Η «ομοβροντία» ψηφιακών υπηρεσιών κατά την τελευταία διετία επέτρεψε στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης να δημιουργήσει ένα μεγάλο απόθεμα εμπιστοσύνης, που του δίνει σήμερα τη δυνατότητα να συνεχίσει να παρέχει νέες διευκολύνσεις στους πολίτες, λέει ο αρμόδιος υπουργός, Κυριάκος Πιερρακάκης.

Ο ίδιος και οι συνεργάτες του βρίσκονται αντιμέτωποι με ακόμα δύο σημαντικές προκλήσεις: την υλοποίηση των φιλόδοξων έργων που εντάχθηκαν στο Ταμείο Ανάκαμψης και την επιτάχυνση των επενδύσεων στις τηλεπικοινωνίες, για να καλυφθεί η χώρα με δίκτυα οπτικών ινών.

pierrakakis_parapolitika

Επειτα από σχεδόν 2,5 χρόνια καταιγιστικής ανάπτυξης νέων ηλεκτρονικών υπηρεσιών και εφαρμογών, από το σύστημα του εμβολιασμού μέχρι το γνήσιο της υπογραφής που ανακοινώσατε προ ημερών, ποιες είναι σήμερα οι προτεραιότητες του υπουργείου;

Νομίζω πως ο στόχος παραμένει ο ίδιος και απλώς αφορά την περαιτέρω εμβάθυνση της στρατηγικής για την ψηφιοποίηση του κράτους και του Δημοσίου και της βελτίωσης των τηλεπικοινωνιακών υποδομών της χώρας. Ξεκινήσαμε τον Μάρτιο του 2020 με τη δημιουργία της ενιαίας ψηφιακής πύλης του Δημοσίου, του gov.gr, συγκεντρώνοντας τις υφιστάμενες 501 υπηρεσίες, και σήμερα πλέον έχουμε φτάσει περίπου στις 1.300 υπηρεσίες. Προφανώς και θα συνεχίσουμε προσθέτοντας υπηρεσίες που θα επιδρούν στην καθημερινότητα του πολίτη και θα του αφαιρούν βάρος με την ψηφιοποίησή τους. Το γνήσιο της υπογραφής, που ψηφιοποιήθηκε πριν από λίγες ημέρες, είναι ένα τέτοιο παράδειγμα, αλλά έρχονται και πολλές άλλες τους επόμενους μήνες, που είναι εξίσου σημαντικές.

Υπάρχει ένας αριθμός υπηρεσιών που επιδιώκετε να ψηφιοποιήσετε κατά τη διάρκεια της θητείας σας;

Δεν θα το ποσοτικοποιούσα, αφού το στοίχημα δεν είναι μόνο να αυξήσεις τις υπηρεσίες, αλλά ταυτόχρονα να τις μειώνεις μέσω απλούστευσης διαδικασιών. Ετσι, αυτό που κυρίως προσπαθούμε είναι να ξανασχεδιάσουμε την έννοια της υπηρεσίας. Οι υπηρεσίες είχαν σχεδιαστεί με το κράτος στο επίκεντρο τα προηγούμενα χρόνια, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και διεθνώς. Εμείς προσπαθούμε να τις σχεδιάσουμε με τον πολίτη στο επίκεντρο. Ενα τέτοιο παράδειγμα είναι το σύστημα του εθνικού εμβολιασμού, που σχεδιάστηκε γύρω από το πώς ο πολίτης θα μπορεί να κλείσει εύκολα ραντεβού. Το ίδιο θα επιδιώξουμε να κάνουμε σε κάθε υπηρεσία του Δημοσίου. Αρα ξεκινάμε με ψηφιοποιήσεις, απλουστεύουμε τη διαδικασία και γενικά ανασχεδιάζουμε τις υπηρεσίες, έτσι ώστε στο τέλος να είμαστε σε θέση να έχουμε ένα ευέλικτο κράτος, που να υπηρετεί τον πολίτη. Ενα μεγάλο μέρος αυτού του σχεδίου έχει προχωρήσει, αλλά, βλέποντας ποιες υπηρεσίες βρίσκονται προ των πυλών, όπως οι ανανεώσεις διπλωμάτων οδήγησης, η ίδρυση ατομικής επιχείρησης, οι μεταβιβάσεις ακινήτων, καταλαβαίνει κανείς πως έχουμε μπροστά μας και πάρα πολλή δουλειά. Εχουμε μπροστά μας πολλές υπηρεσίες που πρέπει να ψηφιοποιηθούν.

 Οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζετε σήμερα, μετά και τον σχεδιασμό τόσων νέων υπηρεσιών, ποιες είναι;

Πρόκειται για μια άσκηση management. Από τη μία, πρέπει να συνεχίσουμε να στοχεύουμε στην ταχύτητα και στην ποιότητα υλοποίησης υπηρεσιών που είναι αντίστοιχες με όσες έχουμε παρουσιάσει μέχρι σήμερα. Ταυτόχρονα πρέπει να τρέξουμε και τις πρωτοβουλίες που έχουν ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης, όπως η υλοποίηση μεγάλων έργων πληροφορικής σε κλίμακα που δεν έχει μέχρι σήμερα η Ελλάδα. Το Ταμείο Ανάκαμψης είναι ένα «Σχέδιο Μάρσαλ» για την εποχή μας. Εμείς έχουμε δημοσιεύσει τη δική μας στρατηγική στη Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού, που περιλαμβάνει περισσότερα από 400 έργα πληροφορικής. Συνεπώς, η ανάπτυξη νέων υπηρεσιών, παράλληλα με την υλοποίηση των δράσεων του Ταμείου Ανάκαμψης και τον τηλεπικοινωνιακό σχεδιασμό, είναι μια άσκηση που πρέπει να γίνει από εμάς σε πολύ σφιχτά χρονοδιαγράμματα. Επομένως, αυτή είναι και η μεγαλύτερη πρόκληση για το επόμενο χρονικό διάστημα.

 Μέχρι σήμερα ποια ήταν η μεγαλύτερη δυσκολία που χρειάστηκε να ξεπεράσετε για την υλοποίηση του σχεδιασμού σας;

Υπάρχει μια έκφραση που χρησιμοποιούν οι Αγγλοσάξονες και αφορά την «άρση της δυσπιστίας». Οταν ανακοινώναμε το πρόγραμμα το 2019, βρήκαμε απέναντί μας αρκετή δυσπιστία για το κατά πόσο είναι εφικτό. Για καθετί που θέλαμε να κάνουμε υπήρχαν αρκετές ιστορίες για το πώς το τάδε ή το δείνα έργο είχε αποτύχει στο παρελθόν και γιατί είχε αποτύχει. Οταν άρχισαν να αναπτύσσονται οι νέες υπηρεσίες, η μία μετά την άλλη, αρχίσαμε να δημιουργούμε τις προϋποθέσεις της εμπιστοσύνης απέναντι και στον σχεδιασμό και στους ανθρώπους που τον υλοποιούν. Ετσι, σήμερα έχουμε χτίσει μια μαγιά αξιοπιστίας, που μπορούμε να τη χρησιμοποιήσουμε στα επόμενα έργα μας.

pierrakakis2

Μια πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ επισημαίνει πως, για να προχωρήσουν εντός των δεσμεύσεων τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης, το ελληνικό Δημόσιο πρέπει σχεδόν να διπλασιάσει τη δυνατότητα απορρόφησης κοινοτικών πόρων. Εσείς τι κάνετε για να τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα στα μεγάλα έργα που προωθείτε;

