Αισιόδοξος για την ελληνική οικονομία το 2023 εμφανίστηκε στα Παραπολιτικά 90,1 και στην εκπομπή «Secret» με τον Παναγιώτη Τζένο ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας. Τόνισε πως η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας θα είναι καλύτερη σε σχέση με την Ευρώπη και είπε πως οι επιπτώσεις της παγκόσμιας κρίσης θα συνεχίσουν να υφίστανται και στην Ελλάδα. Ανέφερε πως στοιχεία δείχνουν ότι η Ελλάδα δεν θα μπει σε ύφεση όπως θα συμβεί στη μισή Ευρώπη, ενώ έκανε λόγο για τριπλάσιο ρυθμό ανάπτυξης το 2023 και για αύξηση επενδύσεων φέτος και το 2024. Σημείωσε ότι η Ελλάδα επιτυγχάνει τη μεγαλύτερη μείωση του χρέους, ως ποσοστό του ΑΕΠ τα τελευταία χρόνια, και τόνισε πως βασικός στόχος της οικονομικής πολιτικής το 2023 είναι η Ελλάδα να έχει πρωτογενές πλεόνασμα που θα την οδηγήσει και στην επενδυτική βαθμίδα.
Δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να δημιουργηθεί δημοσιονομικός χώρος που θα διατεθεί στην κοινωνία, ενώ υπογράμμισε πως η αύξηση του κατώτατου μισθού και το market pass δεν έχουν προεκλογικό χαρακτήρα. 

Επανέλαβε πως απαιτείται αύξηση του κατώτατου μισθού και κατέστησε σαφές πως θα πρέπει η αύξηση να είναι τόση ώστε να ενισχυθεί το διαθέσιμο εισόδημα αυτών που θα έχουν την αύξηση του κατώτατου μισθού αλλά και να αντέχει η επιχειρηματικότητα.
Επανέλαβε πως οι συστημικές τράπεζες έχουν δεσμευτεί δημόσια ότι θα προχωρήσουν σε αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων και ξεκαθάρισε ότι η κυβέρνηση θα συνεχίσει να πιέζει και στο κομμάτι των προμηθειών. Για τους πλειστηριασμούς είπε ότι ο εξωδικαστικός μηχανισμός δεν είναι εκεί που προσδοκούμε να είναι.

Αναλυτικά οι δηλώσεις του στον Παναγιώτη Τζένο

Θα είναι σε σχέση με την Ευρώπη μια καλή χρονιά για την ελληνική οικονομία αλλά μια χρονιά στην οποία οι επιπτώσεις της παγκόσμιας κρίσης θα συνεχίζουν να υφίστανται και στην ελληνική οικονομία. Θα πηγαίνουμε όλο και καλύτερα σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρώπης, η Ελλάδα θα συγκλίνει όλο και περισσότερο με τον μέσο όρο της Ευρώπης, τα στοιχεία δείχνουν ότι η Ελλάδα δεν θα μπει σε ύφεση το 2023 όταν η μισή Ευρώπη θα είναι σε ύφεση αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα επηρεάζεται και η ελληνική οικονομία από τις επιπτώσεις αυτής της ύφεσης. Να πω ένα παράδειγμα όταν ένας τουρίστας το καλοκαίρι επιλέξει να έρθει στην Ελλάδα εάν επιλέξει να έρθει θα πρέπει να έχει την οικονομική δυνατότητα να έρθει και θα πρέπει να έχει και στο πορτοφόλι του πόρους για να δαπανήσει. Το πόσους έχει θα εξαρτηθεί από το πώς θα κινηθεί η ακρίβεια στο εξωτερικό, η ύφεση διαφορετικά. Αυτό θα έχει μια επίπτωση στην ελληνική οικονομία, θα έχει μια επίπτωση στον τουρισμό όμως η Ελλάδα έχει την υψηλότερη ανθεκτικότητα στην Ευρώπη όπως καταδεικνύουν όλες οι μελέτες. Ταυτόχρονα στην Ελλάδα εκτός από το ότι θα έχουμε τριπλάσιο ρυθμό ανάπτυξης σε σχέση με το μέσο ευρωπαϊκό όρο το ’23 θα έχουμε τον υψηλότερο ρυθμό αύξησης επενδύσεων μεταξύ όλων των ευρωπαϊκών χωρών και το ’23 και το ’24. Αυτό σημαίνει γερά υποστυλώματα για να μην κυλήσει η χώρα στην ύφεση αλλά και θέσεις απασχόλησης. Και τρίτον έχουμε και το Ταμείο Ανάκαμψης το οποίο θα τρέξει πολύ ταχύτερα σε ότι αφορά τις εκταμιεύσεις πόρων όπως φάνηκε από τις χθεσινές ανακοινώσεις για τις επενδύσεις και το δανεισμό μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης.

