Την ευκαιρία να ανακτήσει την πρωτοβουλία των πολιτικών κινήσεων, καθώς η συνεχής αναμέτρηση με τις επιπτώσεις ακραίων καιρικών φαινομένων, απότοκων εν πολλοίς της κλιματικής κρίσης που εκδηλώνεται με πρωτοφανή σφοδρότητα στη λεκάνη της Μεσογείου, ιδίως το εφετινό καλοκαίρι, έφερε συχνά-πυκνά την κυβέρνηση σε θέση άμυνας και απολογούμενη, αποτύπωσε σε μεγάλο βαθμό ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την του ομιλία στο Βελλίδειο Συνεδριακό Κέντρο στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης.

Ομιλία State of the Union

Κυβερνητικά στελέχη παρατηρούν ότι η παρέμβαση του Κυριάκου Μητσοτάκη, που εκ των πραγμάτων προσέλαβε τον χαρακτήρα ομιλίας State of the Union, όπως γίνεται μετά τα μέσα Ιανουαρίου κάθε χρόνο στις ΗΠΑ, είχε πρωτίστως στόχο να υπογραμμίσει την αταλάντευτη βούληση του Μεγάρου Μαξίμου να προωθήσει τάχιστα τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις σε νευραλγικούς τομείς, όπως η λειτουργία του Δημοσίου, η Υγεία, η Δικαιοσύνη, η Παιδεία, οι Μεταφορές, η Αστυνομία και προφανώς η αναδιοργάνωση της Πολιτικής Προστασίας.

Όπως το έθεσε και ο πρωθυπουργός από το Βελλίδειο Συνεδριακό Κέντρο, ο πολυεπίπεδος εκσυγχρονισμός συνεπάγεται την ταυτόχρονη υλοποίηση μεταρρυθμίσεων που μεσοπρόθεσμα θα φέρουν την Ελλάδα εγγύτερα στον σκληρό πυρήνα της Ευρωζώνης, μειώνοντας αισθητά την απόσταση ανάμεσα στην ελληνική πραγματικότητα και τα ευρωπαϊκά standards. Κυβερνητικοί αξιωματούχοι επισημαίνουν πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης περιέγραψε ευκρινώς τα μέτρα-παρεμβάσεις που πραγματώνουν τις προαναφερθείσες μεταρρυθμίσεις και έρχονται να καταπολεμήσουν παθογένειες και υστερήσεις που καθηλώνουν τη χώρα επί δεκαετίες. Προφανώς τη μερίδα του λέοντος -και ελέω της συγκυρίας- πήραν οι κυοφορούμενες αλλαγές στη λειτουργία της Πολιτικής Προστασίας.

Διαφορετική λειτουργία Πολιτικής Προστασίας

Και μπορεί οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης να εκδηλώνονται πλέον με σφοδρότητα, ιδίως στη λεκάνη της Μεσογείου, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει πως ο πρωθυπουργός δεν έχει καταγράψει αστοχίες και ελλείψεις τόσο στην πρόληψη όσο και στην αντιμετώπιση αυτών των ακραίων καιρικών φαινομένων. Ο κ. Μητσοτάκης κλήθηκε να περιγράψει μία συνολικά διαφορετική λειτουργία της Πολιτικής Προστασίας, με εμπέδωση πλέον της οργανικής σχέσης της με τις Ένοπλες Δυνάμεις και συγκεκριμένα το ΓΕΕΘΑ, ενίσχυση του σημαντικού ρόλου που διαδραματίζει η φυσική ηγεσία, αλλά και στενότερος συντονισμός ανάμεσα στις εμπλεκόμενες υπηρεσίες. Όπως ήταν εύλογο, έμφαση δόθηκε και στον προληπτικό ρόλο περιφερειών και δήμων, για τις ενέργειες των οποίων αποφασίστηκε ο στενότερος έλεγχος τόσο στο επίπεδο της χρηματοδότησης όσο και σε αυτόν των υποχρεώσεων.

