Νέες εξελίξεις διαμορφώνονται στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, ιδίως με την ανανέωση του ελληνικού στόλου με τις νέες γαλλικές φρεγάτες και την απόκτηση νέων αεροσκαφών μακράς εμβέλειας. Τα νέα αποκτήματα της χώρας προσθέτουν νέες δυνατότητες στην εφαρμογή ενός δόγματος το οποίο θα καλύπτει, με ουσιαστικό τρόπο, τις ανάγκες άμυνας και ασφάλειας της Ελλάδας και της Κύπρου.

Προφανώς, ο υπουργός Αμυνας, Νίκος Δένδιας, σε δηλώσεις του στην Κύπρο, με πλάγιο, αλλά σαφή τρόπο, ανανέωσε ένα ξεχασμένο δόγμα, ότι η Ελλάδα θα προστατεύσει οποιοδήποτε σημείο του Ελληνισμού. Η δήλωση του υπουργού Αμυνας συγκλόνισε τους Ελληνες Κυπρίους: «Θέλω να πω εδώ, από τη Λευκωσία, ότι για την Ελλάδα των Belharra, των Rafale και των Viper η Κύπρος δεν κείται μακράν». Ως μέλος της κυβέρνησης πλέον τοποθετείται επίσημα ότι η Ελλάδα θα είναι δίπλα στην Κύπρο, ό,τι και να συμβεί, και θα είναι αρωγός της στην προσπάθεια αποφυγής τετελεσμένων.

Η δέσμευση που μοιράζονται Ελλάδα και Κύπρος

Ο Ελληνας υπουργός Αμυνας πρόσθεσε ότι «η Κύπρος και η Ελλάδα μοιράζονται αυτήν τη δέσμευση. Μοιράζονται τη δέσμευση για την προσπάθεια της επανένωσης της Μεγαλονήσου». Φαίνεται ότι υπάρχει απόφαση για ανανέωση και σταθεροποίηση του Δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου, που αποτέλεσε μια σημαντική «δέσμευση» της ελληνικής εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής της δεκαετίας του ’90. Η Τουρκία μέχρι σήμερα συνδέει το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο με την Κύπρο στους επεκτατικούς της πολιτικούς και στρατιωτικούς σχεδιασμούς, εφαρμόζοντας τη στρατηγική του εξαναγκασμού, των τετελεσμένων γεγονότων και της απειλής πολέμου (casus belli).

Το δόγμα αυτό, λοιπόν, ουσιαστικά αντιμετωπίζει την Τουρκία με μια διαδικασία ανάσχεσης, επιστρέφοντας τις απειλές της για χρήση στρατιωτικής ισχύος σε περίπτωση σύγκρουσης (υψηλής ή χαμηλής έντασης), αφαιρώντας της τελικά (στη «μεγάλη εικόνα») το πλεονέκτημα να μονοπωλεί επιχειρησιακά τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Το οξύμωρο είναι, βέβαια, ότι, όταν διακηρύχθηκε το δόγμα αυτό, το 1993, η δυνατότητα υποστήριξής του σε επιχειρησιακό επίπεδο ήταν οριακή από κάθε άποψη.
Οι ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις είχαν έλλειψη κρίσιμων πλατφορμών μάχης είτε αέρος είτε θαλάσσης για την επαρκή υλοποίησή του και ελάχιστα μέσα για την εφαρμογή των κοινών επιχειρησιακών σχεδίων. Αυτό κατέληξε στην απαξίωσή του. Ιδιαίτερα κατά τη μνημονιακή περίοδο αυξήθηκαν οι μειώσεις σε προσωπικό, υλικά και μέσα, με αποτέλεσμα την αδρανοποίηση των Ενόπλων Δυνάμεων σε μέγιστο βαθμό. Ουσιαστικά, οι Ενοπλες Δυνάμεις υποβαθμίστηκαν σημαντικά και, απλά, ήταν έτοιμες για τη διεξαγωγή επιχειρήσεων χαμηλής έντασης (low intensity conflict), αλλά όχι για ολοκληρωτικό πόλεμο.

Αναβάθμιση της αμυντικής ικανότητάς της Ελλάδας

Το αντίθετο πλέον συμβαίνει σήμερα, που τα οικονομικά της χώρας επιτρέπουν την αναβάθμιση της αμυντικής ικανότητάς της με την προσθήκη των καινούργιων οπλικών συστημάτων, νέων φρεγατών και αεροσκαφών. Ετσι, το εθνικό κέντρο θα μπορεί να υποστηρίξει τις επιχειρήσεις σε ολόκληρο το αρχιπέλαγος, καλύπτοντας και την Κύπρο και το σύνολο των συμφερόντων του στην περιοχή, είτε πρόκειται για κοιτάσματα είτε για αγωγούς.

Επιπλέον, η σταδιακή απόδοση στο ελληνικό οπλοστάσιο των νέων οπλικών συστημάτων δημιουργεί νέα δεδομένα σε ό,τι αφορά τον συσχετισμό δυνάμεων. Tα προηγμένα όπλα των φρεγατών Belharra, όπως είναι οι πύραυλοι εναντίον πλοίων τελευταίας έκδοσης, Exocet MM40 B3c, αποτελούν «φόβητρο» για τα αντίπαλα πλοία. Παράλληλα, οι ελληνικές φρεγάτες θα έχουν τη δυνατότητα να είναι οπλισμένες με 32 αντιαεροπορικούς πυραύλους Aster 30, το βεληνεκές των οποίων υπολογίζεται στα 120 χιλιόμετρα, «κλειδώνοντας» ή απομονώνοντας ολόκληρες περιοχές.

Ετοιμοπόλεμα μέχρι το τέλος του 2025 τα 24 Rafale 

Στον αεροπορικό τομέα, υπάρχουν πια τα αεροσκάφη F16 Viper, που παραδίδονται με γοργούς ρυθμούς και ρόλος τους είναι η απόκτηση αεροπορικής υπεροχής στο Αιγαίο χάρη στα υπερσύγχρονα όπλα και το νέο ραντάρ τους, τύπου AESA. Το βάρος στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου θα σηκώσουν τα Rafale. Είναι δικινητήρια, γεγονός που τους επιτρέπει να έχουν πολύ μεγάλη ακτίνα δράσης (2.800 μίλια) και πολύ μεγάλο χρόνο παραμονής ακόμα και στον εναέριο χώρο της Κύπρου. To πιο βασικό «βέλος» στη φαρέτρα τους είναι οι πύραυλοι αέρος-αέρος Meteor, με εμβέλεια άνω των 100 χιλιομέτρων, που δίνουν την ευκαιρία στα ελληνικά αεροσκάφη να πλήξουν τα αντίπαλα μαχητικά πολύ πριν απειληθούν από εκείνα. Με βάση τη συμφωνία με τη Γαλλία, η Πολεμική Αεροπορία αναμένεται να διαθέτει και τα 24 Rafale ετοιμοπόλεμα μέχρι το τέλος του 2025.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 7/10