Με αφορμή την ανάδειξη της ελληνικής οικονομίας ως την καλύτερη από πλευράς επιδόσεων και τη βράβευση του ως υπουργό Οικονομικών της χρονιάς: Όλα αυτά αποτελούν επιβράβευση των θυσιών του ελληνικού λαού, στους πολίτες οφείλονται και στις θυσίες που έχουν υποστεί τουλάχιστον την τελευταία δεκαετία. Αυτό που βλέπουν οι θεσμοί είναι ότι πολίτες και πολιτεία τα έχουμε καταφέρει καλύτερα από ότι πολλές άλλες πιο ισχυρές παραδοσιακές οικονομίες και κοινωνίες. Για παράδειγμα έχουμε ιστορικό ρεκόρ επενδύσεων και εξαγωγών το 2022, θα έχουμε σε σχέση με το μέσο ευρωπαϊκό όρο το υψηλότερο ποσοστό αύξησης των επενδύσεων το ’23 και το ’24. Επιτυγχάνουμε να στηρίξουμε γενναία την κοινωνία αλλά ταυτόχρονα να έχουμε και οικονομική σταθερότητα. Επιτυγχάνουμε τη μεγαλύτερη μείωση ως ποσοστό του ΑΕΠ τα τελευταία 50 χρόνια στην Ευρώπη άρα αυτές όλες είναι συλλογικές επιτυχίες, θα μπορούσα να σας πω και άλλα για τον όγκο των κόκκινων δανείων, για την ανταγωνιστικότητα για άλλα στοιχεία τα οποία δείχνουν ότι έχουμε χτίσει γερά υποστυλώματα, έχουμε υψηλή ανθεκτικότητα και θετικές προοπτικές όμως από την άλλη πλευρά υπάρχει η πολύ δύσκολη πραγματικότητα η οποία προέρχεται από μια εξωγενή κρίση. Άρα το δεύτερο στοιχείο που βλέπουν όλοι στο εξωτερικό είναι ότι σε αυτές τις εξωγενείς κρίσεις που επηρεάζουν όλες τις χώρες, η ελληνική κυβερνηση και η κοινωνία έχουμε καταφέρει να έχουμε τις μικρότερες δυνατές οικονομικές απώλειες. Αυτό οφείλεται στην υψηλή ανάπτυξη, στην καλή ποιότητα της ανάπτυξης μέσω εξαγωγών και επενδύσεων αλλά και στα γενναία μέτρα στήριξης της ελληνικής πολιτείας. Η ελληνική κυβέρνηση το 2022 έχει δαπανήσει το 2,3% του ΑΕΠ για να στηρίξει νοικοκυριά και επιχειρήσεις σε αυτές τις κρίσεις όταν ο μέσος ευρωπαϊκός όρος είναι 1,3% του ΑΕΠ και αυτό το κάναμε χωρίς να θέσουμε σε κίνδυνο την ευστάθεια των δημόσιων οικονομικών.

