Στη Βουλή το νομοσχέδιο που αλλάζει τα ΑΕΙ - Μεταρρυθμιστικός «αέρας» και προετοιμασία για συγκρούσεις
Οι νέες ρυθμίσεις στον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας΄των ΑΕΙ
Κωστας Παπαχλιμιντζος
Στη μεγαλύτερη πολιτική μάχη του καλοκαιριού ρίχνεται από σήμερα η κυβέρνηση, καθώς συζητείται και ψηφίζεται στη Βουλή το νομοσχέδιο Κεραμέως για την «ενίσχυση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της σύνδεσης των ΑΕΙ με την κοινωνία».
Στο Μέγαρο Μαξίμου δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην πολιτική αυτή διαμάχη με την αντιπολίτευση, αλλά και με μέρος της πανεπιστημιακής κοινότητας, καθώς εκτιμούν ότι έπειτα από μια περίοδο όπου κυριάρχησε η παραφιλολογία για ενδεχόμενες πρόωρες εκλογές, θα δώσει εκ νέου μεταρρυθμιστικό «αέρα» στην κυβέρνηση.
Το σχέδιο νόμου εισάγει ένα σύνολο νέων ρυθμίσεων που αφορά τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας των πανεπιστημίων και τον εκσυγχρονισμό του ΔΟΑΤΑΠ, ενώ κωδικοποιεί το υφιστάμενο πλαίσιο που αφορά την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
Στη μεγάλη πλειονότητα των ρυθμίσεων του νομοσχεδίου υπάρχει σύμπνοια απόψεων πανεπιστημιακής κοινότητας και λοιπών φορέων (π.χ. σε ό,τι αφορά το εσωτερικό Erasmus, τα διπλά και κοινά πτυχία, τη δυνατότητα να πάρει ένας φοιτητής μαθήματα και από άλλη Σχολή ή Τμήμα, την ενίσχυση της πρακτικής άσκησης).
Ωστόσο, υπάρχει σύγκρουση με μερίδα των καθηγητών για τον τρόπο εκλογής των πρυτάνεων και των οργάνων διοίκησης των πανεπιστημίων, αλλά και με εκπροσώπους της νεολαίας για την κατάργηση -ουσιαστικά- των φοιτητικών παρατάξεων. Εκτιμάται, ωστόσο, ότι και αυτές οι διατάξεις τυγχάνουν ευρύτερης αποδοχής.
Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι ειδικά στο ζήτημα της εκλογής του πρύτανη του κάθε ΑΕΙ και τις αντιδράσεις που έχει προκαλέσει η επαναφορά -με άλλο πλαίσιο ωστόσο- των συμβουλίων διοίκησης έχει τοποθετηθεί με τρόπο αυστηρό ο Κυριάκος Μητσοτάκης, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Κακώς η συζήτηση περιορίζεται μόνο στον τρόπο διοίκησης των πανεπιστημίων. Αυτό αφορά 500 άτομα. Οι οποίοι κάποιοι μπορεί να αισθάνονται ότι μπορούν να χάνουν πρόσβαση στην πανεπιστημιακή εξουσία. Σε κάθε περίπτωση, θεωρούμε ότι αυτή τη στιγμή το σύστημα διοίκησης το οποίο προωθούμε είναι και αντιπροσωπευτικό, αλλά και ανταποκρίνεται στις ανάγκες των πανεπιστημίων».
Ειδικότερα, θεσμοθετείται το Συμβούλιο Διοίκησης του Πανεπιστημίου, που αποτελείται από έξι εσωτερικά, τα οποία εκλέγονται από το σύνολο των μελών ΔΕΠ του ΑΕΙ, και πέντε εξωτερικά μέλη, που επιλέγονται με αυξημένη πλειοψηφία από τα αναδειχθέντα εσωτερικά μέλη, κατόπιν διεθνούς πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Με βάση πρόσφατα δημοσιευμέ νη έρευνα της εταιρείας Marc, τη μεγαλύτερη αποδοχή απολαμβάνουν οι ρυθμίσεις που αφορούν τη θέσπιση Κέντρου Ψυχολογικής Υποστήριξης σε φοιτητές και διδάσκοντες των ΑΕΙ (85,5% των ερωτηθέντων την κρίνουν θετικά και μάλλον θετικά), την πρακτική άσκηση των φοιτητών (83,4%), το νέο σύστημα επιλογής καθηγητών (77,4%), την ελευθερία επιλογής μαθημάτων από άλλα τμήματα (76,7%), καθώς και την απόκτηση διπλού πτυχίο σε δύο σχετικές επιστήμες, π.χ. Μαθηματικά και Οικονομικά (76,9%).