Αναπόφευκτα, ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε και στη σκληρή πραγματικότητα που βίωσε η χώρα τους τελευταίους μήνες, ήτοι τις megafires σε Ρόδο, Έβρο και Πάρνηθα και τις άνευ προηγουμένου πλημμύρες στη Θεσσαλία, κάνοντας ειδική μνεία στις πολυεπίπεδες κυβερνητικές παρεμβάσεις που ακολούθησαν και στο σκέλος της άμεσης ενεργοποίησης της κρατικής αρωγής και στο αντίστοιχο της αποκατάστασης. Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε, επίσης, και στις πρωτοβουλίες που αναπτύσσει σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στον απόηχο της πρόσφατης επίσκεψής του στο Στρασβούργο και της συνάντησής του με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Εκεί επιχείρησε να αναδείξει τη σημασία μιας συνολικής αναθεώρησης της ευρωπαϊκής πολιτικής έναντι της κλιματικής κρίσης, η οποία η Αθήνα επιμένει ότι θα πρέπει να συνοδεύεται και από σημαντική ενίσχυση των διαθέσιμων κοινοτικών πόρων.

Πολιτικό μήνυμα

Σημαντικό και το πολιτικό μήνυμα που θέλησε να εκπέμψει ο πρωθυπουργός, ήτοι την αυξημένη εκ των πραγμάτων ευθύνη που φέρει η κυβέρνηση και για τον εκσυγχρονισμό του κράτους και για τη βελτίωση της καθημερινότητας, καθώς, όπως είπε, ο κατακερματισμός των αντιπολιτευτικών δυνάμεων και η σοβαρή περιδίνηση στην οποία βρίσκεται η αξιωματική αντιπολίτευση ενισχύει εκ των πραγμάτων και τον πολιτικό ρόλο της κυβερνητικής παράταξης.

Στο οικονομικό σκέλος -και όπως σας είχε προϊδεάσει εδώ και εβδομάδες η «ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ»- οι πρωθυπουργικές εξαγγελίες ήταν λελογισμένες, συνδυάζοντας το επιβεβλημένο με το εφικτό, κατά την αποστροφή τακτικού συνομιλητή του πρωθυπουργού, ελέω και της δύσκολης πραγματικότητας στη Θεσσαλία. Ούτως ή άλλως, το μήνυμα που εκπέμπει το Μέγαρο Μαξίμου είναι πως τώρα προέχουν παρεμβάσεις αύξησης του διαθέσιμου εισοδήματος μονιμότερου χαρακτήρα, με τη λογική των έκτακτων ενισχύσεων να υποχωρεί αρκετά.

Σε αυτό το πλαίσιο και με δεδομένο ότι θα απαιτηθεί συμπληρωματικός προϋπολογισμός, ύψους 600.000.000 έως 700.000.000 ευρώ, αποφασίστηκε να μην επεκταθεί το «Μarket pass» έως τα τέλη του έτους, ενώ το επίδομα για τους συνταξιούχους, που ταλαιπωρούνται ακόμη από την προσωπική διαφορά του Νόμου Κατρούγκαλου, θα δοθεί από τον Ιανουάριο, ώστε να μην επιβαρύνει έτι περαιτέρω τον φετινό προϋπολογισμό. Εξαιτίας της βίαιης αναπροσαρμογής των οικονομικών προτεραιοτήτων στο φόντο της βιβλικής καταστροφής στη Θεσσαλία, δεν θα πρέπει να αναμένεται για φέτος τουλάχιστον και η λεγόμενη επιταγή ακρίβειας στους πλέον ευάλωτους.

Τα μέτρα για την οικονομία

Τα μέτρα για την οικονομία που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα της 87ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης είναι τα εξής:

  • Ξεπαγώνουν από 1η Ιανουαρίου 2024 οι «τριετίες» και κάθε επίδομα προϋπηρεσίας που βρίσκονταν σε αναστολή απ’ το 2012
  • Αύξηση των αμοιβών στο Δημόσιο από 01/01/2024 κατά 10,5%. Αυτό σημαίνει ότι σχεδόν 660.000 υπάλληλοι αποκτούν έναν πρόσθετο μισθό τον χρόνο
  • Σε 1.340.000 δηλώσεις το αφορολόγητο αυξάνεται κατά 1.000 ευρώ για παιδιά
  • Σε 200.000 πρώην δικαιούχους του ΕΚΑΣ μηδενίζεται η συμμετοχή στα φάρμακα
  • Νέα μέτρα με στόχο τη διατήρηση σταθερών και μειωμένων τιμών σε βασικά προϊόντα
  • Συνέχιση του «Market Pass» έως το τέλος του έτους στη Θεσσαλία και στον Έβρο
  • Νέα αύξηση του κατώτατου μισθού από τον Απρίλιο
  • Αύξηση κατά 8% του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος από τον Δεκέμβριο
  • Καταβολή έκτακτης αρωγής σε όσους αδικεί η «προσωπική διαφορά» Κατρούγκαλου, με έμφαση στους χαμηλοσυνταξιούχους
  • Νέα ετήσια αύξηση στους συνταξιούχους τον Ιανουάριο
  • Επιστροφή του Ειδικού Φόρου στο αγροτικό πετρέλαιο
  • Συνέχιση του Επιδόματος Θέρμανσης, με έμφαση στις οικογένειες με παιδιά
  • Συμπληρωματική πρόνοια για το ρεύμα, για τους πιο ευάλωτους καταναλωτές
  • Καταβολή μόνο μίας εισφοράς 10% επί των πρόσθετων αμοιβών από τους συνταξιούχους που εργάζονται, αντί της σημερινής επιβάρυνσης των αποδοχών τους κατά 30%
  • Εξυγίανση και ενίσχυση του ανταγωνισμού των πιστωτικών ιδρυμάτων, ανάδειξη και 5ου τραπεζικού πυλώνα και παροχή δανείων και από μη τραπεζικούς φορείς
  • Κατάργηση της αυτοτελούς φορολόγησης των κρατικών ομολόγων ως μία νέα εναλλακτική επιλογή αποταμίευσης
  • Μείωση στο μισό του φόρου χρηματιστηριακών συναλλαγών
  • Ανάδειξη της υπηρεσίας IRIS, με την οποία ποσά έως 500 ευρώ ημερησίως διακινούνται χωρίς τραπεζική προμήθεια 

Τα μέτρα για την οικογένεια, τους νέους και τη στέγη

Μέτρα για την οικογένεια, τους νέους και τη στέγη ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα της 87ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης:

  • Το εισόδημα από βραχυχρόνια μίσθωση 3 ή περισσότερων ακινήτων από τον Ιανουάριο θα υπόκειται σε ΦΠΑ και στα τέλη που ισχύουν για ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια.
  • Καταβολή του «Youth Pass», 150 ευρώ σε 200.000 18άρηδες και 19άρηδες
  • Διπλασιάζεται ο προϋπολογισμός του προγράμματος «Σπίτι Μου» για πολίτες 25-39 ετών. Έχουν εγκριθεί ήδη 4.700 χαμηλότοκα δάνεια. Στόχος να αποκτήσουν σπίτι συνολικά 10.000 νέοι. Με τις παράλληλες δράσεις για τη στέγη, να ευνοηθούν τελικά 150.000 πολίτες. 

Τα μέτρα για την ενίσχυση της δημόσιας ασφάλειας

Μέτρα για την ενίσχυση της δημόσιας ασφάλειας ανακοίνωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης:

