Κοινωνικό κράτος με τομές «θεμέλια» από το Μαξίμου - Έμφαση στην προστασία και την ενίσχυση των πολιτών με κομβικές μεταρρυθμίσεις
Τα νομοσχέδια και οι μεγάλες αλλαγές σε χρηματοδοτικό και θεσμικό επίπεδο
Ένας ωφέλιμος χρόνος πέντε μηνών μένει στην κυβέρνηση για να υλοποιήσει το μεταρρυθμιστικό της πρόγραμμα και να παρουσιάσει έναν ολοκληρωμένο απολογισμό του έργου της στη συνέχεια, στην προεκλογική περίοδο που θα ξεκινήσει και τυπικά τον Απρίλιο του 2023.
Μέσα σε αυτό το διάστημα, ιδιαίτερη έμφαση σχεδιάζεται να δοθεί στο κοινωνικό κράτος, στις αναγκαίες δηλαδή παρεμβάσεις και τομές στην κοινωνική πολιτική, όχι μόνο σε επίπεδο χρηματοδότησης, αλλά και σε θεσμικό. Πρόκειται για θέματα που παραδοσιακά θεωρούνται ότι ανήκουν στη σφαίρα πολιτικής της Κεντροαριστεράς και για τα οποία βούληση του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι να δείξει ότι η Νέα Δημοκρατία ουδέποτε απώλεσε τον κοινωνικό της χαρακτήρα, αλλά, αντίθετα, τον ενισχύει.
Δεν είναι τυχαίο ότι στο νομοσχέδιο για την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, με το οποίο ξεκαθαρίζονται οι αρμοδιότητες σε όλα τα επίπεδα διοίκησης, ο αρμόδιος υπουργός, Μάκης Βορίδης, επέλεξε στην παρουσίαση που έκανε στο Υπουργικό Συμβούλιο της περασμένης Τετάρτης το κομμάτι «Κοινωνική πολιτική, απασχόληση και δημόσια Υγεία» ως παράδειγμα για να δείξει πώς θα ξετυλίξει το «κουβάρι» των επικαλυπτόμενων και πολυσύνθετων αρμοδιοτήτων.
Το σχέδιο δράσης, για το οποίο έχουν εργαστεί επί σειρά μηνών η βουλευτής Ελενα Ράπτη και ο υπουργός Επικρατείας Ακης Σκέρτσος, που έχει τον συντονισμό της όλης προσπάθειας, αφορά οριζόντιες πολιτικές δώδεκα υπουργείων, με κάθετη εφαρμογή και με τη συνεργασία της Αυτοδιοίκησης.
Όπως έχει αναφέρει ο κ. Σκέρτσος, θα αποτελέσει μια ολιστική παρέμβαση στο υφιστάμενο πλαίσιο δομών και λειτουργιών για την αντιμετώπιση του φαινομένου της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης των παιδιών. Θα δημιουργηθεί πλέον ένα Ενιαίο Εθνικό Πρωτόκολλο Διαχείρισης Κρουσμάτων και ένα συνολικό πλέγμα προστασίας και υποστήριξης στα θύματα και στις οικογένειές τους. Η κοινωνική διάσταση της στεγαστικής πολιτικής είναι ένα ζήτημα που απασχολεί έντονα το Μέγαρο Μαξίμου τον τελευταίο χρόνο, οπότε και τα ενοίκια έχουν ανέβει, όπως και τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων, ενώ οι τιμές των οικοδομικών υλικών έχουν εκτοξευτεί.
Το πρόγραμμα αυτό χωρίζεται σε δύο ενότητες: Στο «Εξοικονομώ για νέους», που περιλαμβάνει παρεμβάσεις ενεργειακής εξοικονόμησης, και στο «Ανακαινίζω για νέους», που περιλαμβάνει παρεμβάσεις ανακαίνισης. Βασική προϋπόθεση για την ένταξη στο σκέλος του «Ανακαινίζω» είναι η ένταξη πρώτα στο σκέλος «Εξοικονομώ». Δημιουργείται έτσι, όπως επεσήμανε ο αρμόδιος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, το απαραίτητο πλαίσιο ώστε οι νέοι να μειώσουν το ενεργειακό κόστος στο σπίτι τους με στοχευμένες παρεμβάσεις και να αποκτήσουν μια σύγχρονη κατοικία.
