Όσο η Δύση δεν µπορεί να ξεκαθαρίσει τη στρατηγική σχέση της µε την ισλαµική Τουρκία ως ΝΑΤΟϊκή σύµµαχό της, η Ελλάδα θα αναγκάζεται να είναι σε διαρκή στρατιωτική ετοιµότητα και να δαπανά υπέρογκα ποσά για την άµυνά της. Στο πλαίσιο αυτής της δυσάρεστης «σταθεράς», η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη προετοιµάζει τις κινήσεις της στο στρατόπεδο της Δύσης σε διπλωµατικό και ΝΑΤΟϊκό επίπεδο.

Το τελευταίο, εκρηκτικό, σχεδόν υστερικό, «show» του Ερντογάν και στη συνέχεια του υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας µε την εκτόξευση ευθέων απειλών επιβεβαίωσαν ότι η Τουρκία δείχνει αποφασισµένη να ασκήσει απέναντι στην Ελλάδα, όπως και στη Συρία, στο Ιράκ, στη Λιβύη και την Κύπρο, τη γραµµή της «στρατηγικής αυτονοµίας» της. Στο υπουργείο Εξωτερικών, έµπειροι διπλωµάτες συνιστούν τη µέγιστη δυνατή πολιτική αξιοποίηση της στρατιωτικής συνεργασίας µε τις ΗΠΑ.

Και παραλλήλως µια «επιθετική» εξωτερική πολιτική στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ένα ξεκαθάρισµα των σχέσεων της Ε.Ε. µε την Τουρκία. Πρώην υπουργός µε πλούσια πείρα στα Ελληνοτουρκικά υποστήριξε, σε συνοµιλία του µε τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ», ότι µετά την άκρως επιθετική ρητορική του Ερντογάν πρέπει ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, να µιλήσει ευθέως για την απειλή της Τουρκίας στις επόµενες Συνόδους Κορυφής του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. και όχι στο «περιθώριό» τους, αλλά στα τραπέζια των συνεδριάσεων των ηγετών.

Στα κόκκινα

Εκφραζόµενος σαν «οργισµένος σουλτάνος» προς πάσα κατεύθυνση τις τελευταίες ηµέρες, ο Ερντογάν έχει οδηγήσει σε οριακή κατάσταση τις σχέσεις της Τουρκίας µε Ουάσινγκτον και ΝΑΤΟ - και αυτό βεβαίως όχι µόνον εξαιτίας της πολεµοχαρούς συµπεριφοράς του στο Αιγαίο. Η Αθήνα δηλώνει ότι δεν πρόκειται να πέσει στην «παγίδα» της Αγκυρας, που θέλει να προκαλέσει στρατιωτικό «επεισόδιο» µε δήθεν «επιτιθέµενη» την Ελλάδα και να στήσει «ουκρανικό» σκηνικό στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.

Η ελληνική κυβέρνηση παίζει µε επιλογή της όλα τα «χαρτιά» της στο τραπέζι της στρατηγικής των ΗΠΑ, δεν αισθάνεται ανασφαλής, αλλά δεν είναι και ικανοποιηµένη τούτη την ώρα από την «ψύχραιµη» αντιµετώπιση της συµµαχίας της Δύσης απέναντι στην επιθετικότητα του Ερντογάν. Δεν εκπλήσσεται, πάντως, -κατά δήλωση κυβερνητικού στελέχους- από την «πλαδαρότητα» της Ε.Ε., όπου ο Βέλγος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου και η Γερµανίδα πρόεδρος της Κοµισιόν είναι πολιτικά ασήµαντα πρόσωπα στην Ευρώπη και γενικότερα στη διεθνή σκηνή.

Τι πυροδότησε την έκρηξη

Σε στρατιωτικούς επιτελικούς κύκλους, πάντως, υπάρχει ικανοποίηση από το γεγονός της διαρκούς στρατηγικής αναβάθµισης της γραµµής Αλεξανδρούπολης - Σούδας και της σοβαρής αµυντικής ενίσχυσης της Κρήτης, µε το «βλέµµα» στην Ανατολική Μεσόγειο. Στο υπουργείο Εξωτερικών εκτιµάται ότι αυτά τα στοιχεία είναι που «ερεθίζουν» τον ανασφαλή Ερντογάν, διότι συνδέονται µε την απόφαση των ΗΠΑ να συνεργασθούν µε την Αθήνα σε στρατιωτικό και ενεργειακό επίπεδο, πράγµα που ανοίγει νέους ελληνικούς δρόµους προς τα Βαλκάνια και την Κεντρική Ευρώπη.

Η Αγκυρα γνωρίζει επίσης ότι η φιλορωσική πολιτική της και η πρόθεσή της να γίνει αυτή «αφεντικό» στο µισό Αιγαίο δεν συναντώνται µε ΗΠΑ - ΝΑΤΟ, που θέλουν να το κρατήσουν «κλειστό» για τη Ρωσία. Ελληνες διπλωµάτες υποστηρίζουν ότι η ελληνική πλευρά πρέπει να υπολογίσει πως, αν η Τουρκία µπορεί σήµερα να «εκβιάζει» το ΝΑΤΟ µε ανοικτό το ουκρανικό ζήτηµα και να απειλεί την Ελλάδα, αυτό το κάνει ακριβώς επειδή είναι µέλος της Συµµαχίας. Αν σε επόµενη φάση προκαλέσει «ρήξη» µε αυτήν, τότε όλα θα αλλάξουν σε βάρος της.

Οι επαφές

Διά της διπλωµατικής οδού η Αθήνα καλείται µέσα από ανεπίσηµες επαφές µε Ευρωπαίους επιτελείς να µελετήσει τι θα στοίχιζε στην Τουρκία του Ερντογάν µια «έξοδός» της από το ΝΑΤΟ. Ως εκτός Συµµαχίας, «τρίτη» χώρα, η Τουρκία, µε δεδοµένα τα προβλήµατά της µε τους γείτονές της και µε «ανοιχτό» το Κουρδικό, θα αντιµετώπιζε µείζονες κινδύνους και «διαλυτικά» φαινόµενα. Εως τώρα, τη διεθνή υπόσταση της Τουρκίας, το µέγεθος, την άµυνα και τα σύνορά της τα έχει διασφαλίσει η συµµετοχή της στο ΝΑΤΟ.

Η Αθήνα έχει σταθερή θέση στη Συµµαχία της Δύσης, έχει ισχυρή άµυνα και δεν βιάζεται να απαντήσει στρατιωτικά αυτή την ώρα στον κακόφωνο «εκνευρισµό» του Ερντογάν, όσο κι αν έχει παράπονα για τη χλιαρή διπλωµατική στάση των εταίρων και των συµµάχων της απέναντι στην επιθετικότητα της Τουρκίας στο Αιγαίο. Αυτή φαίνεται να είναι σε τούτη τη φάση η «αµυντική γραµµή» της κυβέρνησης του κ. Κυρ. Μητσοτάκη, που θα καθορίσει εξελίξεις στη διάρκεια αυτού του «θερµού καλοκαιριού» στο Αιγαίο, όσο κι αν η αντιπολίτευση του ζητά να κάνει περισσότερα.

*Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά στις 28 Μαΐου 2022.