Σταϊκούρας στα Παραπολιτικά 90,1: Έκτακτη στήριξη σ’ όσους έχουν ανάγκη - Οι τιμές σε φυσικό αέριο και ενέργεια σε υψηλά επίπεδα όλο το 2022
Οι αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ θα είναι μια έμμεση ενίσχυση σε όσους πλήττονται από την ακρίβεια
Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο δεν υπάρχει η διάσταση της ύφεσης λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, καθώς η ανάπτυξη φαίνεται να επηρεάζεται κατά μία ποσοστιαία μονάδα δήλωσε στα Παραπολιτικά 90,1 ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.
Τόνισε ότι θα υπάρξουν επιπτώσεις από τις τιμές στα σιτηρά και σε κάποια μέταλλα.
Εκτίμησε πως οι τιμές του φυσικού αερίου και της ενέργειας θα παραμείνουν στα σημερινά υψηλά επίπεδα όλο το 2022 ενώ ο πληθωρισμός στην Ευρώπη θα υπερβεί το 5%.
Ανέφερε πως τα ταμειακά διαθέσιμα είναι τέτοια που μπορούν να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες αυτής της περιόδου.
Διαβεβαίωσε ότι η ελληνική κυβέρνηση θα συνεχίσει να καλύπτει μέρος της αύξησης του ενεργειακού κόστους.
Αναφορικά με την μείωση του ΕΝΦΙΑ είπε πως θα είναι μια έμμεση ενίσχυση σε όσους πλήττονται από την ακρίβεια. Για την αύξηση του κατώτατου μισθού είπε πως θα πρέπει να είναι γενναία και ρεαλιστική.
Προανήγγειλε έκτακτη στήριξη στους συμπολίτες μας που έχουν ανάγκη.
Ανέφερε πως φέτος υπάρχει δημοσιονομική ευελιξία, κάτι που σημαίνει πως μπορείς να αναλάβεις κάποιες πρωτοβουλίες για να βοηθήσεις την κοινωνία.
Συνέστησε ψυχραιμία για την αποτύπωση της κατάστασης.
Ανέφερε πως σε ευρωπαϊκό επίπεδο το πρώτο που απαιτείται είναι να διασφαλιστεί η ενεργειακή επάρκεια στην Ευρώπη σε περίπτωση που η Ρωσία περιορίσει ή μηδενίσει το φυσικό αέριο στην Ευρώπη.
Τόνισε πως θα πρέπει να υπάρξει ένα ευρωπαϊκό ταμείο που θα λειτουργήσει με όρους δημοσιονομικής ουδετερότητας για να στηριχθούν νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Σε ότι αφορά την αύξηση των δόσεων στην επιστρεπτέα προκαταβολή απάντησε πως θα το συνεκτιμήσουμε τις επόμενες εβδομάδες.
Ξεκαθάρισε ότι δεν θα αλλάξουν τα έργα που έχουν ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης.
Είπε πως συνεχίζονται οι μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης.
Αναλυτικά οι δηλώσεις του
Ερωτηθείς αν μπορούμε να υπολογίσουμε το μέγεθος της κρίσης από τον Ρωσο-ουκρανικό πόλεμο και αν απειλούμαστε με ύφεση: Αυτή τη στιγμή σε πανευρωπαϊκό επίπεδο δεν υπάρχει διάσταση της ύφεσης. Τέσσερα είναι ουσιαστικά τα κανάλια τα οποία θα επηρεαστούν οι ευρωπαϊκές οικονομίες και η ελληνική. Το πρώτο κανάλι είναι το εμπόριο. Στο εμπόριο δεν έχουμε υψηλές συναλλαγές με τη Ρωσία όμως είναι γεγονός ότι στο σιτάρι το 1/3 της παγκόσμιας παραγωγής γίνεται από τις δύο αυτές χώρες άρα θα υπάρχουν κάποιες