Κατ’ αρχάς, αυτή τη διετία το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, με αιχμή την «Κοινωνία της Πληροφορίας» Α.Ε. (ΚτΠ Α.Ε.), έχει σχεδιάσει και δημοπρατήσει πολλαπλά έργα σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα σε σύγκριση με το παρελθόν. Εχουμε ήδη δοκιμάσει τις δυνατότητές μας και έχουμε καταφέρει να χτίσουμε μια υποδομή που θα μας επιτρέψει να ανεβάσουμε περαιτέρω ταχύτητες το επόμενο διάστημα. Ειδικά για τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης, τα πρώτα έχουν ξεκινήσει και δημοπρατούνται, όπως η ψηφιοποίηση εκατομμυρίων εγγράφων του Κτηματολογίου. Σε πρώτη φάση εντάσσονται στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) και στην πορεία θα γίνει η χρηματοδοτική μετάπτωση του έργου στο Ταμείο Ανάκαμψης. Τους επόμενους μήνες θα δείτε σειρά τέτοιων έργων, καθώς τα περισσότερα θα δημοπρατηθούν πολύ σύντομα.

Επειδή το Tαμείο Aνάκαμψης έχει εμπροσθοβαρή χαρακτήρα, στόχος μας είναι να δημοπρατήσουμε όσο πιο πολλά έργα μπορούμε στο συντομότερο δυνατό χρονικό διάστημα

Η ευρύτερη πρόταση του υπουργείου στο Ταμείο Ανάκαμψης, όπως διαρθρώνεται στη Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού, αφορά πολλαπλά είδη έργων. Κατ’ αρχάς τηλεπικοινωνιακά έργα και έργα που θα συμβάλουν στη βελτίωση των επιδόσεων της Ελλάδας, ειδικά στη σταθερή τηλεφωνία. Περιλαμβάνει έργα αμιγούς ψηφιοποίησης, δηλαδή μετατροπής του χαρτιού σε πληροφορία, όπως είναι η περίπτωση του Κτηματολογίου ή των Πολεοδομιών. Περιλαμβάνει επίσης μεγάλα πληροφοριακά συστήματα της χώρας, που αποτελούσαν εκκρεμότητες πολλών ετών, όπως το ERP (σ.σ.: Επιτρέπει τη «ζωντανή» παρακολούθηση της εξέλιξης του Προϋπολογισμού από το υπουργείο Οικονομικών), τα οποία ήδη δημοπρατούνται. Τέλος, έχουν ενταχθεί πάρα πολλά κάθετα έργα, σε κάθετους τομείς πολιτικής, που σχεδιάζουμε σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία, όπως ο ψηφιακός ιατρικός φάκελος, ή στοχευμένα έργα στη γεωργία κ.ά. Πρόκειται για έναν πληρέστατο σχεδιασμό, που έχει δρομολογηθεί. Επειδή το Ταμείο Ανάκαμψης έχει εμπροσθοβαρή χαρακτήρα, στόχος μας είναι να δημοπρατήσουμε όσο πιο πολλά έργα μπορούμε στο συντομότερο δυνατό χρονικό διάστημα. Θα έλεγα πως στόχος μας είναι να δημοπρατήσουμε το σύνολο των έργων εντός διετίας.

Σημαντικό τμήμα των έργων αφορά τις τηλεπικοινωνίες. Θεωρείτε πως με τα φιλόδοξα έργα που έχετε εντάξει στο Ταμείο Ανάκαμψης θα καταφέρουμε να περιορίσουμε την απόσταση που μας χωρίζει από την υπόλοιπη Ευρώπη στον τομέα αυτόν;

Ξεκινήσαμε τον Μάρτιο του 2020 με την δημιουργία της ενιαίας ψηφιακής πύλης του Δημοσίου του GOV.GR συγκεντρώνοντας τις υφιστάμενες 501 υπηρεσίες, και σήμερα πλέον έχουμε φτάσει περίπου στις 1300 υπηρεσίες

