Ώθηση στην οικονομία και φρένο στις παθογένειες - Το πλάνο εξαγγελιών του Κυριάκου Μητσοτάκη από το βήμα της ΔΕΘ
Τα σημαντικά νομοσχέδια που θα έρθουν στη Βουλή προς συζήτηση και ψήφιση μέσα στο φθινόπωρο
Κωστας Παπαχλιμιντζος
Μια παρέμβαση με έντονα μεταρρυθμιστικό χαρακτήρα προετοιμάζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης για το προσεχές Σάββατο και την πρώτη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης μετά την επανεκλογή του στην πρωθυπουργία τον περασμένο Ιούνιο.
Σε επίπεδο μέτρων και παροχών, οι εξαγγελίες θα είναι μετρημένες, καθώς βούληση του πρωθυπουργού είναι να μη διαταράξει την πορεία της πλήρους επιστροφής της οικονομίας στη λεγόμενη κανονικότητα, που θα σηματοδοτηθεί από την «απονομή» της επενδυτικής βαθμίδας από τους οίκους αξιολόγησης. Κρυφή προσδοκία, μάλιστα, είναι ότι αυτό θα συμβεί ακόμα και την παραμονή των εγκαινίων της φετινής ΔΕΘ, στην αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας που θα δημοσιοποιήσει ο οίκος DBRS.
Επειτα από μια σειρά ομιλιών σε δύο προεκλογικές εκστρατείες και δύο ομιλίες τον Ιούλιο -στις προγραμματικές δηλώσεις και στο οικονομικό νομοσχέδιο-, η ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη στους παραγωγικούς φορείς το Σάββατο το βράδυ στη Θεσσαλονίκη θα στρέφεται στον ρεαλισμό και θα κινείται στο οικονομικό της σκέλος, γύρω από την παραδοχή ότι η Ελλάδα καλείται να περάσει σε μια νέα περίοδο, όπου η ίδια θα πρέπει κατά βάση να παράγει τους πόρους για τις δαπάνες της και για τις κοινωνικές παροχές. Για να συμβεί αυτό, όπως σχεδιάζει να τονίσει, πρέπει να αντιμετωπίσει τις παθογένειές της, κάποιες από τις οποίες την ταλανίζουν εδώ και 200 χρόνια.
Αλλες μεταρρυθμίσεις στις οποίες θα δώσει έμφαση αφορούν την εφαρμογή αυστηρών κανόνων στη χρήση των δημόσιων χώρων, από τις αυθαίρετες κατασκευές μέχρι τις παραλίες και την «κατάληψη» πεζοδρομίων. Αφορούν, επίσης, μεταρρυθμίσεις που θα διασφαλίζουν τη νομιμότητα σε όλες τις εκφράσεις της, από την εγκληματικότητα μέχρι την αντιμετώπιση της οπαδικής βίας. Κρίσιμες στο μέτωπο αυτό είναι οι παρεμβάσεις που σχεδιάζονται στην κατεύθυνση της ταχύτερης απονομής δικαιοσύνης. Στις μεταρρυθμίσεις που θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός εξέχουσα θέση έχουν αυτές στην Υγεία, στην οποία -όπως αναμένεται ουσιαστικά να τονίσει-, αντί για κρατική και ιδιωτική, το βασικό που πρέπει να τη συνοδεύει είναι το επίθετο «αποτελεσματική». Το βάρος θα δοθεί ιδιαίτερα στην πρωτοβάθμια περίθαλψη, αλλά και στις προσλήψεις γιατρών και νοσηλευτών, στην ενίσχυση του ΕΚΑΒ και στον νέο χάρτη των νοσοκομείων.
Σημαντική θέση κατέχει επίσης και η αξιολόγηση στο Δημόσιο, τόσο όσον αφορά στην επιλογή των διοικητών των εκατοντάδων φορέων όσο και συνολικά στους δημοσίους υπαλλήλους. Θα θεσμοθετηθεί για πρώτη φορά η αξιολόγηση της ποιότητας εξυπηρέτησης που παρέχει ο υπάλληλος και η οργανική μονάδα στον πολίτη από τον ίδιο τον πολίτη, με στόχο τον εκσυγχρονισμό των φορέων και τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Στoν τομέα της Παιδείας, αναμένεται να σταθεί ιδιαίτερα στην αναθεώρηση του Αρθρου 16, που προβλέπει το κρατικό μονοπώλιο στην ανώτατη εκπαίδευση, αλλά ιδίως στο πώς και πότε θα δούμε ξένα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα στη χώρα μας, μέσω διακρατικών συμφωνιών (π.χ., με τη Μεγάλη Βρετανία ή με τη Γαλλία), που προβλέπει το Αρθρο 28 του Συντάγματος, και με την ευθύνη της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης για την αδειοδότηση και την εποπτεία της λειτουργίας τους.
