Οικονόμου στα Παραπολιτικά: Η ηλεκτρική καρέκλα του εκπροσώπου με κρατά σε εγρήγορση
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου, μιλάει στα «Π» και δίνει ξεκάθαρες απαντήσεις για όλους και για όλα
Ο Γιάννης Οικονόμου αποτελεί έναν από τους πρωταγωνιστές της πολιτικής σκηνής το τελευταίο διάστημα, καθώς από τη θέση του κυβερνητικού εκπροσώπου βρίσκεται καθημερινά στο επίκεντρο του επικαιρότητας, και μάλιστα σε μια πολύ κρίσιμη περίοδο, όπου η κυβέρνηση διαχειρίζεται πρωτόγνωρες κρίσεις, όπως η πανδημία και η κλιματική αλλαγή. Ωστόσο, με κυρίαρχο εφόδιο την εμπειρία του, που πηγάζει από τη μακρά πορεία του στον κομματικό μηχανισμό, αλλά και στα πολιτικά πράγματα, έχει καταφέρει να κερδίσει τις εντυπώσεις, αλλά και την ουσία, στην «ηλεκτρική καρέκλα» του κυβερνητικού εκπροσώπου. Άλλωστε, και ο ίδιος, όπως δηλώνει σήμερα, αρέσκεται στις προκλήσεις και τη δράση και αποκηρύσσει καθετί ανιαρό και άνευρο.
Γεννημένος το 1973 στη Λαμία, ο κ. Οικονόμου ολοκλήρωσε τη σχολική του εκπαίδευση στο 3ο Γενικό Λύκειο, ενώ μετά σπούδασε στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και πήρε το πτυχίο του γεωπόνου από το τμήμα Φυτικής Παραγωγής. Στη συνέχεια πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στη Παγκόσμια Πολιτική Οικονομία, στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Από το 2001 εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα ως γεωπόνος σε σημαντικές εμπορικές επιχειρήσεις και μελετητικές εταιρείες, ενώ από το 2011 είναι συνιδρυτής και εμπορικός διευθυντής εταιρείας που δραστηριοποιείται στον χώρο της εμπορίας και παραγωγής γαλακτοκομικών προϊόντων. Θεωρείται πρόσωπο με βαθιά γνώση της κομματικής βάσης της Νέας Δημοκρατίας, καθώς έχει περάσει σχεδόν από όλες τις σημαντικές επιτελικές θέσεις του «γαλάζιου» μηχανισμού.
Τις περιόδους 1995- 1998 και 1998-2001 διετέλεσε γραμματέας της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ και πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ, αντίστοιχα, ενώ από τον Νοέμβριο του 2006 έως το 2009 ήταν γενικός γραμματέας Καταναλωτή. Το 2010 βρέθηκε κοντά στην Ντόρα Μπακογιάννη, στη δημιουργία του κόμματος Δημοκρατική Συμμαχία ως γενικός γραμματέας και κατόπιν επανεντάχθηκε στη Ν.Δ. Από το 2013 έως το 2015 ήταν επικεφαλής της Εταιρείας Οδικών Συγκοινωνιών της Αθήνας, ενώ από τον Ιανουάριο του 2016 έως και τον Ιανουάριο του 2017 διετέλεσε γραμματέας Στρατηγικού Σχεδιασμού και Επικοινωνίας της Νέας Δημοκρατίας και τον Ιανουάριο του 2017 ορίστηκε σύμβουλος του προέδρου της Ν.Δ., Κυριάκου Μητσοτάκη.
Στις εκλογές του Ιουλίου του 2019 εξελέγη βουλευτής Φθιώτιδας με τη Νέα Δημοκρατία και αργότερα διετέλεσε μέλος της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου και μέλος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Ελληνισμού της Διασποράς. Τον Ιανουάριο του 2021 ορίστηκε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με αρμοδιότητα την Κοινή Αγροτική Πολιτική. Στην προσωπική του ζωή είναι παντρεμένος με την ψυχολόγο Αγγελική Ζορμπαλά και έχουν έναν γιο, τον Δημήτρη.