Οι νέες ρυθμίσεις, από τις οποίες εκτιμάται ότι θα ωφεληθούν περισσότεροι από 137.000 πολίτες, καλύπτουν όλες τις πτυχές του προγράμματος και συγκεκριμένα τα χαμηλότοκα στεγαστικά δάνεια, την κοινωνική αντιπαροχή, καθώς και τα προγράμματα «Κάλυψη» και «Ανακαινίζω - Ενοικιάζω». Επιπλέον, το νομοσχέδιο περιλαμβάνει ρυθμίσεις που αποσκοπούν στην απελευθέρωση δημόσιας περιουσίας από φραγμούς, προκειμένου να αξιοποιηθεί για στεγαστικούς σκοπούς, στην επιτάχυνση των σχετικών διαδικασιών και στη λήψη ειδικής μέριμνας για τους πυρόπληκτους της Ανατολικής Αττικής (Μάτι).
Στόχος της ρύθμισης είναι να επιτραπεί σε αναξιοποίητα ακίνητα του Δημοσίου να χρησιμοποιηθούν ως κοινωνική κατοικία. Στο ίδιο πολιτικό μοτίβο, της ενίσχυσης και διεύρυνσης δηλαδή της κοινωνικής πολιτικής τους επόμενους μήνες, εντάσσονται και μια σειρά ακόμα από πρωτοβουλίες διαφόρων υπουργείων, από το καλάθι του νοικοκυριού μέχρι την αναμενόμενη έναρξη λειτουργίας για πρώτη φορά των Επαγγελματικών Σχολών Κατάρτισης επιπέδου 3, στις οποίες μπορούν να φοιτήσουν απόφοιτοι Γυμνασίου. Οι σχολές αυτές δίνουν τη δυνατότητα σε νέους που δεν επιθυμούν να ακολουθήσουν τη μη υποχρεωτική λυκειακή εκπαίδευση να αναπτύξουν τις ιδιαίτερες ικανότητές τους στο επίπεδο του τεχνίτη.
*Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά στις 29 Οκτωβρίου 2022.
Μέσα σε αυτό το διάστημα, ιδιαίτερη έμφαση σχεδιάζεται να δοθεί στο κοινωνικό κράτος, στις αναγκαίες δηλαδή παρεμβάσεις και τομές στην κοινωνική πολιτική, όχι μόνο σε επίπεδο χρηματοδότησης, αλλά και σε θεσμικό. Πρόκειται για θέματα που παραδοσιακά θεωρούνται ότι ανήκουν στη σφαίρα πολιτικής της Κεντροαριστεράς και για τα οποία βούληση του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι να δείξει ότι η Νέα Δημοκρατία ουδέποτε απώλεσε τον κοινωνικό της χαρακτήρα, αλλά, αντίθετα, τον ενισχύει.
Δεν είναι τυχαίο ότι στο νομοσχέδιο για την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, με το οποίο ξεκαθαρίζονται οι αρμοδιότητες σε όλα τα επίπεδα διοίκησης, ο αρμόδιος υπουργός, Μάκης Βορίδης, επέλεξε στην παρουσίαση που έκανε στο Υπουργικό Συμβούλιο της περασμένης Τετάρτης το κομμάτι «Κοινωνική πολιτική, απασχόληση και δημόσια Υγεία» ως παράδειγμα για να δείξει πώς θα ξετυλίξει το «κουβάρι» των επικαλυπτόμενων και πολυσύνθετων αρμοδιοτήτων.