Ολο αυτό το πλέγμα των μεταρρυθμίσεων είναι απαραίτητο για να υλοποιηθεί στην πράξη ο πολυδύναμος εκσυγχρονισμός, για τον οποίο δεσμεύθηκε ο κ. Μητσοτάκης στη Βουλή κατά την ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης. Αυτό, όπως σχεδιάζει να τονίσει στο «Βελλίδειο», είναι κάτι που περιλαμβάνει συγκρούσεις, αλλά στόχος κάθε κυβέρνησης δεν πρέπει να είναι η διαχείριση συμφερόντων μικρών ομάδων ή των λίγων, αλλά το συμφέρον των πολλών. Στην ομιλία του, σύμφωνα με πληροφορίες, θα σημειώσει ότι δεν πρόκειται να κρύψει την αλήθεια, πως θα συγκρουστεί με όποιους πρέπει και θα καλέσει τους πολίτες να είναι συνοδοιπόροι σε αυτόν τον δρόμο, που είναι ο μόνος που οδηγεί σε ευθυγράμμιση με την προηγμένη Ευρώπη.
Στον τομέα των -μετρημένων- εξαγγελιών, που, ωστόσο, θα περιλαμβάνουν και κάποιες εκπλήξεις, ο πρωθυπουργός θα ανακοινώσει την επέκταση του Market Pass μέχρι το τέλος του έτους, ένα νέο, στοχευμένο σύστημα επιδότησης για τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος, την αύξηση του επιδόματος θέρμανσης και τη διεύρυνση του αριθμού των δικαιούχων, τη χορήγηση της λεγόμενης «επιταγής ακρίβειας» πριν από τα Χριστούγεννα, ένα νέο εφάπαξ επίδομα σε συνταξιούχους, που, λόγω της λεγόμενης «προσωπικής διαφοράς», δεν θα δουν ούτε του χρόνου πραγματικές αυξήσεις στις συντάξεις τους (μόνο λογιστικές) και παράταση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στο τουριστικό πακέτο, στις μεταφορές, στην εστίαση (καφές, μη αλκοολούχα ποτά) και στον Πολιτισμό.
Εξάλλου, όπως τονίζουν αρμόδιες κυβερνητικές πηγές, ο βασικός όγκος των προεκλογικών εξαγγελιών της Νέας Δημοκρατίας για στήριξη και ενίσχυση νοικοκυριών και επιχειρήσεων έχει ήδη γίνει πράξη με το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που ψηφίστηκε τον Ιούλιο και, έτσι, μεταξύ άλλων, αυξάνονται από 1ης/1/2024, για πρώτη φορά έπειτα από 14 χρόνια, οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων, ενώ ειδικότερα προβλέπεται οριζόντια αύξηση κατά 70 ευρώ τον μήνα για όλους τους δημοσίους υπαλλήλους τόσο του Ενιαίου όσο και των Ειδικών Μισθολογίων, αύξηση της οικογενειακής παροχής κατά 20-50 ευρώ τον μήνα, ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών, καθώς και αύξηση του επιδόματος θέσης ευθύνης κατά 30%.
Αυξάνεται, επίσης, κατά 1.000 ευρώ το αφορολόγητο για τους φορολογουμένους με εξαρτώμενα τέκνα, μέσω της αναπροσαρμογής της έκπτωσης φόρου. Θεσπίστηκε και ξεκινά να εφαρμόζεται το Youth Pass για τους νέους 18 και 19 ετών, οι οποίοι από φέτος θα λαμβάνουν 150 ευρώ σε ψηφιακή χρεωστική κάρτα, για την πραγματοποίηση αγορών ή τη λήψη υπηρεσιών από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς του Πολιτισμού, του τουρισμού και των μεταφορών, ενώ παράλληλα απαλλάσσονται μόνιμα από τη συμμετοχή στη δαπάνη αγοράς φαρμάκων οι πρώην δικαιούχοι του ΕΚΑΣ.