Στη συνέντευξη στα «Π» μιλάει για τις ευθύνες του στο κρίσιμο πόστο του κυβερνητικού εκπροσώπου, αποκαλύπτει όσα του ζήτησε ο πρωθυπουργός, αλλά και την ευχή της συζύγου του πριν από την ανάληψη των καθηκόντων του, ενώ σχολιάζει τη στάση της αξιωµατικής αντιπολίτευσης, τονίζοντας: «Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι εγκλωβισµένος στο παρελθόν».
Τελικά, είναι «ηλεκτρική καρέκλα», όπως λέγεται, η θέση του κυβερνητικού εκπροσώπου;
Φυσικά και είναι. Μην ξεχνάτε, όµως, ότι µια ηλεκτρική καρέκλα σε κρατά σε εγρήγορση. Και αυτό είναι κάτι που προσωπικά το προτιµώ. Στην πορεία µου στη ζωή ποτέ δεν µου άρεσαν τα ανιαρά και άνευρα πλαίσια. Αντίθετα, καµιά φορά ο ηλεκτρισµός µε θέλγει. Από την άλλη, το ότι όντως είναι ηλεκτρική σε αναγκάζει να µη βουλιάζεις στο κάθισµα και κυρίως να θυµάσαι ότι δεν είναι για πάντα. Άρα, ό,τι και να είναι η καρέκλα, το σίγουρο είναι ότι πρόκειται για µια πολύ υπεύθυνη, απαιτητική και συναρπαστική θέση. Έτσι αντιλαµβάνοµαι τον ρόλο µου. Μόνο αν βλέπεις την ευθύνη και τις απαιτήσεις πίσω από κάθε ευκαιρία που σου παρουσιάζεται µπορείς να είσαι συνεπής, αποτελεσµατικός και να προσπαθείς να δικαιώσεις την τιµή που σου έγινε. Προσωπικά, αισθάνοµαι αυτήν την ευθύνη. Απέναντι στον πρωθυπουργό που µε εµπιστεύτηκε και απέναντι σε αυτό που αποτελεί τον πυρήνα της δουλειάς µου. Να παρουσιάζω τη δουλειά της κυβέρνησης µιλώντας πολιτικά για τα ζητήµατα που απασχολούν τους πολίτες.
Τι σας είπε ο πρωθυπουργός όταν σας ανακοίνωσε τη νέα σας θέση;
Μου περιέγραψε µε απόλυτη σαφήνεια ποιες είναι οι απαιτήσεις, γιατί µε επέλεξε και τι περιµένει από εµένα. Το σηµαντικότερο είναι ότι η συζήτηση αυτή έγινε σε ένα κλίµα βαρύ, µέσα στην περίοδο των πυρκαγιών. Και αυτό που είδα απέναντί µου ήταν ένας άνθρωπος µε πλήρη αίσθηση της κατάστασης, αλλά και των κινήσεων που έπρεπε άµεσα να γίνουν προκειµένου να αντιµετωπίσουµε µια ιδιαίτερα δυσάρεστη κατάσταση τόσο για την κοινωνία γενικά όσο και ειδικότερα για τους πυρόπληκτους συµπολίτες µας. Η κουλτούρα διακυβέρνησης Μητσοτάκη µού καθιστά απολύτως καθαρό ότι εκπροσωπώ µια κυβέρνηση που δεν αναλώνεται σε ανούσιες αντιπαραθέσεις, γιατί κάτι τέτοιο δεν είναι παραγωγικό για την πατρίδα µας και δεν ενδιαφέρει τους ανθρώπους σε αυτή τη χώρα. Οι ανησυχίες και οι προσδοκίες των πολιτών είναι στο επίκεντρο της πολιτικής και των δράσεών µας.
Τι ευχή σάς έδωσε η σύζυγός σας όταν αναλάβατε αυτήν τη δύσκολη αποστολή;
∆εν µου έδωσε καµία ευχή. Επειδή έχει οριοθετήσει την προσωπική της σχέση µε την πολιτική µε τα δικά της κριτήρια και ανεξάρτητα από εµένα, µου είπε ότι περιµένει να κάνω µε ευσυνειδησία τη δουλειά µου. Να βοηθήσω την πατρίδα και να σταθώ πιστός στις αξίες µου, προσωπικές και πολιτικές. Και µου ζήτησε να µην ξεχνάω ότι για την οικογένειά µας είµαι σύζυγος και πατέρας.
