Χρήστος Στυλιανίδης στα Παραπολιτικά: Στη μάχη με «ΛΟΚατζήδες» αλλά και 90 ιπτάμενα μέσα

Σε λίγες ημέρες ο Χρήστος Στυλιανίδης συμπληρώνει δέκα μήνες ως υπουργός στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, το οποίο μετράει ακριβώς το ίδιο διάστημα ζωής. Η δύσκολη περίοδος ξεκινάει τώρα, καθώς το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου είναι παραδοσιακά η πιο επικίνδυνη εποχή για την εκδήλωση μεγάλων πυρκαγιών, λόγω των πολύ υψηλών θερμοκρασιών και των ισχυρών ανέμων.

«Θα είναι δύσκολο το καλοκαίρι, λόγω καιρού», λέει στα «Π» ο κ. Στυλιανίδης, αποφεύγοντας, ωστόσο, να κάνει μια πιο ασφαλή πρόβλεψη. «Στις φυσικές καταστροφές όποιος μιλάει με μεγάλη βεβαιότητα είναι ή επικίνδυνα αφελής -με την έννοια ότι δεν έχει επίγνωση του τι διαχειρίζεται- ή ψεύτης. Εγώ δεν είμαι ούτε αφελής ούτε ψεύτης, ξέρω τι μπορεί να συμβεί», τονίζει χαρακτηριστικά.

Συναντήσαμε τον Κύπριο πολιτικό στο υπουργικό γραφείο του, στη Λεωφόρο Κηφισίας (δίπλα στο εμβολιαστικό κέντρο «Προμηθέας»), εκεί όπου την περασμένη εβδομάδα γιόρτασε τα 64α γενέθλιά του. «Ο πρωθυπουργός ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα των καιρών ιδρύοντας αυτό το υπουργείο και γι’ αυτό έχει δημιουργηθεί τόσο μεγάλο ενδιαφέρον πανευρωπαϊκά, ακόμα και από την Αμερική», μας λέει στο ξεκίνημα της κουβέντας. Η συζήτηση γρήγορα πάει στο σήμερα, στην αντιπυρική περίοδο και στη μεγάλη ανησυχία που υπάρχει για το ξέσπασμα πυρκαγιών το δίμηνο που ακολουθεί. Τι έχει αλλάξει, λοιπόν, φέτος σε σχέση με τις περασμένες χρονιές;

«Τρία πράγματα κατά βάση», απαντά ο κ. Στυλιανίδης. Το πρώτο αφορά την οργάνωση που προηγείται της εκδήλωσης μιας φωτιάς και προσπαθεί να περιορίσει τις πιθανότητες να εκδηλωθεί. «Αποφασίσαμε οριστικά και αμετάκλητα ότι κινούμαστε προς την πρόληψη και την προετοιμασία. Δεν θα γίνουν από τη μία μέρα στην άλλη αυτά, αλλά ξεκινήσαμε. Αποφασίσαμε ότι πρέπει να αυξηθούν οι αντιπυρικές ζώνες, ότι θα ανοίξουμε νέους δασικούς δρόμους και θα καθαρίσουμε τους παλιούς, για να μπορούν να πηγαίνουν τα πυροσβεστικά οχήματα να σβήνουν τη φωτιά. Φτάσαμε φέτος τη χρηματοδότηση για τον καθαρισμό δασών πάνω από τα 100 εκατ. ευρώ», επισημαίνει, υπογραμμίζοντας την αρμονική συνεργασία που έχει με τον υφυπουργό Περιβάλλοντος, αρμόδιο για θέματα Προστασίας του Περιβάλλοντος, Γιώργο Αμυρά.

