Το δημογραφικό στην «πρώτη γραμμή» - Η αναγκαιότητα της δημιουργίας και οι προσδοκίες
Οι στόχοι του νεοσύστατου υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας μέσα από τις τοποθετήσεις των ειδικών στα «Παραπολιτικά»
Ψηλά στην ατζέντα των προτεραιοτήτων της Νέας Δηµοκρατίας και του Κυριάκου Μητσοτάκη βρίσκονται το δηµογραφικό και οι πολιτικές για τη στήριξη της οικογένειας.
Η επιβεβαίωση ήρθε µε την ανακοίνωση της νέας κυβέρνησης, αφού «έφερε» και το νεοσύστατο υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας. Το υπουργείο θα καλύψει αρµοδιότητες που υπάγονταν στο Εργασίας και άπτονται θεµάτων που έχουν να κάνουν µε τις οικογενειακές αλλά και προνοιακές πολιτικές.
«Κάθε άνθρωπος πρέπει να νιώσει το αγκάλιασµα του υπουργείου αυτού, και θα το νιώσει», δήλωσε η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη, στην τελετή παράδοσης του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Σηµείωσε, επίσης, ότι µαζί µε την υφυπουργό, Μαρία Κεφάλα, θα δουλέψουν πάνω στην προστασία των ατόµων µε αναπηρία και των παιδιών, στην προώθηση πολιτικών ισότητας, αλλά και στην αναβάθµιση και αναθεώρηση της πολιτικής για τα επιδόµατα.
«Η δηµογραφία αποτελεί παράγοντα που δεν έχουµε πλέον την πολυτέλεια να υποτιµούµε και το δηµογραφικό αναδεικνύεται ως ένα από τα ζητήµατα που πρέπει να αντιµετωπισθούν άµεσα, µε στόχο την ανακοπή των υφιστάµενων τάσεων και την άµβλυνση των όποιων τους επιπτώσεων», τονίζει. Η αντιµετώπιση του δηµογραφικού, όπως λέει ο κ. Κοτζαµάνης, «απαιτεί -εκτός των άλλων- και την υιοθέτηση µιας δηµογραφικής πολιτικής, µε συγκεκριµένους στόχους, µέτρα και πόρους». Σύµφωνα µε τον καθηγητή, τα µέτρα θα πρέπει να είναι διαβαθµισµένα στον χρόνο ανάλογα µε τους στόχους, και τα αποτελέσµατά τους να αξιολογούνται πριν και µετά την υλοποίησή τους. Αναφέρει επίσης ότι οι στόχοι οφείλουν να είναι συµβατοί µε τους στόχους «συγγενών» πολιτικών (αναπτυξιακής, κοινωνικής, οικονοµικής, εναρµόνισης οικογενειακής - εργασιακής ζωής, ισότητας των δύο φύλων κ.λπ.).
«Το σηµαντικό είναι ο καθένας που έχει οικογένεια µε παιδιά να νιώθει ασφαλής για το µεγάλωµά τους», τονίζει. Μιλώντας για το πώς θα µπορούσε το νεοσύστατο υπουργείο να ενισχύσει την οικογενειακή πολιτική, η κ. Αγγελή -εκτός από την επιδοµατική πολιτική- εστιάζει και στο νοµοθετικό έργο. «Μέχρι στιγµής δεν υπήρχε η τήρηση της αρχής της αναλογικότητας, δηλαδή οτιδήποτε θεσπιζόταν -αν είχε εισοδηµατικά ή όποια άλλα κριτήρια- τερµάτιζε µερικές φορές στα τρία ή και τέσσερα παιδιά και άνω. Αρα λοιπόν είναι ένα θέµα που πρέπει να εναρµονιστεί», αναφέρει.
Προσθέτει δε ότι «για καθετί που έχει κοινωνικό πρόσηµο θα πρέπει να υπάρχει και ένα αφήγηµα και γι’ αυτούς που έχουν την ευθύνη παιδιών. Οπως έχουµε σε όλα τα νοµοσχέδια µέριµνα για την αναπηρία, θα πρέπει να έχουµε και για την οικογένεια».