Επίσης, έχει πλέον διπλασιαστεί το ύψος της χρηματοδότησης της ΔΥΠΑ κατά 375 εκατ. ευρώ για το πρόγραμμα «Σπίτι μου» και μειώνεται κατά 10% ο ΕΝΦΙΑ για τις κατοικίες που ασφαλίζονται για σεισμό, πυρκαγιά και πλημμύρα.
Σε επίπεδο μέτρων και παροχών, οι εξαγγελίες θα είναι μετρημένες, καθώς βούληση του πρωθυπουργού είναι να μη διαταράξει την πορεία της πλήρους επιστροφής της οικονομίας στη λεγόμενη κανονικότητα, που θα σηματοδοτηθεί από την «απονομή» της επενδυτικής βαθμίδας από τους οίκους αξιολόγησης. Κρυφή προσδοκία, μάλιστα, είναι ότι αυτό θα συμβεί ακόμα και την παραμονή των εγκαινίων της φετινής ΔΕΘ, στην αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας που θα δημοσιοποιήσει ο οίκος DBRS.
Επειτα από μια σειρά ομιλιών σε δύο προεκλογικές εκστρατείες και δύο ομιλίες τον Ιούλιο -στις προγραμματικές δηλώσεις και στο οικονομικό νομοσχέδιο-, η ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη στους παραγωγικούς φορείς το Σάββατο το βράδυ στη Θεσσαλονίκη θα στρέφεται στον ρεαλισμό και θα κινείται στο οικονομικό της σκέλος, γύρω από την παραδοχή ότι η Ελλάδα καλείται να περάσει σε μια νέα περίοδο, όπου η ίδια θα πρέπει κατά βάση να παράγει τους πόρους για τις δαπάνες της και για τις κοινωνικές παροχές. Για να συμβεί αυτό, όπως σχεδιάζει να τονίσει, πρέπει να αντιμετωπίσει τις παθογένειές της, κάποιες από τις οποίες την ταλανίζουν εδώ και 200 χρόνια.
Απάντηση
Από το βήμα της ΔΕΘ, λοιπόν, ο κ. Μητσοτάκης θα παρουσιάσει τις μεταρρυθμίσεις που θα υλοποιήσει η κυβέρνηση και οι οποίες απαντούν σε αυτές τις παθογένειες. Πρόκειται για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, με έμφαση στους ελεύθερους επαγγελματίες, όπου 7 στους 10 δηλώνουν εισοδήματα κάτω από 10.000 ευρώ ετησίως. Ο πρωθυπουργός αναμένεται να εμφανιστεί ιδιαίτερα αυστηρός στο ζήτημα αυτό, επισημαίνοντας, πέρα από το ζήτημα της κοινωνικής δικαιοσύνης, το γεγονός ότι η μείωση της φοροδιαφυγής και η αύξηση των φορολογικών εσόδων θα ανοίξουν τον δρόμο για την οριζόντια μείωση του ΦΠΑ από το 2025 κι έπειτα.Αλλες μεταρρυθμίσεις στις οποίες θα δώσει έμφαση αφορούν την εφαρμογή αυστηρών κανόνων στη χρήση των δημόσιων χώρων, από τις αυθαίρετες κατασκευές μέχρι τις παραλίες και την «κατάληψη» πεζοδρομίων. Αφορούν, επίσης, μεταρρυθμίσεις που θα διασφαλίζουν τη νομιμότητα σε όλες τις εκφράσεις της, από την εγκληματικότητα μέχρι την αντιμετώπιση της οπαδικής βίας. Κρίσιμες στο μέτωπο αυτό είναι οι παρεμβάσεις που σχεδιάζονται στην κατεύθυνση της ταχύτερης απονομής δικαιοσύνης. Στις μεταρρυθμίσεις που θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός εξέχουσα θέση έχουν αυτές στην Υγεία, στην οποία -όπως αναμένεται ουσιαστικά να τονίσει-, αντί για κρατική και ιδιωτική, το βασικό που πρέπει να τη συνοδεύει είναι το επίθετο «αποτελεσματική». Το βάρος θα δοθεί ιδιαίτερα στην πρωτοβάθμια περίθαλψη, αλλά και στις προσλήψεις γιατρών και νοσηλευτών, στην ενίσχυση του ΕΚΑΒ και στον νέο χάρτη των νοσοκομείων.
