Με αξιολόγηση δημοσίων υπαλλήλων, πρωτοποριακά ψηφιακά εργαλεία, μπόνους για την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων και πραγματική πολυεπίπεδη διακυβέρνηση θα «οπλιστεί» το Δημόσιο, όπως το οραματίζεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης, εφόσον επανεκλεγεί στην πρωθυπουργία. Ο σχεδιασμός, που περιλαμβάνει μεγάλες αλλαγές και καινοτόμες πρακτικές, θα τρέξει αμέσως μετά το καλοκαίρι, από τη νέα πια κυβέρνηση. Θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και την αξιολόγηση των παρεχόμενων υπηρεσιών στο Δημόσιο από τον πολίτη.
Λαμβάνοντας υπόψη τον νέο νόμο Βορίδηγια τη στοχοθεσία και την αξιολόγηση των προϊσταμένων (Ν. 4940/2022), καθώς και την προγραμματισμένη αλλαγή στο σύστημα επιλογής προϊσταμένων και τον νέο δημοσιοϋπαλληλικό κώδικα, η συγκεκριμένη μεταρρυθμιστική πρωτοβουλία αφορά τη δημιουργία ενός συστήματος για την αξιολόγηση της ποιότητας των υπηρεσιών. Αυτή θα γίνεται με βάση τη συνεργασία και τη συνδιαλλαγή των πολιτών με υπηρεσίες του Δημοσίου και με στόχο τη διαρκή βελτίωσή τους. Ως προς την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση -δηλαδή τι κάνουν και πώς οι δήμοι, οι περιφέρειες, οι αποκεντρωμένες διοικήσεις και τα υπουργεία-, το Δημόσιο θα αποκτήσει ένα ηλεκτρονικό «μάτι»:
Πρόκειται για ένα εγχείρημα που φιλοδοξεί να αξιοποιήσει κατά τον βέλτιστο δυνατό τρόπο τις νέες ψηφιακές τεχνολογίες. Στο πλαίσιο αυτό, θα αναπτυχθεί ηλεκτρονικό σύστημα, ώστε να υποστηριχθεί η διαρκής καταγραφή, κατηγοριοποίηση και κατανομή των αρμοδιοτήτων των εμπλεκόμενων φορέων ανά επίπεδο διακυβέρνησης (εθνικό, περιφερειακό, τοπικό), σύμφωνα με μια κοινή και αντικειμενικά ορισμένη μεθοδολογία. Η πλατφόρμα θα χρησιμοποιηθεί ως κεντρικός μηχανισμός για την οργάνωση και την παρακολούθηση των πολιτικών πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, καθώς και την καλύτερη αξιοποίηση των πόρων της Δημόσιας Διοίκησης για την εφαρμογή των πολιτικών αυτών.
Αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το Δημόσιο
Ενα άλλο ψηφιακό «εργαλείο» που φιλοδοξεί να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το Δημόσιο θα έρθει επίσης το προσεχές φθινόπωρο, σύμφωνα με τον σχεδιασμό της Ν.Δ. Πρόκειται για ένα στρατηγικό εργαλείο προγραμματισμού ανθρώπινου δυναμικού με στοιχεία τεχνητής νοημοσύνης. Θα παρέχει στους φορείς του Δημοσίου τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν για την επίτευξη των στόχων τους μια διαδικασία μοντελοποίησης, που λαμβάνει υπόψη τα υφιστάμενα, καθώς και τα μελλοντικά κενά εργασίας, την προσαρμογή των δεξιοτήτων στις θέσεις εργασίας, τον αντίκτυπο των τεχνολογικών και οικονομικών αλλαγών, τις αρμοδιότητες των θέσεων εργασίας, τις δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα. Ετσι, θα προγραμματίζουν καλύτερα και σύμφωνα με τις πραγματικές τους ανάγκες τι εργαζόμενους χρειάζονται προκειμένου να προσλάβουν, αλλά και να κατανοήσουν πληρέστερα τις δυνατότητες του υφιστάμενου δυναμικού και πώς αυτό θα πρέπει να εξελιχθεί στην κατεύθυνση της κατάλληλης κάλυψης των αναγκών τους, επιτυγχάνοντας ισορροπία μεταξύ νέων προσλήψεων και εσωτερικής αγοράς εργασίας (μέσω κινητικότητας, δηλαδή, κ.λπ.). Με άλλα λόγια, η Δημόσια Διοίκηση θα μπορεί να κάνει χρήση τεχνικών «πρόβλεψης» τόσο ως προς τον αριθμό όσο και ως προς τις δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού που θα χρειαστεί σε βάθος χρόνου.
