντήσεις με τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη και τον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο ∆ένδια, στην Αθήνα.
Κάτι εξόχως ασυνήθιστο, αφού σε όλες τις προηγούµενες συγκυρίες τέτοιες ιδιωτικού τύπου επισκέψεις ακολουθούσαν το επίσηµο πρόγραµµα συνοµιλιών. Η κυβέρνηση είναι έτοιµη να «τοποθετηθεί», αν χρειαστεί, απέναντι στον κ. Τσαβούσογλου, γνωρίζοντας ότι η Αγκυρα έχει αναβαθµίσει στην ατζέντα των ελληνοτουρκικών υποθέσεων το ζήτηµα της «προστασίας» της µουσουλµανικής µειονότητας στη Θράκη, αλλά και στα ∆ωδεκάνησα, µιλώντας τελευταία ακόµα και για µειονότητα στη Θεσσαλονίκη.
Η Αθήνα είναι πλέον πεπεισµένη ότι ο Τ. Ερντογάν δίνει και στο πλαίσιο των Ελληνοτουρκικών µεγάλη έµφαση στην προβολή του ρόλου του ως ηγέτη των απανταχού σουνιτών µουσουλµάνων, µε τη στήριξη της κυβέρνησής του από τους σκληρούς εθνικιστές του κ. Μπαχτσελί, οι οποίοι θεωρούν «ρατσιστική» τη συµπεριφορά των Ελλήνων στη Θράκη. Οταν ο κ. Ν. ∆ένδιας, στην Αγκυρα, προ ολίγων εβδοµάδων, απαντούσε στον ισχυρισµό του κ. Τσαβούσογλου για την «τουρκική µειονότητα» στη Θράκη, γνώριζε ότι ο Τούρκος πρόεδρος επιµελώς οργανώνει την υποστήριξη αυτής της υποθέσεως µε πολιτικές δηλώσεις και προπαγάνδα µέσω του Τύπου. Η Αθήνα εκτιµά ότι ο Ερντογάν, κατηγορούµενος διεθνώς για τις παράνοµες και αυταρχικές συµπεριφορές του, επιχειρεί µε την «πολιτική» του στη Θράκη να εµφανιστεί στη διεθνή σκηνή ως υποστηρικτής ανθρωπίνων δικαιωµάτων στα ελληνικά εδάφη. Ταυτόχρονα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών µεταβαίνει αύριο στη Θράκη για να δείξει στην Αθήνα, αλλά και διεθνώς, ότι η Τουρκία ανοικτά επιδιώκει την αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάννης και ότι θα επιµείνει ιδιαιτέρως στο αίτηµά της «να σταµατήσει η Ελλάδα να αρνείται την τουρκική εθνική ταυτότητα των οµοεθνών µας», όπως δηλώνεται απ’ το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.
Της επίσκεψης του κ. Τσαβούσογλου στη Θράκη σήμερα, άλλωστε, είχε προηγηθεί στις 5 Μαΐου η ιδιωτική επίσκεψη του υφυπουργού Εσωτερικών, κ. Κιράν, όταν δήλωνε από τη Θεσσαλονίκη πως συνοµίλησε εκεί µε «εκπροσώπους της τουρκικής κοινότητας και µε θρησκευτικούς λειτουργούς» και κατηγορούσε την Ελλάδα ότι ασκεί «απαράδεκτες πιέσεις για περιορισµούς της ελευθερίας, της γλώσσας και της θρησκείας» των «Τούρκων» της Θράκης. Προ ηµερών, εξάλλου, και συγκεκριµένα στις 26 Μαΐου, ο εκπρόσωπος του Κόµµατος ∆ικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), κ. Τσελίκ, έκανε την «παρατήρηση» στην Ελλάδα επειδή ο πρωθυπουργός, κ. Μητσοτάκης σε εκδήλωση µε τηλεδιάσκεψη µε δασκάλους στη Θράκη µίλησε για «Ελληνόπουλα» µαθητές και όχι και «Τουρκόπουλα».
«Προβληματική»
Στο υπουργείο Εξωτερικών, στην παρούσα συγκυρία, θεωρείται πολύ «δύσκολη» η επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Μ. Τσαβούσογλου, µε ορατό το ενδεχόµενο να καταστήσει «προβληµατική» την προβλεπόµενη µέχρι της παρούσης συνάντηση του πρωθυπουργού, κ. Κυρ. Μητσοτάκη, µε τον Τούρκο υπουργό. Σηµειώνεται ότι, σε ανταπόδοση της υποδοχής του Ελληνα υπουργού Εξωτερικών στην Αγκυρα από τον πρόεδρο Ερντογάν, είχε προγραµµατισθεί σε αρχική φάση να υπάρξει συνάντηση του Κ. Μητσοτάκη µε τον κ. Τσαβούσογλου στα Χανιά, σε ένα πιο ανεπίσηµο κλίµα πριν από τις επίσηµες συζητήσεις.Μετά τις τελευταίες εξελίξεις και επαφές, µεταφέρθηκαν στην Αθήνα. Σύµφωνα µε πληροφορίες από κυβερνητικές πηγές, η ελληνική διπλωµατία εκτιµά, πάντως, ότι ο κ. Τσαβούσογλου έχει µεν προγραµµατίσει ένα πολιτικό «σόου» προκλήσεων στη Θράκη, αλλά η Αγκυρα δεν θα επιθυµούσε να «τραβήξει το σχοινί» πέραν ενός ορίου, επηρεάζοντας αρνητικά για την Τουρκία το κλίµα στην Ευρώπη, ενόψει της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε., αλλά των προβλεπόµενων επαφών της Αγκυρας µε τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν ή και του ενδεχοµένου συνάντησης κορυφής Μητσοτάκη - Ερντογάν στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ. Στην Αθήνα, από την άλλη, δεν καλλιεργούνται ψευδαισθήσεις: Ο Ερντογάν θα πράξει στο εξής ό,τι το δυνατόν για να γίνει η Θράκη «καυτή» περιοχή στην υπηρεσία του τουρκικού ισλαµισµού, που προωθεί το νεο-οθωµανικό καθεστώς. Εκτιµάται ότι ο Τσαβούσογλου στη Θράκη θα «εγκαινιάσει» ενδεχοµένως έναν νέο κύκλο επιθετικής ρητορικής της Αγκυρας για την «τουρκική µειονότητα».
