Τραγωδία στα Τέμπη: Οι δράσεις της κυβέρνησης για την ασφαλή επανεκκίνηση του σιδηροδρομικού δικτύου και οι κινήσεις για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών
Η στρατηγική του Μεγάρου Μαξίμου για την επόμενη μέρα του δυστυχήματος
Όλες σχεδόν οι δηµοσκοπήσεις της τριετίας 2020-2022 που επεξεργάζονταν και µελετούσαν στην Πειραιώς και στο Μαξίµου κατέτειναν σε ένα κοινό συµπέρασµα από τα λεγόµενα «ποιοτικά στοιχεία»: Οι πολίτες είχαν εµπιστοσύνη στη διαχειριστική ικανότητα του Κυριάκου Μητσοτάκη και, παρότι προσωρινά αυτή µπορεί να κλονιζόταν (π.χ. στο δεύτερο κύµα της πανδηµίας ή στις πυρκαγιές του Αυγούστου του 2021), µακροπρόθεσµα ήταν πλειοψηφική η πεποίθηση ότι µπορεί να βρει τις λύσεις και να εφαρµόσει τον κατάλληλο σχεδιασµό.
Αυτή η κρίση βέβαια που διαχειρίζεται η κυβέρνηση έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά και αφορά στην τραγωδία µε τον θάνατο 57 ανθρώπων, στην πλειονότητά τους νέων, και µάλιστα σε ένα µέσο που παραδοσιακά θεωρείται ίσως το ασφαλέστερο, τον σιδηρόδροµο.
Η συζήτηση και η διερεύνηση σε θεσµικό επίπεδο θα είναι διεξοδικές: Και από την τριµελή ανεξάρτητη Επιτροπή Εµπειρογνωµόνων που έχει συσταθεί από το υπουργείο Μεταφορών και Υποδοµών, µε την εντολή να προχωρήσει τάχιστα τις εργασίες της. Βούληση µάλιστα του πρωθυπουργού φέρεται να είναι το να υπάρχει ένα ολοκληρωµένο και σαφές πόρισµα προτού φτάσουµε στις κάλπες των εθνικών εκλογών, που πλέον παίρνουν ρότα για τον Μάιο. Και από το Κοινοβούλιο, µε την κυβερνητική πλειοψηφία να φέρνει το θέµα στην αρµόδια διαρκή επιτροπή της Βουλής, µε πρόθεση να συζητηθούν εκεί και τα προβλήµατα στους σιδηροδρόµους και οι ευθύνες για το δυστύχηµα, αλλά και η ασφάλεια των µεταφορών στο µέλλον και πώς αυτή θα θωρακιστεί.
Ήδη, οι εµπειρογνώµονες της ευρωπαϊκής αποστολής συναντήθηκαν µε τους κ. Μητσοτάκη και Γεραπετρίτη και παρουσίασαν στον πρωθυπουργό τις πρώτες σκέψεις, οι οποίες θα διαµορφωθούν σε συγκεκριµένες προτάσεις, για τη βελτίωση της λειτουργίας του σιδηροδροµικού δικτύου, την ασφάλεια των συγκοινωνιών, την αναβάθµιση υποδοµών, την υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών και την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση ευρωπαϊκών πόρων για επενδύσεις στους ελληνικούς σιδηροδρόµους.
Ο Γιώργος Γεραπετρίτης έχει ουσιαστικά δύο εβδοµάδες µπροστά του για να βρει τον τρόπο και τη µέθοδο να επανεκκινήσουν τα τρένα, που πέρα από πρακτική έχει και συµβολική και πολιτική σηµασία. Εφόσον όλα αυτά υλοποιηθούν γρήγορα και σωστά και τα τρένα µπουν ξανά στις ράγες µε µεγαλύτερη ασφάλεια, πριν κλείσει ο Μάρτιος, υπάρχει η πεποίθηση ότι η εµπιστοσύνη των πολιτών στην ικανότητα της κυβέρνησης να επιλύει σύνθετα δοµικά ζητήµατα σταδιακά και βαθµηδόν θα αποκαθίσταται.
*Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά στις 11 Μαρτίου 2023.
Αυτή η κρίση βέβαια που διαχειρίζεται η κυβέρνηση έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά και αφορά στην τραγωδία µε τον θάνατο 57 ανθρώπων, στην πλειονότητά τους νέων, και µάλιστα σε ένα µέσο που παραδοσιακά θεωρείται ίσως το ασφαλέστερο, τον σιδηρόδροµο.