Σημαντική θέση κατέχει επίσης και η αξιολόγηση στο Δημόσιο, τόσο όσον αφορά στην επιλογή των διοικητών των εκατοντάδων φορέων όσο και συνολικά στους δημοσίους υπαλλήλους. Θα θεσμοθετηθεί για πρώτη φορά η αξιολόγηση της ποιότητας εξυπηρέτησης που παρέχει ο υπάλληλος και η οργανική μονάδα στον πολίτη από τον ίδιο τον πολίτη, με στόχο τον εκσυγχρονισμό των φορέων και τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Στoν τομέα της Παιδείας, αναμένεται να σταθεί ιδιαίτερα στην αναθεώρηση του Αρθρου 16, που προβλέπει το κρατικό μονοπώλιο στην ανώτατη εκπαίδευση, αλλά ιδίως στο πώς και πότε θα δούμε ξένα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα στη χώρα μας, μέσω διακρατικών συμφωνιών (π.χ., με τη Μεγάλη Βρετανία ή με τη Γαλλία), που προβλέπει το Αρθρο 28 του Συντάγματος, και με την ευθύνη της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης για την αδειοδότηση και την εποπτεία της λειτουργίας τους.
Ολο αυτό το πλέγμα των μεταρρυθμίσεων είναι απαραίτητο για να υλοποιηθεί στην πράξη ο πολυδύναμος εκσυγχρονισμός, για τον οποίο δεσμεύθηκε ο κ. Μητσοτάκης στη Βουλή κατά την ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης. Αυτό, όπως σχεδιάζει να τονίσει στο «Βελλίδειο», είναι κάτι που περιλαμβάνει συγκρούσεις, αλλά στόχος κάθε κυβέρνησης δεν πρέπει να είναι η διαχείριση συμφερόντων μικρών ομάδων ή των λίγων, αλλά το συμφέρον των πολλών. Στην ομιλία του, σύμφωνα με πληροφορίες, θα σημειώσει ότι δεν πρόκειται να κρύψει την αλήθεια, πως θα συγκρουστεί με όποιους πρέπει και θα καλέσει τους πολίτες να είναι συνοδοιπόροι σε αυτόν τον δρόμο, που είναι ο μόνος που οδηγεί σε ευθυγράμμιση με την προηγμένη Ευρώπη.
Μεγάλα έργα
Ειδικές αναφορές θα υπάρχουν, βέβαια, για τη Μακεδονία, με έμφαση στα μεγάλα έργα που σύντομα ολοκληρώνονται και αυτά που είναι ακόμα στα σκαριά. Ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται, μάλιστα, να δώσει και συγκεκριμένο πια χρονοδιάγραμμα για την έναρξη λειτουργίας του Μετρό Θεσσαλονίκης εντός του 2024, αλλά και διαβεβαιώσεις ότι το έργο της ανατολικής περιφερειακής (Flyover) θα επιβαρύνει κατά το δυνατόν λιγότερο το κυκλοφοριακό εντός και πέριξ της πόλης το διάστημα που θα διαρκέσουν οι εργασίες.Στον τομέα των -μετρημένων- εξαγγελιών, που, ωστόσο, θα περιλαμβάνουν και κάποιες εκπλήξεις, ο πρωθυπουργός θα ανακοινώσει την επέκταση του Market Pass μέχρι το τέλος του έτους, ένα νέο, στοχευμένο σύστημα επιδότησης για τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος, την αύξηση του επιδόματος θέρμανσης και τη διεύρυνση του αριθμού των δικαιούχων, τη χορήγηση της λεγόμενης «επιταγής ακρίβειας» πριν από τα Χριστούγεννα, ένα νέο εφάπαξ επίδομα σε συνταξιούχους, που, λόγω της λεγόμενης «προσωπικής διαφοράς», δεν θα δουν ούτε του χρόνου πραγματικές αυξήσεις στις συντάξεις τους (μόνο λογιστικές) και παράταση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στο τουριστικό πακέτο, στις μεταφορές, στην εστίαση (καφές, μη αλκοολούχα ποτά) και στον Πολιτισμό.