Κατ’ αρχάς, η Ελλάδα έχει καλές επιδόσεις στην κινητή τηλεφωνία, αλλά όχι στη σταθερή. Είμαστε 25οι στον κόσμο στην κινητή τηλεφωνία και μόλις 100οί στη σταθερή για λόγους που συνδέονται με το γεωγραφικό μας ανάγλυφο και με την καθυστέρηση στη λεγόμενη αποχαλκοποίηση, στις επενδύσεις για την ανάπτυξη των δικτύων νέας γενιάς. Εμείς πήραμε τα δεδομένα των επενδυτικών σχεδίων που έχουν οι ιδιώτες πάροχοι και, αξιοποιώντας όλα ταχρηματοδοτικά έργα που έχουμε στη διάθεσή μας -όχι μόνο το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά και το ΕΣΠΑ κ.ά.-, σχεδιάσαμε έργα που θα επιτρέψουν να καλύψουμε αυτό το κενό.

Ετσι, για παράδειγμα, προωθούμε το Ultra Fast Broadband (UFBB) για την επιδότηση της προσφοράς στον χώρο των οπτικών ινών στη σταθερή τηλεφωνία, το Super Fast Broadband (SFBB), που είναι ένα κουπόνι επιδότησης της ζήτησης, το έργο για την εγκατάσταση υποδομής οπτικών ινών σε κτίρια (Fiber Readiness), που έχει μπει στο Ταμείο Ανάκαμψης και μειώνει το τελικό κόστος για τους χρήστες, καθώς και τα υποθαλάσσια καλώδια στα νησιά. Ολα αυτά τα έργα έρχονται να συμπληρώσουν τα σχέδια των παρόχων. Ταυτόχρονα, προωθούμε και πολύ φιλόδοξα σχέδια, όπως το «5G Corridors» για την ανάπτυξη δικτύου κινητής τηλεφωνίας πέμπτης γενιάς στις εθνικές οδούς, ώστε να επιτρέψει την ανάπτυξη εφαρμογών αυτόνομης οδήγησης. Το σχέδιο είναι πλήρες, ενώ εκτιμώ πως το επόμενο διάστημα θα δούμε και ένταση των ιδιωτικών επενδύσεων στον χώρο των τηλεπικοινωνιών, ειδικά στη σταθερή, με δεδομένο τον ανταγωνισμό που θα προκύψει από την παροχή υπηρεσιών πρόσβασης στο Διαδίκτυο μέσω μικροδορυφόρων.

Υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον για την ανάπτυξη δικτύων οπτικών ινών στη χώρα μας;

Τουλάχιστον αυτό προκύπτει και από πρόσφατες συναντήσεις που είχε ο πρωθυπουργός, Κ. Μητσοτάκης, με επενδυτές, όπως προ ημερών στο Λονδίνο. Εμείς έχουμε καταγράψει πως υπάρχει μια δυνητική αγορά 4,8 εκατομμυρίων γραμμών δικτύων οπτικών ινών μέχρι το σπίτι (Fiber to the Home - FttH). Συνεπώς, αυτό το κομμάτι της αγοράς πρέπει με κάποιον τρόπο να καλυφθεί. Γι’ αυτό βλέπουμε επενδυτικό ενδιαφέρον και από funds και από άλλους επενδυτές ή τηλεπικοινωνιακούς παρόχους. Εμάς, ως Πολιτεία, μας ενδιαφέρει να δημιουργήσουμε τους κατάλληλους ρυθμιστικούς κανόνες και το κατάλληλο επενδυτικό περιβάλλον για να καλυφθεί αυτό το κενό. Στόχος μας είναι να έχει ο πολίτης την υπηρεσία που λέγεται «Γρήγορο Ιντερνετ», να υπάρχει πλήρης κάλυψη της χώρας σε οπτική ίνα. Εκτιμούμε ότι με την κινητικότητα που βλέπουμε πολύ σύντομα θα έχει δρομολογηθεί.