Εξηγεί ότι πρόκειται για ένα σύνολο παρεµβάσεων και δράσεων, που περνούν κυρίως από τις κοινωνικές υπηρεσίες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καθώς βρίσκονται πιο κοντά στην οικογένεια και έχουν τη δυνατότητα να τη στηρίξουν άµεσα µέσα στην κοινότητα. Προσθέτει δε ότι αν το νεοσύστατο υπουργείο προχωρήσει στην ενοποίηση αυτών των παρεµβάσεων, θα τις ενισχύσει. Θα πρέπει, ωστόσο, να δει και πώς αντιµετωπίζονται οικογένειες που δεν ανήκουν στο τυπικό ελληνικό προφίλ οικογένειας (µετανάστες, Ροµά, τοξικοεξαρτηµένοι κ.λπ.) και την ευθύνη των υπηρεσιών που τις αφορά την έχουν διαφορετικά υπουργεία, «και αυτό το κοµµάτι δυστυχώς στο πλαίσιο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν είναι επαρκώς αντιµετωπίσιµο».
Η ιδρύτρια του ΑΜΚΕ Ινστιτούτου «Κοιτίδα», που ασχολείται µε ζευγάρια από τη στιγµή της απόφασής τους να κάνουν παιδί έως και το παιδί να συµπληρώσει το 4ο έτος της ζωής του, αναφέρει πως χρειάζεται επίσης «να υπάρχουν υπηρεσίες ψυχικής υγείας στην κοινότητα και προγράµµατα κατ’ οίκον επισκέψεων για να παρακολουθούν τις οικογένειες, ακόµα και αυτές που δεν έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες τις οργανωµένες Υγείας».
Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ στις 1/7
Η επιβεβαίωση ήρθε µε την ανακοίνωση της νέας κυβέρνησης, αφού «έφερε» και το νεοσύστατο υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας. Το υπουργείο θα καλύψει αρµοδιότητες που υπάγονταν στο Εργασίας και άπτονται θεµάτων που έχουν να κάνουν µε τις οικογενειακές αλλά και προνοιακές πολιτικές.
«Κάθε άνθρωπος πρέπει να νιώσει το αγκάλιασµα του υπουργείου αυτού, και θα το νιώσει», δήλωσε η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη, στην τελετή παράδοσης του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Σηµείωσε, επίσης, ότι µαζί µε την υφυπουργό, Μαρία Κεφάλα, θα δουλέψουν πάνω στην προστασία των ατόµων µε αναπηρία και των παιδιών, στην προώθηση πολιτικών ισότητας, αλλά και στην αναβάθµιση και αναθεώρηση της πολιτικής για τα επιδόµατα.
Παρακολούθηση
«Για να γίνει το υπουργείο Οικογένειας ένα “υπουργείο-πυλώνας για την αντιµετώπιση του δηµογραφικού” κατά τις δηλώσεις του πρωθυπουργού, προϋποτίθεται η υιοθέτηση µιας δηµογραφικής πολιτικής και στη συνέχεια η δηµιουργία της επιτελικής δοµής για την παρακολούθηση των εξελίξεων και τη λήψη µέτρων, τον συντονισµό των δράσεων και την αξιολόγηση των αποτελεσµάτων σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο», αναφέρει ο καθηγητής ∆ηµογραφίας στο Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας, Βύρων Κοτζαµάνης.«Η δηµογραφία αποτελεί παράγοντα που δεν έχουµε πλέον την πολυτέλεια να υποτιµούµε και το δηµογραφικό αναδεικνύεται ως ένα από τα ζητήµατα που πρέπει να αντιµετωπισθούν άµεσα, µε στόχο την ανακοπή των υφιστάµενων τάσεων και την άµβλυνση των όποιων τους επιπτώσεων», τονίζει. Η αντιµετώπιση του δηµογραφικού, όπως λέει ο κ. Κοτζαµάνης, «απαιτεί -εκτός των άλλων- και την υιοθέτηση µιας δηµογραφικής πολιτικής, µε συγκεκριµένους στόχους, µέτρα και πόρους». Σύµφωνα µε τον καθηγητή, τα µέτρα θα πρέπει να είναι διαβαθµισµένα στον χρόνο ανάλογα µε τους στόχους, και τα αποτελέσµατά τους να αξιολογούνται πριν και µετά την υλοποίησή τους. Αναφέρει επίσης ότι οι στόχοι οφείλουν να είναι συµβατοί µε τους στόχους «συγγενών» πολιτικών (αναπτυξιακής, κοινωνικής, οικονοµικής, εναρµόνισης οικογενειακής - εργασιακής ζωής, ισότητας των δύο φύλων κ.λπ.).