Στη Βουλή
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης την προσεχή Τετάρτη θα παρουσιάσει ο ίδιος στη Βουλή, σε κοινή συνεδρίαση των συναρμόδιων κοινοβουλευτικών επιτροπών, το εθνικό σχέδιο δράσης κατά της κακοποίησης των παιδιών, ζητώντας διακομματική συναίνεση σε ένα τέτοιο ευαίσθητο ζήτημα, που έχει λάβει και άλλες διαστάσεις μετά τα τελευταία γεγονότα.Το σχέδιο δράσης, για το οποίο έχουν εργαστεί επί σειρά μηνών η βουλευτής Ελενα Ράπτη και ο υπουργός Επικρατείας Ακης Σκέρτσος, που έχει τον συντονισμό της όλης προσπάθειας, αφορά οριζόντιες πολιτικές δώδεκα υπουργείων, με κάθετη εφαρμογή και με τη συνεργασία της Αυτοδιοίκησης.
Προτεραιότητα
«Έχουμε εντοπίσει πια πού είναι οι δυσκολίες, η γραφειοκρατία, η οποία συχνά μπλοκάρει τον συντονισμό. Πολλές φορές λείπει εξειδικευμένο προσωπικό, λείπει η εγρήγορση, ώστε σε μια οικογένεια με δυσκολίες να εξετάζονται και άλλα συνυπάρχοντα προβλήματα. Απουσιάζει ένα ενιαίο πρωτόκολλο δράσης», επεσήμανε ο πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια της τοποθέτησής του στο Υπουργικό Συμβούλιο, ο οποίος το χαρακτήρισε μάλιστα ως «εθνική προτεραιότητα».Όπως έχει αναφέρει ο κ. Σκέρτσος, θα αποτελέσει μια ολιστική παρέμβαση στο υφιστάμενο πλαίσιο δομών και λειτουργιών για την αντιμετώπιση του φαινομένου της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης των παιδιών. Θα δημιουργηθεί πλέον ένα Ενιαίο Εθνικό Πρωτόκολλο Διαχείρισης Κρουσμάτων και ένα συνολικό πλέγμα προστασίας και υποστήριξης στα θύματα και στις οικογένειές τους. Η κοινωνική διάσταση της στεγαστικής πολιτικής είναι ένα ζήτημα που απασχολεί έντονα το Μέγαρο Μαξίμου τον τελευταίο χρόνο, οπότε και τα ενοίκια έχουν ανέβει, όπως και τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων, ενώ οι τιμές των οικοδομικών υλικών έχουν εκτοξευτεί.
Για στέγαση
Σε εφαρμογή της εξαγγελίας του κ. Μητσοτάκη στη ΔΕΘ, στο πλαίσιο της νέας στεγαστικής πολιτικής για νέους, μπαίνει πλέον σε εφαρμογή το πρόγραμμα «Εξοικονομώ - Ανακαινίζω για νέους», με προϋπολογισμό 350 εκατ. ευρώ. Το νέο πρόγραμμα, που εντάσσεται, όπως τονίζουν από το Μέγαρο Μαξίμου, στην ευρύτερη πολιτική κοινωνικής στέγασης της κυβέρνησης, δίνει τη δυνατότητα σε 20.000 νέους, ηλικίας από 18 έως 39 ετών, να αναβαθμίσουν ενεργειακά και να ανακαινίσουν την κατοικία τους.Το πρόγραμμα αυτό χωρίζεται σε δύο ενότητες: Στο «Εξοικονομώ για νέους», που περιλαμβάνει παρεμβάσεις ενεργειακής εξοικονόμησης, και στο «Ανακαινίζω για νέους», που περιλαμβάνει παρεμβάσεις ανακαίνισης. Βασική προϋπόθεση για την ένταξη στο σκέλος του «Ανακαινίζω» είναι η ένταξη πρώτα στο σκέλος «Εξοικονομώ». Δημιουργείται έτσι, όπως επεσήμανε ο αρμόδιος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, το απαραίτητο πλαίσιο ώστε οι νέοι να μειώσουν το ενεργειακό κόστος στο σπίτι τους με στοχευμένες παρεμβάσεις και να αποκτήσουν μια σύγχρονη κατοικία.
