Διάσκεψη Ισραήλ – Ενδυναμώνεται ο σταθεροποιητικός ρόλος της Ελλάδος - Περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας
Σαφές μήνυμα στην Τουρκία με αναφορές στον ενεργειακό τομέα, στο φυσικό αέριο και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
Την επιθετικότητα που εξακολουθεί να επιδεικνύει η Τουρκία αποδοκίμασε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη διάρκεια της τριμερούς Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ. Στη Διάσκεψη, οι ηγέτες και των τριών χωρών εξέφρασαν την πρόθεση τους να ενισχύσουν ακόμα περισσότερο τη στρατιωτική και αμυντική τους συνεργασία. Πριν επισκεφθεί το Ισραήλ, ο Έλληνας πρωθυπουργός είχε επικοινωνήσει με τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, και τον γερουσιαστή Μπομπ Μενέντες.
Ήταν η πρώτη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με το νέο ηγέτη του Ισραήλ και έχοντας δίπλα του και το Νίκο Αναστασιάδη αποδοκίμασε τις προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο
«Δυστυχώς αυτό που βλέπουμε από την Τουρκία είναι μια συνεχιζόμενη αδιαλλαξία και μια απαράδεκτη επιθετικότητα, τόσο στην ξηρά όσο και στις θαλάσσιες ζώνες της Κύπρου. Και βεβαίως, αν συνεχιστούν τα σχέδια για εποικισμό της περίκλειστης πόλης των Βαρωσίων, θα καταδικάσουν κάθε προσπάθεια για αμοιβαία αποδεκτή λύση», ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Οι σχέσεις μας με το Ισραήλ δεν ήταν ποτέ καλύτερες», διαμήνυσε ο πρωθυπουργός αναφέροντας ως μία σειρά από πεδία συνεργασίας όπως η πανδημία, η κλιματική αλλαγή, η ενέργεια, οι επενδύσεις, ο τουρισμός. Οι τρεις ηγέτες μάλιστα, όπως τονίζεται και στη διακήρυξη της Συνόδου δηλώνουν έτοιμοι για περαιτέρω ενίσχυση της στρατιωτικής και αμυντικής τους συνεργασίας.
Παραμονή του ταξιδιού του στο Ισραήλ ο πρωθυπουργός μίλησε τηλεφωνικά με τους Μπλίνκεν και Μενέντες. Κοινή διαπίστωση ήταν ο σταθεροποιητικός ρόλος της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια.
Για το μεταναστευτικό ο πρωθυπουργός ανέφερε πως η Τουρκία, τον Μάρτιο του 2020 επιχείρησε να το εργαλειοποιήσει, αλλά τώρα ακολουθεί διαφορετική προσέγγιση, στη σωστή κατεύθυνση.
«Μπορώ να σας πω ότι κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε καθημερινά για να σώσουμε ανθρώπους των οποίων η ζωή κινδυνεύει στη θάλασσα. Αλλά πρέπει επίσης να συνεργαστούμε με τους γείτονές μας και σε αυτή την περίπτωση πρέπει να συνεργαστούμε με την Τουρκία», υπογράμμισε ο κ. Μητσοτάκης.
Συναντήσεις με Μητσοτάκη με Μπένετ, Χέρτσογκ
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε σήμερα στην Ιερουσαλήμ με τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ, στο περιθώριο της Τριμερούς Συνόδου Κορυφής, καθώς και με τον Πρόεδρο του Ισραήλ Ισαάκ Χέρτσογκ.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης με τον κ. Μπένετ, πρώτης μεταξύ των δύο ηγετών, έγινε ανασκόπηση της στρατηγικής σχέσης Ελλάδας - Ισραήλ, ενώ εξετάστηκαν τρόποι περαιτέρω ενίσχυσης της συνεργασίας σε τομείς όπως οι επενδύσεις, η ενέργεια, η πανδημία και η άμυνα.
Οι δύο Πρωθυπουργοί επισήμαναν ότι η τριμερής συνεργασία με την Κυπριακή Δημοκρατία συμβάλλει ουσιαστικά στην ειρήνη, τη σταθερότητα και την ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο. Εξέτασαν επίσης τις νεότερες εξελίξεις στην περιοχή, με έμφαση στην αποσταθεροποιητική συμπεριφορά της Τουρκίας.