επιπτώσεις κυρίως στο σιτάρι και σε κάποια μέταλλα. Όχι ουσιώδης για την Ελλάδα. Μόνο για το σιτάρι θα πρέπει να αναζητήσουμε ανάμεσα σε αυτούς που εισάγουμε και άλλες επιλογές. Δεύτερο κανάλι, η αβεβαιότητα και η μείωσης της εμπιστοσύνης αυτό οδηγεί σε αύξηση του κόστους δανεισμού των χωρών . Παρατηρούμε τις τελευταίες εβδομάδες μια σημαντική αύξηση του κόστους δανεισμού όλων των χωρών και θέλω να είμαι ειλικρινής μια μεγαλύτερη αύξηση του ελληνικού κόστους, αναμενόμενη διότι η Ελλάδα δεν είναι σε επενδυτική βαθμίδα οπότε όταν υπάρχουν αναταράξεις ή αυξημένες αβεβαιότητες οι επενδυτές προσφεύγουν στα ασφαλή λιμάνια και ασφαλές λιμάνι δεν μπορεί να είναι μια χώρα που δεν είναι σε επενδυτική βαθμίδα. Η τρίτη, η πιο σημαντική επίδραση, είναι η επίδραση στον πληθωρισμό και στην ανάπτυξη. Η εκτίμηση που διατυπώθηκε στο Εκοφιν είναι ότι κάθε 10% αύξηση στις τιμές της ενέργειας οδηγεί σε αύξηση του πληθωρισμού κατά 0,2%. Για να έχουμε μια αίσθηση μεγεθών υπήρχε αύξηση από 24/2 στις τιμές του φυσικού αερίου περίπου 90% άρα αντιλαμβάνεστε ότι υπάρχει μια εκτίμηση σήμερα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο ότι οι τιμές του φυσικού αερίου και γενικά της ενέργειας θα παραμείνουν στα υψηλά περίπου σημερινά επίπεδα όλο το 2022. Αυτό μεταφράζεται σε μια εκτίμηση σήμερα ότι ο πληθωρισμός στην Ευρώπη θα υπερβεί πιθανότατα το 5%. Πριν από τέσσερις μήνες η εκτίμηση ήταν για 2,2, πριν από δυο εβδομάδες ήταν για 3,4 και τώρα οι εκτιμήσεις είναι γύρω στο 5% αυτό προφανώς αφορά και την Ελλάδα. Η δεύτερη πηγή πληθωρισμού θα είναι η αύξηση σε πρώτες ύλες ή σε αγροτικά προϊόντα όπως το σιτάρι και τα λιπάσματα και θα υπάρχει και μια επίδραση από τον πληθωρισμό.
Τα έσοδα από τους τουρίστες που έρχονταν από τη Ρωσία το 2019 ήταν 433 εκατομμύρια περίπου στα 18 δις όμως μπορεί να υπάρχουν δευτερογενείς δυσμενείς συνέπειες στον τουρισμό και αυτές αφορούν το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση για να υπάρχει επιθυμία τουριστικών αφίξεων και δεύτερον ποιο θα είναι το διαθέσιμο εισόδημα του πολίτη πανευρωπαϊκά και παγκόσμια για να μπορέσει να ξοδέψει. Αυτό δεν έχει προσδιοριστεί, ελπίζουμε να είναι οι ελάχιστες δυνατές επιπτώσεις. Η ανάπτυξη συνεπώς φαίνεται να επηρεάζεται, με τα σημερινά δεδομένα, κατά περίπου 1 ποσοστιαία μονάδα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Και τέλος το τέταρτο κανάλι είναι το δημοσιονομικό κόστος. Δημοσιονομικό κόστος γιατί θα πρέπει να δώσουμε μια βοήθεια στην Ουκρανία σαν Ευρώπη αρχικά 1,2 δις γιατί θα πρέπει να υπάρχουν σε πανευρωπαϊκό επίπεδο κονδύλια για τους πρόσφυγες ήδη σε μια εβδομάδα είχαμε στην Ευρώπη 1 εκατομμύριο πρόσφυγες. Αμυντικές δαπάνες. Αύξηση των αμυντικών δαπανών στην Ευρώπη. Η Ελλάδα ήδη το έχει κάνει αυτό και ήδη το έχει ενσωματώσει στον προϋπολογισμό της έγκαιρα και διορατικά και τέταρτον δημοσιονομικό κόστος για την όποια στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Για την επαναφορά της χώρας στην επενδυτική βαθμίδα
