Σοβαρό πρόβληµα µε τηφοροδιαφυγή, σε ποσοστό 87,9%, βλέπουν οι ερωτηθέντες της δηµοσκόπησης της GPO που πραγματοποιήθηκε για λογαριασµό των «Παραπολιτικών», ενώ στην αξιολόγηση του νέου φορολογικού νοµοσχεδίου της κυβέρνησης το 59,8% πιστεύει πως κινείται στη σωστή κατεύθυνση ενώ το 47,7% θεωρεί πως θα είναι αποτελεσματικό και θα περιορίσει τη φοροδιαφυγή. Επίσης το 84,7% πιστεύει ότι οι ελεύθεροι επαγγελµατίες φοροδιαφεύγουν συστηματικά.
Για τους σκοπούς της ερευνητικής διαδικασίας και την εξαγωγή συµπερασµάτων, η έρευνα χωρίστηκε σε δύο θεµατικές ενότητες. Η πρώτη αφορά την αντίληψη των ερωτηθέντων για τη φοροδιαφυγή, προκειµένου να αποτυπωθούν όσο το δυνατόν πιο αποτελεσµατικά οι στάσεις και οι απόψεις των πολιτών απέναντι στο φαινόµενο αυτό στην Ελλάδα. Η δεύτερη ενότητα αποτελείται από ερωτήσεις που εστιάζουν στην αντίληψη των πολιτών, κατά τη δεδοµένη χρονική περίοδο, για το νέο φορολογικό νοµοσχέδιο.
Στις ερωτήσεις της πρώτης θεµατικής ενότητας, οι πολίτες κλήθηκαν να απαντήσουν αναφορικά µε τον βαθµό της φοροδιαφυγής στην Ελλάδα και για την άποψή τους σχετικά µε τη δυνατότητα περιορισµού της. Πιο συγκεκριµένα, η πλειοψηφία των συµµετεχόντων δηλώνει πως η φοροδιαφυγή στην Ελλάδα υφίσταται σε µεγάλο και πολύ µεγάλο βαθµό, σε ποσοστό 87,9%. Αντίστοιχα, στην ερώτηση για το αν είναι εφικτό να περιοριστεί το φαινόµενο στη χώρα µας η πλειοψηφία των πολιτών απαντά θετικά (71,4%), γεγονός που αντανακλά την εµπιστοσύνη και την αισιοδοξία των ερωτώµενων ως προς τη δυνατότητα καταπολέµησης και, εν προκειµένω, περιορισµού του φαινοµένου.
Οσον αφορά τη συχνότητα κατά την οποία, σύµφωνα µε τους συµµετέχοντες, φοροδιαφεύγουν οι ελεύθεροι επαγγελµατίες, παρατηρούµε πως οι περισσότεροι εξ αυτών συµφωνούν µε την παραπάνω διατύπωση (84,7%). Παρόµοια ποσοστά διακρίνουµε και στις ερωτήσεις που αφορούν τα έσοδα και τα έξοδα των ελεύθερων επαγγελµατιών, όπου το 84,8% πιστεύει ότι αποκρύπτουν συστηµατικά τα εισοδήµατά τους, για να µην πληρώνουν φόρο, και, παράλληλα, το 76,8% θεωρεί πως αυξάνουν εικονικά τα έξοδά τους προκειµένου να πληρώνουν λιγότερο φόρο. Σύµφωνα µε τις δηµογραφικές αναλύσεις, αξιοσηµείωτο είναι το γεγονός ότι και οι ίδιοι οι ελεύθεροι επαγγελµατίες τείνουν να συµφωνούν µε τις παραπάνω απόψεις, αφού το 72,7% εξ αυτών πιστεύει ότι οι συνάδελφοί τους φοροδιαφεύγουν συστηµατικά, το 71,3% ότι αποκρύπτουν συστηµατικά τα έσοδά τους και το 58,6% ότι αυξάνουν εικονικά τα εισοδήµατά τους. Σχετικά µε τη συχνότητα φοροδιαφυγής των ελεύθερων επαγγελµατιών ανά κλάδο, η πλειοψηφία των ερωτώµενων ξεχωρίζει τους γιατρούς (91%) και τους τεχνίτες επαγγελµατίες, δηλαδή ηλεκτρολόγους, υδραυλικούς, ψυκτικούς κ.ά., (89%) ως τις κατηγορίες των ελεύθερων επαγγελµατιών που φοροδιαφεύγουν περισσότερο. Ακολουθούν οι δικηγόροι µε 86,1% και οι µηχανικοί µε 74,7%, ενώ χαµηλότερα ποσοστά καταγράφουν οι ιδιοκτήτες καταστηµάτων εστίασης (70,3%), οι έµποροι (67,2%), τα κοµµωτήρια/κουρεία/ινστιτούτα αισθητικής (66,6%) και οι οδηγοί ταξί (65,5%).