Ενδιαφέρον είναι επίσης το γεγονός ότι, σύμφωνα με την έρευνα, η θετική απήχηση των αλλαγών είναι διακομματική, αφού, εκτός από ψηφοφόρους της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ - ΚΙΝ.ΑΛ., θετικά διακείμενο είναι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ, του ΚΚΕ, και άλλων μικρότερων κομμάτων στις τελευταίες εκλογές.
Αυτό, συν τοις άλλοις, όπως επισημαίνουν, προκάλεσε ανασφάλεια των ιερέων σε θέματα συνταξιοδοτικά, εργασιακά και ασφαλιστικά, ενώ έχει δημιουργήσει και μια κατάσταση ανισότητας, καθώς η Εκκλησία της Ελλάδος έχει οργανικές θέσεις, ενώ η Εκκλησία της Κρήτης και οι μητροπόλεις Δωδεκανήσου δεν έχουν καμία.
Η λύση, επισημαίνουν, είναι η νομοθετική επικαιροποίηση, ώστε να αντιστοιχισθεί ο αριθμός των κληρικών που μισθοδοτούνται από το κράτος και έχει εκδοθεί ΦΕΚ διορισμού τους με τις οργανικές θέσεις που έχουν συσταθεί νομίμως, χωρίς καμία επιβάρυνση για τον κρατικό προϋπολογισμό.
Στο Μέγαρο Μαξίμου δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην πολιτική αυτή διαμάχη με την αντιπολίτευση, αλλά και με μέρος της πανεπιστημιακής κοινότητας, καθώς εκτιμούν ότι έπειτα από μια περίοδο όπου κυριάρχησε η παραφιλολογία για ενδεχόμενες πρόωρες εκλογές, θα δώσει εκ νέου μεταρρυθμιστικό «αέρα» στην κυβέρνηση.
Το σχέδιο νόμου εισάγει ένα σύνολο νέων ρυθμίσεων που αφορά τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας των πανεπιστημίων και τον εκσυγχρονισμό του ΔΟΑΤΑΠ, ενώ κωδικοποιεί το υφιστάμενο πλαίσιο που αφορά την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
Στη μεγάλη πλειονότητα των ρυθμίσεων του νομοσχεδίου υπάρχει σύμπνοια απόψεων πανεπιστημιακής κοινότητας και λοιπών φορέων (π.χ. σε ό,τι αφορά το εσωτερικό Erasmus, τα διπλά και κοινά πτυχία, τη δυνατότητα να πάρει ένας φοιτητής μαθήματα και από άλλη Σχολή ή Τμήμα, την ενίσχυση της πρακτικής άσκησης).
Ωστόσο, υπάρχει σύγκρουση με μερίδα των καθηγητών για τον τρόπο εκλογής των πρυτάνεων και των οργάνων διοίκησης των πανεπιστημίων, αλλά και με εκπροσώπους της νεολαίας για την κατάργηση -ουσιαστικά- των φοιτητικών παρατάξεων. Εκτιμάται, ωστόσο, ότι και αυτές οι διατάξεις τυγχάνουν ευρύτερης αποδοχής.
Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι ειδικά στο ζήτημα της εκλογής του πρύτανη του κάθε ΑΕΙ και τις αντιδράσεις που έχει προκαλέσει η επαναφορά -με άλλο πλαίσιο ωστόσο- των συμβουλίων διοίκησης έχει τοποθετηθεί με τρόπο αυστηρό ο Κυριάκος Μητσοτάκης, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Κακώς η συζήτηση περιορίζεται μόνο στον τρόπο διοίκησης των πανεπιστημίων. Αυτό αφορά 500 άτομα. Οι οποίοι κάποιοι μπορεί να αισθάνονται ότι μπορούν να χάνουν πρόσβαση στην πανεπιστημιακή εξουσία. Σε κάθε περίπτωση, θεωρούμε ότι αυτή τη στιγμή το σύστημα διοίκησης το οποίο προωθούμε είναι και αντιπροσωπευτικό, αλλά και ανταποκρίνεται στις ανάγκες των πανεπιστημίων».
Ειδικότερα, θεσμοθετείται το Συμβούλιο Διοίκησης του Πανεπιστημίου, που αποτελείται από έξι εσωτερικά, τα οποία εκλέγονται από το σύνολο των μελών ΔΕΠ του ΑΕΙ, και πέντε εξωτερικά μέλη, που επιλέγονται με αυξημένη πλειοψηφία από τα αναδειχθέντα εσωτερικά μέλη, κατόπιν διεθνούς πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Με βάση πρόσφατα δημοσιευμέ νη έρευνα της εταιρείας Marc, τη μεγαλύτερη αποδοχή απολαμβάνουν οι ρυθμίσεις που αφορούν τη θέσπιση Κέντρου Ψυχολογικής Υποστήριξης σε φοιτητές και διδάσκοντες των ΑΕΙ (85,5% των ερωτηθέντων την κρίνουν θετικά και μάλλον θετικά), την πρακτική άσκηση των φοιτητών (83,4%), το νέο σύστημα επιλογής καθηγητών (77,4%), την ελευθερία επιλογής μαθημάτων από άλλα τμήματα (76,7%), καθώς και την απόκτηση διπλού πτυχίο σε δύο σχετικές επιστήμες, π.χ. Μαθηματικά και Οικονομικά (76,9%).
Ενδιαφέρον είναι επίσης το γεγονός ότι, σύμφωνα με την έρευνα, η θετική απήχηση των αλλαγών είναι διακομματική, αφού, εκτός από ψηφοφόρους της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ - ΚΙΝ.ΑΛ., θετικά διακείμενο είναι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ, του ΚΚΕ, και άλλων μικρότερων κομμάτων στις τελευταίες εκλογές.
Οι κληρικοί
Πολιτική διαμάχη ήδη προκαλεί και μια ρύθμιση που εισήχθη την περασμένη εβδομάδα σχετικά με τη σύσταση οργανικών θέσεων κληρικών. Οπως τονίζουν πηγές από το αρμόδιο υπουργείο, πρόκειται για νομοθετική ρύθμιση χωρίς οικονομικό κόστος για το κράτος, σε ένα αρρύθμιστο εδώ και 77 χρόνια τοπίο, που είχε αποτέλεσμα να έχει εκδοθεί ΦΕΚ διορισμού και να μισθοδοτούνται από το Δημόσιο με μόνιμη σχέση εργασίας 3.520 ιερείς (2.311 της Εκκλησίας της Ελλάδος, 955 της Εκκλησίας της Κρήτης και 254 των μητροπόλεων της Δωδεκανήσου) χωρίς να έχουν οργανικές θέσεις.Αυτό, συν τοις άλλοις, όπως επισημαίνουν, προκάλεσε ανασφάλεια των ιερέων σε θέματα συνταξιοδοτικά, εργασιακά και ασφαλιστικά, ενώ έχει δημιουργήσει και μια κατάσταση ανισότητας, καθώς η Εκκλησία της Ελλάδος έχει οργανικές θέσεις, ενώ η Εκκλησία της Κρήτης και οι μητροπόλεις Δωδεκανήσου δεν έχουν καμία.
Η λύση, επισημαίνουν, είναι η νομοθετική επικαιροποίηση, ώστε να αντιστοιχισθεί ο αριθμός των κληρικών που μισθοδοτούνται από το κράτος και έχει εκδοθεί ΦΕΚ διορισμού τους με τις οργανικές θέσεις που έχουν συσταθεί νομίμως, χωρίς καμία επιβάρυνση για τον κρατικό προϋπολογισμό.