Χ.ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Αυτός ήταν ο απώτατος στόχος μεσολαβούσε η επίτευξη ορισμένων άλλων στόχων που δεν τους έχουμε αλλάξει. Δηλαδή για παράδειγμα την προηγούμενη Παρασκευή μέσα σε αυτό το ομιχλώδες δύσκολο τοπίο η μόνη θετική είδηση στο Eurogroup ήταν ότι η Ελλάδα προπλήρωσε το ΔΝΤ. Το 1,9 δις είναι ταμειακό και η Ελλάδα έγκαιρα και διορατικά έχει χτίσει 40 δις ταμειακά διαθέσιμα που μας φτάνουν για όλο το 2022 χωρίς να βγούμε στις αγορές αν οι εξελίξεις είναι δραματικές όλο το 2022. Έχουμε ταμειακά διαθέσιμα για να αποφύγουνε να βγούμε στις αγορές φέτος αν χρειαστεί ήδη έχουμε δανειστεί τα 3 δις από τα 12 δις που είχαμε εκτιμήσει ότι θα μπορούσαμε να δανειστούμε φέτος. Προφανώς εάν δεν βγούμε στις αγορές η κατάσταση στο τέλος της χρονιάς δεν θα είναι η σημερινή σε ότι αφορά τα ταμειακά διαθέσιμα αλλά αυτό δείχνει πόσο διορατικά η ελληνική κυβέρνηση ενέργησε. Το 1,9 δις συνεπώς είναι ταμειακό δεν επηρεάζει το δημοσιονομικό έλλειμμα τουναντίον από την προπληρωμή του ΔΝΤ κερδίσαμε 230 εκατομμύρια σε τόκους που μπαίνει στο έλλειμμα και τα 230 εκ. έχουν ήδη δοθεί τα προηγούμενα χρόνια και φέτος στην ελληνική κοινωνία άρα ωφέλεια είχαν οι πολίτες από αυτή την ενέργεια. Έχουμε έναν στόχο να βγούμε από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας, εξακολουθεί να ισχύσει αυτό που αλλαζει όμως είναι βασικοί παράμετροι πάνω στους οποίους χτίστηκε ο προϋπολογισμός. Στο ερώτημα ποια είναι τα καινούργια στοιχεία, δεν τα έχω. Οι λόγοι που δεν μπορώ να τοποθετηθώ είναι ότι πρώτον υπάρχει απίστευτη αβεβαιότητα. Κάθε μέρα τα στοιχεία είναι εντελώς διαφορετικά από την προηγούμενη μέρα. Η ευρωπαϊκή επιτροπή σε δύο εβδομάδες έχει αναθεωρήσει τουλάχιστον τρεις φορές τα στοιχεία της και δεν έχουμε καθαρό διάδρομο για το πώς θα εξελιχθεί η χρονιά . Ο δεύτερος λόγος είναι ότι η απόφαση που πήραμε στο ΕΚΟΦΙΝ είναι ότι συνεχίζει η δημοσιονομική ευελιξία φέτος και το τι θα γίνει το ’23 θα αποφασιστεί τον Μάιο –Ιούνιο άρα τότε θα έχουμε μια καλύτερη εικόνα του πως εξελίσσεται η οικονομία και το αν θα πρέπει να επιστρέψουμε σε κάποιους όποιους δημοσιονομικούς κανόνες αποφασίσουμε το 2023. Άρα κάτι που ήταν δεδομένο πριν από 15 μέρες ότι συζητάμε φέτος για τους καινούργιους κανόνες που θα ισχύουν σε όλη την Ευρώπη τώρα υπάρχουν αμφιβολίες και για αυτό. Προσθέτω διότι υπάρχουν αντίστοιχες σχετικές αμφιβολίες για το τι θα πράξει και η νομισματική πολιτική κατι που θα το δούμε μέσα στο Μάρτιο από τις αποφάσεις που θα λάβει στις 10 Μαρτίου η ΕΚΤ.