Ασφάλεια
«Η οικογένεια είναι µια κοινωνική κατάσταση, σε κάθε οργανωµένη κοινωνία υπάρχει. Και επιτέλους ας την ξανακάνουµε µόδα», δηλώνει από την πλευρά της η ∆ήµητρα-Ινές Αγγελή, πρόεδρος στο ∆ηµοτικό Βρεφοκοµείο Αθηνών και γενική γραµµατέας της Ανώτατης Συνοµοσπονδίας Πολυτέκνων Ελλάδος.«Το σηµαντικό είναι ο καθένας που έχει οικογένεια µε παιδιά να νιώθει ασφαλής για το µεγάλωµά τους», τονίζει. Μιλώντας για το πώς θα µπορούσε το νεοσύστατο υπουργείο να ενισχύσει την οικογενειακή πολιτική, η κ. Αγγελή -εκτός από την επιδοµατική πολιτική- εστιάζει και στο νοµοθετικό έργο. «Μέχρι στιγµής δεν υπήρχε η τήρηση της αρχής της αναλογικότητας, δηλαδή οτιδήποτε θεσπιζόταν -αν είχε εισοδηµατικά ή όποια άλλα κριτήρια- τερµάτιζε µερικές φορές στα τρία ή και τέσσερα παιδιά και άνω. Αρα λοιπόν είναι ένα θέµα που πρέπει να εναρµονιστεί», αναφέρει.
Προσθέτει δε ότι «για καθετί που έχει κοινωνικό πρόσηµο θα πρέπει να υπάρχει και ένα αφήγηµα και γι’ αυτούς που έχουν την ευθύνη παιδιών. Οπως έχουµε σε όλα τα νοµοσχέδια µέριµνα για την αναπηρία, θα πρέπει να έχουµε και για την οικογένεια».
Υποστήριξη
«Η προστασία της οικογένειας έχει µια πολυπλοκότητα, δεν είναι µόνο επιδόµατα, δεν είναι υποστήριξη µόνο στο επίπεδο της εκπαίδευσης, δεν είναι µόνο υποστήριξη στο επίπεδο της υγείας. Είναι και το προνοιακό, είναι και η συµβουλευτική, είναι και η θεραπεία, η υποστηρικτική θεραπευτική απέναντι στα παιδιά και τους γονείς», λέει ο διευθυντής Συνηγορίας στα Παιδικά Χωριά SOS, Στέργιος Σιφνιός.Εξηγεί ότι πρόκειται για ένα σύνολο παρεµβάσεων και δράσεων, που περνούν κυρίως από τις κοινωνικές υπηρεσίες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καθώς βρίσκονται πιο κοντά στην οικογένεια και έχουν τη δυνατότητα να τη στηρίξουν άµεσα µέσα στην κοινότητα. Προσθέτει δε ότι αν το νεοσύστατο υπουργείο προχωρήσει στην ενοποίηση αυτών των παρεµβάσεων, θα τις ενισχύσει. Θα πρέπει, ωστόσο, να δει και πώς αντιµετωπίζονται οικογένειες που δεν ανήκουν στο τυπικό ελληνικό προφίλ οικογένειας (µετανάστες, Ροµά, τοξικοεξαρτηµένοι κ.λπ.) και την ευθύνη των υπηρεσιών που τις αφορά την έχουν διαφορετικά υπουργεία, «και αυτό το κοµµάτι δυστυχώς στο πλαίσιο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν είναι επαρκώς αντιµετωπίσιµο».
Επαγγελματίες
«Είναι σηµαντικό να έχουµε εκπαιδευµένους επαγγελµατίες στις σύγχρονες θεωρίες ψυχοσωµατικής εξέλιξης του παιδιού, για να µπορούν να αντιληφθούν τι συµβαίνει συνολικά τόσο σε σωµατικό όσο και σε ψυχικό επίπεδο αυτή την περίοδο», σύµφωνα µε τη Μερόπη Μιχαλέλη, ψυχαναλύτρια µε πείρα στην περιγεννητική συµβουλευτική.Η ιδρύτρια του ΑΜΚΕ Ινστιτούτου «Κοιτίδα», που ασχολείται µε ζευγάρια από τη στιγµή της απόφασής τους να κάνουν παιδί έως και το παιδί να συµπληρώσει το 4ο έτος της ζωής του, αναφέρει πως χρειάζεται επίσης «να υπάρχουν υπηρεσίες ψυχικής υγείας στην κοινότητα και προγράµµατα κατ’ οίκον επισκέψεων για να παρακολουθούν τις οικογένειες, ακόµα και αυτές που δεν έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες τις οργανωµένες Υγείας».
Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ στις 1/7