Βερσαλλίες: Τα τρία μεγάλα θέματα που θα βρεθούν στο «τραπέζι» της συνεδρίασης των 27 ηγετών - Το σχέδιο «έξι σημείων» Μητσοτάκη
Άμυνα, ενέργεια και οικονομία στο επίκεντρο των συζητήσεων με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία
Στις Βερσαλλίες είναι στραμμένα όλα τα βλέμματα σήμερα, όπου συνεδριάζουν οι ηγέτες των 27 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τα τρία μεγάλα θέματα που προκύπτουν από την κρίση που προκάλεσε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία: Άμυνα, ενέργεια και οικονομία. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μεταβαίνει αρχικά στο Παρίσι, όπου θα γίνει η Σύνοδος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και στη συνέχεια στις Βερσαλλίες, όπου θα διεξαχθεί το άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός έχει ήδη ζητήσει με το σχέδιο «έξι σημείων» και την επιστολή του προς την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν παρέμβαση ώστε να μπει φρένο στην αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου και να αποσυνδεθεί έτσι η γεωπολιτική από την ενεργειακή κρίση. Όπως είπε ο ίδιος σε συνέντευξή του στο Bloomberg, «τίθεται το ερώτημα εάν πρέπει να κάνουμε μια πιο δραστική παρέμβαση, ουσιαστικά για την επανεκκίνηση της αγοράς, την εξισορρόπησή της, ώστε να φροντίσουμε να αποφύγουμε υπερβολικές διακυμάνσεις, που ουσιαστικά δεν έχουν καμία σχέση με τους θεμελιώδεις κανόνες προσφοράς και ζήτησης. Αυτή είναι η ουσία της πρότασής μου προς την Επιτροπή. Κατανοώ ότι πρόκειται για μια τολμηρή πρόταση, αλλά τουλάχιστον θέτει ξεκάθαρα την ουσία του διλήμματος στο Συμβούλιο, το οποίο θα συζητήσει αυτό το θέμα αύριο (σ.σ. σήμερα)».
Παράλληλα, ο κ. Μητσοτάκης, ο οποίος όπως υπενθυμίζουν κυβερνητικές πηγές πέτυχε στα συμπεράσματα του προηγούμενου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να ενταχθεί πρόβλεψη για δέσμη μέτρων που θα απορροφήσει τις διακυμάνσεις των τιμών της ενέργειας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, αναμένεται όπως τονίζουν οι ίδιες πηγές και πάλι να υπογραμμίσει ότι πρόκειται για ένα πρόβλημα πανευρωπαϊκό που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Οι εξελίξεις στην Ουκρανία και πώς μπορεί η Ε.Ε. να στηρίξει περαιτέρω την Ουκρανία ανθρωπιστικά, οικονομικά και πολιτικά – συμπεριλαμβανομένης και της εξέτασης του αιτήματός της για ένταξη στην Ε.Ε. - η μείωση της εξάρτησης από τις ενεργειακές πηγές της Ρωσίας, ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της Ε.Ε., ενίσχυση των οικονομικών θεμελίων της Ε.Ε είναι οι βασικές ενότητες της άτυπης Συνόδου Κορυφής που αρχίζει την Πέμπτη και θα συνεχιστεί και αύριο Παρασκευή στις Βερσαλλίες, όπου οι ηγέτες θα συζητήσουν ακόμη την περαιτέρω στήριξη της Ουκρανίας.
Στη συζήτηση για την περαιτέρω ανάπτυξη και επένδυση στις αμυντικές δυνατότητες της Ε.Ε., η ελληνική πλευρά έχει πάρει ξεκάθαρη θέση για την ανάγκη ενίσχυσης του ευρωπαϊκού πυλώνα ασφάλειας που θα λειτουργήσει συμπληρωματικά στο ΝΑΤΟ και θα ενισχύσει την ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία. Ταυτόχρονα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει θέσει επανειλημμένα το ζήτημα της εξαίρεσης των αμυντικών δαπανών από τους δημοσιονομικούς κανόνες, συζήτηση που γίνεται ξανά επίκαιρη, καθώς η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει επαναφέρει ως προτεραιότητα το θέμα της ευρωπαϊκής ασφάλειας και την ανάγκη αμυντικής ενίσχυσης σειράς κρατών-μελών.
Σε ό,τι αφορά την Ουκρανία, η ελληνική πλευρά θα επαναλάβει την στήριξή της που αποδείχθηκε έμπρακτα με την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας και αμυντικού υλικού, ενώ σε ό,τι αφορά το αίτημα ένταξης στην Ε.Ε., η Αθήνα συμφωνεί στην ανάγκη να εκπεμφθεί ισχυρό πολιτικό μήνυμα στήριξης της ενταξιακής προοπτικής της Ουκρανίας. Δεν πρέπει, να παραβλέπεται, ωστόσο, ότι ενταξιακή προοπτική είναι μια διαδικασία, η αξιοπιστία της οποίας δεν πρέπει να υπονομευθεί, όπως σημειώνουν κυβερνητικοί παράγοντες.
Υπενθυμίζουμε ότι το σχέδιο έξι σημείων που έχει καταθέσει ο κ. Μητσοτάκης στην Κομισιόν περιέχει τις ακόλουθες προτάσεις:
1. Πλαφόν Τιμών: Πλαφόν στις τιμές του Ταμείου Μεταφοράς Τίτλων, το οποίο θα έχει ως σημείο αναφοράς την ιστορικά υψηλότερη τιμή αερίου πριν από την κρίση
2. Ημερήσιο Όριο Τιμών ως Προστατευτικό Μέτρο: Ένα εύρος διακύμανσης στις τιμές του Ταμείου Μεταφοράς Τίτλων, για παράδειγμα της τάξεως του +/- 10%
3. Καθορισμός Τιμών σε περίπτωση Έκτακτης Ανάγκης: Καθορισμός τιμών στο Ταμείο Μεταφοράς Τίτλων, ως μέτρο έκτακτης ανάγκης στην περίπτωση που υπάρξουν ανακοινώσεις που αφορούν τις ροές φυσικού αερίου μέσω αγωγών από τη Ρωσία
4. Πλαφόν στο Κέρδος: Πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους στην χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, για παράδειγμα της τάξεως του 5%, βάσει της παρακολούθησης του κόστους παραγωγής από τους ρυθμιστές της αγοράς και το Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας (LCOE) στις μονάδες παραγωγής.
5.Εμπόριο με Φυσική Παράδοση: Θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο να επιτραπεί, η επιλογή για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, που θα επιτρέπει τις συναλλαγές μόνο με φυσική παράδοση.
6.Ενίσχυση Ρευστότητας: Αύξηση της ρευστότητας στην αγορά φυσικού αερίου συνδέοντας τις αγορές ΗΠΑ/ ΕΕ/ Ασίας. Για παράδειγμα, ενισχύοντας τη συνεργασία με την Κίνα όσον αφορά τα φορτία Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG), με πιθανό πλαφόν στο κόστος μεταφοράς για να εξουδετερωθούν κίνητρα κερδοσκοπίας.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός έχει ήδη ζητήσει με το σχέδιο «έξι σημείων» και την επιστολή του προς την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν παρέμβαση ώστε να μπει φρένο στην αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου και να αποσυνδεθεί έτσι η γεωπολιτική από την ενεργειακή κρίση. Όπως είπε ο ίδιος σε συνέντευξή του στο Bloomberg, «τίθεται το ερώτημα εάν πρέπει να κάνουμε μια πιο δραστική παρέμβαση, ουσιαστικά για την επανεκκίνηση της αγοράς, την εξισορρόπησή της, ώστε να φροντίσουμε να αποφύγουμε υπερβολικές διακυμάνσεις, που ουσιαστικά δεν έχουν καμία σχέση με τους θεμελιώδεις κανόνες προσφοράς και ζήτησης. Αυτή είναι η ουσία της πρότασής μου προς την Επιτροπή. Κατανοώ ότι πρόκειται για μια τολμηρή πρόταση, αλλά τουλάχιστον θέτει ξεκάθαρα την ουσία του διλήμματος στο Συμβούλιο, το οποίο θα συζητήσει αυτό το θέμα αύριο (σ.σ. σήμερα)».
Παράλληλα, ο κ. Μητσοτάκης, ο οποίος όπως υπενθυμίζουν κυβερνητικές πηγές πέτυχε στα συμπεράσματα του προηγούμενου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να ενταχθεί πρόβλεψη για δέσμη μέτρων που θα απορροφήσει τις διακυμάνσεις των τιμών της ενέργειας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, αναμένεται όπως τονίζουν οι ίδιες πηγές και πάλι να υπογραμμίσει ότι πρόκειται για ένα πρόβλημα πανευρωπαϊκό που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Οι εξελίξεις στην Ουκρανία και πώς μπορεί η Ε.Ε. να στηρίξει περαιτέρω την Ουκρανία ανθρωπιστικά, οικονομικά και πολιτικά – συμπεριλαμβανομένης και της εξέτασης του αιτήματός της για ένταξη στην Ε.Ε. - η μείωση της εξάρτησης από τις ενεργειακές πηγές της Ρωσίας, ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της Ε.Ε., ενίσχυση των οικονομικών θεμελίων της Ε.Ε είναι οι βασικές ενότητες της άτυπης Συνόδου Κορυφής που αρχίζει την Πέμπτη και θα συνεχιστεί και αύριο Παρασκευή στις Βερσαλλίες, όπου οι ηγέτες θα συζητήσουν ακόμη την περαιτέρω στήριξη της Ουκρανίας.
Στη συζήτηση για την περαιτέρω ανάπτυξη και επένδυση στις αμυντικές δυνατότητες της Ε.Ε., η ελληνική πλευρά έχει πάρει ξεκάθαρη θέση για την ανάγκη ενίσχυσης του ευρωπαϊκού πυλώνα ασφάλειας που θα λειτουργήσει συμπληρωματικά στο ΝΑΤΟ και θα ενισχύσει την ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία. Ταυτόχρονα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει θέσει επανειλημμένα το ζήτημα της εξαίρεσης των αμυντικών δαπανών από τους δημοσιονομικούς κανόνες, συζήτηση που γίνεται ξανά επίκαιρη, καθώς η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει επαναφέρει ως προτεραιότητα το θέμα της ευρωπαϊκής ασφάλειας και την ανάγκη αμυντικής ενίσχυσης σειράς κρατών-μελών.
Σε ό,τι αφορά την Ουκρανία, η ελληνική πλευρά θα επαναλάβει την στήριξή της που αποδείχθηκε έμπρακτα με την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας και αμυντικού υλικού, ενώ σε ό,τι αφορά το αίτημα ένταξης στην Ε.Ε., η Αθήνα συμφωνεί στην ανάγκη να εκπεμφθεί ισχυρό πολιτικό μήνυμα στήριξης της ενταξιακής προοπτικής της Ουκρανίας. Δεν πρέπει, να παραβλέπεται, ωστόσο, ότι ενταξιακή προοπτική είναι μια διαδικασία, η αξιοπιστία της οποίας δεν πρέπει να υπονομευθεί, όπως σημειώνουν κυβερνητικοί παράγοντες.
Υπενθυμίζουμε ότι το σχέδιο έξι σημείων που έχει καταθέσει ο κ. Μητσοτάκης στην Κομισιόν περιέχει τις ακόλουθες προτάσεις:
1. Πλαφόν Τιμών: Πλαφόν στις τιμές του Ταμείου Μεταφοράς Τίτλων, το οποίο θα έχει ως σημείο αναφοράς την ιστορικά υψηλότερη τιμή αερίου πριν από την κρίση
2. Ημερήσιο Όριο Τιμών ως Προστατευτικό Μέτρο: Ένα εύρος διακύμανσης στις τιμές του Ταμείου Μεταφοράς Τίτλων, για παράδειγμα της τάξεως του +/- 10%
3. Καθορισμός Τιμών σε περίπτωση Έκτακτης Ανάγκης: Καθορισμός τιμών στο Ταμείο Μεταφοράς Τίτλων, ως μέτρο έκτακτης ανάγκης στην περίπτωση που υπάρξουν ανακοινώσεις που αφορούν τις ροές φυσικού αερίου μέσω αγωγών από τη Ρωσία
4. Πλαφόν στο Κέρδος: Πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους στην χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, για παράδειγμα της τάξεως του 5%, βάσει της παρακολούθησης του κόστους παραγωγής από τους ρυθμιστές της αγοράς και το Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας (LCOE) στις μονάδες παραγωγής.
5.Εμπόριο με Φυσική Παράδοση: Θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο να επιτραπεί, η επιλογή για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, που θα επιτρέπει τις συναλλαγές μόνο με φυσική παράδοση.
6.Ενίσχυση Ρευστότητας: Αύξηση της ρευστότητας στην αγορά φυσικού αερίου συνδέοντας τις αγορές ΗΠΑ/ ΕΕ/ Ασίας. Για παράδειγμα, ενισχύοντας τη συνεργασία με την Κίνα όσον αφορά τα φορτία Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG), με πιθανό πλαφόν στο κόστος μεταφοράς για να εξουδετερωθούν κίνητρα κερδοσκοπίας.