Ερωτηθεις αν αρκεί το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους για να φρενάρουν οι αυξήσεις και αν υπάρχουν άλλα εργαλεία
Ότι και να κάνει η ελληνική κυβέρνηση και κάθε κυβέρνηση οποιουδήποτε κράτους μέλους της ΕΕ μεμονωμένα δεν υπάρχει περίπτωση να μπορέσει να καλύψει το σύνολο της αύξησης του κόστους που έχει παρατηρηθεί ή θα παρατηρηθεί το επόμενο χρονικό διάστημα. Για αυτό από την πρώτη στιγμή είχαμε πει στον ελληνικό λαό ότι προσπαθούμε να καλύψουμε μέρος της αύξησης του ενεργειακού κόστους και αυτό θα συνεχίσουμε να πράττουμε, απαιτούνται απλώς και πρόσθετες ευρωπαϊκές πολιτικές που θα βοηθήσουν τα κράτη μέλη σε αυτή την πολύ δύσκολή συγκυρία. Κινούμαστε σε τρεις κατευθύνσεις, πρώτη κατεύθυνση είναι να βοηθήσουμε το διαθέσιμο εισόδημα του πολίτη. Ξέρω ότι στο δημόσιο διάλογο δεν ακούγεται συχνά αλλά η μείωση του ΕΝΦΙΑ που θα νομοθετήσουμε τις επόμενες εβδομάδες ύψους 350 εκ. σημαίνει ότι αυτά τα 350 εκ. θα είναι περίσσευμα στα πορτοφόλια των πολιτών για να καλύψουν κάποιες από τις ανάγκες τους. Αντί να κάνουμε επιδότηση και μάλιστα για ένα μήνα, πάμε με μόνιμο τρόπο, θα ισχύει και τα επόμενα χρόνια, και μειώνουμε πολύ την φορολόγηση των πολιτών στην ακίνητη περιουσία τους ιδιαίτερα στα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα και τη μεσαία τάξη. Υπενθυμίζω ότι τα φυσικά πρόσωπα σε σχέση με το ’18 φέτος θα πληρώσουν 1 δις λιγότερο φόρο ακίνητης περιουσίας. Άρα μια πολιτική μας είναι να βοηθήσουμε τους πολίτες με μόνιμο τρόπο σε παροδικές κρίσεις, αλλά παροδικές που θα κρατήσουν πολύ περισσότερο, και είναι πολύ πιο ισχυρές από ότι εκτιμούσε οποιοσδήποτε. Η δεύτερη πολιτική που ακολουθούμε είναι να βοηθήσουμε τους πολίτες στα εισοδήματά τους αυξάνοντας το εισόδημα άμεσα δηλαδή με αύξηση του κατώτατου μισθού.
Από την πλευρά των επιχειρήσεων που θα κληθούν να αναλάβουν αυτό το μέτρο πολλές επιχειρήσεις λένε πως θα επιβιώσουμε με ένα τέτοιο ενεργειακό κόστος, πως θα καταφέρουμε να πληρώσουμε τις συνέπειες τις κρίσης για να μπορέσουμε να αυξήσουμε και τους κατώτατους μισθούς
Για αυτό θα επαναλάβω ότι η δική μου τοποθέτηση πάντα είναι να είναι γενναία αλλά να είναι και ρεαλιστική. Θα πρέπει να συνεκτιμήσει τα νέα δεδομένα στις επιχειρήσεις η όποια επιλογή κάνουμε το επόμενο χρονικό διάστημα ακούγοντας τους φορείς, θα πρέπει όμως να συνεκτιμήσουμε και τον παράγοντα ανεργία. Γιατί η Ελλάδα ναι μεν δεν έχουμε την υψηλότερη ανεργία πλέον στην Ευρώπη, έχουμε μειώσει σημαντικά την ανεργία τα τελευταία 2,5 χρόνια αλλά δεν μπορεί κανείς να πανηγυρίζει με αυτά τα ποσοστά ανεργίας άρα θα πρέπει ταυτόχρονα να μην χάσουμε και το στόχο της μείωσης της ανεργίας οπότε η αύξηση του κατώτατου μισθού θα πρέπει να είναι γενναία αλλά θα πρέπει να είναι και ρεαλιστική. Αυτή είναι η δεύτερη παρατήρηση για το πώς θα βοηθήσουμε. Η τρίτη παρατήρηση είναι ότι θα συνεχίσουμε την επιδότηση λογαριασμού ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου. Με βάση τις εκτιμήσεις που είχαμε πριν από 20 μέρες φαινόταν ότι οι τιμές στην ενέργεια θα πέσουν το δεύτερο τρίμηνο του ’22 αλλά σε σχέση με το τι εκτιμούσαμε στην Ευρώπη πριν από 1,5 μήνα θα διατηρηθούν σε αυτά τα επίπεδα το δεύτερο τρίμηνο του ’22. Αυτό σημαίνει ότι οι πόροι από το ταμείο ενεργειακής μετάβασης που είναι δημοσιονομικά ουδέτεροι θα εξαντλούνταν κάποια στιγμή στο 3ο τρίμηνο του ’22. Δηλαδή για αυτή την επιδότηση του φυσικού αερίου και του ηλεκτρικού ρεύματος πιθανότατα θα χρειάζονταν ενίσχυση από τον κρατικό προϋπολογισμό . Πλέον το βασικό σενάριο στην Ευρώπη είναι ότι οι σημερινές τιμές περίπου του φυσικού αερίου θα παραμείνουν για όλο το ’22 που σημαίνει ότι ο κρατικός προϋπολογισμός θα πρέπει να είναι έτοιμος για να δώσει ακόμα περισσότερους πόρους για να ενισχύσει, να επιδοτήσει λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου για αυτό και χρειάζεται άμεσα ευρωπαϊκή αντίδραση. Υπάρχει και ένας τέταρτος πυλώνας ότι επεξεργαζόμαστε μέσα στο Μάρτιο ανάλογα με τον δημοσιονομικό χώρο που θα έχουμε, ανάλογα με τις εξελίξεις και ανάλογα με τις προτεραιότητες που θα θέσει ο Πρωθυπουργός να βοηθήσουμε με μια έκτακτη στήριξη συμπατριώτες μας που έχουν την μεγαλύτερη ανάγκη, δηλαδή τους πιο αδύναμους. Προσπαθώ να σας δώσω τη μεγάλη εικόνα που είναι οι τέσσερις άξονες βοήθειας της κοινωνίας που δεν θα καλύψουνε το σύνολο των απωλειών. Εχουμε πόλεμο, οι πολίτες θα χάσουν στον οικογενειακό τους προϋπολογισμό και στο διαθέσιμο εισόδημα δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς.
