«Γκάζι» στις ισχυρές περιφερειακές συνεργασίες πατάει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος αυτή την Τρίτη θα επισκεφθεί την Κύπρο, στην πρώτη του επίσημη επίσκεψη και διμερή συνάντηση εκτός Ελλάδας μετά την επανεκλογή του στην πρωθυπουργία. Στη Λευκωσία, όπου θα συναντηθεί με τον Νίκο Χριστοδουλίδη, θα έχει ξεχωριστή συνάντηση με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, ενώ θα γίνει και τριμερής Σύνοδος Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ. Το προσεχές διάστημα προγραμματίζεται αυθημερόν επίσκεψή του στο Κάιρο και συνάντηση με τον πρόεδρο της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι. Κοινός παρονομαστής στις επαφές με τους συγκεκριμένους ηγέτες της «γειτονιάς» μας, πέρα από την οικονομική και εμπορική συνεργασία και την ασφάλεια, είναι το ενεργειακό. Αυτή τη στιγμή, τέσσερα φιλόδοξα σχέδια ενεργειακών διασυνδέσεων έχουν λάβει προς το παρόν το «πράσινο φως» και είτε προχωρά η υλοποίησή τους είτε είναι στο στάδιο αναζήτησης επενδυτών. Πρόκειται για τα έργα ηλεκτρικής διασύνδεσης με υποθαλάσσια καλώδια Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας (EuroAsia Interconnector), Αιγύπτου-Κύπρου-Ελλάδας (EuroAfrica Interconnector) και Ελλάδας-Αιγύπτου (GREGY Interconnector και GreeceAfrica Power).

Μάλιστα, μόλις την περασμένη Τετάρτη η EuroAsia Interconnector ανακοίνωσε ότι ανέθεσε στην εταιρεία Nexans σύμβαση υποβρύχιων καλωδίων αξίας 1,43 δισεκατομμυρίων ευρώ για το τμήμα της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου και Ελλάδας. Το καλώδιο συνεχούς ρεύματος υψηλής τάσης θα είναι η μεγαλύτερη και βαθύτερη διασύνδεση στον κόσμο, καθώς θα ποντιστεί στον πυθμένα της Μεσογείου σε βάθη μέχρι 3.000 μέτρων.

Φυσικό αέριο

Με τη δε Βουλγαρία, μετά τον αγωγό διασύνδεσης φυσικού αερίου Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB), στα σκαριά είναι τόσο η ενεργειακή συνεργασία στον τομέα της προμήθειας και αποθήκευσης φυσικού αερίου όσο και η ενδεχόμενη κατασκευή ενός νέου έργου αγωγού πετρελαίου, που θα συνδέει τα λιμάνια Αλεξανδρούπολης και Μπουργκάς.

Εφόσον τα περισσότερα από αυτά τα έργα –πόσω μάλλον όλα– υλοποιηθούν, αυτό θα σημάνει την ισχυροποίηση της περιφερειακής θέσης της Ελλάδας, την ανάδειξή της σε ενεργειακό κόμβο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο, καθώς και τη στενότερη συνεργασία με χώρεςκλειδιά της περιοχής, όπως το Ισραήλ και η Αίγυπτος, με τις οποίες ο Ταγίπ Ερντογάν επιδιώκει, μετά την επανεκλογή του τον Μάιο, να αναβαθμίσει τις διμερείς σχέσεις.

Εν αναμονή της συνάντησης Γεραπετρίτη - Φιντάν, πιθανότατα προς τα τέλη Αυγούστου, κρίσιμη είναι η υλοποίηση της λεγόμενης θετικής ατζέντας


Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει τονίσει εξάλλου και κατά το παρελθόν ότι τα περιφερειακά σχήματα συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο γίνονται χωρίς αποκλεισμούς, αλλά απαιτείται καλή πίστη, πνεύμα συνεργασίας και σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο. Οπως ανέφερε χαρακτηριστικά προχθές, Πέμπτη, ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, στη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες, η κυβέρνηση θεωρεί τη χώρα μας γεφυροποιό δύναμη στη νότια γειτονιά της Ευρώπης. «Για παράδειγμα», επεσήμανε, στέλνοντας ένα σαφές μήνυμα προς την Αγκυρα, «οι σχέσεις μας με το Ισραήλ έχουν φτάσει σε εξαιρετικό επίπεδο, ενώ έχουμε αναπτύξει στενούς δεσμούς και συνεργασία με την Αίγυπτο, την Ιορδανία, τη Σαουδική Αραβία και τόσες άλλες. Ελπίζουμε ότι όλες οι χώρες της περιοχής μας, χωρίς εξαιρέσεις, θα ασπαστούν το ίδιο πνεύμα και θα πράξουν ανάλογα».

Είναι χαρακτηριστική και η φράση του Ελληνα ΥΠ.ΕΞ. σε σχέση με τα Ελληνοτουρκικά, ότι η χώρα μας είναι διατεθειμένη να οικοδομήσει πάνω στο θετικό κλίμα, αλλά χρειάζεται να υπάρχει και ανάλογη ανταπόκριση.

Εν αναμονή της συνάντησης Γεραπετρίτη - Φιντάν, πιθανότατα προς τα τέλη Αυγούστου, που θα καθορίσει και την εξέλιξη του ελληνοτουρκικού διαλόγου, κρίσιμη είναι η υλοποίηση της λεγόμενης θετικής ατζέντας. Από τα 25 σημεία που περιέχει, έχουν ολοκληρωθεί με επιτυχία τα 10: H μικτή επιτροπή ICT, τα μνημόνια συνεργασίας μεταξύ Enterprise Greece και Invest in Turkey, η Μικτή Ομάδα Εργασίας για ναυτιλιακά θέματα, τα μνημόνια συνεργασίας μεταξύ των Οργανισμών Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων των δύο χωρών, η Μικτή Επιτροπή Τουρισμού, η Επιτροπή Ομάδας Εργασίας Εμπορίου και Οικονομικής Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας, η νέα Σύνοδος της Μικτής Οικονομικής Επιτροπής, η δημιουργία Κοινής Επιτροπής Οικονομίας και Εμπορίου, η σύγκληση Κοινής Επιτροπής Οδικών Μεταφορών και η σύγκληση Μικτής Επιτροπής για τη συνεργασία στον τομέα των συνδυασμένων μεταφορών.

Η πρόοδος στα υπόλοιπα 15 θέματα είναι ικανοποιητική, ενώ σύντομα, σύμφωνα με πληροφορίες, αναμένεται να προστεθούν κοινή συναινέσει και άλλα ζητήματα, που θα διευρύνουν το πεδίο συνεργασίας. Μεταξύ αυτών, η προστασία και ανάδειξη μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς και στις δύο χώρες, η ανταλλαγή τεχνογνωσίας στους τομείς της αγροτικής ανάπτυξης και της ψηφιακής διακυβέρνησης και η συνεργασία ερευνητικών κέντρων στους τομείς της Βιολογίας, της Ιατρικής και των περιβαλλοντικών ερευνών.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 22/7