Ο κ. Μητσοτάκης και ο κ. Μπένετ συζήτησαν παράλληλα την προοπτική του σχήματος 3+1 και τρόπους εντατικοποίησης της συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως και τη δυνατότητα συνεργασίας με άλλες χώρες της περιοχής που έχουν την πολιτική βούληση για την προώθηση της ασφάλειας, της σταθερότητας και της ευημερίας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ο Πρωθυπουργός ευχαρίστησε το Ισραήλ για την άμεση αρωγή προς την Ελλάδα για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών, το περασμένο καλοκαίρι, ενώ σημειώθηκε η σημασία της συνεργασίας και της συλλογικής αξιοποίησης μέσων και δυνατοτήτων σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών.
Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της Τριμερούς Συνόδου, ο κ. Μητσοτάκης μετέβη στο Προεδρικό Μέγαρο όπου είχε συνάντηση με τον Πρόεδρο του Ισραήλ, Isaac Herzog.
Ο Πρωθυπουργός και ο Πρόεδρος του Ισραήλ επαναβεβαίωσαν το εξαιρετικά υψηλό επίπεδο των σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες και την εποικοδομητική συνεργασία που έχουν ως δημοκρατίες με μακρά ιστορική διαδρομή στην Ανατολική Μεσόγειο.
O Κυριάκος Μητσοτάκης ενημέρωσε τον κ. Χέρτσογκ για τις επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας και για τις μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης που έχουν αλλάξει την εικόνα της Ελλάδας και το επιχειρηματικό περιβάλλον, μετατρέποντάς την εκτός από ελκυστικό τουριστικό προορισμό και σε ελκυστικό επενδυτικό προορισμό, ιδιαίτερα στον τομέα της υψηλής τεχνολογίας.
Κατά την έναρξη της συνάντησης στο Προεδρικό Μέγαρο, ο κ. Χέρτσογκ δώρισε στον Πρωθυπουργό μία φωτογραφία του Kωνσταντίνου Μητσοτάκη με τον Χαΐμ Χέρτσογκ, πρώην Πρόεδρο του Ισραήλ (1983-1993) και πατέρα του σημερινού Προέδρου.
Ενίσχυση του τριμερούς αμυντικού συντονισμού
Σύμφωνα με το κείμενο της διακήρυξης οι τρεις πλευρές εξετάζουν την περαιτέρω ενίσχυση του τριμερούς αμυντικού συντονισμού και επαναλαμβάνεται η συμφωνία για συνεργασία σε όλους τους τομείς από πανδημία, κλιματική αλλαγή, μετανάστευση και ενέργεια. Οι τρεις ηγέτες εκφράζουν την πλήρη στήριξή τους στην επίλυση του Κυπριακού στη βάση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.Οι τρεις ηγέτες θεωρούν τον ενεργειακό τομέα, και ειδικότερα το φυσικό αέριο και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ως στέρεο θεμέλιο συνεργασίας στην περιοχή, με βάση το Διεθνές Δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του Δικαίου της θάλασσας και του σεβασμού όλων των κρατών να ασκήσουν τα κυριαρχικά τους δικαιώματα στην ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδα.
Οι κ. Μητσοτάκης, Αναστασιάδης και Μπένετ συμφώνησαν η επόμενη τριμερής να γίνει στην Κύπρο το 2ο εξάμηνο του 2022.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της διακήρυξης
Εμείς, ο Naftali Bennett, Πρωθυπουργός του Κράτους του Ισραήλ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, Πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας, και ο Νίκος Αναστασιάδης, Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, συναντώμενοι στην Ιερουσαλήμ σήμερα, 7η Δεκεμβρίου 2021, συμφωνήσαμε να ενισχύσουμε την συνεργασία μεταξύ των χωρών μας, για να προωθήσουμε κοινά συμφέροντα και να εργαστούμε από κοινού για την ειρήνη, τη σταθερότητα, την ασφάλεια και την ευημερία των εθνών μας, στη Μεσόγειο και την ευρύτερη περιοχή.Η τριμερής συνεργασία μεταξύ Ισραήλ, Ελλάδας και Κύπρου αντιπροσωπεύει ένα κέντρο κοινών συμφερόντων που συνδέει Ευρώπη, Ανατολική Μεσόγειο και Μέση Ανατολή. Οι κοινές αξίες μας παρέχουν μία σταθερή και διαρκή βάση για την εταιρική σχέση μας, σύμφωνα με τις θεμελιώδεις αρχές του διεθνούς δικαίου. Καλωσορίσαμε τον διορισμό του Μόνιμου Γραμματέα της Μόνιμης Γραμματείας για τους Τριμερείς Μηχανισμούς, που θα συμβάλλει σε ένα καλύτερο συντονισμό στα διάφορα πεδία συνεργασίας μας και θα ενισχύσει περαιτέρω τους δεσμούς μας.
