Ποιες είναι οι εναλλακτικές πηγές για προμήθεια φυσικού αερίου στην Ελλάδα, σε περίπτωση που ο Βλαντιμίρ Πούτιν αποφασίσει να κλείσει τη στρόφιγγα; Το Κρεμλίνο έχει ανακοινώσει πως η Gazprom, η οποία προμηθεύει περίπου το 40% του φυσικού αερίου στη χώρα μας, θα δέχεται πληρωμές για το φυσικό αέριο που εξάγει σε «μη φιλικές χώρες» σε ρούβλια, αρχής γενομένης από τις 31 Μαρτίου, δηλαδή αύριο. Σύσσωμη η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει απορρίψει το τελεσίγραφο αυτό.

 Οι σχετικές ασκήσεις και προετοιμασίες έχουν γίνει εντατικά τις τελευταίες εβδομάδες στην κυβέρνηση, ενώ ειδική ευρεία σύσκεψη έγινε σήμερα στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με την έκτακτη συνεδρίαση της Ομάδας Διαχείρισης Κρίσεων. Τα βασικά σενάρια είναι έξι – κάποια έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή ενώ κάποια άλλα είναι στη φάση του σχεδιασμού ακόμα.

 Το πρώτο εναλλακτικό σενάριο είναι η αύξηση των φορτίων LNG που φτάνουν στη Ρεβυθούσα, μέσω συμφωνιών με την Αίγυπτο, την Αλγερία, τις ΗΠΑ και με άλλες χώρες εφόσον χρειαστεί. Ο μόνος Τερματικός Σταθμός Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (ΥΦΑ) που διαθέτει προς το παρόν η Ελλάδα είναι εγκατεστημένος στη νήσο Ρεβυθούσα, στον κόλπο Πάχης Μεγάρων και αξιοποιείται για την υποδοχή δεξαμενόπλοιων ΥΦΑ, παραλαβή, αποθήκευση και αεριοποίηση ΥΦΑ. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εταιρείες αερίου έχουν ήδη κινηθεί από τον Φεβρουάριο για την εξασφάλιση επαρκών ποσοτήτων LNG. Ο ΔΕΣΦΑ μάλιστα θα επικαιροποιήσει τις εκτιμήσεις του αναφορικά με τα επιπλέον φορτία LNG που θα χρειαστούν, σε περίπτωση ολικής διακοπής των ροών φυσικού αερίου από τη Ρωσία.

 Το δεύτερο κομμάτι του σχεδιασμού αφορά πάλι στη Ρεβυθούσα και είναι η αύξηση της χωρητικότητάς της, με FSRU, δηλαδή με ένα ειδικά εξοπλισμένο δεξαμενόπλοιο που θα είναι δεμένο στην προβλήτα της νήσου και θα χρησιμοποιείται για την αποθήκευση LNG. Η Ρεβυθούσα έχει αποθηκευτική ικανότητα 225.000 κυβικά μέτρα ΥΦΑ και ωριαία δυναμικότητα αεριοποίησης 1.250 κ.μ. LNG σε συνθήκες κανονικής λειτουργίας και με τον τρόπο αυτό η δυνατότητα αποθήκευσης μπορεί να αυξηθεί έως και κατά 50%. Έως την Παρασκευή ο ΔΕΣΦΑ θα υποβάλει μελέτη αξιολόγησης κόστους-οφέλους στο ΥΠΕΝ για την προσθήκη μιας πλωτής δεξαμενής LNG στον τερματικό σταθμό της Ρεβυθούσας.

 Άλλη μία λύση, που αποφασίστηκε στη σύσκεψη στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, είναι η αποθήκευση φυσικού αερίου σε γειτονική χώρα, από τη στιγμή που η Ελλάδα δεν διαθέτει ακόμα τέτοια εγκατάσταση. Έως την Τρίτη ο Διαχειριστής θα ενημερώσει το ΥΠΕΝ για την εξέλιξη των διαβουλεύσεων με την ιταλική SΝΑΜ, για τις δυνατότητες διατήρησης στρατηγικών αποθεμάτων φυσικού αερίου σε υπόγειες αποθήκες στην Ιταλία.

 Το τέταρτο εναλλακτικό σενάριο είναι η περαιτέρω αξιοποίηση του TAP, με το Αζερμπαϊτζάν να έχει φυσικά τον πρώτο λόγο σε αυτή την περίπτωση, ώστε να αυξήσει δηλαδή την παροχή φυσικού αερίου. Ο αγωγός TAP είναι μέρος του Νότιου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου, που αποτελεί σύστημα αγωγών φυσικού αερίου, συνολικού μήκους 3.500 χλμ., το οποίο εκτείνεται από την Κασπία Θάλασσα έως την Ευρώπη.

 Η πέμπτη επιλογή σε περίπτωση που η Ρωσία πραγματοποιήσει την απειλή της είναι η αύξηση της ηλεκτροπαραγωγής τόσο από υδροηλεκτρικούς σταθμούς όσο και από τις λιγνιτικές μονάδες, ώστε να αντισταθμιστεί κατά το δυνατόν η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με καύση φυσικού αερίου. Έως την Τρίτη η ΔΕΗ θα καταθέσει στο ΥΠΕΝ το ετήσιο πλάνο εξόρυξης λιγνίτη στα ορυχεία της, για τη διασφάλιση της απρόσκοπτης λειτουργίας των διαθέσιμων λιγνιτικών μονάδων.

 Η έκτη εναλλακτική λύση είναι οι ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες στην επικράτεια που έχουν αυτή τη δυνατότητα, να μετατρέψουν το καύσιμό τους από φυσικό αέριο σε πετρέλαιο.

 Ο οίκος Moody’s εξάλλου, σε έκθεσή του που δημοσιεύθηκε πριν από μερικές εβδομάδες, σημειώνει ότι στο μέτωπο της ενέργειας η Ελλάδα δεν είναι στην πρώτη ομάδα κινδύνου, αφού οι τερματικοί σταθμοί LNG και η δυνατότητα πρόσβασης σε άλλους προμηθευτές από τη Βόρεια Αφρική, όπως η Αλγερία, περιορίζουν σε έναν βαθμό τον κίνδυνο – που ωστόσο είναι βέβαια υπαρκτός.