Εξάλλου, όπως τονίζουν αρμόδιες κυβερνητικές πηγές, ο βασικός όγκος των προεκλογικών εξαγγελιών της Νέας Δημοκρατίας για στήριξη και ενίσχυση νοικοκυριών και επιχειρήσεων έχει ήδη γίνει πράξη με το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που ψηφίστηκε τον Ιούλιο και, έτσι, μεταξύ άλλων, αυξάνονται από 1ης/1/2024, για πρώτη φορά έπειτα από 14 χρόνια, οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων, ενώ ειδικότερα προβλέπεται οριζόντια αύξηση κατά 70 ευρώ τον μήνα για όλους τους δημοσίους υπαλλήλους τόσο του Ενιαίου όσο και των Ειδικών Μισθολογίων, αύξηση της οικογενειακής παροχής κατά 20-50 ευρώ τον μήνα, ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών, καθώς και αύξηση του επιδόματος θέσης ευθύνης κατά 30%.
Αυξάνεται, επίσης, κατά 1.000 ευρώ το αφορολόγητο για τους φορολογουμένους με εξαρτώμενα τέκνα, μέσω της αναπροσαρμογής της έκπτωσης φόρου. Θεσπίστηκε και ξεκινά να εφαρμόζεται το Youth Pass για τους νέους 18 και 19 ετών, οι οποίοι από φέτος θα λαμβάνουν 150 ευρώ σε ψηφιακή χρεωστική κάρτα, για την πραγματοποίηση αγορών ή τη λήψη υπηρεσιών από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς του Πολιτισμού, του τουρισμού και των μεταφορών, ενώ παράλληλα απαλλάσσονται μόνιμα από τη συμμετοχή στη δαπάνη αγοράς φαρμάκων οι πρώην δικαιούχοι του ΕΚΑΣ.
Επίσης, έχει πλέον διπλασιαστεί το ύψος της χρηματοδότησης της ΔΥΠΑ κατά 375 εκατ. ευρώ για το πρόγραμμα «Σπίτι μου» και μειώνεται κατά 10% ο ΕΝΦΙΑ για τις κατοικίες που ασφαλίζονται για σεισμό, πυρκαγιά και πλημμύρα.
«Πράσινο φως»
Η μεταρρυθμιστική ατζέντα του Κυριάκου Μητσοτάκη και της κυβέρνησης της Ν.Δ. θα αρχίσει να ξεδιπλώνεται αμέσως μετά τη ΔΕΘ, με νομοσχέδια που θα έρθουν στη Βουλή προς συζήτηση και ψήφιση μέσα στο φθινόπωρο και πρωτοβουλίες που θα αναπτυχθούν στο ίδιο διάστημα. Ειδικότερα, τα δέκα που πήραν το «πράσινο φως» από το χθεσινό Υπουργικό Συμβούλιο και θα τρέξουν άμεσα είναι τα ακόλουθα:- Μέτρα αποκατάστασης των πληγέντων από τις δασικές πυρκαγιές.
- Μεταρρύθμιση και ενίσχυση της επιχειρησιακής δυναμικότητας του Εθνικού Κέντρου Αμεσης Βοήθειας.
- Νομοσχέδιο που ενσωματώνει την ευρωπαϊκή οδηγία για διαφανείς και προβλέψιμους όρους εργασίας και την προστασία της εργασίας.
- Αναμόρφωση του συστήματος διακυβέρνησης των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού.
- Επιτάχυνση των διαδικασιών στελέχωσης της Δικαστικής Αστυνομίας, με νομοσχέδιο που έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση.
- Εκσυγχρονισμός του νομοθετικού πλαισίου για την πρόληψη και την καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας.
- Παρεμβάσεις στον Ποινικό Κώδικα και τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας για την επιτάχυνση και την ποιοτική αναβάθμιση της ποινικής δίκης.
- Νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης για την ενσωμάτωση της Οδηγίας (Ε.Ε.) 2019/2121 όσον αφορά στις διασυνοριακές μετατροπές, συγχωνεύσεις και διασπάσεις.
- Υλοποίηση του σχεδιασμού για την έκδοση των νέων ταυτοτήτων.
- Πρωτοβουλίες αναβάθμισης του στόλου των αστικών λεωφορείων στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.
