Νόμο του κράτους αποτελεί πλέον η αναμόρφωση του συστήματος διακυβέρνησης των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με την οποία η κυβέρνηση έρχεται να αντιμετωπίσει τον κατακερματισμό των αρμοδιοτήτων μεταξύ δήμων και περιφερειών και κεντρικού κράτους και να δώσει λύσεις.

Ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, Θοδωρής Λιβάνιος, μιλώντας στα «Π», εξήγησε: «Το νομοσχέδιο στοχεύει σε ένα νέο μοντέλο οργάνωσης των ΟΤΑ, με δημιουργία σημαντικών οικονομιών κλίμακας, αποτελεσματική διοίκηση και ενίσχυση της διαφάνειας. Οι αλλαγές αποσκοπούν στην επιτάχυνση και τη βελτίωση της διαχείρισης του καθημερινού και πολυδιάστατου έργου των δημοτικών και περιφερειακών Αρχών. Οι συνθήκες, πλέον, έχουν ωριμάσει για να περάσουμε στο επόμενο βήμα, διευκολύνοντας και υποβοηθώντας το έργο των αυτοδιοικητικών φορέων».
Θοδωρής Λιβάνιος: Οι αλλαγές αποσκοπούν στην επιτάχυνση και τη βελτίωση της διαχείρισης του καθημερινού και πολυδιάστατου έργου των δημοτικών και περιφερειακών Αρχών


Οι πιο σημαντικές αλλαγές βάσει των οποίων θα κληθούν να δουλέψουν στην Τοπική Αυτοδιοίκηση οι νέοι άρχοντες την επομένη των εκλογών είναι οι εξής:

1. Συνεδρίαση λογοδοσίας

Εισάγεται μια καινοτόμος, ειδική, διμηνιαία συνεδρίαση του Δημοτικού και του Περιφερειακού Συμβουλίου για τον έλεγχο των πεπραγμένων της διοίκησης, η οποία προσομοιάζει στον κοινοβουλευτικό έλεγχο. Σε αυτή τη συνεδρίαση αναδεικνύονται έως δέκα θέματα που θέτουν οι σύμβουλοι, τα επτά εκ των οποίων αποκλειστικά από την αντιπολίτευση, προκειμένου ο εκπρόσωπος της δημοτικής ή της περιφερειακής Αρχής να ενημερώνει το Συμβούλιο και, κατ’ επέκταση, τους πολίτες για την πορεία του έργου της.

2. Συνένωση Οικονομικής Επιτροπής και Επιτροπής Ποιότητας Ζωής στους δήμους

Η Οικονομική Επιτροπή και η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής των δήμων ενοποιούνται. Γιατί; Για να επιταχυνθεί το δημοτικό έργο και, ταυτόχρονα, να παρακολουθείται και να ελέγχεται καλύτερα η δημοτική Αρχή από τη μειοψηφία. Τα προς συζήτηση θέματα δεν θα πηγαινοέρχονται, πλέον, από τη μία επιτροπή στην άλλη, βάζοντας τέλος σε καθυστερήσεις, άλλοτε σκόπιμες κι άλλοτε αναπόφευκτες, λόγω των δύο επιτροπών.

3. Κατάργηση των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου και ενσωμάτωση των αρμοδιοτήτων τους στον ίδιο τον δήμο, με πλήρη μεταφορά προσωπικού

Θεσπίζεται μια σημαντική, δομική αλλαγή στο σύστημα οργάνωσης και λειτουργίας των δήμων: Σχεδόν 500 Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) καταργούνται. Αυτό, φυσικά, δεν σημαίνει πως καταργούνται οι αρμοδιότητές τους. Αντιθέτως, ενσωματώνονται, μαζί με το σύνολο του προσωπικού τους, στον πυρήνα λειτουργίας των δήμων. Ούτε οι παιδικοί σταθμοί ούτε τα ωδεία ούτε τα αθλητικά κέντρα θα αλλάξουν τρόπο λειτουργίας. Ηδη μεγάλοι και δραστήριοι δήμοι, όπως αυτός της ΒάρηςΒούλας-Βουλιαγμένης ή του Χαλανδρίου, λειτουργούν έχοντας ήδη καταργήσει τα αντίστοιχα νομικά τους πρόσωπα.

4. Κατάργηση κοινωφελών επιχειρήσεων

Μέσω της κατάργησης των κοινωφελών επιχειρήσεων επιτυγχάνεται καλύτερη οργάνωση του ανθρώπινου δυναμικού των δήμων, σημαντικές οικονομίες κλίμακας και ενοποίηση προμηθειών και υπηρεσιών, με στόχο την καλύτερη οικονομική διαχείριση.