Η ελληνική διπλωµατία φέρεται, µάλιστα, ότι συµβουλεύει την κυβέρνηση να ασχοληθεί ιδιαιτέρως, έστω και µε πολύ µεγάλη καθυστέρηση για την Ελλάδα, µε την ενηµέρωση των εταίρων και συµµάχων της χώρας µας για το µείζον ζήτηµα των απαράδεκτων «ενδιαφερόντων» του τουρκικού προξενείου Κοµοτηνής στη Θράκη και των µεθοδεύσεων ενάντια στη συγκρότηση του ελληνικού κράτους από τις Τουρκικές Υπηρεσίες Πληροφοριών (ΜΙΤ).
Η επίσκεψη Τσαβούσογλου κρύβει δύο δεδομένα που κερδίσουν το ενδιαφέρον, πέρα από το γεγονός οι δύο χώρες επιχειρούν εκ νέου να αμβλύνουν τα θέματα των διαφορών τους, από διαφορετική ωστόσο οπτική γωνία η κάθε μία. Το πρώτο είναι η στάση του Τσαβούσογλου απέναντι στον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια, μετά και το φραστικό επεισόδιο μεταξύ τους κατά την τελευταία επίσκεψη του Νίκου Δένδια στην Τουρκία.
Οι θέσεις της Αθήνας
Διπλωματικές πηγές στην Αθήνα σημειώνουν ότι η ελληνική πλευρά είναι έτοιμη να δώσει απαντήσεις σε όλα, ενώ θα θέσει όπως είναι φυσικό το ζήτημα του τουρκολιβυκού μνημονίου, του casus belli, την ανάγκη η επίλυση της διαφοράς της υφαλοκρηπίδας να γίνει με βάση το διεθνές δίκαιο και αν δεν υπάρξει δυνατότητα διμερούς συμφωνίας να ακολουθηθούν τα απαραίτητα βήματα που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Επίσης θα απαιτηθεί η αποκλιμάκωση να έχει διάρκεια και να αποφεύγονται ενέργειες και δηλώσεις που θα οξύνουν την ένταση. Παράλληλα θα τονιστεί η ανάγκη συνέχισης των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό, στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ και όχι προτάσεων εκτός πλαισίου όπως αυτή των δύο κυρίαρχων κρατών στην οποία επιμένει η Τουρκία.Το πρόγραμμα της επίσκεψης του Τούρκου ΥΠΕΞ
Ο Τσαβούσογλου φτάνει στην Αλεξανδρούπολη αεροπορικώς το πρωί της Κυριακής και θα μεταβεί στην Κομοτηνή, όπου και θα συναντήσει στελέχη της μουσουλμανικής μειονότητας στο Τουρκικό Προξενείο. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Τούρκος ΥΠΕΞ δεν θα επισκεφτεί πάντως την Ξάνθη.Μετά την Κομοτηνή, ο Τσαβούσογλου θα μεταβεί στην Αθήνα, όπου στις 8 το βράδυ θα παραβρεθεί σε δείπνο που θα παραθέσει προς τιμήν του ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας και με θέα την Ακρόπολη.
Το πρωί της Δευτέρας θα συναντήσει τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στο Μαξίμου, θα ακολουθήσουν οι επίσημες επαφές με τον Νίκο Δένδια στο υπουργείο Εξωτερικών και θα γίνουν κοινές δηλώσεις προς τον Τύπο χωρίς ερωτήσεις δημοσιογράφων.
Η ατζέντα Τσαβούσογλου
Ο Τούρκος αξιωματούχος αναμένεται να θέσει θέματα που αφορούν το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, το προσφυγικό, των «Γκιουλενιστών» που η Άγκυρα θεωρεί τρομοκράτες και μετ’ επιτάσεως ζητεί την έκδοσή τους και το λεγόμενο μειονοτικό. Σημειώνεται ότι χαμηλά στην ατζέντα θα βρίσκεται και το Κυπριακό καθώς η διάσταση απόψεων είναι μεγάλη.Προάγγελος συνάντησης σύμφωνα με τουρκικά δημοσιεύματα
Προάγγελο συνάντησης του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, στη σύσκεψη του ΝΑΤΟ στις 14 Ιουνίου, χαρακτηρίζει δημοσίευμα της τουρκικής εφημερίδας Sabah τη διήμερη επίσκεψη του Μεβλούτ Τσαβούσογλου στην Ελλάδα.Σε κάθε περίπτωση η επιλογή Ερντογάν να ψάλλει στίχους από το Κοράνι μέσα στην Αγία Σοφία, δεν βοηθούν το κλίμα.