Ερωτηθείς αν είμαστε κοντά σε μέτρα στήριξης ανάλογα με αυτά της πανδημίας, μήπως η Ευρώπη θα έπρεπε να διατηρήσει τη ρήτρα διαφυγής για όσο καιρό διαρκεί η κρίση
Πρώτα από όλα υπάρχει δημοσιονομική ευελιξία φέτος αλλά δημοσιονομική ευελιξία σημαίνει ότι μπορείς να αναλάβεις κάποιες πρωτοβουλίες για να βοηθήσεις την κοινωνία θα πρέπει όμως να γνωρίζουμε όλοι μας ότι η χώρα για να χτίσει αυτό το επαρκές δίκτυο ασφαλείας πάνω από νοικοκυριά και επιχειρήσεις όπως αποδεικνύεται σήμερα εξαιτίας της πανδημίας είχε ένα πρωτογενές έλλειμμα το 2021 που πιθανότατα θα υπερβεί το 6%. Δηλαδή οι δαπάνες ήταν αυξημένες σε σχέση με τα έσοδα περίπου κατά 12 δις αυτό σημαίνει ότι θα έπρεπε να έρθει το ταμείο της χώρας να καλύψει τη διαφορά σε μια περίοδο όπου το κόστος δανεισμού της χώρας ήταν εξαιρετικά χαμηλό. Σήμερα επί του παρόντος δεν μιλάμε με τους ίδιους όρους, μιλάμε για ένα σημαντικά αυξημένο κόστος δανεισμού πανευρωπαϊκά το οποίο δεν ξέρουμε πως θα εξελιχθεί άρα δεν είναι ίδια τα δεδομένα με αυτά που είχαμε πριν από δύο χρόνια και οι αβεβαιότητες είναι πολύ πιο ισχυρές από ότι ήταν αυτές πριν από δύο χρόνια. Μην ξεχνάμε ότι ήδη εξαιτίας της πανδημίας το χρέος της χώρας έχει αυξηθεί, η χώρα δεν είναι σε επενδυτική βαθμίδα και η χώρα παραμένει σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας άρα η όποια ευελιξία εχει δοθεί ή θα δοθεί στο μέλλον πρέπει να αξιοποιηθεί από την ελληνική πολιτεία και έχουμε αποδείξει ότι το αξιοποιούμε αλλά με σύνεση και σωφροσύνη. Αυτή τη στιγμή αυτό που προέχει είναι ψυχραιμία για σωστή αποτύπωση της κατάστασης και έγκαιρη λήψη μέτρων, όποιων μέτρων αναλάβουμε. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο το πρώτο που απαιτείται ειναι να διασφαλιστεί η ενεργειακή επάρκεια στην Ευρώπη. Και το λεω αυτό γιατί αν η Ρωσία ως αντίποινα περιορίσει ή μηδενίσει τη ροή φυσικού αερίου στην Ευρώπη τα στοιχεία που σας είπα πρέπει να τα αυξήσετε πολλές φορές. Άρα το πρώτο πράγμα που προέχει είναι η ενεργειακή ασφάλεια στην Ευρώπη και η ελληνική κυβέρνηση με πρωτοβουλίες του Πρωθυπουργού έχει κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση. Δεύτερη πηγή, ευρωπαϊκή επιτροπή ανταγωνισμού. Αποφασίστηκε ότι την άλλη εβδομάδα η ευρωπαϊκή επιτροπή ανταγωνισμού θα δώσει μια εργαλειοθήκη για να βοηθήσει τα κράτη μέλη να ενισχύσουν με τρόπους που αυτά επιθυμούν τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Το λεω αυτό γιατί τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο που η ελληνική κυβέρνηση ήθελε να επιδοτήσει περισσότερο τις πιο ενεργοβόρες επιχειρήσεις αυτό απαγορεύονταν. Άρα το ζητήσαμε και άλλες χώρες το ζήτησαν και φαίνεται να υπάρχει μια εργαλειοθήκη την επόμενη εβδομάδα. Κατ’ αντιστοιχία θα υπάρχει και μια εργαλειοθήκη η οποία θα δοθεί από τη ευρωπαϊκή επιτροπή συνολικά για το τι θα μπορούσε να κανει δυνητικά το κάθε κράτος μέλος. Εμείς ζητούμε και κάποιες άλλες χώρες συγκλίνουν προς αυτή την κατεύθυνση, να υπάρχει ένα ευρωπαϊκό ταμείο το οποίο ουσιαστικά θα λειτουργήσει με όρους δημοσιονομικής ουδετερότητας για να μπορέσουν οι χώρες να προχωρήσουν στην εκταμίευση ακόμα πιο γενναίων πόρων γι να στηρίξουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Αυτό ακόμα δεν είναι έτοιμο , το επεξεργάζεται η Ευρώπη.
Για τις αμυντικές δαπάνες
Η Ελλάδα έγκαιρα όχι μόνο προχώρησε στην ενίσχυση της αποτρεπτικής δύναμης της χώρας εντάσσοντάς τα μάλιστα στον προϋπολογισμό αλλά από τα μέσα Νοεμβρίου ο υπουργός Οικονομικών σε συνεννόηση με τον πρωθυπουργό κατέθεσε εγγράφως στα πλαίσια συζήτησης για τους νέους δημοσιονομικούς στόχους από το ’23 και μετά την ανάγκη αυτές οι δαπάνες να εξαιρούνται ή να είναι σε ένα ειδικό καθεστώς. Φαίνεται ότι οι φωνές έχουν πολλαπλασιαστεί στην Ευρώπη και προχθές στο ΕΚΟΦΙΝ υπήρχαν και άλλες, όχι λίγες χώρες, οι οποίες κινούνταν σε αυτή την κατεύθυνση. Εάν αυτό γίνει τότε δημιουργείται ένας σημαντικός δημοσιονομικός χώρος για να αξιοποιηθεί από τη χώρα. Δίνω σημασία σε αυτό γιατί τον Απρίλιο η Ελλάδα πρέπει να καταθέσει όπως και όλα τα κράτη μέλη, τις εκτιμήσεις της για τον προϋπολογισμό του ’23, στο 2023 υπάρχουν δυο μέτρα τα οποία είτε λήγουν είτε δεν έχουν υλοποιηθεί. Το ένα η κατάργηση της εισφορά αλληλεγγύης που λήγει για τα εισοδήματα από τον ιδιωτικό τομέα άρα θα πρέπει να μονιμοποιηθεί και να επεκταθεί για το δημόσιο, και η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες που επίσης λήγει το 2022. Άρα θα πρέπει σε αυτό το περιβάλλον υψηλής αβεβαιότητας, σε αυτό το περιβάλλον ανάγκης βοήθειας της κοινωνίας για την ενεργειακή κρίση και την αύξηση του πληθωρισμού να έχουμε στο μυαλό μας ως πολιτική ηγεσία ότι θα πρέπει να εξασφαλίσουμε δημοσιονομικό χώρο από το ’23 και μετά ύψους άνω των 2 δις για να μονιμοποιήσουμε πολιτικές τις οποίες επιθυμούμε επ’ ωφελείας της κοινωνίας. Άρα βάζω καινούργιες παραμέτρους στην άσκηση για να καταλάβετε πόσο ψυχραιμία, σύνεση και προσοχή θέλει.
