Η Αθήνα προετοιμάζεται για μια χρονιά νέας έντασης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, καθώς η Αγκυρα ήδη δίνει δείγματα των προθέσεών της για ενίσχυση της αναθεωρητικής πολιτικής της απέναντι στην Ελλάδα.

Η ελληνική διπλωματία εκτιμά ότι τα ανοίγματα που επιχειρεί τώρα η Τουρκία προς τα Εμιράτα, την Αίγυπτο, το Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία έχουν να κάνουν με το προσφερόμενο αντάλλαγμά της για άρση της υποστήριξής της προς το πολιτικό Ισλάμ και ειδικότερα προς τη «Μουσουλμανική Αδελφότητα», αλλά αυτό δεν αλλάζει τους στόχους της «γαλάζιας πατρίδας», η οποία αφορά άμεσα την Ελλάδα.

Η Αγκυρα αισθάνεται τώρα ότι μπορεί να παρουσιάζεται στη φάση αυτή «ετριοπαθής»και να κερδίσει πόντους στην Ανατολική Μεσόγειο. Εμφανίζεται, έτσι, ακόμα πιο επιθετική προς την Ελλάδα, με τη ρητορεία της να επιβεβαιώνει τις προθέσεις της στο Ανατολικό Αιγαίο, και ιδιαίτερα στο θέμα του Καστελλόριζου.

Η ελληνική κυβέρνηση διατηρεί την ετοιμότητα των Ενόπλων Δυνάμεων σε όλες τις γραμμές πίεσης από την Τουρκία και παραλλήλως οργανώνεται για την προώθηση των θέσεων και των επιχειρημάτων της στα ευρωατλαντικά πεδία.

Ενας στόχος είναι να επιδιώξει σύντομα ξεκαθάρισμα με τους εταίρους στην Ε.Ε.: Πρόσφατα, ο Ερντογάν κάλεσε τους πρεσβευτές των χωρών της Ε.Ε. στην Αγκυρα να μεταφέρουν στις κυβερνήσεις τους ότι, αν θέλουν καλές σχέσεις με την Τουρκία, πρέπει να πάψουν να είναι στρατηγικά μύωπες και να υποστηρίζουν, αλληλέγγυες, δύο κράτη-μέλη της Ενωσης, την Κύπρο και την Ελλάδα.

Η Αθήνα θα ζητήσει από τους εταίρους να τοποθετηθούν προσεχώς απέναντι σε αυτόν τον ιταμό τουρκικό εκβιασμό, στην προοπτική της συζητούμενης ειδικής σχέσης της Ε.Ε. με την Τουρκία.

Η ελληνική πλευρά θα επιδιώξει γενικότερα να θέσει την Ε.Ε. ενώπιον της πραγματικότητας, που αποτελεί η προσπάθεια της ισλαμικής Τουρκίας να μειώσει την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας στις θάλασσες και να φέρει το Ισλάμ πιο κοντά στα ανατολικά ευρωπαϊκά σύνορα.

Η Αθήνα θα ζητήσει από την Ε.Ε. να τοποθετηθεί σύντομα, εντός του έτους, στο καίριο ζήτημα της ευρωπαϊκής στρατηγικής που θέτει η Αγκυρα στους Ευρωπαίους - προφανώς υπολογίζοντας στη διπλωματική στήριξη της Γερμανίας.

Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών θα ζητήσει μέσω των διπλωματικών επαφών του με τους εταίρους και των υπουργικών συνόδων να απαντήσουν αν θα ήθελαν, ως εταίροι της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ, να γίνει «τουρκική θάλασσα» το Αιγαίο, κατά την επιθυμία των ισλαμιστών εθνικιστών που κυβερνούν την Τουρκία. Η ελληνική διπλωματία θα ζητήσει ουσιαστικά από τους Ευρωπαίους εταίρους της Ε.Ε. να κατανοήσουν ότι αυτό που ζητά η σημερινή Τουρκία είναι να γίνει η στρατηγική πορεία της προς τη Δύση μέσα από την Ελλάδα.

