Πώς ερμηνεύουν στη ΝΔ τις εξελίξεις στο κόμμα Κασιδιάρη: Ο «αχυράνθρωπος», η εγκληματική οργάνωση και η κρίσιμη ημερομηνία της 5ης Μαϊου
Στο κυβερνητικό στρατόπεδο, φέρεται να είναι διάχυτη η πεποίθηση ότι το ανώτατο δικαστήριο της χώρας θα αξιοποιήσει το νέο νομικό οπλοστάσιο.
Κωστας Παπαχλιμιντζος
«Οχυρωμένη» είναι η Πολιτεία απέναντι στα «τερτίπια» του καταδικασμένου για κακούργημα Ηλία Κασιδιάρη, με τον Άρειο Πάγο πλέον να έχει νέα θεσμικά εργαλεία, ώστε να μπορεί να πάρει την απόφαση αποκλεισμού του κόμματός του από τις εκλογές της 21ης Μαϊου.
Περίπου δύο εβδομάδες νωρίτερα, συγκεκριμένα στις 5 Μαϊου, το Α' Τμήμα του Αρείου Πάγου θα ανακηρύξει τους συνδυασμούς που θα συμμετέχουν στις εκλογές, έχοντας αποφανθεί αν ο πρώην αντιεισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Αναστάσιος Κανελλόπουλος, είναι ο πραγματικός ή ο εικονικός επικεφαλής του κόμματος «Έλληνες». Στο κυβερνητικό στρατόπεδο, φέρεται να είναι διάχυτη η πεποίθηση ότι το ανώτατο δικαστήριο της χώρας θα αξιοποιήσει το νέο νομικό οπλοστάσιο, που ψηφίστηκε πριν από δύο μήνες, και δεν θα επιτρέψει στον Κασιδιάρη, χρησιμοποιώντας ουσιαστικά έναν αχυράνθρωπο, να επιχειρήσει να μπει από το παράθυρο ξανά στη Βουλή.
Για να γίνει αντιληπτό ποια ακριβώς νομοθεσία θα έχουν μπροστά τους οι Αρεοπαγίτες και ποια απόφαση και με ποια κριτήρια θα κληθούν να λάβουν, πρέπει να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Πριν από δυόμιση χρόνια, η δίκη της Χρυσής Αυγής ολοκληρώθηκε και ο Ηλίας Κασιδιάρης – μεταξύ άλλων - κρίθηκε ένοχος για ένταξη και διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης και καταδικάστηκε πρωτόδικα σε κάθειρξη 13 ετών και έξι μηνών. Λίγους μήνες νωρίτερα, το πάλαι ποτέ πρωτοπαλίκαρο του Νίκου Μιχαλολιάκου είχε ιδρύσει ένα καινούργιο ακροδεξιό κόμμα, που το ονόμασε «Έλληνες για την πατρίδα» (μετονομάστηκε αργότερα σε «Εθνικό Κόμμα – Έλληνες»), το οποίο έκτοτε ουσιαστικά διευθύνει μέσα από τη φυλακή.
Αυτά ήταν τα πραγματικά δεδομένα. Ποια ήταν τα νομικά; Το Σύνταγμα (άρθρο 29) προβλέπει ότι «Έλληνες πολίτες που έχουν το εκλογικό δικαίωμα μπορούν ελεύθερα να ιδρύουν και να συμμετέχουν σε πολιτικά κόμματα». Με τροπολογία του Μάκη Βορίδη, που ψηφίστηκε και ισχύει από το 2021, «στερούνται του δικαιώματος του εκλέγειν όσοι καταδικάζονται αμετάκλητα σε κάθειρξη». Η ίδια νομοθετική ρύθμιση προβλέπει ότι δικαίωμα κατάρτισης συνδυασμού έχουν πολιτικά κόμματα στα οποία ο πρόεδρος, ο γενικός γραμματέας, τα μέλη της διοικούσας επιτροπής και ο νόμιμος εκπρόσωπος δεν έχουν καταδικασθεί σε κάθειρξη.
Συνεπώς, τι ισχύει σήμερα; Οι καταδικασθέντες της Χρυσής Αυγής – άρα και ο Ηλίας Κασιδιάρης, ο μόνος που προσπαθεί ενεργά να πετύχει την επαναφορά του στη Βουλή - διατηρούν το δικαίωμα να είναι υποψήφιοι ως απλοί βουλευτές σε ένα κόμμα, δεν μπορούν να ηγηθούν όμως αυτού του κόμματος αφού έχουν καταδικαστική απόφαση εις βάρος τους.
