Στη διήμερη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της Λιθουανίας προσέρχεται σήμερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης, με την προσοχή του στραμμένη, μεταξύ άλλων, στη συνάντηση που θα έχει αύριο το μεσημέρι με τον Ταγίπ Ερντογάν, στο περιθώριο της Συνόδου. Στην πρωτεύουσα της Λιθουανίας ο πρωθυπουργός θα έχει κι άλλες διμερείς επαφές, καθώς θα συναντηθεί σήμερα με τον πρωθυπουργό της Αλβανίας, Έντι Ράμα -στον οποίο αναμένεται να θέσει και το ζήτημα της αποφυλάκισης του εκλεγμένου δημάρχου Χειμάρρας, Φρέντι Μπελέρη-, και με τον πρόεδρο του Μαυροβουνίου, Γιάκοφ Μιλάτοβιτς.

Οι συναντήσεις

Απόψε το βράδυ ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα παρακαθίσει σε δείπνο που θα παραθέσει ο πρόεδρος της Λιθουανίας, Γκιντάνας Ναουσέντα, στους ηγέτες των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ στο Προεδρικό Μέγαρο. Αύριο Τετάρτη θα έχει διμερείς συναντήσεις με τον πρόεδρο της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, τον καγκελάριο της Γερμανίας, Όλαφ Σολτς, και τον πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας, Ντίμιταρ Κοβατσέφσκι.

Όπως επισημαίνουν κυβερνητικές πηγές, είναι οι πρώτες συναντήσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο της Γαλλίας και τον καγκελάριο της Γερμανίας μετά τη μεγάλη νίκη της Νέας Δημοκρατίας (προηγήθηκαν σύντομοι χαιρετισμοί τους στο τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο) και αποτελούν ευκαιρία για μια συνολική ανταλλαγή απόψεων για θέματα της ευρωπαϊκής και διμερούς ατζέντας.

Η ατζέντα

Σήμερα το μεσημέρι, στην πρώτη συνεδρία των ηγετών, με τη συμμετοχή της Σουηδίας, θα συζητηθούν η μακροπρόθεσμη προσαρμογή της αμυντικής και αποτρεπτικής διάταξης, η αναθεώρηση Δέσμευσης Αμυντικών Επενδύσεων, η ενταξιακή προοπτική της Ουκρανίας και το είδος της στήριξης που θα της παρασχεθεί, καθώς και η ενδυνάμωση της αμυντικής βιομηχανίας και η ενίσχυση της ανθεκτικότητας του ΝΑΤΟ.

Την Τετάρτη, στη δεύτερη συνεδρίαση, θα συμμετάσχει για την πρώτη σύνοδο του Συμβουλίου ΝΑΤΟ-Ουκρανίας ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντιμίρ Ζελένσκι. Θα συμμετάσχουν, ακόμη, οι πρόεδροι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι εταίροι Ασίας-Ειρηνικού (Αυστραλία, Ιαπωνία, Νέα Ζηλανδία, Νότια Κορέα) και η Σουηδία (ως προσκεκλημένη). Μετά δε την ολοκλήρωση των εργασιών της Συνόδου, ο Έλληνας πρωθυπουργός θα παραχωρήσει συνέντευξη Τύπου.

«Δεν υπάρχει ευημερία χωρίς ασφάλεια και ελευθερία»

Για το φλέγον ζήτημα της Συνόδου Κορυφής –εκτός βέβαια από την είσοδο της Σουηδίας στη Βορειοατλαντική Συμμαχία– που δεν είναι άλλο από τον συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία, ο Κυριάκος Μητσοτάκης πήρε σαφή θέση χθες από τη Ρίγα. «Δεν υπάρχει ευημερία χωρίς ασφάλεια και ελευθερία, γι' αυτό και συζητήσαμε για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Συμφωνούμε ότι πρέπει να συνεχίσουμε να στηρίζουμε την Ουκρανία για όσο χρειαστεί, με όποια μέσα μπορούμε να διαθέσουμε στον ουκρανικό λαό, προκειμένου να μπορέσει να υπερισχύσει σε αυτή τη σύγκρουση», τόνισε στις δηλώσεις του μετά τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό της Λετονίας, Κρισιάνις Κάρινς. Σε σχέση δε με τη Σουηδία εξέφρασε την προσδοκία του για «ταχεία ένταξη» στο ΝΑΤΟ.

Παράθυρο ευκαιρίας στις ελληνοτουρκικές σχέσεις

Ως προς την αυριανή συνάντηση με τον Ταγίπ Ερντογάν, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η θετική δυναμική που έχει διαμορφωθεί στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μετά τους καταστροφικούς σεισμούς στη γειτονική χώρα και η επανεκλογή δύο νέων κυβερνήσεων με νωπή λαϊκή εντολή ανοίγουν ένα παράθυρο ευκαιρίας για επανεκκίνηση των σχέσεων Ελλάδας-Τουρκίας.

«Η πρώτη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν μετά το νέο κλίμα που έχει διαμορφωθεί -αλλά και την πολύμηνη εμπρηστική ρητορική που προηγήθηκε- είναι ένα θετικό βήμα για τον επαναπροσδιορισμό των σχέσεων στη νέα αυτή περίοδο και για τις δύο χώρες», τονίζουν οι ίδιες πηγές και προσθέτουν πως δεν πρέπει να χαθεί το momentum για διάλογο με τη γειτονική χώρα και με αυτή τη λογική προσέρχεται ο πρωθυπουργός στη συνάντηση με τον Ταγίπ Ερντογάν.

Ο κ. Μητσοτάκης έχει, άλλωστε, υπογραμμίσει σε όλους τους τόνους ότι οι δίαυλοι επικοινωνίας με την Τουρκία πρέπει να είναι ανοικτοί σε όλα τα επίπεδα και αυτό θα επιδιωχθεί στην επόμενη φάση, όπως και η προώθηση της λεγόμενης «θετικής ατζέντας» που μπορεί να δημιουργήσει κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης και να λειτουργήσει προς όφελος των δύο λαών.

Όπως επισημαίνουν κυβερνητικές πηγές, προφανώς υπάρχουν διαφωνίες -οι θέσεις της Τουρκίας είναι γνωστές, το ίδιο και οι θέσεις της Ελλάδας-, αλλά το ότι διαφωνούμε δεν σημαίνει ότι δεν συζητάμε. Πάγια θέση της ελληνικής πλευράς, όπως υπογραμμίζουν, είναι ότι ένας νέος κύκλος έντασης δεν είναι προς το συμφέρον κανενός, ενώ ενέχει κινδύνους για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή.

Η Ελλάδα τάσσεται σταθερά υπέρ μιας ειλικρινούς σχέσης με τη γειτονική χώρα, υπέρ της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών, με διάλογο καλή τη πίστη, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και των σχέσεων καλής γειτονίας. Μένει να φανεί αν και η Τουρκία θέλει να γυρίσει σελίδα στις σχέσεις των δύο χωρών, καταλήγουν οι ίδιες πηγές.