Εγγυήσεις

Το ίδιο στρατηγικής βαρύτητας ερώτημα, ουσιαστικά, βάζει η Αθήνα στο πεδίο των σχέσεων Ελλάδας - ΗΠΑ, που αφορούν και το ΝΑΤΟ. Η ελληνική πλευρά θα επιδιώξει να αποσπάσει από την Ουάσινγκτον πολιτικές εγγυήσεις ασφαλείας σε μια περιοχή στην οποία η αμερικανική πλευρά έχει στρατηγικά πλεονεκτήματα με τις βάσεις των δυνάμεών της στην Κρήτη και τη Βόρεια Ελλάδα.

Διπλωματικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι προ ημερών, στις 23 του μήνα, ένας στενός συνεργάτης του προέδρου Μπάιντεν και μόνιμος αντιπρόσωπος των ΗΠΑ στον ΟΑΣΕ, ο κ. Κάρπεντερ, δήλωσε (στην «Καθημερινή»): «Εχουμε ανησυχίες για ορισμένες από τις πρόσφατες συμπεριφορές της Τουρκίας, αλλά είναι σύμμαχος στο ΝΑΤΟ και συνεργαζόμαστε πολύ στενά μαζί της».

Στους στόχους της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής είναι να απαντηθεί, το συντομότερο, το πώς μπορεί να γίνεται σήμερα ανεκτό από τις ΗΠΑ και την ηγεσία του ΝΑΤΟ το γεγονός της ευθέως επιθετικής συμπεριφοράς και στρατιωτικής απειλής ενός μέλους της Συμμαχίας απέναντι σε ένα άλλο μέλος της, που σε καμία περίπτωση δεν διεκδικεί εδάφη του.

Οι σχέσεις Ελλάδας - ΗΠΑ είναι σήμερα εξαιρετικές, κατά τις δηλώσεις εκπροσώπων τους, αλλά το σημείο της ανοχής στις έκνομες συμπεριφορές της Τουρκίας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο αποτελεί ένα «αγκάθι», που φέρνει προβλήματα στην Αθήνα και ενθαρρύνει την Αγκυρα στη συνέχιση της επιθετικής πολιτικής της προς τη «σύμμαχο» Ελλάδα.

Ανατολική Μεσόγειος

Το τρίτο πεδίο προώθησης της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής το 2022 είναι αυτό της Ανατολικής Μεσογείου, όπου σε πρώτη ανάγνωση η υπόθεση της αντίρρησης των ΗΠΑ για τον αγωγό EastMed προκάλεσε ερωτήματα και ανησυχίες στην Αθήνα.

Διπλωμάτες υπογραμμίζουν στο υπουργείο Εξωτερικών ότι έχει σήμερα πρόσθετη σημασία η διατήρηση και η ενίσχυση των συμμαχιών και της αμυντικής συνεργασίας Ελλάδας και Κύπρου με το Ισραήλ και την Αίγυπτο, καθώς μάλιστα η Αγκυρα έχει ξεκινήσει προσπάθειες προσέγγισης προς αυτές τις χώρες, θυσιάζοντας, υποτίθεται, σχέσεις της με τους Αδελφούς Μουσουλμάνους. Στόχος της Τουρκίας είναι να «σπάσει» αυτό που είναι για την ίδια ένα αντιτουρκικό μέτωπο στην Ανατολική Μεσόγειο και να περιορίσει κατά το δυνατόν την αξία και τη συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας στον ενεργειακό σχεδιασμό της περιοχής.

Οι ίδιοι κύκλοι συνδέουν την τουρκική πολιτική στο ζήτημα των ενεργειακών σχεδίων στην περιοχή με την υπόθεση της Λιβύης και του τουρκολιβυκού συμφώνου με την προσπάθεια της Αγκυρας για συρρίκνωση των ελληνικών χωρικών υδάτων νοτίως της Κρήτης. Η ελληνική διπλωματία εκτιμά σήμερα ότι η επιθετική πολιτική της «γαλάζιας πατρίδας» θα ενταθεί ιδιαίτερα το τρέχον έτος, γιατί αποτελεί την αιχμή του δόρατος της αναθεωρητικής πολιτικής της Τουρκίας.