Ερωτηθείς αν εκτιμά ότι μπορούν να αποδεσμευτούν κονδύλια και για άλλες παρεμβάσεις όπως η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών: Βασικός στόχος της οικονομικής πολιτικής το 2023 είναι η Ελλάδα να γυρίσει σε θετικό πρόσημο στα δημόσια οικονομικά της δηλαδή να έχει πρωτογενές πλεόνασμα γιατί αυτό είναι και βασική προϋπόθεση για την επίτευξη οικονομικής βαθμίδας.

Ερωτηθείς αν είμαστε κοντά στην επίτευξη οικονομικής βαθμίδας και αν θα επηρεάσουν οι εκλογές το χρόνο της αναβάθμισης: Έχουμε πει εδώ και δύο χρόνια ότι ο στόχος είναι το 2023 το πότε ακριβώς θα επιτευχθεί αυτό εξαρτάται και από εξωγενείς παράγοντες. Το πώς θα κινηθεί η παγκόσμια οικονομία και ποιες θα εκτιμήσουν οι οίκοι αξιολόγησης ότι θα είναι οι επιπτώσεις αυτης της παγκόσμιας οικονομίας στην ελληνική οικονομία, δεν μπορώ συνεπώς να προδικάσω από τώρα τον ακριβή χρόνο. Οι αξιολογήσεις της ελληνικής οικονομίας ξεκινούν από την επόμενη εβδομάδα, έχουμε πετύχει μέχρι τώρα 11,5 αναβαθμίσεις , βάζω και μισή γιατί λίγο πριν τις γιορτές η Skope Raitings μας αναβάθμισε και μας έφτασε μισή μονάδα από την επενδυτική βαθμίδα άρα έχουμε πετύχει μέσα σε πρωτόγνωρες εξωγενείς κρίσεις 11,5 αναβαθμίσεις αυτό δεν έχει ξαναγίνει άρα πάμε καλά. Αυτός είναι ο βασικός στόχος για να επιτευχθεί αυτός ο βασικός στόχος καταρτίστηκε ένας προϋπολογισμός, αυτός ο προϋπολογισμός έχει έναν κουμπαρά 1 δις για την ενεργειακή κρίση ο οποίος θα αξιοποιηθεί προκειμένου να βοηθήσουμε νοικοκυριά και επιχειρήσεις στην καθημερινότητά τους. Αν αυτό θα γίνει για την επιδότηση του ρεύματος στο σπίτι όπως γινόταν και συνεχίζεται να γίνεται για όσο διαρκεί η κρίση ή θα γίνει με άλλους τρόπους θα εξαρτηθεί από την πορεία των τιμών της ενέργειας το επόμενο χρονικό διάστημα. Σήμερα που μιλάμε οι τιμές είναι εξαιρετικά χαμηλές, πιο χαμηλές και από ότι εκτιμούσαμε εμείς. Επιβεβαιώνω ότι εχει μειωθεί σημαντικά ο ενεργειακός πληθωρισμός αλλά θα μου επιτρέψετε να πω ότι επειδή έχουμε δει πολύ μεγάλες μεταβλητότητες το τελευταίο τετράμηνο ότι θα ήταν ανεύθυνο από την πλευρά μου τις πρώτες 5 ημέρες του έτους να προδικάσω ότι αυτο το 1 δις δεν θα χρειαστεί για αυτό το οποίο υπολογίζαμε δηλαδή για την βοήθεια ήδη στους πολίτες στο ενεργειακό τους κόστος. Όμως υπάρχει και η πορεία της οικονομίας, φέτος ότι δώσαμε στην κοινωνία το δώσαμε γιατί τα φορολογικά έσοδα εξαιτίας της ανάπτυξης, εξαιτίας της αύξησης των ηλεκτρονικών συναλλαγών, εξαιτίας του τουρισμού και λιγότερο εξαιτίας της ακρίβειας, 1,5 δις από τα 7 δις είναι λόγω της ακρίβειας, αυτό επέστρεψε στην κοινωνία. Άρα εκτιμώ ότι πιθανόν να υπάρχει ένας χώρος από το 1 δις και πιθανότατα η καλύτερη σε σχέση με τις εκτιμήσεις πορεία της οικονομίας να δημιουργήσει έναν επιπλέον δημοσιονομικό χώρο.