Ερωτηθείς για τις εκτιμήσεις που περιμένουμε από την ΕΛΣΤΑΤ για το ΑΕΠ του 2021 και αν είναι αυτό το στοιχείο που περιμένουν για να οριστικοποιήσουν την έκτατη ενίσχυση στους ευάλωτους
Δεν περιμένουμε αυτό το στοιχείο, είχαμε αξιοποιήσει τους πρόδρομους δείκτες της οικονομίας που φαίνονται να είναι πολλοί θετικοί όπως και την έκθεση της ευρωπαϊκής επιτροπής που έλεγε ότι θα είναι 8,5% η ανάκαμψη το 2021 προκειμένου να δημιουργήσουμε ήδη δημοσιονομικό χώρο το 2022. Δηλαδή αυτά τα στοιχεία τα αξιοποιήσαμε ήδη για να μειώσουμε τον ΕΝΦΙΑ κατά 350 εκ., να μειώσουμε το ΦΠΑ στα λιπάσματα κατά 6%, να βοηθήσουμε τους κτηνοτρόφους. Αυτά αθροιστικά εκτός προϋπολογισμού γιατί 70 εκ. του ΕΝΦΙΑ τα είχαμε στον προϋπολογισμό είναι 350 δεν είναι λίγα. Δηλαδή εκτός προϋπολογισμού το ’22 ήδη η ελληνική κυβέρνηση έχει βοηθήσει το διαθέσιμο εισόδημα πολιτών όλης της κοινωνίας με τον ΕΝΦΙΑ και των αγροτών στο βαθμό που μπορούσαμε με 350 εκ. Το κρίσιμο σημείο είναι πως θα εξελιχθεί η εκτέλεση του προϋπολογισμού το ’22, όχι τι έγινε το ’21, ποια θα είναι η εξέλιξη στον πόλεμο τις επόμενες εβδομάδες για να προσδιορίσουμε ακριβώς το διαθέσιμο ύψος και το που θα γίνουν οι σχετικές εκταμιεύσεις πόρων.
Στο κομμάτι της ενίσχυσης των αδύναμων θα είναι υπό την μορφή επιδότησης ή voucher
Είναι πολύ νωρίς να σας απαντήσω γιατί όπως ακούσατε τον πρωθυπουργό είπε ότι οι εξαγγελίες θα γίνουν εντός του Μαρτίου.
Ερωτηθείς αν υπάρχει περίπτωση η επιστρεπτέα προκαταβολή να φτάσει στις 120 δόσεις
Αυτή τη στιγμή δεν έχω να προσθέσω κάτι, δεν έχω να καλλιεργήσω προσδοκίες πρόσθετες αλλά δεν είναι κάτι το οποίο δεν πρέπει να συνεκτιμήσουμε τις επόμενες εβδομάδες. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι η πολιτεία δανείστηκε 8,3 δις για να δανείσει τις επιχειρήσεις, έπρεπε να το κάνουμε αυτό για να βοηθήσουμε κυρίως τις πολύ μικρές επιχειρήσεις , αυτά τα χρήματα εμείς τα επιστρέφουμε και από αυτά εκτιμούμε ότι θα εισπράξουμε σε 60 δόσεις 2,3 δις. Δηλαδή τα 6 δις από τα 8,3 κουρεύτηκαν. Αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό γιατί αποτελεί και απόδειξη της βοήθειας της πολιτείας προς πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις. Σας είχα πει πριν από δύο εβδομάδες ότι δεν συζητάμε κάτι διαφορετικό, αυτή τη στιγμή προφανώς έχουμε καινούργια δεδομένα χωρίς να σημαίνει ότι θα οδηγηθούμε σε άλλες παρεμβάσεις. Θα πρέπει να τις συνεκτιμήσουμε στα πλαίσια των χαρακτηριστικών που είπα, εύρεση δημοσιονομικού χώρου και μια σειρά από άλλες πρωτοβουλίες γιατί είναι εύκολο να πούμε ότι οι 60 δόσεις γίνονται 120 αυτό σημαίνει όμως ότι θα έχουμε μια απώλεια εσόδων φέτος. Αυτό σημαίνει συνεπώς ότι μειώνεται ο δημοσιονομικός χώρος φέτος, αυτό σημαίνει δηλαδή ότι μειώνεται η δυνατότητα να βοηθήσουμε κάπου αλλού φέτος. Αυτό συνεπώς θα έχει αντίκτυπο σε κάποια άλλη πολιτική για αυτό και λεω ότι θέλει πολύ μεγάλη προσοχή να έχουμε όλα τα δεδομένα. Έχουμε αποδείξει ότι είμαστε κοντά στην επιχειρηματικότητα, έχουμε αποδείξει ότι προσπαθούμε να βοηθήσουμε όμως πράγματι δεν μπορούμε να καλύψουμε το σύνολο των απωλειών και μάλιστα η απόσταση από την πραγματικότητα που ζουν οι πολίτες διευρύνεται γιατί τα περιθώρια δεν είναι απεριόριστα. Έχουμε πλήρη επίγνωση της καθημερινότητας, βλέπουμε όλοι ποια είναι η πραγματικότητα από το κρεοπωλείο, το super market μέχρι το βενζινάδικο είναι μια δύσκολη πραγματικότητα.
