Άγγελος Συρίγος: Ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου που θα γινόταν αστροναύτης
Μεγαλώνοντας προσγειώθηκε, ξέχασε το παιδικό όνειρο και ήθελε να γίνει καλός επιστήμονας
Ο Άγγελος Συρίγος, πρώην υφυπουργός Παιδείας, διακεκριμένος διεθνολόγος, αναπληρωτής καθηγητής του Διεθνούς Δικαίου και της Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, πριν από λίγες ημέρες ήταν έτοιμος και βέβαιος πως χάνει την έδρα της Βουλής και επιστρέφει αποκλειστικά στα ακαδημαϊκά αμφιθέατρα.
«Είχα τη βεβαιότητα πως δεν μπήκα στη Βουλή, οπότε δεν είχα άγχος. Το θεώρησα τελεσίδικο. Στεναχωρήθηκα για δύο με τρεις ώρες, αλλά μετά σκέφτηκα πως δεν έχει νόημα. Στεναχωριέσαι μόνο σε ζητήματα υγείας και θανάτου τίποτα άλλο».
Ο Αγγ. Συρίγος επισκέφθηκε το Πάντειο Πανεπιστήμιο και υπέβαλε την αίτησή του: «Επέστρεψα κανονικά, έκλεισα τους βουλευτικούς λογαριασμούς, επέστρεψα το αυτοκίνητο πίσω στη Βουλή, ολοκλήρωσα τη διαδικασία γυρνώντας στην παλιά μου ζωή. Αυτό από τη Δευτέρα μέχρι την Παρασκευή το απόγευμα». Όλα όμως άλλαξαν όταν του τηλεφώνησε ένας στενός φίλος του: «Μου λέει το πρωτοδικείο μέτρησε σωστά τα αποτελέσματα και μπαίνεις. Δεν έδωσα σημασία μέχρι να το τσεκάρω επίσημα. Δεν τον πίστευα μέχρι που ύστερα από λίγη ώρα μού λέει η απόφαση έχει δημοσιευθεί. Οπότε μετά από λίγο ενημέρωσα τους δικούς μου πως είχε υπάρξει αυτή η ανατροπή». Και ξεκίνησε την ανάποδη διαδικασία, «έπρεπε να κάνω αντίστροφα τα ίδια βήματα». Η μη εκλογή του για 10 ψήφους απασχόλησε την οικογένειά του: «Διαπίστωσα πως περισσότερο είχε στεναχωρηθεί ο πατέρας μου, ο οποίος δεν μου το έδειχνε. Τα μικρά 18, 17 και 14 ετών παιδιά μου δεν το αντιμετώπισαν το ίδιο Ο καθένας το βλέπει από τη δική του οπτική γωνία. Ο 14χρονος είπε: ωραία, θα έχουμε τον μπαμπά περισσότερο στο σπίτι. Οι δυο μεγαλύτεροι σκέφτηκαν: ωραία, θα έχουμε τον μπαμπά να μας πηγαίνει όπου θέλουμε, δεξιά αριστερά με το αυτοκίνητο. Οπότε ο καθένας το βλέπει όπως θέλει». Στο θέμα της οικογένειας νιώθει πως δεν ήταν τόσο κοντά στην οικογένειά του: «Δεν είναι μόνο διότι χάνεις μια περίοδο, αλλά μπορεί να χάσεις και το παιδί σου. Δηλαδή να σου ξεφύγει μια κατάσταση. Παρακολουθώ αλλά θεωρώ ότι κάποιες φορές η κατάσταση μας ξεφεύγει. Δίνεις στα παιδιά μια