Αναφορικά με την αύξηση του κατώτατου μισθού και αν αντέχουν οι επιχειρήσεις αυξήσεις στα όρια του πληθωρισμού: Όλα αυτά τα μέτρα που συζητάμε δεν έχουν προεκλογικό χαρακτήρα, απόδειξη αυτού είναι ότι το μέτρο που ανακοινώθηκε τέλος Δεκεμβρίου και θα υλοποιηθεί από τέλος Φεβρουαρίου και αφορά την ενίσχυση της μεσαίας τάξης και των ευάλωτων νοικοκυριών, του 85% της κοινωνίας δηλαδή, στα τρόφιμα, στα είδη καθημερινής ανάγκης έχει ημερομηνία λήξης τέλος Ιουλίου αν είχε προεκλογικό χαρακτήρα καταλαβαίνετε ότι θα μπορούσαμε να βάλουμε μικρότερο χρονικό διάστημα και το ποσό να βγαίνει μεγαλύτερο κατά νοικοκυριό όμως πράξαμε αυτό που είναι σωστό για την οικονομία και την κοινωνία. Το λεω αυτό ως παράδειγμα γιατί η αύξηση του κατώτατου μισθού επίσης δεν έχει προεκλογικό χαρακτήρα γιατί το είχαμε ανακοινώσει εδώ και πάρα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Δεύτερη παρατήρηση είναι ότι ουδέποτε δεν έχω πει να προσεγγίσει το μέσο όρο της Ευρώπης, αυτό που έχω πει και το επαναλαμβάνω είναι ότι απαιτείται νέα αύξηση του κατώτατου μισθού και έχει πει ο Πρωθυπουργός ότι η επόμενη τετραετία θα είναι τετραετία που θα βοηθήσουμε και θα στηρίξουμε το διαθέσιμο εισόδημα του πολίτη κυρίως μέσα από τις αυξήσεις των μισθών. Την πρώτη τετραετία το κάναμε κυρίως μέσω μειώσεων φόρων, συνεπείς προς τις προεκλογικές μας δεσμεύσεις, με στοχευμένες ενισχύσεις λόγω των εξωγενών κρίσεων. Τρίτη παρατήρηση η αύξηση του κατώτατου μισθού θα πρέπει να είναι τόση ώστε να ενισχυθεί το διαθέσιμο εισόδημα αυτών που θα έχουν την αύξηση του κατώτατου μισθού αλλά ταυτόχρονα να αντέχει και η επιχειρηματικότητα αυτό το βάρος λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη και να συνεχίσουμε να μειώνουμε την ανεργία, που τα πάμε πολύ καλύτερα από χώρες όπως είναι η Ισπανία αλλά δεν μπορούμε να θριαμβολογούμε όταν έχουμε τη δεύτερη υψηλότερη ανεργία στην Ευρώπη, και ταυτόχρονα οι επιχειρήσεις να μείνουν ζωντανές. Το 2022 που είχαμε διπλή αύξηση του κατώτατου μισθού και φτάσαμε στην 9η θέση την Ευρώπη σε ότι αφορά τον κατώτατο μισθό, τα στοιχεία δείχνουν για την επιχειρηματικότητα ότι άνοιξαν ακόμα περισσότερες επιχειρήσεις σε σχέση με το 2021 και οι διαγραφές ήταν περίπου όσο το ’21 ή και λίγο λιγότερες. Δηλαδή το ισοζύγιο ήταν ακόμα καλύτερο παρά τη διπλή αύξηση του κατώτατου μισθού. Άρα χρειάζεται ρεαλισμός, σύνεση αλλά και να είναι γενναία η αύξηση.