Το δεύτερο που έχει αλλάξει, σύμφωνα με τον κ. Στυλιανίδη, είναι το κομμάτι της ετοιμότητας για την αντιμετώπιση της πυρκαγιάς. «Έχουμε το νέο σώμα των “δασοκομάντος”. Οι “ΛΟΚατζήδες των δασών”!», αναφέρει. «Είναι αερομεταφερόμενο σώμα. Από τους 590, οι 60 είναι δασολόγοι. Είναι νέα παιδιά, στις Ειδικές Δυνάμεις έχουν υπηρετήσει πολλοί, ενώ οι περισσότεροι ήταν εποχικοί πυροσβέστες. Πήγαν άλλοι 10 στην Ισπανία και κάνουν εκπαίδευση για το αντιπύρ. Είναι ένα σώμα που θα τελειοποιηθεί μέσα από εκπαίδευση», τονίζει ο κ. Στυλιανίδης, που δεν κρύβει την ικανοποίησή του για την εξέλιξη αυτής της προσπάθειας.

Στις φυσικές καταστροφές όποιος µιλάει µε µεγάλη βεβαιότητα είναι ή επικίνδυνα αφελής -µε την έννοια ότι δεν έχει επίγνωση του τι διαχειρίζεται- ή ψεύτης. Εγώ δεν είµαι ούτε αφελής ούτε ψεύτης, ξέρω τι µπορεί να συµβεί

Σημειώνει, μάλιστα, πως το ειδικό αυτό σώμα θα υπερβαίνει τα συνήθη όρια της δασοπυρόσβεσης στην Ελλάδα. «Εδρεύουν σε έξι σημεία στην Ελλάδα: Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Τρίπολη, Λάρισα, Πάτρα και Γιάννενα. Τον επόμενο χρόνο θα έχουμε κι άλλους. Θα φτάσουμε κάποια στιγμή σε πολύ ικανοποιητικό αριθμό», μας λέει, προσδιορίζοντας αυτόν τον αριθμό σε τουλάχιστον 2.000. Τον χειμώνα, μάλιστα, όπως σημειώνει, θα δουλεύουν μέσα στα δάση. Θα κάνουν καθαρισμούς και θα ανοίγουν τους δρόμους. Περιγράφει, δε, πόσο απαιτητικό ήταν να υλοποιηθεί αυτή η εξαγγελία που έκανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης πέρυσι τον Σεπτέμβριο στη ΔΕΘ (σ.σ.: «δέσμευσή μας να εκπαιδεύσουμε άμεσα 500 “δασοκομάντος”, σώματα δηλαδή πυροσβεστών τα οποία θα ειδικεύονται στην κατάσβεση πυρκαγιών εντός των δασών», είχε πει ο πρωθυπουργός) μέσα σε λίγους μήνες και ήδη το σώμα αυτό να είναι επιχειρησιακά έτοιμο.

Ανταπόκριση και καταστολή

Το τρίτο σημείο που έχει αλλάξει φέτος αφορά την ανταπόκριση και την καταστολή. «Αυξήσαμε τα εναέρια μέσα», λέει ο κ. Στυλιανίδης, που εκφράζει την εκτίμηση ότι πολύ σύντομα θα φτάσουν τα 90 συνολικά. «Είναι οι επίγειες δυνάμεις που σβήνουν τις πυρκαγιές. Τα ενάερια μέσα δημιουργούν τις συνθήκες για να μπορεί η πυρκαγιά να σβήσει. Εμείς αυξήσαμε τα εναέρια μέσα πιο στοχευμένα, έτσι ώστε να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις του ελληνικού αναγλύφου». Επίσης, τα αεροσκάφη τύπου Air Tractor κάνουν εναέριες περιπολίες έμφορτα με νερό, ώστε να μπορούν να επέμβουν άμεσα, αν χρειαστεί. Οι περιπολίες γίνονται στις περιοχές που, με βάση τον χάρτη πρόβλεψης κινδύνου πυρκαγιάς, υπάρχει υψηλός κίνδυνος για φωτιά.

