Γιώργος Αμυράς στα Παραπολιτικά: Αυτό είναι το σχέδιο για αναδάσωση σε Δαδιά και Πάρνηθα
Στην πρώτη του συνέντευξη με τον νέο του ρόλο, ο κ. Αμυράς αναλύει το σχέδιο για να αναγεννηθεί η φύση, αλλά και για να γίνουν τα απαραίτητα αντιπλημμυρικά έργα
Κωστας Παπαχλιμιντζος
Την περασμένη Δευτέρα, ο Γιώργος Αμυράς ορίστηκε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη ως ειδικός σύμβουλος του πρωθυπουργού σε θέματα περιβάλλοντος.
Ο έμπειρος δημοσιογράφος και πολιτικός, με διετή θητεία ως υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, έπιασε δουλειά το αμέσως επόμενο πρωί, μετά τη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου για τη σύνθετη και δύσκολη αποστολή που καλείται να συντονίσει, την αποκατάσταση των καμένων στην Πάρνηθα και στον Εβρο.
Στην πρώτη του συνέντευξη με τον νέο του ρόλο, ο κ. Αμυράς αναλύει το σχέδιο για να αναγεννηθεί η φύση, αλλά και για να γίνουν τα απαραίτητα αντιπλημμυρικά έργα, εκφράζοντας παράλληλα την ανησυχία ότι η Αττική «προφανώς αντιμετωπίζει πλημμυρικούς κινδύνους από όλη την πίεση που έχει υποστεί το Λεκανοπέδιο».
Εξηγεί, επίσης, πώς θα εμπλακούν ιδιώτες στα δάση και ποιο είναι το σκεπτικό πίσω από αυτή την πολιτική.
Ποια είναι η δική σας εξήγηση για τις εκτενείς δασικές πυρκαγιές φέτος το καλοκαίρι;
Είχε γίνει η απαραίτητη προετοιμασία, τόσο σε επίγεια και εναέρια μέσα όσο και σε ανθρώπινο δυναμικό, για την αντιμετώπιση ενδεχόμενων μεγάλων πυρκαγιών σε διάφορα μέτωπα; Η προετοιμασία έγινε με κάθε τρόπο και μέσο, περισσότερο από κάθε άλλη χρονιά και φορά. Εκ του αποτελέσματος, φάνηκε ότι, παρά τη διάθεση των μεγαλύτερων πόρων των τελευταίων ετών και τη διαθεσιμότητα του υψηλότερου αριθμού πτητικών μέσων, δεν μπόρεσε να αντιμετωπίσει επαρκώς την επελαύνουσα στη Μεσόγειο κλιματική κρίση, η οποία μετατρέπει τις πυρκαγιές σε mega fires. Η προσαρμογή στα νέα δεδομένα, που είναι ακραία και καταστροφικά, είναι μονόδρομος για εμάς.
Ποιος είναι ο σχεδιασμός σας για την αποκατάσταση των καμένων δασικών εκτάσεων στον Εβρο και στην Πάρνηθα; Ποια μέτρα θα ληφθούν άμεσα και πού θα βρεθούν οι πόροι για το έργο αυτό;
Η αποκατάσταση των καμένων εκτάσεων θα είναι μια σύνθετη και δύσκολη διαδικασία, που θα απαιτήσει και πολύ χρόνο και μεγάλους πόρους. Ωστόσο, δεν βαδίζουμε στα τυφλά, καθώς έχουμε το προηγούμενο της ταχύτατης και επιτυχούς παρέμβασης στις εκτάσεις της Βόρειας Εύβοιας, όπου σήμερα βλέπουμε την εντυπωσιακή επιστροφή του δάσους. Οι ηγεσίες των συναρμόδιων υπουργείων Περιβάλλοντος και Πολιτικής Προστασίας έχουν και τη γνώση και την αποφασιστικότητα να προχωρήσουν στα επόμενα βήματα, που είναι τα εξής: îΛεπτομερής χαρτογράφηση των καμένων εκτάσεων, με έμφαση στην αποτύπωση υδρογραφικού δικτύου, σφοδρότητας καύσης και βλάστησης.