πολύ καλή ανατροφή, έχουν γερές βάσεις, θεωρείς ότι όλα προχωράνε σωστά. Άλλα χρειάζεται να είσαι δίπλα τους. Λόγω χρόνου, δεν ήμουν δίπλα τους». Η σύζυγός του «δέχτηκε ξαφνικά δυσανάλογο βάρος. Καθηγήτρια της Νομικής στο Πανεπιστήμιο της Λευκωσίας. Είχα την αίσθηση ότι της είχα αδειάσει και ένα φορτηγό με χαλίκια πάνω στο κεφάλι της τα τελευταία χρόνια. Έπρεπε να τα κάνει όλα». Το πέρασμά του από το υπουργείο Παιδείας τον σφράγισε. «Οι τομές στην Παιδεία απαιτούν επιμονή. Συνέβαλα ώστε να μπουν κάποια πράγματα στη σειρά, αλλά από εδώ και πέρα χρειάζεται επιμονή και υπομονή. Η βία στα πανεπιστήμια ετέθη από την πρώτη στιγμή. Σήμερα θεωρείται αυτονόητο η είσοδος της Αστυνομίας στα ιδρύματα, χωρίς να ζητά άδεια από κανέναν. Μέχρι τις εκλογές το θέμα το έβλεπαν ιδεολογικά, θεωρώ πως από τον Σεπτέμβριο και μετά θα το δούμε πρακτικά». Πίνει σπανίως καφέ στη ζωή του, γι’ αυτό είναι συνήθως ήρεμος, ζεν, προσεκτικός: «Πίνω τον χρόνο οκτώ με 10 καφέδες, όταν νιώθω πολύ κουρασμένος, όπως αυτές τις ημέρες, και τον προτιμώ με πολύ γάλα διότι σκέτος δεν πίνεται. Προτιμώ διάφορα βότανα, μάλιστα μαζεύω φασκόμηλο το καλοκαίρι όταν πηγαίνω στην Άνδρο, εκεί στα τέλη Αυγούστου. Είναι το πιο μυρωδικό φασκόμηλο του έτους, λίγο πριν βρέξει, είναι γεμάτο αιθέρια έλαια». Έζησε έντονα τα νεανικά του χρόνια, ιδιαίτερα όταν 24 χρονών βρέθηκε για μεταπτυχιακό στην Αγγλία. Τότε διετέλεσε, κατά λάθος, όπως λέει, ανταποκριτής του «Οικονομικού Ταχυδρόμου» το 1988. Ήταν η περίοδος της κατάρρευσης των κομμουνιστικών καθεστώτων, ταξιδεύει και καταγράφει τις αλλαγές σε Τσεχία, Τσεχοσλοβακία, Ανατολική Γερμανία, Βουλγαρία, Αλβανία. «Να ζεις τις αλλαγές όταν γεννιούνται είναι συγκλονιστικά μοναδικό», τονίζει. Ιχθύς, ευγενής, αποφασιστικός, σίγουρος για τα βήματα τα οποία ακολουθεί, με αυτοπεποίθηση: «Πολλές φορές περπατάω σε αχαρτογράφητα νερά». Θεωρεί ελάττωμά του τη διακριτικότητα, «ίσως παραείμαι ευγενικός», ενώ απεχθάνεται τη βία, την οποία έχει ο ίδιος βιώσει. Συνεχίζει να τον προβληματίζει το φαινόμενο: «Το κρίσιμο στα πανεπιστήμια είναι η βία. Οι θερμοκοιτίδες εκκολάψεως βίας. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια έκλεισαν δεκάδες καταλήψεις στα ελληνικά πανεπιστήμια, για να εξαλειφθεί το πρόβλημα».