Ποιο είναι το σηµαντικότερο λάθος της κυβέρνησης αυτά τα δύο χρόνια και η πιο σωστή, κατ’ εσάς, απόφαση;
Στην αντιµετώπιση των πυρκαγιών του περασµένου Αυγούστου, και ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την προστασία του περιβάλλοντος, δεν είχαµε τα αποτελέσµατα που θέλαµε. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός το ανα γνώρισε αυτό. Το να αναγνωρίζεις ένα λάθος δεν µπορεί να είναι ταµπού. Όταν, µάλιστα, επί δύο χρόνια διαχειριζόµαστε συνεχώς κρίσεις και οι επιδόσεις µας είναι τέτοιες που κάθε φόρα οι απαιτήσεις της κοινής γνώµης είναι όλο και µεγαλύτερες. Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον, όταν µάλιστα βρίσκεσαι αντιµέτωπος και µε ακραία φαινόµενα κλιµατικής κρίσης, θα έχεις και άσχηµες στιγµές. Λάθος δεν κάνει αυτός που δεν κάνει τίποτα. Το σηµαντικό είναι να έχεις τη δύναµη να το αναγνωρίσεις και το ακόµα σηµαντικότερο να έχεις την ευθυκρισία και τη συγκρότηση που απαιτείται προκειµένου να αντιµετωπίσεις στην πράξη τα αποτελέσµατα της ζηµιάς. Θα το επαναλάβω: Τους 19 από τους 26 µήνες που κυβερνά ο Μητσοτάκης και η Νέα ∆ηµοκρατία διαχειριζόµαστε κρίσεις. Η απόπειρα εισβολής στον Εβρο, οι εντάσεις µε την Τουρκία και φυσικά η πανδηµία είναι τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγµατα. Ας αναλογιστεί ο καθένας όχι µόνον πώς αντιµετωπίσαµε καθεµιά από αυτές τις προκλήσεις ξεχωριστά, αλλά και πού βρίσκεται η Ελλάδα σήµερα, παρά τις δυσκολίες που είχαµε και εξακολουθούµε να έχουµε.
Γιατί ο κ. Τσίπρας αποφεύγει να ζητήσει εκλογές, όπως συνηθίζουν οι αρχηγοί της αξιωµατικής αντιπολίτευσης;
Στο τέλος της ηµέρας δεν έχει σηµασία ούτε τι είπε ο κ. Τσίπρας, ούτε τι έκανε, ούτε τι θέλει. Η στάση του µου θυµίζει την Πυθία µε τους διφορούµενους χρησµούς. Ναι µεν, αλλά. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι εγκλωβισµένος στο παρελθόν. Φοράει τις παρωπίδες του και πάει. ∆εν έχει αλλάξει κάτι. Το κακό για τον κ. Τσίπρα είναι, όµως, ότι έχει κυβερνήσει στο πρόσφατο παρελθόν και οι πολίτες δεν είναι χρυσόψαρα. Η κοινωνία δεν έχει ξεχάσει. Κόντρα στο παρελθόν, η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη προτάσσει το µέλλον. Επιλέγουµε να αξιοποιούµε τον χρόνο, να χτίζουµε σχέσεις εµπιστοσύνης µε τους πολίτες, να δηµιουργούµε τις προϋποθέσεις που θα παρέχουν ευκαιρίες σε όλα τα παιδιά. ∆εν είµαστε διατεθειµένοι να αφήσουµε την κοινωνία να πέσει στη µαύρη τρύπα του χθες. ∆εν θα αφήσουµε τα παιδιά µας να χάσουν το τρένο που οδηγεί στο αύριο.