Μετά τη µεγάλη φωτιά στην Πάρνηθα, κινδυνεύουν περιοχές της Αττικής µε πιθανές πληµµύρες το φθινόπωρο;
Η Αττική προφανώς αντιµετωπίζει πληµµυρικούς κινδύνους από όλη την πίεση που έχει υποστεί το Λεκανοπέδιο. Το άµεσο µέτρο είναι οι καθαρισµοί των ρεµάτων και η κατασκευή των αντιδιαβρωτικών έργων. Εάν χρειαστούν και αντιπληµµυρικά, που είναι αρκετά πιθανό, θα µας το πουν οι ειδικοί επιστήµονες, οι οποίοι θα υποδείξουν και τις λεκάνες απορροής όπου θα κατασκευαστούν τα λεγόµενα «φράγµατα βάρους». Ολα αυτά, όπως ακριβώς το κάναµε στη Βόρεια Εύβοια, θα γίνουν µε τη διαδικασία του επείγοντος.
Υπάρχουν λάθη κατά το παρελθόν στην αναδάσωση καµένης γης και στα αντιπληµµυρικά έργα, που δεν πρέπει να επαναληφθούν σήµερα;
Το συνηθέστερο λάθος µε παλαιότερες αναδασώσεις περασµένων δεκαετιών ήταν η επιλογή πεύκων σε περιοχές όπου κυριαρχούσαν διαφορετικά είδη. Ωστόσο, στην περίπτωση της Πάρνηθας και της ∆αδιάς έχουµε την τεχνογνωσία και την εµπειρία να κινηθούµε στην κατεύθυνση όπου µας οδηγεί το ίδιο το δάσος. Πρώτα θα βοηθήσουµε τη φυσική αναγέννηση και, όπου αυτή δεν έρθει, και µόνο τότε, θα προχωρήσουµε σε τεχνητές αναδασώσεις µε σπόρους και φυτάρια της ίδιας περιοχής. Πολύτιµο εργαλείο µας είναι η τράπεζα σπόρων που διαθέτει η ∆ασική Υπηρεσία στο δηµόσιο φυτώριο της Αµυγδαλέζας, όπου εντός ειδικών ψυγείων σε υπόγειες εγκαταστάσεις φυλάσσονται εκατοµµύρια σπόροι από όλα τα σηµαντικά δάση της χώρας. Στη ∆αδιά θα διαφυλάξουµε τις περιοχές µε τη µαύρη πεύκη και τις βελανιδιές έναντι της επιθετικής, τραχείας πεύκης και θα οργανώσουµε την επιτάχυνση της φυσικής διαδοχής µε σποροσυλλογή και δενδροφυτεύσεις.
Τι είναι οι «ανάδοχοι αποκατάστασης» και τι αποτελέσµατα ελπίζετε να φέρει ο θεσµός αυτός;
Ο θεσµός αυτός ενεργοποιήθηκε για πρώτη φορά µετά την καταστροφική πυρκαγιά στη Βόρεια Εύβοια, όταν δεκάδες άνθρωποι και εταιρείες θέλησαν να προσφέρουν δωρεές για να βοηθήσουν στην αποκατάσταση της περιοχής. Ο θεσµός του «αναδόχου» είναι απλός και αποτελεσµατικός, καθώς ορίζει ότι, αντί ο δωρητής ή ο ευεργέτης να δώσει τα χρήµατα στο ελληνικό ∆ηµόσιο για να γίνουν αντιπληµµυρικά έργα, αναδασώσεις κ.λπ., πράγµα που σηµαίνει γραφειοκρατία και µεγάλους χρόνους υλοποίησης, ο «ανάδοχος» αναλαµβάνει ο ίδιος να εκπονήσει τις µελέτες και να προχωρήσει στην κατασκευή των έργων, αλλά πάντοτε υπό τη σχολαστική εποπτεία και αδειοδότηση των δασαρχείων και του υπουργείου Περιβάλλοντος. Αναµένουµε αντίστοιχο µε τη Βόρεια Εύβοια κύµα προσφοράς από φυσικά και νοµικά πρόσωπα στην προσπάθεια να ανατάξουµε τα δασικά οικοσυστήµατα της ∆αδιάς, της Πάρνηθας και της Ρόδου.