Οι Συμφωνίες του Αβραάμ αντιπροσωπεύουν μια μοναδική ιστορική αλλαγή στην περιοχή και προσφέρουν μια μοναδική ευκαιρία για την ενίσχυση σχέσεών μας με τις χώρες του Κόλπου και της Βόρειας Αφρικής. Για τον σκοπό αυτό, χαιρετίζουμε την πρώτη από τις συναντήσεις της Πάφου που έλαβε χώρα τον περασμένο Απρίλιο με τη συμμετοχή των ΗΑΕ και δεσμευόμαστε να διευρύνουμε το πεδίο της συνεργασίας μας προς καθένα και όλους τους ενδιαφερόμενους που μοιράζονται τις ίδιες πεποιθήσεις και στόχους. Μία διπλωματία που οικοδομεί γέφυρες είναι αυτό που χρειαζόμαστε τώρα και είμαστε αποφασισμένοι να το επιτύχουμε.
Αυτή η συνεργασία έχει τη δυναμική να δημιουργήσει έναν νέο συνασπισμό βασιζόμενο σε κοινούς στόχους για περιφερειακή σταθερότητα προς αντιμετώπιση της πρόκλησης του ριζοσπαστισμού και την προώθηση οικονομικών συμφερόντων. Το πλαίσιο συνεργασίας «3+1» με τις Ηνωμένες Πολιτείες καταδεικνύει τη σημασία που αποδίδουμε στον ρόλο των ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο. Προσβλέπουμε στην εντατικοποίηση της συνεργασίας μας με τις Ηνωμένες Πολιτείες με στόχο το σχεδιασμό συμμετοχής των Ηνωμένων Πολιτειών, στο κατάλληλο πολιτικό επίπεδο, σε μία από τις επόμενες συναντήσεις μας σύμφωνα με το γράμμα και το πνεύμα της ισχυρής στήριξης που επιδεικνύουν οι Ηνωμένες Πολιτείες στην εταιρική σχέση μας.
Σκεπτόμαστε την ενίσχυση του τριμερούς αμυντικού συντονισμού μας, που περιλαμβάνει στρατηγικό διάλογο, στρατιωτική και αμυντικο-βιομηχανική συνεργασία.
Εκφράζουμε την πλήρη και ακλόνητη στήριξη στη συνεχιζόμενη διαπραγματευτική διαδικασία, υπό την Αποστολή Καλών Υπηρεσιών των Ηνωμένων Εθνών, για μία δίκαιη, συνολική και βιώσιμη επίλυση του Κυπριακού, βασισμένη στο διεθνές δίκαιο και τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Μία τέτοια λύση, που θα επανενώσει το νησί, βασισμένη στον σεβασμό των δημοκρατικών αρχών, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών όλων των Κυπρίων, δεν θα ωφελήσει μόνο τον λαό της Κύπρου στο σύνολό του, αλλά θα συμβάλει και σημαντικά στην ειρήνη και τη σταθερότητα της περιοχής, μέσω της ανεξάρτητης εξωτερικής πολιτικής της Κύπρου.
Καταδικάζουμε σθεναρά και απερίφραστα κάθε μορφή τρομοκρατίας, καθώς και υποκίνησης σε βίαιες ενέργειες, και καλούμε τη διεθνή κοινότητα να εργαστεί από κοινού για να περιορίσει τη μετακίνηση τρομοκρατών και ξένων μαχητών, να περιορίσει τη βοήθεια σε τρομοκρατικές οντότητες και να καταπολεμήσει τη διάδοση του εξτρεμισμού. Μας ανησυχούν οι περιφερειακοί πάροχοι που χορηγούν και χρηματοδοτούν μισθοφόρους σε διάφορα θέατρα συγκρούσεων. Η διάδοση κατευθυνόμενων οπλικών συστημάτων ακριβείας και μη επανδρωμένων εναέριων οχημάτων (UAVs) και πυραύλων Κρουζ είναι μια επικίνδυνη εξέλιξη την οποία είμαστε αποφασισμένοι να αντιμετωπίσουμε. Ταυτόχρονα, τονίζουμε τη σημασία καταπολέμησης χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.
Οι χώρες μας συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν την πρόκληση του ιού COVID-19. Τονίζουμε τη σημασία ανταλλαγής γνώσεων, τεχνογνωσίας, βέλτιστων πρακτικών και τεχνολογίας, και δεσμευόμαστε να προσφέρουμε αμοιβαία βοήθεια για να ξεπεραστούν οι συνέπειες της πανδημίας και να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας σε αυτό το πεδίο, προκειμένου να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι για μελλοντικές προκλήσεις αυτού του μεγέθους στον χώρο της υγείας.