Ο Κασιδιάρης μπορεί ωστόσο να θέσει σε εφαρμογή έναν άλλο «μηχανισμό»: Να ορίσει δηλαδή, κάποιο άλλο πρόσωπο ως επικεφαλής του κόμματος, ώστε οι «Έλληνες» να έχουν τυπικά άλλον αρχηγό και ουσιαστικά βέβαια τον ίδιο. Έτσι, θα κατέβει μόνο ως υποψήφιος βουλευτής και εφόσον το κόμμα του περάσει το όριο του 3% για να μπει στη Βουλή και ο ίδιος εκλεγεί, θα είναι στην πράξη αρχηγός κοινοβουλευτικού κόμματος. Αυτό και έκανε χθες: «Κατόπιν ονομαστικής ψηφοφορίας το Πανελλήνιο Συμβούλιο εξέλεξε ομόφωνα Πρόεδρο του Εθνικού Κόμματος ΕΛΛΗΝΕΣ, τον Επίτιμο Αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Αναστάσιο Κανελλόπουλο», γράφει η σχετική ανακοίνωση.
Συνεπώς, βρήκε τον τρόπο να προσπεράσει ο Κασιδιάρης τα νομικά εμπόδια; Η απάντηση είναι όχι, καθώς από τις 8 Φεβρουαρίου, το νομικό οπλοστάσιο της Πολιτείας έχει ενισχυθεί, μετά από σχετική πρωτοβουλία του Υπουργού Επικρατείας Γιώργου Γεραπετρίτη. Με τις ψήφους της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, πέρασε τότε η διάταξη που δίνει στον Άρειο Πάγο το δικαίωμα να κρίνει με βάση όλα τα δεδομένα και στοιχεία ότι η ηγεσία ενός συνδυασμού στις εκλογές είναι εικονική και ο πραγματικός αρχηγός είναι εκείνος που εμφανίζεται σε όλες τις συγκεντρώσεις, τις αναρτήσεις, τα βίντεο, τις ανακοινώσεις, κλπ. Εφόσον το πρόσωπο αυτό έχει καταδικαστεί – όπως ο Ηλίας Κασιδιάρης – τότε το δικαστήριο δεν θα επιτρέψει τη συμμετοχή του κόμματος στις εκλογές.
Στο εξής, λοιπόν, για να συμμετέχει ένα κόμμα στις εκλογές πρέπει να συντρέχουν τρεις προϋποθέσεις.
Πρώτον, να έχει ιδρυθεί νόμιμα.
Δεύτερον, ο πρόεδρος, ο γενικός γραμματέας, τα μέλη της διοικούσας επιτροπής, ο νόμιμος εκπρόσωπος και η πραγματική ηγεσία του κόμματος να μην έχουν καταδικασθεί - σε οποιονδήποτε βαθμό - σε συγκεκριμένες ποινές:
α) Κάθειρξη για τα αδικήματα των κεφαλαίων 1-6 του Δεύτερου Βιβλίου του Ποινικού Κώδικα, δηλαδή προσβολές του δημοκρατικού πολιτεύματος, προσβολές της διεθνούς υπόστασης της χώρας, εγκλήματα κατά άλλων κρατών, εγκλήματα κατά των πολιτειακών και πολιτικών οργάνων, προσβολές κατά της πολιτειακής εξουσίας και εγκλήματα κατά της δημόσιας τάξης.
β) Οποιαδήποτε ποινή για εγκλήματα του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα που επισείουν την ποινή της ισόβιας κάθειρξης.
Τρίτον, η οργάνωση και η δράση του κόμματος να εξυπηρετεί την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος. Κάτι τέτοιο μπορεί να κριθεί μόνο όταν υφίσταται καταδίκη σε οποιονδήποτε βαθμό υποψηφίων βουλευτών ή ιδρυτικών μελών ή διατελεσάντων προέδρων για τα αδικήματα της εσχάτης προδοσίας, τρομοκρατικής πράξης και ένταξης ή διεύθυνσης εγκληματικής οργάνωσης.