Πώς θα εµπλακούν οι ιδιώτες στα δάση;
Η αντιπολίτευση ήδη κάνει λόγο για «µπίζνες» και «παράδοση δασικού πλούτου σε ιδιωτικά συµφέροντα». Οι ιδιώτες βρίσκονται στα δάση εδώ και δεκαετίες, είναι οι υλοτόµοι, οι δασικοί συνεταιρισµοί, οι δασεργάτες, οι βιοµηχανίες ξύλου, οι εργολαβικές εταιρείες, οι µελετητές και πολλοί άλλοι. Ολοι αυτοί συµµετέχουν στη διαχείριση των δασών υπό τον αυστηρό έλεγχο της ∆ασικής Υπηρεσίας. Για να έχουµε µια εικόνα των µεγεθών, η Ελλάδα έχει περίπου 70 εκατοµµύρια στρέµµατα δάσους, τα µισά από αυτά είναι παραγωγικά δάση, τα υπόλοιπα είναι αδιαχείριστα.
Ως χώρα, παρά τη µεγάλη δασοκάλυψη, κάνουµε εισαγωγές ξυλείας από Βουλγαρία και αλλού. Εδώ, λοιπόν, χρειάζεται ένα νέο σύστηµα, που να αυτοχρηµατοδοτείται και να «παράγει» καθαρά δάση, ελεύθερα από την υπερβολική καύσιµη ύλη, να δίνει εργασία όλο τον χρόνο στους δασικούς συνεταιρισµούς, να παρέχει έναντι εσόδου ξυλεία στην εγχώρια βιοµηχανία και να αποφέρει έσοδα στις τοπικές κοινωνίες και τα χωριά. Εποµένως, δεν ακούω καθόλου τις «κορώνες» για δήθεν παράδοση δασικού πλούτου και άλλα τέτοια αβάσιµα.
Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ στις 2/9
Ο έμπειρος δημοσιογράφος και πολιτικός, με διετή θητεία ως υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, έπιασε δουλειά το αμέσως επόμενο πρωί, μετά τη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου για τη σύνθετη και δύσκολη αποστολή που καλείται να συντονίσει, την αποκατάσταση των καμένων στην Πάρνηθα και στον Εβρο.
Στην πρώτη του συνέντευξη με τον νέο του ρόλο, ο κ. Αμυράς αναλύει το σχέδιο για να αναγεννηθεί η φύση, αλλά και για να γίνουν τα απαραίτητα αντιπλημμυρικά έργα, εκφράζοντας παράλληλα την ανησυχία ότι η Αττική «προφανώς αντιμετωπίζει πλημμυρικούς κινδύνους από όλη την πίεση που έχει υποστεί το Λεκανοπέδιο».
Εξηγεί, επίσης, πώς θα εμπλακούν ιδιώτες στα δάση και ποιο είναι το σκεπτικό πίσω από αυτή την πολιτική.
Ποια είναι η δική σας εξήγηση για τις εκτενείς δασικές πυρκαγιές φέτος το καλοκαίρι;
Είχε γίνει η απαραίτητη προετοιμασία, τόσο σε επίγεια και εναέρια μέσα όσο και σε ανθρώπινο δυναμικό, για την αντιμετώπιση ενδεχόμενων μεγάλων πυρκαγιών σε διάφορα μέτωπα; Η προετοιμασία έγινε με κάθε τρόπο και μέσο, περισσότερο από κάθε άλλη χρονιά και φορά. Εκ του αποτελέσματος, φάνηκε ότι, παρά τη διάθεση των μεγαλύτερων πόρων των τελευταίων ετών και τη διαθεσιμότητα του υψηλότερου αριθμού πτητικών μέσων, δεν μπόρεσε να αντιμετωπίσει επαρκώς την επελαύνουσα στη Μεσόγειο κλιματική κρίση, η οποία μετατρέπει τις πυρκαγιές σε mega fires. Η προσαρμογή στα νέα δεδομένα, που είναι ακραία και καταστροφικά, είναι μονόδρομος για εμάς.
