«Η Ελλάδα στην αρένα των µεγάλων», άρθρο της Φωτεινής Τομαή στα Παραπολιτικά
«Ο λόγος του Ελληνα πρωθυπουργού στο αµερικανικό Κογκρέσο ήταν εξαιρετικός από κάθε άποψη και η στιγµή θα παραµείνει ιστορική»
Το άρθρο δεν σκοπεύει να κάνει απολογισµό της επίσκεψης του πρωθυπουργού στην αµερικανική πρωτεύουσα. Χρειάζεται χρόνος για να αποτιµηθούν επαφές αυτού του επιπέδου. Πάντως, πρέπει να είναι κανείς εξαιρετικά εµπαθής για να µην αναγνωρίσει ότι ο λόγος του Ελληνα πρωθυπουργού στο αµερικανικό Κογκρέσο ήταν εξαιρετικός από κάθε άποψη και η στιγµή θα παραµείνει ιστορική, γιατί ποτέ µέχρι σήµερα δεν είχε ακουστεί ελληνική φωνή µε ανάλογη ποιότητα εκφοράς τόσο από ιστορική όσο και επίκαιρη αναφορά των πραγµάτων.
Την ίδια στιγµή, όµως, τα µείζονα ζητήµατα παραµένουν. Και µια µικρή χώρα όπως η Ελλάδα οφείλει να είναι προσεκτική σε κάθε της βήµα. Καλοί οι χοροί και τα ξεφαντώµατα, αλλά καµία µεγάλη δύναµη, όταν έρχεται η ώρα να διαλέξει µε ποιους θα πάει για να εξυπηρετήσει τα συµφέροντά της, δεν θα υπολογίσει την Ιστορία ή την εντιµότητα εκείνων µε τους οποίους συνοµιλεί. ∆εν θα ανατρέξω πίσω βαθιά στον χρόνο για να αποδείξω πόσες φορές η χώρα µας βρέθηκε να εγκαταλείπεται από τους συµµάχους της. Θα αρκεσθώ να προσθέσω ένα µόνο όνοµα: εκείνο της Αµερικανίδας υφυπουργού κυρίας Νούλαντ, που κινδυνεύει να µας γίνει αντιπαθέστερη και από τον διαβόητο Κίσινγκερ µε τις δηλώσεις που έκανε στο τελευταίο της πέρασµα από τη χώρα µας περί αφοπλισµού των ελληνικών νησιών και την παραίνεσή της να συµπεριληφθεί η Τουρκία στην τριµερή συνεργασία Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ. Και η κυρία Νούλαντ δεν είναι µια απλή Αµερικανίδα νοικοκυρά, είναι στέλεχος της αµερικανικής διοίκησης και ασφαλώς δεν αυτενεργεί. Υπάρχει, εποµένως, και αυτό το ρεύµα µέσα στην αµερικανική σκέψη, που δεν µπορεί να αγνοηθεί σε καµία περίπτωση.