Τι ακριβώς μπορεί κάνει επομένως ο Άρειος Πάγος; Όπως προβλέπει ο νόμος, αφού έχουν προκηρυχθεί εκλογές και εντός τριών ημερών μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής πρότασης υποψηφιοτήτων, το Α1 Τμήμα του Αρείου Πάγου ανακηρύσσει σε δημόσια συνεδρίαση τους εκλογικούς συνδυασμούς. Αυτό αναμένεται να γίνει στις 5 Μαϊου. Πριν το πράξει αυτό, το Α1 Τμήμα θα ελέγχει αν συντρέχουν οι νέες προϋποθέσεις, δηλαδή στην προκειμένη περίπτωση αν ο πραγματικός ηγέτης του κόμματος «Έλληνες» είναι ο καταδικασμένος Ηλίας Κασιδιάρης και όχι ο Αναστάσιος Κανελλόπουλος.
«Είναι μια διάταξη αντίστοιχη με αυτή που ισχύει ήδη σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες», είχε υπογραμμίσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου που έδωσε το πράσινο φως για τη νομοθεσία αυτή, υπογραμμίζοντας ότι αποβλέπει «όχι στον αποκλεισμό των ιδεών, αλλά στη θωράκιση της ομαλότητας και των συνταγματικών ελευθεριών. Για τον λόγο αυτό άλλωστε ζητούμε, επιδιώκουμε, ελπίζω να μπορούμε να πετύχουμε την υποστήριξη όλων των κομμάτων». Εξηγώντας τη βασική φιλοσοφία της νέας ρύθμισης, ο πρωθυπουργός επεσήμανε ότι «στο εξής δεν θα μπορούν να συμμετέχουν στην εκλογική διαδικασία σχήματα τα οποία έχουν ως ουσιαστικό αρχηγό κάποιον ο οποίος έχει καταδικαστεί ως εγκληματίας. Αυτό προφανώς θα κρίνεται από τον Άρειο Πάγο, ο οποίος είναι και ο αρμόδιος κατά το Σύνταγμα να ανακηρύσσει τα υποψήφια κόμματα. Στα κριτήριά του, ωστόσο, θα συμπεριλαμβάνονται τώρα και οι σαφείς προϋποθέσεις που θέτει το νέο νομοθέτημα».
Ο κ. Μητσοτάκης έκλεισε δε τη σχετική τοποθέτηση λέγοντας: «Θα επαναλάβω ότι πρόκειται για την ανταπόκριση της πολιτείας στην καταστατική, αλλά θα έλεγα και στην ηθική υποχρέωση της δημοκρατίας να περιφρουρείται από τους εχθρούς της. Γιατί η τελευταία δεν μπορεί να νομιμοποιεί, σίγουρα δεν μπορεί να χρηματοδοτεί, οργανώσεις που ανοιχτά υπονομεύουν τη λειτουργία της».
Περίπου δύο εβδομάδες νωρίτερα, συγκεκριμένα στις 5 Μαϊου, το Α' Τμήμα του Αρείου Πάγου θα ανακηρύξει τους συνδυασμούς που θα συμμετέχουν στις εκλογές, έχοντας αποφανθεί αν ο πρώην αντιεισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Αναστάσιος Κανελλόπουλος, είναι ο πραγματικός ή ο εικονικός επικεφαλής του κόμματος «Έλληνες». Στο κυβερνητικό στρατόπεδο, φέρεται να είναι διάχυτη η πεποίθηση ότι το ανώτατο δικαστήριο της χώρας θα αξιοποιήσει το νέο νομικό οπλοστάσιο, που ψηφίστηκε πριν από δύο μήνες, και δεν θα επιτρέψει στον Κασιδιάρη, χρησιμοποιώντας ουσιαστικά έναν αχυράνθρωπο, να επιχειρήσει να μπει από το παράθυρο ξανά στη Βουλή.
Για να γίνει αντιληπτό ποια ακριβώς νομοθεσία θα έχουν μπροστά τους οι Αρεοπαγίτες και ποια απόφαση και με ποια κριτήρια θα κληθούν να λάβουν, πρέπει να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Πριν από δυόμιση χρόνια, η δίκη της Χρυσής Αυγής ολοκληρώθηκε και ο Ηλίας Κασιδιάρης – μεταξύ άλλων - κρίθηκε ένοχος για ένταξη και διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης και καταδικάστηκε πρωτόδικα σε κάθειρξη 13 ετών και έξι μηνών. Λίγους μήνες νωρίτερα, το πάλαι ποτέ πρωτοπαλίκαρο του Νίκου Μιχαλολιάκου είχε ιδρύσει ένα καινούργιο ακροδεξιό κόμμα, που το ονόμασε «Έλληνες για την πατρίδα» (μετονομάστηκε αργότερα σε «Εθνικό Κόμμα – Έλληνες»), το οποίο έκτοτε ουσιαστικά διευθύνει μέσα από τη φυλακή.