Μικρός ονειρευόταν να γίνει αστροναύτης. «Ήταν η εποχή που είχαν πατήσει αστροναύτες στο φεγγάρι και ήταν οι ήρωες της εποχής μας. Στις Αποκριές όλοι ντυνόμασταν αστροναύτες». Μεγαλώνοντας προσγειώθηκε, ξέχασε το παιδικό όνειρο και ήθελε να γίνει καλός επιστήμονας. «Είμαι βαθύτατα πληγωμένος από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Ήμουν οκτώ χρόνων και ήταν η φάση που συνειδητοποιείς τον πολιτικό κόσμο, με έχει σφραγίσει». Ποια είναι τα πράγματα στα οποία θεωρεί πως έχει κάνει λάθος διαχείριση; «Δεν μου αρέσει να με διακόπτουν, ούτε και εγώ να το κάνω. Αυτό μπορεί κάποιος να εκλάβει ως αδυναμία. Και να λέει απιθανότητες. Εκεί πρέπει να απαντήσεις αποφασιστικά, κοφτός και τσεκουράτος. Να πω κόψ’ το. Σταμάτα τις σαχλαμάρες. Αυτό το έχω βιώσει. Έχω μετανιώσει που δεν το έχω κάνει». Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή
Ο Αγγ. Συρίγος επισκέφθηκε το Πάντειο Πανεπιστήμιο και υπέβαλε την αίτησή του: «Επέστρεψα κανονικά, έκλεισα τους βουλευτικούς λογαριασμούς, επέστρεψα το αυτοκίνητο πίσω στη Βουλή, ολοκλήρωσα τη διαδικασία γυρνώντας στην παλιά μου ζωή. Αυτό από τη Δευτέρα μέχρι την Παρασκευή το απόγευμα». Όλα όμως άλλαξαν όταν του τηλεφώνησε ένας στενός φίλος του: «Μου λέει το πρωτοδικείο μέτρησε σωστά τα αποτελέσματα και μπαίνεις. Δεν έδωσα σημασία μέχρι να το τσεκάρω επίσημα. Δεν τον πίστευα μέχρι που ύστερα από λίγη ώρα μού λέει η απόφαση έχει δημοσιευθεί. Οπότε μετά από λίγο ενημέρωσα τους δικούς μου πως είχε υπάρξει αυτή η ανατροπή». Και ξεκίνησε την ανάποδη διαδικασία, «έπρεπε να κάνω αντίστροφα τα ίδια βήματα». Η μη εκλογή του για 10 ψήφους απασχόλησε την οικογένειά του: «Διαπίστωσα πως περισσότερο είχε στεναχωρηθεί ο πατέρας μου, ο οποίος δεν μου το έδειχνε. Τα μικρά 18, 17 και 14 ετών παιδιά μου δεν το αντιμετώπισαν το ίδιο Ο καθένας το βλέπει από τη δική του οπτική γωνία. Ο 14χρονος είπε: ωραία, θα έχουμε τον μπαμπά περισσότερο στο σπίτι. Οι δυο μεγαλύτεροι σκέφτηκαν: ωραία, θα έχουμε τον μπαμπά να μας πηγαίνει όπου θέλουμε, δεξιά αριστερά με το αυτοκίνητο. Οπότε ο καθένας το βλέπει όπως θέλει». Στο θέμα της οικογένειας νιώθει πως δεν ήταν τόσο κοντά στην οικογένειά του: «Δεν είναι μόνο διότι χάνεις μια περίοδο, αλλά μπορεί να χάσεις και το παιδί σου. Δηλαδή να σου ξεφύγει μια κατάσταση. Παρακολουθώ αλλά θεωρώ ότι κάποιες φορές η κατάσταση μας ξεφεύγει. Δίνεις στα παιδιά μια πολύ καλή ανατροφή, έχουν γερές βάσεις, θεωρείς ότι όλα προχωράνε σωστά. Άλλα χρειάζεται να είσαι δίπλα τους. Λόγω χρόνου, δεν ήμουν δίπλα τους». Η σύζυγός του «δέχτηκε ξαφνικά δυσανάλογο βάρος. Καθηγήτρια της Νομικής στο Πανεπιστήμιο της Λευκωσίας. Είχα την αίσθηση ότι της είχα αδειάσει και ένα φορτηγό με χαλίκια πάνω στο κεφάλι της τα τελευταία χρόνια. Έπρεπε να