Ποιος είναι ο σχεδιασμός σας για την αποκατάσταση των καμένων δασικών εκτάσεων στον Εβρο και στην Πάρνηθα; Ποια μέτρα θα ληφθούν άμεσα και πού θα βρεθούν οι πόροι για το έργο αυτό;
Η αποκατάσταση των καμένων εκτάσεων θα είναι μια σύνθετη και δύσκολη διαδικασία, που θα απαιτήσει και πολύ χρόνο και μεγάλους πόρους. Ωστόσο, δεν βαδίζουμε στα τυφλά, καθώς έχουμε το προηγούμενο της ταχύτατης και επιτυχούς παρέμβασης στις εκτάσεις της Βόρειας Εύβοιας, όπου σήμερα βλέπουμε την εντυπωσιακή επιστροφή του δάσους. Οι ηγεσίες των συναρμόδιων υπουργείων Περιβάλλοντος και Πολιτικής Προστασίας έχουν και τη γνώση και την αποφασιστικότητα να προχωρήσουν στα επόμενα βήματα, που είναι τα εξής: îΛεπτομερής χαρτογράφηση των καμένων εκτάσεων, με έμφαση στην αποτύπωση υδρογραφικού δικτύου, σφοδρότητας καύσης και βλάστησης.
- Κήρυξη αναδασωτέων όλων των καμένων εκτάσεων και απαγόρευση κάθε δραστηριότητας, βόσκηση, κυνήγι κ.λπ. Εάν χρειαστεί, θα τοποθετηθούν περιφράξεις, ενώ ήδη τα στελέχη των δασαρχείων και του ΟΦΥΠΕΚΑ (Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής) τοποθετούν ζωοτροφές και νερό για τα άγρια ζώα.
- Καθαρισμός ρεμάτων.
- Εκπόνηση μελετών και κατασκευή αντιδιαβρωτικών έργων με κορμοδέματα και κορµοφράγµατα, ώστε να συγκρατήσουµε τα εδάφη χρησιµοποιώντας τους κορµούς των καµένων δέντρων.
- Αντιπληµµυρικά έργα για την προστασία οικισµών εκεί όπου θα υποδείξουν οι ειδικοί επιστήµονες.
- ∆ιασφάλιση της φυσικής αναγέννησης και, όπου το δάσος δεν επιστρέφει, τεχνητές αναδασώσεις.
Μετά τη µεγάλη φωτιά στην Πάρνηθα, κινδυνεύουν περιοχές της Αττικής µε πιθανές πληµµύρες το φθινόπωρο;
Η Αττική προφανώς αντιµετωπίζει πληµµυρικούς κινδύνους από όλη την πίεση που έχει υποστεί το Λεκανοπέδιο. Το άµεσο µέτρο είναι οι καθαρισµοί των ρεµάτων και η κατασκευή των αντιδιαβρωτικών έργων. Εάν χρειαστούν και αντιπληµµυρικά, που είναι αρκετά πιθανό, θα µας το πουν οι ειδικοί επιστήµονες, οι οποίοι θα υποδείξουν και τις λεκάνες απορροής όπου θα κατασκευαστούν τα λεγόµενα «φράγµατα βάρους». Ολα αυτά, όπως ακριβώς το κάναµε στη Βόρεια Εύβοια, θα γίνουν µε τη διαδικασία του επείγοντος.
Υπάρχουν λάθη κατά το παρελθόν στην αναδάσωση καµένης γης και στα αντιπληµµυρικά έργα, που δεν πρέπει να επαναληφθούν σήµερα;
Το συνηθέστερο λάθος µε παλαιότερες αναδασώσεις περασµένων δεκαετιών ήταν η επιλογή πεύκων σε περιοχές όπου κυριαρχούσαν διαφορετικά είδη. Ωστόσο, στην περίπτωση της Πάρνηθας και της ∆αδιάς έχουµε την τεχνογνωσία και την εµπειρία να κινηθούµε στην κατεύθυνση όπου µας οδηγεί το ίδιο το δάσος. Πρώτα θα βοηθήσουµε τη φυσική αναγέννηση και, όπου αυτή δεν έρθει, και µόνο τότε, θα προχωρήσουµε σε τεχνητές αναδασώσεις µε σπόρους και φυτάρια της ίδιας περιοχής. Πολύτιµο εργαλείο µας είναι η τράπεζα σπόρων που διαθέτει η ∆ασική Υπηρεσία στο δηµόσιο φυτώριο της Αµυγδαλέζας, όπου εντός ειδικών ψυγείων σε υπόγειες εγκαταστάσεις φυλάσσονται εκατοµµύρια σπόροι από όλα τα σηµαντικά δάση της χώρας. Στη ∆αδιά θα διαφυλάξουµε τις περιοχές µε τη µαύρη πεύκη και τις βελανιδιές έναντι της επιθετικής, τραχείας πεύκης και θα οργανώσουµε την επιτάχυνση της φυσικής διαδοχής µε σποροσυλλογή και δενδροφυτεύσεις.