Αµφιβάλλει κανείς ότι οι καιροί που διανύουµε οδηγούν σε παγκόσµιες εξελίξεις που τροµάζουν; Οτι πρόκειται για σύγκρουση γιγάντων σε έναν νέο Ψυχρό Πόλεµο, µε την Ουκρανία να είναι τη φορά αυτή το θερµό µέτωπο, όπως ακριβώς ήταν η Ελλάδα στην πρώτη του φάση, όταν και πάλι κρινόταν µετά τον Β’ Παγκόσµιο Πόλεµο η ισορροπία µεταξύ των µεγάλων της εποχής; Να σας θυµίσω τη δήλωση Χρουστσόφ, που απειλούσε να βοµβαρδίσει ακόµα και την Ακρόπολη σε περίπτωση που η χώρα µας δεχόταν να φιλοξενήσει πυρηνικά στο έδαφός της;
Το ερώτηµα είναι: Τι κάνουµε τώρα; Είναι γνωστό ότι οι Αµερικανοί δεν αγαπούν την Ιστορία και κάνουν µεγάλο λάθος. Εµείς, αντίθετα, που ως λαός περιβραχήκαµε από αυτήν, τη λατρεύουµε, αλλά µε λάθος τρόπο. Γιατί θα έπρεπε να διδασκόµαστε από αυτήν. Και τι χρειάζεται να µάθουµε στην προκειµένη περίπτωση; Οτι είναι άλλο πράγµα οι φιλίες και άλλο οι υποτελείς ακολουθίες. Οτι οι σύµµαχοί µας δεν πρέπει να µας βρίσκουν τόσο πρόθυµους και προβλέψιµους. Κάλλιο να ανησυχούν. ∆είτε τον γείτονα πώς τους παίζει ψιλό γαζί. ∆εν κάνει κυρώσεις στη Ρωσία, αλλά δίνει τα Μπαϊρακτάρ στους Ουκρανούς. Βάζει βέτο για την ένταξη στο ΝΑΤΟ της Σουηδίας και της Φινλανδίας, αλλά αφήνει να καταλάβουν ότι µπορεί και να αλλάξει γνώµη αν πάρει ανταλλάγµατα.
Ποια ανταλλάγµατα; Ακόµη δεν µάθαµε, κι αυτό κανονικά πρέπει να µας ανησυχεί. Θα στενοχωρήσω µερικούς εάν προσθέσω πόσο ζηµιογόνα θα αποδειχθεί στο άµεσο µέλλον η άκρατη επιθετική πολιτική µας σε βάρος της Ρωσίας; ∆εν ταπεινώνεις, ιδιαίτερα αν σε συνδέουν ιστορικοί δεσµοί, µια χώρα µε επίσης µεγάλο πολιτισµό, που υπήρξε αυτοκρατορία και παραµένει µεγάλη δύναµη. Γιατί µπορεί η Ελλάδα να είναι µικρή χώρα, αλλά για τη Ρωσία µετράει. ∆είτε πόσο άλλαξε πολιτική τις τελευταίες ηµέρες ο Μακρόν στην προσέγγισή του µε το πρόβληµα. Προφανώς κάτι του θύµισαν οι Βερσαλλίες, που ταπείνωσαν την ηττηµένη Γερµανία, για να τη βρει µπροστά της ολόκληρη η Ευρώπη δύο δεκαετίες αργότερα. ∆εν είναι καιρός να παίζεις µε τη φωτιά.
*ΤΗΣ ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΤΟΜΑΗ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ, ΠΡΕΣΒΗ Ε.Τ.
Την ίδια στιγµή, όµως, τα µείζονα ζητήµατα παραµένουν. Και µια µικρή χώρα όπως η Ελλάδα οφείλει να είναι προσεκτική σε κάθε της βήµα. Καλοί οι χοροί και τα ξεφαντώµατα, αλλά καµία µεγάλη δύναµη, όταν έρχεται η ώρα να διαλέξει µε ποιους θα πάει για να εξυπηρετήσει τα συµφέροντά της, δεν θα υπολογίσει την Ιστορία ή την εντιµότητα εκείνων µε τους οποίους συνοµιλεί. ∆εν θα ανατρέξω πίσω βαθιά στον χρόνο για να αποδείξω πόσες φορές η χώρα µας βρέθηκε να εγκαταλείπεται από τους συµµάχους της. Θα αρκεσθώ να προσθέσω ένα µόνο όνοµα: εκείνο της Αµερικανίδας υφυπουργού κυρίας Νούλαντ, που κινδυνεύει να µας γίνει αντιπαθέστερη και από τον διαβόητο Κίσινγκερ µε τις δηλώσεις που έκανε στο τελευταίο της πέρασµα από τη χώρα µας περί αφοπλισµού των ελληνικών νησιών και την παραίνεσή της να συµπεριληφθεί η Τουρκία στην τριµερή συνεργασία Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ. Και η κυρία Νούλαντ δεν είναι µια απλή Αµερικανίδα νοικοκυρά, είναι στέλεχος της αµερικανικής διοίκησης και ασφαλώς δεν αυτενεργεί. Υπάρχει, εποµένως, και αυτό το ρεύµα µέσα στην αµερικανική σκέψη, που δεν µπορεί να αγνοηθεί σε καµία περίπτωση.
Αµφιβάλλει κανείς ότι οι καιροί που διανύουµε οδηγούν σε παγκόσµιες εξελίξεις που τροµάζουν; Οτι πρόκειται για σύγκρουση γιγάντων σε έναν νέο Ψυχρό Πόλεµο, µε την Ουκρανία να είναι τη φορά αυτή το θερµό µέτωπο, όπως ακριβώς ήταν η Ελλάδα στην πρώτη του φάση, όταν και πάλι κρινόταν µετά τον Β’ Παγκόσµιο Πόλεµο η ισορροπία µεταξύ των µεγάλων της εποχής; Να σας θυµίσω τη δήλωση Χρουστσόφ, που απειλούσε να βοµβαρδίσει ακόµα και την Ακρόπολη σε περίπτωση που η χώρα µας δεχόταν να φιλοξενήσει πυρηνικά στο έδαφός της;
Το ερώτηµα είναι: Τι κάνουµε τώρα; Είναι γνωστό ότι οι Αµερικανοί δεν αγαπούν την Ιστορία και κάνουν µεγάλο λάθος. Εµείς, αντίθετα, που ως λαός περιβραχήκαµε από αυτήν, τη λατρεύουµε, αλλά µε λάθος τρόπο. Γιατί θα έπρεπε να διδασκόµαστε από αυτήν. Και τι χρειάζεται να µάθουµε στην προκειµένη περίπτωση; Οτι είναι άλλο πράγµα οι φιλίες και άλλο οι υποτελείς ακολουθίες. Οτι οι σύµµαχοί µας δεν πρέπει να µας βρίσκουν τόσο πρόθυµους και προβλέψιµους. Κάλλιο να ανησυχούν. ∆είτε τον γείτονα πώς τους παίζει ψιλό γαζί. ∆εν κάνει κυρώσεις στη Ρωσία, αλλά δίνει τα Μπαϊρακτάρ στους Ουκρανούς. Βάζει βέτο για την ένταξη στο ΝΑΤΟ της Σουηδίας και της Φινλανδίας, αλλά αφήνει να καταλάβουν ότι µπορεί και να αλλάξει γνώµη αν πάρει ανταλλάγµατα.
Ποια ανταλλάγµατα; Ακόµη δεν µάθαµε, κι αυτό κανονικά πρέπει να µας ανησυχεί. Θα στενοχωρήσω µερικούς εάν προσθέσω πόσο ζηµιογόνα θα αποδειχθεί στο άµεσο µέλλον η άκρατη επιθετική πολιτική µας σε βάρος της Ρωσίας; ∆εν ταπεινώνεις, ιδιαίτερα αν σε συνδέουν ιστορικοί δεσµοί, µια χώρα µε επίσης µεγάλο πολιτισµό, που υπήρξε αυτοκρατορία και παραµένει µεγάλη δύναµη. Γιατί µπορεί η Ελλάδα να είναι µικρή χώρα, αλλά για τη Ρωσία µετράει. ∆είτε πόσο άλλαξε πολιτική τις τελευταίες ηµέρες ο Μακρόν στην προσέγγισή του µε το πρόβληµα. Προφανώς κάτι του θύµισαν οι Βερσαλλίες, που ταπείνωσαν την ηττηµένη Γερµανία, για να τη βρει µπροστά της ολόκληρη η Ευρώπη δύο δεκαετίες αργότερα. ∆εν είναι καιρός να παίζεις µε τη φωτιά.
*ΤΗΣ ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΤΟΜΑΗ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ, ΠΡΕΣΒΗ Ε.Τ.