«Με ενσυναίσθηση»
Η στρατηγική που έχει αποφασίσει να ακολουθήσει η κυβέρνηση έχει, ωστόσο, ορισµένα κοινά χαρακτηριστικά µε τη φιλοσοφία της στρατηγικής που χάραξε στις προηγούµενες, µεγάλες, κρίσεις. Το πρώτο της χαρακτηριστικό είναι η ενσυναίσθηση: «Είναι πάρα πολύ δύσκολο αυτό που βιώνουµε σήµερα ως χώρα. Μιλάµε για µια ανείπωτη τραγωδία. Η σκέψη µας σήµερα είναι πρώτα και πάνω απ’ όλα µε τους συγγενείς των θυµάτων», ήταν οι πρώτες φράσεις που είπε ο πρωθυπουργός, δώδεκα ώρες µετά το τραγικό συµβάν και αφού είχε επισκεφθεί τόσο τον τόπο του δυστυχήµατος όσο, στη συνέχεια, και το νοσοκοµείο όπου νοσηλεύονταν οι τραυµατίες.Η «συγγνώμη»
«Μια µεγάλη συγγνώµη» ήταν η φράση που χρησιµοποίησε στο ξεκίνηµα της πρώτης του ανάρτησης έπειτα από την τραγωδία. Στο ίδιο µήκος κύµατος, µε χαµηλούς τόνους και σεβασµό στον πόνο των οικογενειών που πενθούν, θα συνεχίσει να κινείται η κυβέρνηση και το προσεχές διάστηµα. Διάχυτη είναι η αντίληψη στο Μέγαρο Μαξίµου ότι το τελευταίο που επιθυµεί η κοινή γνώµη αυτή την περίοδο είναι να παρακολουθεί καυγάδες και τσακωµούς µεταξύ πολιτικών σε ζωντανή αναµετάδοση. «Αναλαµβάνουµε θαρραλέα και ειλικρινά το µερίδιο της ευθύνης που µας αναλογεί, δεν πάµε σε συµψηφισµούς», αναφέρει στα «Π» κυβερνητικό στέλεχος.Την αποφεύγει
Παράλληλα, συνεργάτες του πρωθυπουργού παρατηρούν µε προσοχή ότι την πολιτική αντιπαράθεση αποφεύγει και ο Αλέξης Τσίπρας, που δεν έχει σηκώσει ο ίδιος τη «σηµαία» της αντίδρασης, ενώ σχεδόν εξαφανισµένος παραµένει και ο αρµόδιος υπουργός Μεταφορών της περιόδου 2015-2019, Χρήστος Σπίρτζης. Το δεύτερο χαρακτηριστικό της στρατηγικής είναι τα µέτρα θεσµικού χαρακτήρα, ώστε να αντιµετωπιστούν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και αποτελεσµατικά οι παθογένειες του συστήµατος που έχουν να κάνουν µε τη λειτουργία του σιδηροδροµικού δικτύου στην Ελλάδα.Η συζήτηση και η διερεύνηση σε θεσµικό επίπεδο θα είναι διεξοδικές: Και από την τριµελή ανεξάρτητη Επιτροπή Εµπειρογνωµόνων που έχει συσταθεί από το υπουργείο Μεταφορών και Υποδοµών, µε την εντολή να προχωρήσει τάχιστα τις εργασίες της. Βούληση µάλιστα του πρωθυπουργού φέρεται να είναι το να υπάρχει ένα ολοκληρωµένο και σαφές πόρισµα προτού φτάσουµε στις κάλπες των εθνικών εκλογών, που πλέον παίρνουν ρότα για τον Μάιο. Και από το Κοινοβούλιο, µε την κυβερνητική πλειοψηφία να φέρνει το θέµα στην αρµόδια διαρκή επιτροπή της Βουλής, µε πρόθεση να συζητηθούν εκεί και τα προβλήµατα στους σιδηροδρόµους και οι ευθύνες για το δυστύχηµα, αλλά και η ασφάλεια των µεταφορών στο µέλλον και πώς αυτή θα θωρακιστεί.
Ξένοι τεχνοκράτες
Στη γρήγορη επίλυση των ζητηµάτων µε το προβληµατικό σιδηροδροµικό δίκτυο στην κυβέρνηση ελπίζουν ότι θα συµβάλουν και ξένοι τεχνοκράτες, µε τον Κυριάκο Μητσοτάκη να έχει κάνει ήδη τις σχετικές συζητήσεις µε την πρόεδρο της Κοµισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και µε τον καγκελάριο της Γερµανίας, Όλαφ Σολτς.Ήδη, οι εµπειρογνώµονες της ευρωπαϊκής αποστολής συναντήθηκαν µε τους κ. Μητσοτάκη και Γεραπετρίτη και παρουσίασαν στον πρωθυπουργό τις πρώτες σκέψεις, οι οποίες θα διαµορφωθούν σε συγκεκριµένες προτάσεις, για τη βελτίωση της λειτουργίας του σιδηροδροµικού δικτύου, την ασφάλεια των συγκοινωνιών, την αναβάθµιση υποδοµών, την υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών και την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση ευρωπαϊκών πόρων για επενδύσεις στους ελληνικούς σιδηροδρόµους.
Η φιλοσοφία
Η Επιτροπή Εµπειρογνωµόνων, η συζήτηση στη Βουλή, η πρόσκληση Ευρωπαίων ειδικών, οι πρώτες ενέργειες του εκτελούντος χρέη υπουργού, κ. Γεραπετρίτη, δείχνουν και τη βασική φιλοσοφία του κ. Μητσοτάκη: Να δείξει ότι η κυβέρνηση µαθαίνει από τα λάθη, παίρνει γρήγορα το µάθηµα που πρέπει και προχωρά µε ταχύτητα και σε όλα τα επίπεδα ό,τι είναι δυνατό και εφικτό για να διορθωθούν οι παθογένειες, που µπορεί να πηγαίνουν πίσω και αρκετές δεκαετίες.Ο Γιώργος Γεραπετρίτης έχει ουσιαστικά δύο εβδοµάδες µπροστά του για να βρει τον τρόπο και τη µέθοδο να επανεκκινήσουν τα τρένα, που πέρα από πρακτική έχει και συµβολική και πολιτική σηµασία. Εφόσον όλα αυτά υλοποιηθούν γρήγορα και σωστά και τα τρένα µπουν ξανά στις ράγες µε µεγαλύτερη ασφάλεια, πριν κλείσει ο Μάρτιος, υπάρχει η πεποίθηση ότι η εµπιστοσύνη των πολιτών στην ικανότητα της κυβέρνησης να επιλύει σύνθετα δοµικά ζητήµατα σταδιακά και βαθµηδόν θα αποκαθίσταται.
*Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά στις 11 Μαρτίου 2023.