Τι είναι οι «ανάδοχοι αποκατάστασης» και τι αποτελέσµατα ελπίζετε να φέρει ο θεσµός αυτός;
Ο θεσµός αυτός ενεργοποιήθηκε για πρώτη φορά µετά την καταστροφική πυρκαγιά στη Βόρεια Εύβοια, όταν δεκάδες άνθρωποι και εταιρείες θέλησαν να προσφέρουν δωρεές για να βοηθήσουν στην αποκατάσταση της περιοχής. Ο θεσµός του «αναδόχου» είναι απλός και αποτελεσµατικός, καθώς ορίζει ότι, αντί ο δωρητής ή ο ευεργέτης να δώσει τα χρήµατα στο ελληνικό ∆ηµόσιο για να γίνουν αντιπληµµυρικά έργα, αναδασώσεις κ.λπ., πράγµα που σηµαίνει γραφειοκρατία και µεγάλους χρόνους υλοποίησης, ο «ανάδοχος» αναλαµβάνει ο ίδιος να εκπονήσει τις µελέτες και να προχωρήσει στην κατασκευή των έργων, αλλά πάντοτε υπό τη σχολαστική εποπτεία και αδειοδότηση των δασαρχείων και του υπουργείου Περιβάλλοντος. Αναµένουµε αντίστοιχο µε τη Βόρεια Εύβοια κύµα προσφοράς από φυσικά και νοµικά πρόσωπα στην προσπάθεια να ανατάξουµε τα δασικά οικοσυστήµατα της ∆αδιάς, της Πάρνηθας και της Ρόδου.
Πώς θα εµπλακούν οι ιδιώτες στα δάση;
Η αντιπολίτευση ήδη κάνει λόγο για «µπίζνες» και «παράδοση δασικού πλούτου σε ιδιωτικά συµφέροντα». Οι ιδιώτες βρίσκονται στα δάση εδώ και δεκαετίες, είναι οι υλοτόµοι, οι δασικοί συνεταιρισµοί, οι δασεργάτες, οι βιοµηχανίες ξύλου, οι εργολαβικές εταιρείες, οι µελετητές και πολλοί άλλοι. Ολοι αυτοί συµµετέχουν στη διαχείριση των δασών υπό τον αυστηρό έλεγχο της ∆ασικής Υπηρεσίας. Για να έχουµε µια εικόνα των µεγεθών, η Ελλάδα έχει περίπου 70 εκατοµµύρια στρέµµατα δάσους, τα µισά από αυτά είναι παραγωγικά δάση, τα υπόλοιπα είναι αδιαχείριστα.
Ως χώρα, παρά τη µεγάλη δασοκάλυψη, κάνουµε εισαγωγές ξυλείας από Βουλγαρία και αλλού. Εδώ, λοιπόν, χρειάζεται ένα νέο σύστηµα, που να αυτοχρηµατοδοτείται και να «παράγει» καθαρά δάση, ελεύθερα από την υπερβολική καύσιµη ύλη, να δίνει εργασία όλο τον χρόνο στους δασικούς συνεταιρισµούς, να παρέχει έναντι εσόδου ξυλεία στην εγχώρια βιοµηχανία και να αποφέρει έσοδα στις τοπικές κοινωνίες και τα χωριά. Εποµένως, δεν ακούω καθόλου τις «κορώνες» για δήθεν παράδοση δασικού πλούτου και άλλα τέτοια αβάσιµα.
Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ στις 2/9