τα κάνει όλα». Το πέρασμά του από το υπουργείο Παιδείας τον σφράγισε. «Οι τομές στην Παιδεία απαιτούν επιμονή. Συνέβαλα ώστε να μπουν κάποια πράγματα στη σειρά, αλλά από εδώ και πέρα χρειάζεται επιμονή και υπομονή. Η βία στα πανεπιστήμια ετέθη από την πρώτη στιγμή. Σήμερα θεωρείται αυτονόητο η είσοδος της Αστυνομίας στα ιδρύματα, χωρίς να ζητά άδεια από κανέναν. Μέχρι τις εκλογές το θέμα το έβλεπαν ιδεολογικά, θεωρώ πως από τον Σεπτέμβριο και μετά θα το δούμε πρακτικά». Πίνει σπανίως καφέ στη ζωή του, γι’ αυτό είναι συνήθως ήρεμος, ζεν, προσεκτικός: «Πίνω τον χρόνο οκτώ με 10 καφέδες, όταν νιώθω πολύ κουρασμένος, όπως αυτές τις ημέρες, και τον προτιμώ με πολύ γάλα διότι σκέτος δεν πίνεται. Προτιμώ διάφορα βότανα, μάλιστα μαζεύω φασκόμηλο το καλοκαίρι όταν πηγαίνω στην Άνδρο, εκεί στα τέλη Αυγούστου. Είναι το πιο μυρωδικό φασκόμηλο του έτους, λίγο πριν βρέξει, είναι γεμάτο αιθέρια έλαια». Έζησε έντονα τα νεανικά του χρόνια, ιδιαίτερα όταν 24 χρονών βρέθηκε για μεταπτυχιακό στην Αγγλία. Τότε διετέλεσε, κατά λάθος, όπως λέει, ανταποκριτής του «Οικονομικού Ταχυδρόμου» το 1988. Ήταν η περίοδος της κατάρρευσης των κομμουνιστικών καθεστώτων, ταξιδεύει και καταγράφει τις αλλαγές σε Τσεχία, Τσεχοσλοβακία, Ανατολική Γερμανία, Βουλγαρία, Αλβανία. «Να ζεις τις αλλαγές όταν γεννιούνται είναι συγκλονιστικά μοναδικό», τονίζει. Ιχθύς, ευγενής, αποφασιστικός, σίγουρος για τα βήματα τα οποία ακολουθεί, με αυτοπεποίθηση: «Πολλές φορές περπατάω σε αχαρτογράφητα νερά». Θεωρεί ελάττωμά του τη διακριτικότητα, «ίσως παραείμαι ευγενικός», ενώ απεχθάνεται τη βία, την οποία έχει ο ίδιος βιώσει. Συνεχίζει να τον προβληματίζει το φαινόμενο: «Το κρίσιμο στα πανεπιστήμια είναι η βία. Οι θερμοκοιτίδες εκκολάψεως βίας. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια έκλεισαν δεκάδες καταλήψεις στα ελληνικά πανεπιστήμια, για να εξαλειφθεί το πρόβλημα».
Μικρός ονειρευόταν να γίνει αστροναύτης. «Ήταν η εποχή που είχαν πατήσει αστροναύτες στο φεγγάρι και ήταν οι ήρωες της εποχής μας. Στις Αποκριές όλοι ντυνόμασταν αστροναύτες». Μεγαλώνοντας προσγειώθηκε, ξέχασε το παιδικό όνειρο και ήθελε να γίνει καλός επιστήμονας. «Είμαι βαθύτατα πληγωμένος από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Ήμουν οκτώ χρόνων και ήταν η φάση που συνειδητοποιείς τον πολιτικό κόσμο, με έχει σφραγίσει». Ποια είναι τα πράγματα στα οποία θεωρεί πως έχει κάνει λάθος διαχείριση; «Δεν μου αρέσει να με διακόπτουν, ούτε και εγώ να το κάνω. Αυτό μπορεί κάποιος να εκλάβει ως αδυναμία. Και να λέει απιθανότητες. Εκεί πρέπει να απαντήσεις αποφασιστικά, κοφτός και τσεκουράτος. Να πω κόψ’ το. Σταμάτα τις σαχλαμάρες. Αυτό το έχω βιώσει. Έχω μετανιώσει που δεν το έχω κάνει». Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή