Ένα νομοσχέδιο που αλλάζει τα πάντα σχεδόν στον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας των ΑΕΙ και σίγουρα θα προκαλέσει πολλές συζητήσεις, θα παρουσιαστεί σήμερα στο Υπουργικό Συμβούλιο, από την αρμόδια υπουργό, Νίκη Κεραμέως.

Οι αλλαγές έχουν ήδη συμφωνηθεί σε μια σειρά από συναντήσεις που έχουν γίνει μεταξύ της κ. Κεραμέως και του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, εκτός από τον τρόπο εκλογής των πρυτανικών αρχών, με την οριστική απόφαση για το νέο μοντέλο διοίκησης των ΑΕΙ σύμφωνα με πληροφορίες να παραπέμπεται για το προσεχές διάστημα.

Ο στόχος που θέτει η κυβέρνηση είναι πιο αυτόνομα πανεπιστήμια, με πιο συλλογική και εξωστρεφή διοίκηση, με ενισχυμένη διαφάνεια και αξιοκρατία. Ορισμένες τομές του νομοσχεδίου είναι η δυνατότητα επιλογής μαθημάτων από φοιτητές και από άλλα πανεπιστημιακά τμήματα και η διευκόλυνση συμπράξεων με τον ιδιωτικό τομέα, αλλά και ο εκσυγχρονισμός του ΔΟΑΤΑΠ. Ακόμη, περιλαμβάνονται πολιτικές για την ενίσχυση της καινοτομίας και την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και της ανταγωνιστικότητας των ΑΕΙ και διευκολύνσεις για την αποτελεσματικότερη διαχείριση των πόρων με στόχο την περαιτέρω ενίσχυση της έρευνας.

Το νομοσχέδιο εισάγει ένα «ελληνικό Erasmus», δίνοντας τη δυνατότητα εσωτερικής κινητικότητας φοιτητών μεταξύ ομοειδών ή μη προγραμμάτων σπουδών ελληνικών πανεπιστημίων. Ένας φοιτητής της Νομικής Αθηνών, για παράδειγμα, θα μπορεί να παρακολουθεί τις παραδόσεις για ένα ακαδημαϊκό εξάμηνο στη Νομική του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Κάθε φοιτητής αποκτά επίσης το δικαίωμα να διαλέγει μαθήματα από προγράμματα σπουδών άλλων Τμημάτων της ίδιας ή άλλης Σχολής.

Για την καλύτερη σύνδεση των φοιτητών με την αγορά εργασίας, που είναι ένα από τα μεγάλα ζητούμενα, δύο είναι τα βασικά θεσμικά εργαλεία που προβλέπονται. Το πρώτο αφορά στην επέκταση και αναβάθμιση του θεσμού της πρακτικής άσκησης φοιτητών, η οποία θα προσμετράται πλέον κανονικά, αντί μαθήματος. Το δεύτερο είναι η θεσμοθέτηση βιομηχανικών διδακτορικών – με κίνητρα και από το Ταμείο Ανάκαμψης - και η δυνατότητα εκπόνησης διδακτορικών διατριβών στο πλαίσιο συνεργασίας πανεπιστημίων με φορείς της βιομηχανίας.

Ως προς τη λειτουργία των πανεπιστημίων, το νομοσχέδιο κινείται στον άξονα της αυτονομίας και της αποκέντρωσης και παράλληλα της μείωσης της γραφειοκρατίας και του συγκεντρωτισμού. Αφαιρούνται δηλαδή εξουσίες από κεντρικές υπηρεσίες και από το υπουργείο Παιδείας και μεταφέρονται στα ίδια τα πανεπιστήμια, που μπορούν να κρίνουν καλύτερα τις ίδιες τους τις ανάγκες και άρα, να λάβουν πιο σωστές αποφάσεις.

Παράλληλα με την ενισχυμένη αυτονομία, θεσμοθετείται η συστηματική αξιολόγηση των προγραμμάτων. Όλα τα προγράμματα αξιολογούνται από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) πριν την έναρξη λειτουργίας τους και πιστοποιούνται περιοδικά σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα.

Ριζικές είναι οι αλλαγές στον τρόπο που κάποιος γίνει μέλος Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού και στη συνέχεια εξελίσσεται μέχρι τη βαθμίδα του τακτικού καθηγητή. Το νομοσχέδιο εισάγει μια σειρά από φίλτρα και δικλείδες ασφάλειες που έχουν ως στόχο την ενίσχυση της αξιοκρατίας, της αντικειμενικότητας, της διαφάνειας και του αδιάβλητου του τρόπου εκλογής και εξέλιξης μελών ΔΕΠ.

Αναλυτικά, τα θέματα της συνεδρίασης του Υπουργικού Συμβουλίου, που συνέρχεται μέσω τηλεδιάσκεψης στις 11:00 το πρωί, είναι τα εξής:

-Παρουσίαση από την Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων Νίκη Κεραμέως του νομοσχεδίου για την ενίσχυση της ποιότητας και της λειτουργικότητας των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων και της σύνδεσής τους με την κοινωνία

-Παρουσίαση από τον Υπουργό Δικαιοσύνης Κώστα Τσιάρα του νομοσχεδίου για την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2019/713 για την καταπολέμηση της απάτης και της πλαστογραφίας μέσων πληρωμής

-Παρουσίαση από τον Υπουργό Δικαιοσύνης Κώστα Τσιάρα νομοσχεδίου για την ενσωμάτωση των Οδηγιών 2019/770 και 2019/771 σχετικά με τις συμβάσεις για την προμήθεια ψηφιακού περιεχομένου και ψηφιακών υπηρεσιών, καθώς και τις πωλήσεις αγαθών

-Παρουσίαση από τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας Νίκο Παναγιωτόπουλο του νομοσχεδίου για την ίδρυση Πάρκου Ναυτικής Παράδοσης

-Εισήγηση από τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Κώστα Καραμανλή για την τροποποίηση της Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου 43/2019 για τη σύσταση, συγκρότηση και λειτουργία της Κυβερνητικής Επιτροπής Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας

-Εισήγηση από τον Υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Χρήστο Στυλιανίδη για την τροποποίηση της Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου 10/2021 για τη σύσταση, συγκρότηση και λειτουργία της Διυπουργικής Επιτροπής Εθνικού Σχεδιασμού Πολιτικής Προστασίας.