«Έχουμε κατά μέσο όρο φέτος 40 πυρκαγιές την ημέρα που δεν γίνονται μέγα-πυρκαγιές, γιατί προλαβαίνουμε. Η Πυροσβεστική αποσοβεί μεγάλους κινδύνους», αναφέρει ο κ. Στυλιανίδης. Με τα χρήματα που έδωσε για να νοικιάσει πέρυσι η κυβέρνηση τα ρωσικά αεροσκάφη Beriev-200 (περίπου 5.500.000 ευρώ) φέτος αύξησε τα αεροσκάφη τύπου Air Tractor από 6 σε 17, ενώ προμηθεύτηκε και επιβραδυντικό υγρό (fire retardant), το οποίο ρίχνουν τα συγκεκριμένα αεροσκάφη και καθυστερούν την εξάπλωση της πυρκαγιάς, διευκολύνοντας το έργο των επίγειων δυνάμεων.

«Έχουμε αυξήσει τα περίπολα πολύ», συνεχίζει ο κ. Στυλιανίδης. «Αλλά επιχειρούμε να εισαγάγουμε και τις νέες τεχνολογίες». Αναφέρει ως χαρακτηριστικά παραδείγματα δύο πιλοτικά έργα. Ένα στην Πάρνηθα, όπου έχει τοποθετηθεί με τη συνεργασία της Vodafone, δωρεάν, ένα σύστημα έγκαιρης διάγνωσης πυρκαγιών που αξιοποιεί την τεχνητή νοηµοσύνη για την έγκαιρη ανίχνευση καπνού σε δασικές περιοχές. Κι ένα στον Υµηττό, σε συνεργασία µε τον Α∆ΜΗΕ, µε αισθητήρες στις κεραίες, που επίσης θα λειτουργεί ως σύστηµα έγκαιρης προειδοποίησης.


Ευρωβουλευτής και στη συνέχεια επίτροπος της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τη ∆ιεθνή Συνεργασία, την Ανθρωπιστική Βοήθεια και τη ∆ιαχείριση Κρίσεων, ο Χρήστος Στυλιανίδης µερίµνησε εξαρχής για τη βέλτιστη δυνατή αξιοποίηση από τη χώρα µας των ευρωπαϊκών πόρων, του ανθρώπινου δυναµικού και των διαθέσιµων µέσων. Ετσι, η Ελλάδα φέτος γίνεται επιχειρησιακός κόµβος της ευρύτερης περιοχής για εναέρια µέσα και πυροσβέστες, ενώ ξεκινά το πιλοτικό ευρωπαϊκό πρόγραµµα που προβλέπει βοήθεια για την κατάσβεση των πυρκαγιών στον ευρωπαϊκό Νότο από πυροσβέστες των βόρειων χωρών και το αντίστροφο τον χειµώνα για τις πληµµύρες. Επιπλέον, ένα βαρέος τύπου ελικόπτερο φιλοξενείται µόνιµα στη χώρα µας, µε ευρωπαϊκή χρηµατοδότηση µέσω του RescEU.

Ο κ. Στυλιανίδης αποκαλύπτει, µάλιστα, ότι µε ευρωπαϊκούς πόρους η Ελλάδα θα αποκτήσει µακροπρόθεσµα συνολικά 7 καινούργια Canadair! «Ο στόλος των Canadair είναι παλιός», οµολογεί ο υπουργός Πολιτικής Προστασίας, καθώς η γραµµή παραγωγής είχε σταµατήσει και επανενεργοποιείται πλέον µετά την προµήθεια που συµφώνησε να κάνει η Ε.Ε. «Η Ελλάδα θα πάρει τα 2 πρώτα αεροσκάφη Canadair που θα δηµιουργηθούν µετά την παραγγελία της Ευρωπαϊκής Eνωσης και θα πάρει και άλλα 5 στη συνέχεια. Σε τέσσερα-πέντε χρόνια, θα έχουµε 7 νέα Canadair, τα πεντάρια (σ.σ.: τα Viking Air CL-515), ό,τι καλύτερο υπάρχει. Και θα αναβαθµίσουµε κάποια από τα CL-415 σε CL-515», αναφέρει.