Ερωτηθείς αν εξετάζεται το ενδεχόμενο να δοθούν τα αναδρομικά από επικουρικές και δώρα σε όλους τους συνταξιούχους: Δεν έχουμε ανακοινώσει κάτι σχετικό. Επαναλαμβάνω ότι η χώρα εξακολουθεί να έχει περισσότερες δαπάνες από έσοδα και προσπαθούμε να ισορροπήσουμε το 2023. Όπως είδατε προσπέρασα το ερώτημά σας για περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών όσο προχωρήσετε τα ερωτήματα θα καταλάβετε ότι ανοίγει η βεντάλια των μέτρων, ανοίγει το δημοσιονομικό κόστος οπότε ευθέως θα σας απαντήσω ότι συνεκτιμώντας τους δύο πυλώνες που σας ανέφερα, από πού μπορεί να προκύψει δημοσιονομικός χώρος για το ’23 αλλά και τις προτεραιότητες τις επόμενης διακυβέρνησης για την επόμενη τετραετία που θα τις γνωρίζετε τους αμέσως επόμενους μήνες από τον πρωθυπουργό θα καθοριστούν οι προτεραιόποιήσεις στην άσκηση της οικονομικής πολιτικής.

Αναφορικά με τις τράπεζες: Το Νοέμβριο αυξήθηκε ακόμα περισσότερο η διαφορά επιτοκίου μεταξύ δανείων και καταθέσεων.

ΔΗΜ: Και έχουμε και την ΕΚΤ η οποία ανακοινώνει ότι θα αυξήσει και άλλο τα επιτόκια.

Αυξάνοντας το κόστος δανεισμού συνεπώς για τις χώρες, τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά άρα να το συνδυάσω με τους προηγούμενους κινδύνους που ανέφερα θέλει πολύ μεγάλη προσοχή και σύνεση η δημοσιονομική πολιτική. Αυτό το στοιχείο δεν μου προκάλεσε έκπληξη άλλωστε οι συζητήσεις που διεξάγονταν με το τραπεζικό σύστημα ήταν το Δεκέμβριο, είχαμε ουσιαστικά εκτιμήσει ότι αυτό θα συμβεί. Από την τελευταία μας επικοινωνία που έγινε πριν τον προϋπολογισμό έχει μεσολαβήσει μια δημόσια τοποθέτηση των τεσσάρων συστημικών τραπεζών οι οποίες αποδέχονται ότι το τελευταίο δίμηνο ότι υπάρχει πράγματι μεγάλη αύξηση του περιθωρίου κέρδους μέσω των επιτοκίων στις τράπεζες και δεσμεύονταν άμεσα να προχωρήσουν σε αύξηση των επιτοκίων των καταθέσεων. Μια συστημική τράπεζα κατά τη διάρκεια της συζήτησης του προϋπολογισμού προχώρησε σε αντίστοιχες κινήσεις. Προσβλέπουμε και εκτιμούμε ότι άμεσα θα κινηθούν και οι υπόλοιπες τράπεζες πιο γενναία προς αυτή την κατεύθυνση όχι μόνο σε αυτό το κομμάτι αλλά και στο κομμάτι των προμηθειών. Σε κάθε περίπτωση η ελληνική πολιτεία, το υπουργείο Οικονομικών θα συνεχίζει να πιέζει προς αυτή τη κατεύθυνση. Σας θυμίζω ότι πανευρωπαϊκά δεν υπάρχει αντίστοιχη πίεση η οποία να ασκείται από κυβερνήσεις προς τραπεζικά συστήματα το κάνουμε γιατί πιστεύουμε ότι είναι ο ορθός δρόμος έτσι ώστε και το τραπεζικό σύστημα να συμβάλει στο μέρος που του αναλογεί μετά τη σημαντική στήριξη πολιτών και πολιτείας τα τελευταία χρόνια στη καθημερινότητα του πολίτη σε μια δύσκολη συγκυρία.