“Ναι” στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο
Στη συγκεκριμένη θεματική ενότητα παρατέθηκαν στους συμμετέχοντες ερωτήσεις που είχαν να κάνουν με την άποψή τους για το νέο φορολογικό νομοσχέδιο και το κατά πόσο συμφωνούν με ορισμένες διατάξεις που περιλαμβάνονται σε αυτό. Σε ερώτηση που αφορά την αξιολόγηση του νέου φορολογικού νομοσχεδίου, το 59,8% των ερωτηθέντων δηλώνει πως κινείται ως επί το πλείστον προς τη σωστή κατεύθυνση, ενώ το 47,7% θεωρεί πως θα είναι αποτελεσματικό και θα περιορίσει τη φοροδιαφυγή. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι και στις δύο ερωτήσεις οι ελεύθεροι επαγγελματίες που συμμετείχαν στην έρευνα καταγράφουν αρκετά χαμηλότερα ποσοστά συγκριτικά με τις υπόλοιπες επαγγελματικές κατηγορίες (41,8% και 35%, αντίστοιχα).
Οσον αφορά τις προβλέψεις του νομοσχεδίου ότι ο περιορισμός της φοροδιαφυγής θα επιτευχθεί μέσω της φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών, το 52,4% των ερωτηθέντων δηλώνει πως συμφωνεί με την παραπάνω διατύπωση. Και σε αυτή την περίπτωση διακρίνουμε πως η πλειοψηφία των ελεύθερων επαγγελματιών διαφωνεί, σε ποσοστό σχεδόν 60%. Σχετικά με τη διατυπωμένη θέση της κυβέρνησης, ότι δεν μπορεί ένας ελεύθερος επαγγελματίας να πληρώνει λιγότερο φόρο από έναν εργαζόμενο που αμείβεται με τον κατώτατο μισθό, το 73,8% δηλώνει ότι συμφωνεί με τη συγκεκριμένη άποψη, ενώ η άποψη αυτή βρίσκει σύμφωνη και την πλειοψηφία των ελεύθερων επαγγελματιών σε ποσοστό 56,5%.
Σε ερώτηση που αφορά το, κατά την άποψή τους, δικαιότερο καθεστώς φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών, το 62,5% των συμμετεχόντων πιστεύει πως ο φόρος για τους ελεύθερους επαγγελματίες πρέπει να αυξάνεται όσο μεγαλύτερος είναι ο τζίρος και όσο περισσότεροι είναι οι υπάλληλοι μιας επιχείρησης, σε αντίθεση με την εφαρμογή σταθερής φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών ανεξάρτητα από τον τζίρο και τον αριθμό των υπαλλήλων που απασχολούν (27%).
Επιπροσθέτως, το 56,4% των ερωτώμενων δηλώνει ότι είναι υπέρ και μάλλον υπέρ του νέου φορολογικού νομοσχεδίου σε αντίστοιχη ερώτηση που έγινε, ενώ και σε αυτή την ερώτηση διακρίνουμε την αντίθεση των ελεύθερων επαγγελματιών στο νομοσχέδιο, καθώς το 60,6% δηλώνει κατά και μάλλον κατά. Στη συνέχεια, οι περισσότεροι εκ των ερωτώμενων (56,5%) δήλωσαν πως, παρόλο που υφίστανται μεγάλες αντιδράσεις από επαγγελματικές ομάδες, η κυβέρνηση θα πρέπει να προχωρήσει στην εφαρμογή του νομοσχεδίου, εκφράζοντας με αυτόν τον τρόπο τη θετική τους στάση απέναντι στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο. Τέλος, στην τελευταία ερώτηση έγινε αναφορά στους τομείς προς τους οποίους θα επιθυμούσαν να διοχετευθούν τα χρήματα που θα προκύψουν από την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Η πλειονότητα των ερωτηθέντων (52,9%) αναφέρει την Υγεία ως τον τομέα όπου θα ήθελε να δει να επενδύονται τα συγκεκριμένα έσοδα, ενώ το 28% θα ήθελε στη μείωση των φορολογικών συντελεστών και, αντίστοιχα, το 14,4% στην Παιδεία.