Αυτά ήταν τα πραγματικά δεδομένα. Ποια ήταν τα νομικά; Το Σύνταγμα (άρθρο 29) προβλέπει ότι «Έλληνες πολίτες που έχουν το εκλογικό δικαίωμα μπορούν ελεύθερα να ιδρύουν και να συμμετέχουν σε πολιτικά κόμματα». Με τροπολογία του Μάκη Βορίδη, που ψηφίστηκε και ισχύει από το 2021, «στερούνται του δικαιώματος του εκλέγειν όσοι καταδικάζονται αμετάκλητα σε κάθειρξη». Η ίδια νομοθετική ρύθμιση προβλέπει ότι δικαίωμα κατάρτισης συνδυασμού έχουν πολιτικά κόμματα στα οποία ο πρόεδρος, ο γενικός γραμματέας, τα μέλη της διοικούσας επιτροπής και ο νόμιμος εκπρόσωπος δεν έχουν καταδικασθεί σε κάθειρξη.
Συνεπώς, τι ισχύει σήμερα; Οι καταδικασθέντες της Χρυσής Αυγής – άρα και ο Ηλίας Κασιδιάρης, ο μόνος που προσπαθεί ενεργά να πετύχει την επαναφορά του στη Βουλή - διατηρούν το δικαίωμα να είναι υποψήφιοι ως απλοί βουλευτές σε ένα κόμμα, δεν μπορούν να ηγηθούν όμως αυτού του κόμματος αφού έχουν καταδικαστική απόφαση εις βάρος τους.
Ο Κασιδιάρης μπορεί ωστόσο να θέσει σε εφαρμογή έναν άλλο «μηχανισμό»: Να ορίσει δηλαδή, κάποιο άλλο πρόσωπο ως επικεφαλής του κόμματος, ώστε οι «Έλληνες» να έχουν τυπικά άλλον αρχηγό και ουσιαστικά βέβαια τον ίδιο. Έτσι, θα κατέβει μόνο ως υποψήφιος βουλευτής και εφόσον το κόμμα του περάσει το όριο του 3% για να μπει στη Βουλή και ο ίδιος εκλεγεί, θα είναι στην πράξη αρχηγός κοινοβουλευτικού κόμματος. Αυτό και έκανε χθες: «Κατόπιν ονομαστικής ψηφοφορίας το Πανελλήνιο Συμβούλιο εξέλεξε ομόφωνα Πρόεδρο του Εθνικού Κόμματος ΕΛΛΗΝΕΣ, τον Επίτιμο Αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Αναστάσιο Κανελλόπουλο», γράφει η σχετική ανακοίνωση.
Συνεπώς, βρήκε τον τρόπο να προσπεράσει ο Κασιδιάρης τα νομικά εμπόδια; Η απάντηση είναι όχι, καθώς από τις 8 Φεβρουαρίου, το νομικό οπλοστάσιο της Πολιτείας έχει ενισχυθεί, μετά από σχετική πρωτοβουλία του Υπουργού Επικρατείας Γιώργου Γεραπετρίτη. Με τις ψήφους της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, πέρασε τότε η διάταξη που δίνει στον Άρειο Πάγο το δικαίωμα να κρίνει με βάση όλα τα δεδομένα και στοιχεία ότι η ηγεσία ενός συνδυασμού στις εκλογές είναι εικονική και ο πραγματικός αρχηγός είναι εκείνος που εμφανίζεται σε όλες τις συγκεντρώσεις, τις αναρτήσεις, τα βίντεο, τις ανακοινώσεις, κλπ. Εφόσον το πρόσωπο αυτό έχει καταδικαστεί – όπως ο Ηλίας Κασιδιάρης – τότε το δικαστήριο δεν θα επιτρέψει τη συμμετοχή του κόμματος στις εκλογές.
Στο εξής, λοιπόν, για να συμμετέχει ένα κόμμα στις εκλογές πρέπει να συντρέχουν τρεις προϋποθέσεις.
Πρώτον, να έχει ιδρυθεί νόμιμα.