Το Ισραήλ, η Ελλάδα και η Κύπρος θεωρούν τον ενεργειακό τομέα και, ειδικότερα, το φυσικό αέριο και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ως στέρεα βάση για συνεργασία στην περιοχή, επί τη βάσει του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένου του Δικαίου της Θάλασσας και του σεβασμού του δικαιώματος όλων των κρατών να ασκούν τα κυριαρχικά δικαιώματά τους στην ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδα τους. Εκφράζουμε τη σημασία σεβασμού της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο Πέλαγος και διαφύλαξης της σταθερότητας σε αυτή την περιοχή.
Στο πλαίσιο της συνεργασίας μας στον τομέα της ενέργειας, συζητήσαμε τον οικονομικό ρόλο του φυσικού αερίου στην περιοχή μας και το σχέδιο του αγωγού EastMed. Επαναβεβαιώνουμε τη στήριξή μας σε όλα τα σχέδια κοινού ενδιαφέροντος.
Το EastMed Gas Forum, του οποίου την Προεδρία θα αναλάβει η Κύπρος την 1η Ιανουαρίου 2022, αποτελεί μέγιστη ευκαιρία για συνεργασία και διάλογο, για τους ενδιαφερόμενους της περιοχής. Το Forum βασίζεται στους φυσικούς πόρους της περιοχής για να μετατρέψει τα αποθέματα υδρογονανθράκων σε καταλύτη για περιφερειακή σταθερότητα και ευημερία και για να προωθήσει τη συλλογική δράση για την αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων του περιβαλλοντικού θεματολογίου.
Συμφωνούμε να εργαστούμε στενά για να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας για την αντιμετώπιση της πρόκλησης της κλιματικής αλλαγής, μέσω κοινών έργων, στους τομείς των καινοτόμων τεχνολογικών λύσεων, της έρευνας και ανάπτυξης (R&D), και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε για την προώθηση της ενεργειακής και ηλεκτρικής διασυνδεσιμότητας μεταξύ των χωρών μας μέσω του έργου διασύνδεσης Euro-Asia Interconnector, συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς ενέργειας, που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της πρόσφατης συνόδου κορυφής COP26 και σε προετοιμασία της COP27 που θα διεξαχθεί στην Αίγυπτο. Αναγνωρίζουμε τη σημασία περιφερειακής συνεργασίας στους τομείς της προστασίας του περιβάλλοντος και επαναβεβαιώνουμε τη δέσμευσή μας να ενισχύσουμε περαιτέρω τη συνεργασία μας επί κοινών περιβαλλοντικών προκλήσεων, με ιδιαίτερη ευαισθησία για το νερό και τη διαχείριση υδάτινων λυμάτων και την προστασία του θαλάσσιου και παράκτιου περιβάλλοντος.
Λόγω της αμεσότητας των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στην Ανατολική Μεσόγειο και την ευρύτερη Μέση Ανατολή, εκφράζουμε προθυμία να συνεργαστούμε στο πλαίσιο σχετικών περιφερειακών πρωτοβουλιών, μεταξύ άλλων μέσω της πρωτοβουλίας της Κύπρου για τον συντονισμό της δράσης για την κλιματική αλλαγή στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.
Ανανεώνουμε τη δέσμευσή μας για ενίσχυση της συνεργασίας μας στον τομέα προετοιμασίας και ανταπόκρισης σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Συναφώς, αποφασίσαμε να συγκροτήσουμε μία ομάδα εργασίας για τα ζητήματα αυτά.
Επαναβεβαιώνουμε τη σταθερή δέσμευσή μας για την ενίσχυση των σχέσεων ΕΕ-Ισραήλ. Υπογραμμίζουμε την ανάγκη προώθησης συνεργασίας στο πλαίσιο της Συμφωνίας Σύνδεσης ΕΕ-Ισραήλ, και άμεσης σύγκλησης Συμβουλίου Σύνδεσης ΕΕ-Ισραήλ.
Η συνεχιζόμενη αναταραχή στην περιοχή μας έχει πυροδοτήσει άνευ προηγουμένου μεταναστευτικές ροές που θέτουν προκλήσεις και μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο με πολυμερή, πολύπλευρη δράση.
Είμαστε πεπεισμένοι για την αναγκαιότητα της τριμερούς συνεργασίας μας και θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε στενά για να αξιοποιήσουμε πλήρως όλες τις δυνατότητες προς όφελος των χωρών και λαών μας, καθώς και της ευρύτερης περιοχής.
Οι τρεις ηγέτες συμφωνήσαμε πως η επόμενη Τριμερής Σύνοδος Κορυφής θα διεξαχθεί στην Κύπρο το δεύτερο εξάμηνο του 2022.