5. Ανάληψη οικονομικής διαχείρισης σχολικών επιτροπών από τους δήμους

Από την 30ή Ιουνίου 2024, οι αρμοδιότητες των σχολικών επιτροπών θα ασκούνται από τον οικείο δήμο. Ο διευθυντής του σχολείου θα έχει τη δυνατότητα, μέσω της πάγιας προκαταβολής, να καλύπτει δαπάνες περιορισμένης κλίμακας. Στην επιτροπή θα συμμετέχουν, φυσικά, και εκπρόσωποι της σχολικής κοινότητας, αλλά πλέον ο δήμος θα έχει την ευθύνη να προγραμματίσει εγκαίρως τις προμήθειες. Η θέρμανση, το χαρτί, το ρεύμα και η συντήρηση των σχολείων δεν θα αντιμετωπίζονται ως έκτακτες και απρόσμενες δαπάνες.

6. Οι δήμοι θα είναι υπεύθυνοι για την αποκομιδή απορριμμάτων και στους δρόμους ευθύνης της περιφέρειας

Αν έπρεπε να επιλεγεί μόνο ένα παράδειγμα για να καταδειχθεί ο κατακερματισμός των αρμοδιοτήτων μεταξύ δήμων, περιφερειών και κεντρικού κράτους, αυτό θα ήταν πραγματικά το οδικό δίκτυο. Το νομοσχέδιο απαντά στο ερώτημα «ποιος μαζεύει τα σκουπίδια στον δρόμο;». Μέχρι σήμερα, τυπικά, υπάρχουν δρόμοι στους οποίους την ευθύνη της αποκομιδής απορριμμάτων έχουν οι περιφέρειες, ενώ η αποκομιδή απορριμμάτων ως συνολική αρμοδιότητα υπάγεται στους δήμους. Από 1ης/1/2024 είναι ξεκάθαρο ότι, μέσα στα όρια κάθε δήμου, η αποκομιδή απορριμμάτων, είτε στον δρόμο είτε στο πεζοδρόμιο είτε από τους κάδους, είναι δουλειά των δήμων.

7. Δείκτες ποιότητας ΟΤΑ και δημόσια στοιχεία των δήμων

Ακόμα μία σημαντική καινοτομία, η οποία έρχεται να δημιουργήσει ένα δίκτυο δημόσιας λογοδοσίας, με βάση διεθνή πρότυπα, ώστε να αξιολογούν οι πολίτες τους ίδιους τους δήμους. Στοχεύει στη δημόσια απεικόνιση κρίσιμων δεδομένων των δήμων και των περιφερειών, έτσι ώστε ο πολίτης να μπορεί να βλέπει σε ένα κεντρικό σημείο τα αποτελέσματα της λειτουργίας των ΟΤΑ και να συγκρίνει τις επιδόσεις τους.

8. Επιβράβευση δήμων και περιφερειών με τις καλύτερες επιδόσεις

Η δημόσια απεικόνιση των αποτελεσμάτων της λειτουργίας των ΟΤΑ δεν θα έχει μόνο ενημερωτικό χαρακτήρα. Τα δεδομένα που θα συγκεντρώνονται στον Κόμβο Παρακολούθησης Επιδόσεων Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα αποτελέσουν εργαλεία, αφενός, χάραξης νέων πολιτικών και, αφετέρου, επιβράβευσης εκείνων των αυτοδιοικητικών Αρχών που θα καταφέρνουν να επιδεικνύουν τα καλύτερα αποτελέσματα.

9. Επιτάχυνση παροχής επιδομάτων σίτισης και στέγασης σε υπαλλήλους νησιωτικών και ορεινών περιοχών

Απλοποιείται και επιταχύνεται η διαδικασία καταβολής επιδομάτων σίτισης και στέγασης σε υπαλλήλους, εκπαιδευτικούς, ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό που υπηρετεί σε νησιωτικές και ορεινές περιοχές.

10. Εναρξη διαδικασίας αναβάθμισης και ανακατασκευής χερσαίων συνοριακών σταθμών

Διευκολύνεται η εξεύρεση πόρων και χώρων για την υλοποίηση των αναγκαίων έργων αναβάθμισης και κατασκευής χερσαίων συνοριακών σταθμών, σε συμμόρφωση με το κεκτημένο Schengen.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 7/10