Δεύτερον, ο πρόεδρος, ο γενικός γραμματέας, τα μέλη της διοικούσας επιτροπής, ο νόμιμος εκπρόσωπος και η πραγματική ηγεσία του κόμματος να μην έχουν καταδικασθεί - σε οποιονδήποτε βαθμό - σε συγκεκριμένες ποινές:
α) Κάθειρξη για τα αδικήματα των κεφαλαίων 1-6 του Δεύτερου Βιβλίου του Ποινικού Κώδικα, δηλαδή προσβολές του δημοκρατικού πολιτεύματος, προσβολές της διεθνούς υπόστασης της χώρας, εγκλήματα κατά άλλων κρατών, εγκλήματα κατά των πολιτειακών και πολιτικών οργάνων, προσβολές κατά της πολιτειακής εξουσίας και εγκλήματα κατά της δημόσιας τάξης.
β) Οποιαδήποτε ποινή για εγκλήματα του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα που επισείουν την ποινή της ισόβιας κάθειρξης.
Τρίτον, η οργάνωση και η δράση του κόμματος να εξυπηρετεί την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος. Κάτι τέτοιο μπορεί να κριθεί μόνο όταν υφίσταται καταδίκη σε οποιονδήποτε βαθμό υποψηφίων βουλευτών ή ιδρυτικών μελών ή διατελεσάντων προέδρων για τα αδικήματα της εσχάτης προδοσίας, τρομοκρατικής πράξης και ένταξης ή διεύθυνσης εγκληματικής οργάνωσης.
Τι ακριβώς μπορεί κάνει επομένως ο Άρειος Πάγος; Όπως προβλέπει ο νόμος, αφού έχουν προκηρυχθεί εκλογές και εντός τριών ημερών μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής πρότασης υποψηφιοτήτων, το Α1 Τμήμα του Αρείου Πάγου ανακηρύσσει σε δημόσια συνεδρίαση τους εκλογικούς συνδυασμούς. Αυτό αναμένεται να γίνει στις 5 Μαϊου. Πριν το πράξει αυτό, το Α1 Τμήμα θα ελέγχει αν συντρέχουν οι νέες προϋποθέσεις, δηλαδή στην προκειμένη περίπτωση αν ο πραγματικός ηγέτης του κόμματος «Έλληνες» είναι ο καταδικασμένος Ηλίας Κασιδιάρης και όχι ο Αναστάσιος Κανελλόπουλος.
«Είναι μια διάταξη αντίστοιχη με αυτή που ισχύει ήδη σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες», είχε υπογραμμίσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου που έδωσε το πράσινο φως για τη νομοθεσία αυτή, υπογραμμίζοντας ότι αποβλέπει «όχι στον αποκλεισμό των ιδεών, αλλά στη θωράκιση της ομαλότητας και των συνταγματικών ελευθεριών. Για τον λόγο αυτό άλλωστε ζητούμε, επιδιώκουμε, ελπίζω να μπορούμε να πετύχουμε την υποστήριξη όλων των κομμάτων». Εξηγώντας τη βασική φιλοσοφία της νέας ρύθμισης, ο πρωθυπουργός επεσήμανε ότι «στο εξής δεν θα μπορούν να συμμετέχουν στην εκλογική διαδικασία σχήματα τα οποία έχουν ως ουσιαστικό αρχηγό κάποιον ο οποίος έχει καταδικαστεί ως εγκληματίας. Αυτό προφανώς θα κρίνεται από τον Άρειο Πάγο, ο οποίος είναι και ο αρμόδιος κατά το Σύνταγμα να ανακηρύσσει τα υποψήφια κόμματα. Στα κριτήριά του, ωστόσο, θα συμπεριλαμβάνονται τώρα και οι σαφείς προϋποθέσεις που θέτει το νέο νομοθέτημα».
Ο κ. Μητσοτάκης έκλεισε δε τη σχετική τοποθέτηση λέγοντας: «Θα επαναλάβω ότι πρόκειται για την ανταπόκριση της πολιτείας στην καταστατική, αλλά θα έλεγα και στην ηθική υποχρέωση της δημοκρατίας να περιφρουρείται από τους εχθρούς της. Γιατί η τελευταία δεν μπορεί να νομιμοποιεί, σίγουρα δεν μπορεί να χρηματοδοτεί, οργανώσεις που ανοιχτά υπονομεύουν τη λειτουργία της».