  • Συνεχίζεται και θα ολοκληρωθεί η επέκταση του φράχτη στον Έβρο.
  • Αποδεσμεύονται μέσα στον επόμενο μήνα 2.500 αστυνομικοί από τη φύλαξη δημοσίων προσώπων. Η ασφάλεια του Πρωθυπουργού μειώνεται στο μισό. Αυτό θα ισχύσει και για Υπουργούς, βουλευτές και αξιωματούχους. Επιχειρηματίες και άλλοι παράγοντες θα χρηματοδοτούν οι ίδιοι την προστασία τους.
  • Με στοχευμένες παρεμβάσεις στον Ποινικό Κώδικα παραβάτες «μικρών» αδικημάτων που κοστίζουν ζωές και περιουσίες θα μπορούν να φυλακίζονται με την πρωτόδικη απόφαση.
  • Εφαρμογή των ποινών. Καταδικασμένος για 15 χρόνια δεν θα αποφυλακίζεται πια στα 5.
  • Επιτάχυνση στην απονομή της Δικαιοσύνης, με μέτρα όπως η καθιέρωση της μίας και μόνης αναβολής στις δίκες και η ψηφιοποίηση των διαδικασιών. 

Τα μέτρα για την ενίσχυση της δημόσιας Υγείας

Μέτρα για την ενίσχυση της δημόσιας Υγείας ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός:

  • 800 προσλήψεις στο ΕΚΑΒ και καινούργια ασθενοφόρα
  • Ίδρυση ενιαίου κέντρου συντονισμού σε κάθε Περιφέρεια της χώρας
  • Δημιουργία «Πύργου Ελέγχου», ώστε η άμεση ανταπόκριση του ΕΚΑΒ στις πόλεις να φτάσει σε 10 λεπτά
  • 6 βάσεις ιατρικών ελικοπτέρων για τις διακομιδές από απομακρυσμένα σημεία.
  • Αναβάθμιση Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών 96 νοσοκομείων και 156 Κέντρων Υγείας
  • Πρόσληψη 10.000 νέων υγειονομικών
  • Επέκταση των δωρεάν προληπτικών εξετάσεων
  • 4 νέα νοσοκομεία. 

Τα μέτρα για τις φυσικές καταστροφές

Μέτρα για τις φυσικές καταστροφές ανακοίνωσε κατά την ομιλία του στη ΔΕΘ ο πρωθυπουργός:

  • Συγκροτείται Οργανισμός Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας υπό τα Υπουργεία Υποδομών και Περιβάλλοντος, με σκοπό τον κεντρικό σχεδιασμό και την υλοποίηση των αντιπλημμυρικών έργων. Ταυτόχρονα, θα γίνουν εισηγήσεις για μόνιμες λύσεις στην άρδευση.
  • Υποχρεωτική η ασφάλιση για μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις για φυσικές καταστροφές. Προχωρά και η αναδιάρθρωση της ασφάλισης της αγροτικής παραγωγής.
  • Έκπτωση 10% στον ΕΝΦΙΑ για όσους ασφαλίζουν τα ακίνητά τους για φυσικές καταστροφές, στο πλαίσιο συστήματος κινήτρων και αντικινήτρων που θα ενθαρρύνουν την ασφάλιση.
  • Διπλασιάζεται από το 2024 το Αποθεματικό για Φυσικές Καταστροφές από τα 300 στα 600 εκατομμύρια ευρώ. Το πρόσθετο ποσό θα προέλθει από αύξηση του φόρου ημερήσιας διαμονής από 1 έως 6 ευρώ, ιδίως σε πολυτελή ξενοδοχεία.
  • Πρόσληψη πυροσβεστών και δασικών.
  • Ταχεία εκτέλεση του προγράμματος «Αιγίς» και πιο συστηματική συνεργασία της Πολιτικής Προστασίας με τις Ένοπλες Δυνάμεις, με συγκεκριμένα πρωτόκολλα που θα ενεργοποιούνται προληπτικά.
  • Προμήθειες σε drones εντοπισμού της φωτιάς, με αισθητήρες θερμότητας και με κάμερες στα σημεία κινδύνου.
  • Στη Θεσσαλία, άρχισαν την Παρασκευή οι πρώτες πληρωμές από την κρατική αρωγή.
  • Ψηφίστηκε στη Βουλή η διάταξη για την ανασυγκρότηση των βαρέων υποδομών στις μεταφορές.