Ερωτηθείς αν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι οι τράπεζες και οι σερβισες έχουν εντείνει τις προσπάθειες ρύθμισης διμερώς ή μέσω εξωδικαστικού: Να ξεκαθαρίσω ότι πλειστηριασμοί που έγιναν το 2022 ήταν όσοι πλειστηριασμοί έγιναν το 2018. Άλλο η αναγγελία ενός πλειστηριασμού και άλλο η υλοποίηση ενός πλειστηριασμού. Από το στάδιο της αναγγελίας μέχρι την υλοποίηση του πλειστηριασμού μεσολαβούν κάποια στάδια που οδηγούν σε μη υλοποίηση πλειστηριασμού. Το ένα στοιχείο είναι αυτό, το δεύτερο στοιχείο είναι ότι το τελευταίο τρίμηνο σε ότι αφορά τον εξωδικαστικό μηχανισμό λειτουργεί πολύ καλύτερα. Αν με ρωτήσετε πιο είναι το καλύτερο εργαλείο που έχει νομοθετήσει οποιαδήποτε πολιτεία από το 2010 μέχρι και σήμερα που προσπαθήσαμε πολλές διαδοχικές κυβερνήσεις να ρυθμίσουμε συνολικά το ιδιωτικό χρέος του πολίτη αποδεδειγμένα πλέον είναι ο εξωδικαστικός αλλά από την άλλη δεν είμαστε εκεί που προσδοκούμε να είμαστε και ευελπιστώ ότι αυτός ο ρυθμός που ξεκίνησε από τον Ιούλιο και μετά με γεωμετρική πρόοδο κάθε εβδομάδα, τα τελευταία στοιχεία δείχνανε 150 με 200 ρυθμίσεις την εβδομάδα στον εξωδικαστικό θα συνεχίσει να υλοποιείται. Και παράλληλα υπενθυμίσω ότι 750 χιλιάδες διμερείς ρυθμίσεις έχουνε γίνει σε στεγαστικά καταναλωτικά και επιχειρηματικά δάνεια μεταξύ τραπεζών και διαχειριστών δανείων. Πρέπει να τρέξουν πιο γρήγορα οι τράπεζες και πιο γενναία

Ερωτηθείς πότε ξεκινάει το πρόγραμμα επιδότησης στεγαστικών δανείων από τις τράπεζες: Εκτιμώ ότι το πρόγραμμα θα ξεκινήσει στις αρχές Φεβρουαρίου, αυτή τη στιγμή προσπαθούμε ως Ειδική γραμματεία ιδιωτικού Χρέους να φτιάξουμε την σχετική πλατφόρμα αλλά θέλω να επαναλάβω κάτι που το θεωρώ πολύ σημαντικό ότι αυτό το πρόγραμμα αφορά περίπου 30 χιλιάδες δανειολήπτες, αυτό το πρόγραμμα έχει την έγκριση των εποπτικών αρχών εντός και εκτός Ελλάδος αφορά στεγαστικά δάνεια και μικρά επιχειρηματικά δάνεια με υποθήκη την πρώτη κατοικία και είναι 12 μηνών και δεν πληρώνει ο κρατικός προϋπολογισμός μόνο οι τράπεζες το 50% της αύξησης των δόσεων. Στον προβληματισμό γιατί να μην αφορά και άλλα νοικοκυριά απαντώ ότι εγγράφως μου έχει απαντήσει η Τράπεζα της Ελλάδος ότι αν τυχών διευρύνουμε αυτή την γκάμα τότε κινδυνεύει η χώρα να δημιουργήσει μια νέα γενιά κόκκινων δανείων κάτι που πρέπει να αποφύγουμε γιατί αυτό ήταν το μεγάλο πρόβλημα της προηγούμενης δεκαετίας.