Πώς αντιµετωπίζετε την πανδηµία; Με φόβο ή υποµονή; Και ποιος δεν φοβήθηκε στις αρχές της πανδηµίας;
Είναι στη φύση του ανθρώπου να τον φοβίζει το αβέβαιο αύριο. Σκέφτηκα όπως όλοι: «Και τώρα τι; Τι κάνουµε; Τι µας περιµένει;». Περάσαµε δύσκολα. Θυσιάσαµε πολλά. Χάθηκαν ζωές συµπολιτών µας και γνωστοί και φίλοι µας πάλεψαν σκληρά για να κρατηθούν στη ζωή. Σήµερα τα πράγµατα είναι διαφορετικά, και αυτό επιλέγω να κρατάω. Σήµερα έχουµε για προµετωπίδα της προσπάθειάς µας το εµβόλιο. Η επιστήµη µάς έκανε ένα τεράστιο δώρο. Τώρα χρειάζεται λίγη ακόµα υποµονή. Αυτό κάνω και εγώ και η οικογένειά µου. Κάνω υποµονή και έχω πίστη στη δύναµη των πολλών. Είµαι βέβαιος πως σύντοµα θα έχουµε ορθώσει όλοι µαζί το επιθυµητό τείχος ανοσίας, ώστε να µη χρειαστεί να αισθανθούµε ξανά φόβο για το µέλλον.
Τις περιόδους 1995- 1998 και 1998-2001 διετέλεσε γραμματέας της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ και πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ, αντίστοιχα, ενώ από τον Νοέμβριο του 2006 έως το 2009 ήταν γενικός γραμματέας Καταναλωτή. Το 2010 βρέθηκε κοντά στην Ντόρα Μπακογιάννη, στη δημιουργία του κόμματος Δημοκρατική Συμμαχία ως γενικός γραμματέας και κατόπιν επανεντάχθηκε στη Ν.Δ. Από το 2013 έως το 2015 ήταν επικεφαλής της Εταιρείας Οδικών Συγκοινωνιών της Αθήνας, ενώ από τον Ιανουάριο του 2016 έως και τον Ιανουάριο του 2017 διετέλεσε γραμματέας Στρατηγικού Σχεδιασμού και Επικοινωνίας της Νέας Δημοκρατίας και τον Ιανουάριο του 2017 ορίστηκε σύμβουλος του προέδρου της Ν.Δ., Κυριάκου Μητσοτάκη.
Στις εκλογές του Ιουλίου του 2019 εξελέγη βουλευτής Φθιώτιδας με τη Νέα Δημοκρατία και αργότερα διετέλεσε μέλος της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου και μέλος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Ελληνισμού της Διασποράς. Τον Ιανουάριο του 2021 ορίστηκε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με αρμοδιότητα την Κοινή Αγροτική Πολιτική. Στην προσωπική του ζωή είναι παντρεμένος με την ψυχολόγο Αγγελική Ζορμπαλά και έχουν έναν γιο, τον Δημήτρη.
Τελικά, είναι «ηλεκτρική καρέκλα», όπως λέγεται, η θέση του κυβερνητικού εκπροσώπου;
Φυσικά και είναι. Μην ξεχνάτε, όµως, ότι µια ηλεκτρική καρέκλα σε κρατά σε εγρήγορση. Και αυτό είναι κάτι που προσωπικά το προτιµώ. Στην πορεία µου στη ζωή ποτέ δεν µου άρεσαν τα ανιαρά και άνευρα πλαίσια. Αντίθετα, καµιά φορά ο ηλεκτρισµός µε θέλγει. Από την άλλη, το ότι όντως είναι ηλεκτρική σε αναγκάζει να µη βουλιάζεις στο κάθισµα και κυρίως να θυµάσαι ότι δεν είναι για πάντα. Άρα, ό,τι και να είναι η καρέκλα, το σίγουρο είναι ότι πρόκειται για µια πολύ υπεύθυνη, απαιτητική και συναρπαστική θέση. Έτσι αντιλαµβάνοµαι τον ρόλο µου. Μόνο αν βλέπεις την ευθύνη και τις απαιτήσεις πίσω από κάθε ευκαιρία που σου παρουσιάζεται µπορείς να είσαι συνεπής, αποτελεσµατικός και να προσπαθείς να δικαιώσεις την τιµή που σου έγινε. Προσωπικά, αισθάνοµαι αυτήν την ευθύνη. Απέναντι στον πρωθυπουργό που µε εµπιστεύτηκε και απέναντι σε αυτό που αποτελεί τον πυρήνα της δουλειάς µου. Να παρουσιάζω τη δουλειά της κυβέρνησης µιλώντας πολιτικά για τα ζητήµατα που απασχολούν τους πολίτες.