Προς υλοποίηση
Παράλληλα, ρυθμίσεις που θα επιτρέψουν την ταχεία υλοποίηση των δράσεων κοινωνικής στέγασης (πρόγραμμα «Σπίτι μου»), που επίσης αποτελούν τμήμα των εξαγγελιών του πρωθυπουργού στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, θεσπίζονται με νομοσχέδιο που θα φέρει στο τέλος Νοεμβρίου στη Βουλή ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κωστής Χατζηδάκης. Πρόκειται για παρεμβάσεις που -όπως τόνισε ο κ. Μητσοτάκης- αγγίζουν τα 1,8 δισ. ευρώ, με πιο σημαντική ίσως τα ευνοϊκά δάνεια, με στήριξη και του ελληνικού Δημοσίου, ώστε ουσιαστικά το αντίτιμο για τη δόση του στεγαστικού δανείου να είναι μικρότερο από το ενοίκιο που θα πλήρωνε κανείς για ένα σπίτι ίσου μεγέθους.Οι νέες ρυθμίσεις, από τις οποίες εκτιμάται ότι θα ωφεληθούν περισσότεροι από 137.000 πολίτες, καλύπτουν όλες τις πτυχές του προγράμματος και συγκεκριμένα τα χαμηλότοκα στεγαστικά δάνεια, την κοινωνική αντιπαροχή, καθώς και τα προγράμματα «Κάλυψη» και «Ανακαινίζω - Ενοικιάζω». Επιπλέον, το νομοσχέδιο περιλαμβάνει ρυθμίσεις που αποσκοπούν στην απελευθέρωση δημόσιας περιουσίας από φραγμούς, προκειμένου να αξιοποιηθεί για στεγαστικούς σκοπούς, στην επιτάχυνση των σχετικών διαδικασιών και στη λήψη ειδικής μέριμνας για τους πυρόπληκτους της Ανατολικής Αττικής (Μάτι).
Καθιερώνεται
Ιδιαίτερα σημαντικό, στο ίδιο πλαίσιο, είναι το γεγονός ότι καθιερώνεται πλέον νέα ειδική χρήση, η «κοινωνική κατοικία», η οποία μπορεί να ενταχθεί στις περισσότερες γενικές χρήσεις (κατοικία, πολεοδομι κό κέντρο, κοινωφελείς λειτουργίες κ.λπ.). Προβλέπεται ότι τα ακίνητα που ανήκουν στο Δημόσιο έχουν αυτοδικαίως και τη χρήση κοινωνικής κατοικίας, εφόσον η γενική χρήση το επιτρέπει.Στόχος της ρύθμισης είναι να επιτραπεί σε αναξιοποίητα ακίνητα του Δημοσίου να χρησιμοποιηθούν ως κοινωνική κατοικία. Στο ίδιο πολιτικό μοτίβο, της ενίσχυσης και διεύρυνσης δηλαδή της κοινωνικής πολιτικής τους επόμενους μήνες, εντάσσονται και μια σειρά ακόμα από πρωτοβουλίες διαφόρων υπουργείων, από το καλάθι του νοικοκυριού μέχρι την αναμενόμενη έναρξη λειτουργίας για πρώτη φορά των Επαγγελματικών Σχολών Κατάρτισης επιπέδου 3, στις οποίες μπορούν να φοιτήσουν απόφοιτοι Γυμνασίου. Οι σχολές αυτές δίνουν τη δυνατότητα σε νέους που δεν επιθυμούν να ακολουθήσουν τη μη υποχρεωτική λυκειακή εκπαίδευση να αναπτύξουν τις ιδιαίτερες ικανότητές τους στο επίπεδο του τεχνίτη.
Σε 28 δήμους επιπλέον
Παράλληλα, η πιλοτική εφαρμογή του προγράμματος «Νταντάδες της Γειτονιάς» επεκτείνεται σε ακόμα 28 δήμους της χώρας. Η κυβέρνηση -όπως τόνισε η αρμόδια υφυπουργός Μαρία Συρεγγέλα- στηρίζει εμπράκτως τους γονείς και ιδιαίτερα τις μητέρες που θέλουν να συνεχίσουν να εργάζονται ή να επανενταχθούν στην αγορά εργασίας μετά την απόκτηση των παιδιών τους.*Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά στις 29 Οκτωβρίου 2022.