Κεντρικός στόχος
Ακόμα ένας κεντρικός στόχος στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης στο Δημόσιο είναι η τακτική κατάρτιση και επανακατάρτιση των δημοσίων υπαλλήλων. Σε συνεργασία με το ΕΚΔΔΑ, σχεδιάζεται η εφαρμογή νέων μεθοδολογιών για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων των υπαλλήλων - έχοντας ως σημείο αναφοράς το Τυπικό Ευρωπαϊκό Σύστημα Ταξινόμησης Δεξιοτήτων (ESCO) και το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων (EQF). Αυτό θα γίνει με χρήση εργαλείων εξατομικευμένης ανίχνευσης αναγκών εκπαίδευσης, με την ανάπτυξη δεικτών μάθησης αλλά και τη δημιουργία πλατφόρμας για την παρακολούθηση και αξιολόγηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας, με στόχο τη συνεχή βελτίωση των δεξιοτήτων και των γνώσεων των υπαλλήλων με τρόπο απόλυτα εστιασμένο στις απαιτήσεις της θέσης και της υπηρεσίας, διαμορφώνοντας, για πρώτη φορά, συνθήκες σταδιοδρομίας στο Δημόσιο.
Το δε μπόνους, η επιπρόσθετη αμοιβή δηλαδή, συνδεδεμένη με την επίτευξη σαφώς προσδιορισμένων στόχων, έχει ήδη αρχίσει να μπαίνει σε τροχιά, με στόχο να επεκταθεί και στο υπόλοιπο Δημόσιο. Το πεδίο εφαρμογής της νέας αυτής ρύθμισης καταλαμβάνει προς το παρόν τους υπαλλήλους που σχετίζονται με την υλοποίηση συγκεκριμένων στόχων των Ετήσιων Σχεδίων Δράσης των υπουργείων και τους 6.000 υπαλλήλους που εμπλέκονται άμεσα στην υλοποίηση έργων του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0». Με απόφαση του προϊσταμένου Διεύθυνσης ορίζονται οι υπάλληλοι που εμπλέκονται άμεσα στην υλοποίηση των τιθέμενων στόχων και έργων, οι οποίοι λαμβάνουν επιπλέον ανταμοιβή.
Τα μπόνους για την επίτευξη στόχων και ο ετήσιος πανελλήνιος διαγωνισμός του ΑΣΕΠ
Η κατανομή του ποσού που αντιστοιχεί στην ανταμοιβή των υπαλλήλων κάθε υπουργείου ή εποπτευόμενου φορέα του συνδέεται άμεσα με την επίτευξη στόχων, όπως εξειδικεύονται σε συγκεκριμένα έργα και ορόσημα στο Ετήσιο Σχέδιο Δράσης κάθε υπουργείου και καθορίζονται με Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου, αλλά και με την ολοκλήρωση κατ’ ελάχιστο 12 από τα 20 έργα που έχουν καθοριστεί στην οικεία Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου. Για τον υπολογισμό για τη χορήγηση της ανταμοιβής υπαλλήλων που εμπλέκονται σε έργα του Ετήσιου Σχεδίου Δράσης λαμβάνεται υπόψη ο βαθμός δυσκολίας των επιτευχθέντων οροσήμων των έργων προς τον βαθμό δυσκολίας των επιτευχθέντων οροσήμων των έργων όλων των υπουργείων, σύμφωνα με σχετική ομαδοποίηση από τη Γενική Γραμματεία Συντονισμού.
Ο προϊστάμενος της αρμόδιας διεύθυνσης ορίζει τους υπαλλήλους οι οποίοι δύνανται να λάβουν πρόσθετη ανταμοιβή. Αυτό το μοντέλο, που τώρα δοκιμάζεται σταδιακά στην πράξη, θα επεκταθεί σταδιακά και στην υπόλοιπη Δημόσια Διοίκηση.
Ενα άλλο μοντέλο που πλέον θα καθιερωθεί είναι ο ετήσιος πανελλήνιος γραπτός διαγωνισμός του ΑΣΕΠ: Ο πρώτος πραγματοποιήθηκε στις 4 Μαρτίου με τη συμμετοχή 77.000 και πλέον υποψηφίων σε 527 εξεταστικά κέντρα σε 43 περιφερειακές ενότητες σε όλη τη χώρα, με τη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων της πρώτης φάσης να αναμένεται στις αρχές Μαΐου, πριν, δηλαδή, από τη διεξαγωγή των εκλογών.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 22/3/24