Τι σας είπε ο πρωθυπουργός όταν σας ανακοίνωσε τη νέα σας θέση;
Μου περιέγραψε µε απόλυτη σαφήνεια ποιες είναι οι απαιτήσεις, γιατί µε επέλεξε και τι περιµένει από εµένα. Το σηµαντικότερο είναι ότι η συζήτηση αυτή έγινε σε ένα κλίµα βαρύ, µέσα στην περίοδο των πυρκαγιών. Και αυτό που είδα απέναντί µου ήταν ένας άνθρωπος µε πλήρη αίσθηση της κατάστασης, αλλά και των κινήσεων που έπρεπε άµεσα να γίνουν προκειµένου να αντιµετωπίσουµε µια ιδιαίτερα δυσάρεστη κατάσταση τόσο για την κοινωνία γενικά όσο και ειδικότερα για τους πυρόπληκτους συµπολίτες µας. Η κουλτούρα διακυβέρνησης Μητσοτάκη µού καθιστά απολύτως καθαρό ότι εκπροσωπώ µια κυβέρνηση που δεν αναλώνεται σε ανούσιες αντιπαραθέσεις, γιατί κάτι τέτοιο δεν είναι παραγωγικό για την πατρίδα µας και δεν ενδιαφέρει τους ανθρώπους σε αυτή τη χώρα. Οι ανησυχίες και οι προσδοκίες των πολιτών είναι στο επίκεντρο της πολιτικής και των δράσεών µας.
Το να αναγνωρίζεις ένα λάθος δεν είναι ταμπού. Επί δύο χρόνια διαχειριζόμαστε συνεχώς κρίσεις και οι επιδόσεις μας είναι τέτοιες που οι απαιτήσεις της κοινής γνώμης είναι όλο και μεγαλύτερες
Τι ευχή σάς έδωσε η σύζυγός σας όταν αναλάβατε αυτήν τη δύσκολη αποστολή;
∆εν µου έδωσε καµία ευχή. Επειδή έχει οριοθετήσει την προσωπική της σχέση µε την πολιτική µε τα δικά της κριτήρια και ανεξάρτητα από εµένα, µου είπε ότι περιµένει να κάνω µε ευσυνειδησία τη δουλειά µου. Να βοηθήσω την πατρίδα και να σταθώ πιστός στις αξίες µου, προσωπικές και πολιτικές. Και µου ζήτησε να µην ξεχνάω ότι για την οικογένειά µας είµαι σύζυγος και πατέρας.
Ποιο είναι το σηµαντικότερο λάθος της κυβέρνησης αυτά τα δύο χρόνια και η πιο σωστή, κατ’ εσάς, απόφαση;
Στην αντιµετώπιση των πυρκαγιών του περασµένου Αυγούστου, και ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την προστασία του περιβάλλοντος, δεν είχαµε τα αποτελέσµατα που θέλαµε. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός το ανα γνώρισε αυτό. Το να αναγνωρίζεις ένα λάθος δεν µπορεί να είναι ταµπού. Όταν, µάλιστα, επί δύο χρόνια διαχειριζόµαστε συνεχώς κρίσεις και οι επιδόσεις µας είναι τέτοιες που κάθε φόρα οι απαιτήσεις της κοινής γνώµης είναι όλο και µεγαλύτερες. Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον, όταν µάλιστα βρίσκεσαι αντιµέτωπος και µε ακραία φαινόµενα κλιµατικής κρίσης, θα έχεις και άσχηµες στιγµές. Λάθος δεν κάνει αυτός που δεν κάνει τίποτα. Το σηµαντικό είναι να έχεις τη δύναµη να το αναγνωρίσεις και το ακόµα σηµαντικότερο να έχεις την ευθυκρισία και τη συγκρότηση που απαιτείται προκειµένου να αντιµετωπίσεις στην πράξη τα αποτελέσµατα της ζηµιάς. Θα το επαναλάβω: Τους 19 από τους 26 µήνες που κυβερνά ο Μητσοτάκης και η Νέα ∆ηµοκρατία διαχειριζόµαστε κρίσεις. Η απόπειρα εισβολής στον Εβρο, οι εντάσεις µε την Τουρκία και φυσικά η πανδηµία είναι τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγµατα. Ας αναλογιστεί ο καθένας όχι µόνον πώς αντιµετωπίσαµε καθεµιά από αυτές τις προκλήσεις ξεχωριστά, αλλά και πού βρίσκεται η Ελλάδα σήµερα, παρά τις δυσκολίες που είχαµε και εξακολουθούµε να έχουµε.