«Το πιο δυνατό ελικόπτερο»

«Η Ελλάδα γίνεται κόµβος στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο», υπογραµµίζει ο κ. Στυλιανίδης. «Θα έχουµε το πιο δυνατό ελικόπτερο να σταθµεύει στην Ελλάδα», αναφέρει και δίνει ιδιαίτερη έµφαση στους 250 Ευρωπαίους «δασοκοµάντος», εκ των οποίων οι πρώτοι έχουν ήδη φτάσει στη χώρα µας. «Τι γινόταν µέχρι τώρα;», µας λέει. «Σε οποιαδήποτε φυσική καταστροφή στην Ευρώπη, κάνεις µια αίτηση στον ευρωπαϊκό µηχανισµό και ενεργοποιείται ο µηχανισµός για να σου παράσχει βοήθεια. Μέχρι να έρθουν, όµως, χάνεις χρόνο. Φέτος, οι Ευρωπαίοι δασοπυροσβέστες έρχονται εδώ για να εγκατασταθούν τον Ιούλιο και τον Αύγουστο και την ώρα της πυρκαγιάς θα λειτουργήσουν ως Έλληνες πυροσβέστες. Αυτή είναι µια σηµαντική ένδειξη ευρωπαϊκής αλληλεγγύης».

Πέρα από την Ευρώπη, ιδιαίτερης σηµασίας είναι και η συνεργασία µε το Ισραήλ, που έχει υψηλή τεχνογνωσία ειδικά σε θέµατα νέων τεχνολογιών. Πρόσφατα ο κ. Στυλιανίδης επισκέφθηκε τη χώρα και συνυπέγραψε το πρώτο µνηµόνιο συνεργασίας Ελλάδας - Ισραήλ στον τοµέα της Πολιτικής Προστασίας µε τον υφυπουργό Aµυνας του Ισραήλ, Αλόν Σούστερ. Όπως, µάλιστα, µας αποκάλυψε, ξεκινάει περιφερειακή συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο σε θέµατα πολιτικής προστασίας, στην οποία σκοπός είναι να συµµετέχουν κατ’ αρχάς η Ελλάδα, η Κύπρος, η Ιορδανία, η Αίγυπτος, ο Λίβανος και η Παλαιστινιακή Αρχή.

Όµως, πέρα από τις συνεργασίες µε ξένες χώρες, τι γίνεται µε τις απαραίτητες συνεργασίες στο εσωτερικό της Ελλάδας; «Πρώτη φορά δηµιουργούµε τέτοιες συνέργειες µε τον Στρατό, την Πυροσβεστική, την Τοπική Αυτοδιοίκηση, τους εθελοντές, την Αστυνοµία και τις δασικές υπηρεσίες», απαντά ο κ. Στυλιανίδης. Αναφέρεται, µάλιστα, και σε δύο σηµαντικές νοµοθετικές πρωτοβουλίες - «µε τη µία απελευθερώνουµε τους δήµους να καθαρίζουν τα ανοιχτά ή κλειστά οικόπεδα εντός των δηµοτικών ορίων και µε την άλλη σε δείκτη επικινδυνότητας 3, 4 ή 5 απαγορεύεται η πρόσβαση στα δάση».

Ο αντιπεριφερειάρχης βγάζει τη σχετική απόφαση, η δασική έκταση «κλείνει» για όσο χρειαστεί και η Αστυνοµία στη συνέχεια περιπολεί για να διασφαλίσει την εφαρµογή της απόφασης. Πολλές φωτιές, όπως έχει παρατηρηθεί διαχρονικά, ανάβουν από αµέλεια. «Πρέπει να ενηµερωθεί ο κόσµος, ο µελισσοκόµος, ο αγρότης. Κατά την άποψή µου, πρέπει να αυξηθούν και οι ποινές. Είµαστε σε διαβούλευση µε το υπουργείο ∆ικαιοσύνης. Προβλέπεται απλό πρόστιµο για πρόκληση πυρκαγιάς από αµέλεια», είναι ο προβληµατισµός που εκφράζει ο κ. Στυλιανίδης.