Στη βάρδια μας πέρα από πολλές άλλες κρίσεις ήρθαν δύο κρίσεις που είχαμε να ζήσουμε δεκαετίες, μια υγειονομική κρίση και ένας πόλεμος. Σε αυτές τις περιπτώσεις κανείς δεν μπορεί να είναι ευτυχής και κανείς δεν μπορεί να πει ότι χει τη δυνατότητα να καλύψει το σύνολο των απωλειών. Παγκοσμίως υπάρχουν επιπτώσεις, προσπαθούμε με ψυχραιμία και σύνεση να περιορίσουμε αυτές τις επιπτώσεις. Δεν θα τις καλύψουμε. Όταν δεν έχουμε και εμείς εικόνα πως θα εξελιχθεί για παράδειγμα στο ερώτημα που θα πάει η τιμή της βενζίνης δεν μπορώ να ξέρω τι θα κάνει η Ρωσία τις επόμενες ώρες ή μήνες . Δεν μπορούμε να ξέρουμε πως θα αντιδράσει η Ευρώπη σε αυτό. Για αυτό προσπαθούμε σε πανευρωπαϊκό επίπεδο προσπαθούμε να σταθμίσουμε τη νέα πραγματικότητα των τελευταίων δέκα ημερών. Υπάρχει περίπτωση να έρθουμε ως πολιτεία να βοηθήσουμε νοικοκυριά και επιχειρήσεις και σε διάστημα ολίγων ημερών ουσιαστικά να μην υφίσταται αυτή η βοήθεια. Να έχει αυξηθεί τόσο το κόστος τις επόμενες μέρες που ουσιαστικά ο πολίτης να μην έχει αντιληφθεί τη βοήθεια της πολιτείας. Αναζητούμε και εμείς τους βέλτιστους τρόπους για να βοηθήσουμε.
Ερωτηθείς αν μπορεί να επηρεαστεί το Ταμείο Ανάκαμψης από τις εξελίξεις
Σε ότι αφορά την ελληνική κυβέρνηση όχι μόνο δεν αλλάζουν αλλά γίνεται πιο επιτακτική η ανάγκη να επιταχύνουμε ακόμα περισσότερο. Για αυτό την προηγούμενη εβδομάδα συνεδρίασε η διυπουργική επιτροπή στρατηγικών επενδύσεων ώστε να εντάξει και άλλα έργα ως στρατηγικές επενδύσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και ανθεκτικότητας για να μπορέσουν να ωριμάσουν και να τρέξουν πιο γρήγορα. Σας θυμίζω ότι στο προχθεσινό υπουργικό συμβούλιο εν μέσω όλης αυτης της αβεβαιότητας και της αναταραχής η ελληνική κυβέρνηση συνεχίζει το μεταρρυθμιστικό της έργο. Εμείς συνεχίζουμε να υλοποιούμε πολιτικές που θα τις βρει μπροστά της η χώρα με πολύ θετικό πρόσημο όταν ολοκληρωθούν αυτά τα προβλήματα. Είδατε ότι μιλήσαμε για τον νέο νόμο για τον ΕΝΦΙΑ, μιλήσαμε για ένα νομοσχέδιο του υπουργείο Εσωτερικών, μιλήσαμε για τη Δικαιοσύνη, μιλήσαμε για ένα νέο πλαίσιο στήριξης ευάλωτων νοικοκυριών το επόμενο χρονικό διάστημα σε ότι αφορά πλειστηριασμούς, μιλήσαμε για το μέλλον του ταμείου χρηματικής σταθερότητας άρα οι μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης συνεχίζονται και θα συνεχίζονται με πιο εντατικό ρυθμό ώστε να χτίσουμε όσο γίνεται πιο ισχυρά υποστυλώματα στην ελληνική οικονομία για να έχει πιο μεγάλη δυναμική από αυτή που έχει σήμερα την επόμενη μέρα.