Στο τέλος της ημέρας δεν έχει σημασία ούτε τι είπε ο κ. Τσίπρας, ούτε τι έκανε, ούτε τι θέλει. Η στάση του μου θυμίζει την Πυθία με τους διφορούμενους χρησμούς. Ναι μεν, αλλά
Γιατί ο κ. Τσίπρας αποφεύγει να ζητήσει εκλογές, όπως συνηθίζουν οι αρχηγοί της αξιωµατικής αντιπολίτευσης;
Στο τέλος της ηµέρας δεν έχει σηµασία ούτε τι είπε ο κ. Τσίπρας, ούτε τι έκανε, ούτε τι θέλει. Η στάση του µου θυµίζει την Πυθία µε τους διφορούµενους χρησµούς. Ναι µεν, αλλά. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι εγκλωβισµένος στο παρελθόν. Φοράει τις παρωπίδες του και πάει. ∆εν έχει αλλάξει κάτι. Το κακό για τον κ. Τσίπρα είναι, όµως, ότι έχει κυβερνήσει στο πρόσφατο παρελθόν και οι πολίτες δεν είναι χρυσόψαρα. Η κοινωνία δεν έχει ξεχάσει. Κόντρα στο παρελθόν, η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη προτάσσει το µέλλον. Επιλέγουµε να αξιοποιούµε τον χρόνο, να χτίζουµε σχέσεις εµπιστοσύνης µε τους πολίτες, να δηµιουργούµε τις προϋποθέσεις που θα παρέχουν ευκαιρίες σε όλα τα παιδιά. ∆εν είµαστε διατεθειµένοι να αφήσουµε την κοινωνία να πέσει στη µαύρη τρύπα του χθες. ∆εν θα αφήσουµε τα παιδιά µας να χάσουν το τρένο που οδηγεί στο αύριο.
Πώς αντιµετωπίζετε την πανδηµία; Με φόβο ή υποµονή; Και ποιος δεν φοβήθηκε στις αρχές της πανδηµίας;
Είναι στη φύση του ανθρώπου να τον φοβίζει το αβέβαιο αύριο. Σκέφτηκα όπως όλοι: «Και τώρα τι; Τι κάνουµε; Τι µας περιµένει;». Περάσαµε δύσκολα. Θυσιάσαµε πολλά. Χάθηκαν ζωές συµπολιτών µας και γνωστοί και φίλοι µας πάλεψαν σκληρά για να κρατηθούν στη ζωή. Σήµερα τα πράγµατα είναι διαφορετικά, και αυτό επιλέγω να κρατάω. Σήµερα έχουµε για προµετωπίδα της προσπάθειάς µας το εµβόλιο. Η επιστήµη µάς έκανε ένα τεράστιο δώρο. Τώρα χρειάζεται λίγη ακόµα υποµονή. Αυτό κάνω και εγώ και η οικογένειά µου. Κάνω υποµονή και έχω πίστη στη δύναµη των πολλών. Είµαι βέβαιος πως σύντοµα θα έχουµε ορθώσει όλοι µαζί το επιθυµητό τείχος ανοσίας, ώστε να µη χρειαστεί να αισθανθούµε ξανά φόβο για το µέλλον.