Στο επίπεδο των διεθνών σχέσεων της χώρας μας το 2024 ξεκίνησε περίπου όπως τελείωσε το προηγούμενο έτος, καθώς η προχθεσινή ολιγόωρη επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, στην Ελλάδα και εν προκειμένω στην οικία του Κυριάκου Μητσοτάκη στα Χανιά, παρουσία του Έλληνα ομολόγου του, Γιώργου Γεραπετρίτη, με θέα τον Κόλπο της Σούδας, επιβεβαιώνει δύο πράγματα: τη μεγάλη σημασία που αποδίδει η Ουάσινγκτον στον σταθεροποιητικό ρόλο της χώρας μας σε μια δεδομέναταραγμένη περιοχή λόγω και της σοβούσας κρίσης στη Μέση Ανατολή, αλλά και το άριστο επίπεδο των διαπροσωπικών σχέσεων ανάμεσα στους κυριότερους πόλους της ελληνικής και της αμερικανικής κυβέρνησης.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, στη συνάντηση επαναβεβαιώθηκε το εξαιρετικό κλίμα στις διμερείς μας σχέσεις -ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ τόνισε σε δηλώσεις του μάλιστα ότι οι σχέσεις Ελλάδας - ΗΠΑ βρίσκονται στο καλύτερο δυνατό επίπεδο- με τους δύο άνδρες να έχουν την ευκαιρία να προβούν σε μια συνολική επισκόπηση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, αλλά και σε μια ανταλλαγή απόψεων για διεθνή και περιφερειακά ζητήματα. Μετά την κατ’ ιδίαν συνάντησή τους, ακολούθησε συνάντηση εργασίας με διευρυμένη σύνθεση, στην οποία από ελληνικής πλευράς συμμετείχαν ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, η υφυπουργός Εξωτερικών, Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, η διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού, πρέσβης Άννα Μαρία Μπούρα, και η ειδική σύμβουλος Διεθνούς Πολιτικής και Δημόσιας Διπλωματίας του πρωθυπουργού, Αριστοτελία Πελώνη.

Κυβερνητικές πηγές σημείωναν μετά το ολιγόωρο πέρασμα του κ. Μπλίνκεν από τη χώρα μας ότι το επόμενο χρονικό διάστημα θα υπάρξουν περαιτέρω θετικά βήματα στον τομέα της αμυντικής συνεργασίας. Μάλιστα, τα ίδια πρόσωπα, απαντώντας σε δημοσιογραφικές ερωτήσεις για την προώθηση της διαδικασίας προμήθειας από την Ελλάδα των μαχητικών αεροσκαφών 5ης γενιάς F-35, τόνιζαν χαρακτηριστικά ότι «η Ελλάδα, ως συνεπής και αξιόπιστος εταίρος και σύμμαχος, θα λάβει αυτά που έχουν συμφωνηθεί», με τις πληροφορίες της «ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗΣ» να επιμένουν ότι η αποστολή από το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών προς το Κογκρέσο για την έγκριση της πώλησης θα πραγματοποιηθεί τις επόμενες εβδομάδες, και σε κάθε περίπτωση εντός του πρώτου τριμήνου του 2024. Παρά το γεγονός πως στις ΗΠΑ ήταν δημοφιλής η προσέγγιση της συσχέτισης των εξοπλιστικών προγραμμάτων Ελλάδος και Τουρκίας, οι επιπλοκές που προκαλεί η Άγκυρα στο δικό της πρόγραμμα, εξαιτίας της απροθυμίας της να επικυρώσει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, φαίνεται πως διαφοροποιεί τα δεδομένα.

Η στρατηγική

Ούτως ή άλλως η Αθήνα παγίως υποστηρίζει ότι το ελληνικό εξοπλιστικό πρόγραμμα είναι αυτοτελές και δεν θα πρέπει να τελεί υπό την αίρεση εξελίξεων και συμφωνιών στις οποίες δεν συμμετέχει η χώρα μας. Επ’ αυτού, μάλιστα, κυβερνητικές πηγές σημείωναν ότι «η ελληνοαμερικανική στρατηγική σχέση και αμυντική συνεργασία είναι αυτόνομη και δεν ετεροπροσδιορίζεται. Δεν μπορεί να υπαγορεύσει σε μια χώρα όπως οι ΗΠΑ την πολιτική αμυντικών προμηθειών έναντι άλλων χωρών - το αμερικανικό σύστημα έχει τους δικούς του περιορισμούς και ανώτατοι αξιωματούχοι του Κογκρέσου έχουν εκφράσει επιφυλάξεις για συγκεκριμένα προγράμματα προς άλλες χώρες.

Ταυτόχρονα, δεν μπορεί να συνδέονται τα εξοπλιστικά προγράμματα της Ελλάδας, ενός αξιόπιστου εταίρου των ΗΠΑ και συνεπούς συμμάχου με προσφορά στο ΝΑΤΟ, με προγράμματα άλλων χωρών. Η Ελλάδα έχει καταθέσει το αίτημά της για την προμήθεια μίας μοίρας F-35 και αναμένει την επίσημη εκκίνηση της διαδικασίας με αποστολή επιστολής στο Κογκρέσο για την έγκριση της πώλησης». Στη συνάντηση εκφράστηκε επίσης ικανοποίηση για την προώθηση του ελληνοτουρκικού διαλόγου, μετά τις αλλεπάλληλες συναντήσεις των Μητσοτάκη και Ερντογάν, αρχής γενομένης από το Βίλνιους της Λιθουανίας τον περασμένο Ιούλιο. Μάλιστα, Κυριάκος Μητσοτάκης και Άντονι Μπλίνκεν αντάλλαξαν απόψεις για διεθνή και περιφερειακά ζητήματα με επίκεντρο τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Ο Έλληνας πρωθυπουργός εξέφρασε την αυξανόμενη ανησυχία του για την ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα και για τους κινδύνους επέκτασης της κρίσης, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια. Επανέλαβε δε την ανάγκη απρόσκοπτης ροής ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα και επεσήμανε ότι η λύση δεν μπορεί παρά να είναι πολιτική, στη βάση της λύσης των δύο κρατών, σύμφωνα με τα ψηφίσματα του ΟΗΕ.

Σύμφωνα με πληροφορίες της «ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗΣ», ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, ξεκινά εντός της εβδομάδος περιοδεία στην ευαίσθητη περιοχή της Μέσης Ανατολής με σταθμούς το Κάι[1]ρο, το Ριάντ και το Αμμάν, βρίσκεται σε ανοιχτή επικοινωνία με τον Παλαιστίνιο ομόλογό του, την ώρα που εκκρεμεί μία πρώτη επαφή με τον νέο Ισραηλινό ομόλογό του. Ακόμη, ένα θέμα στο μενού της συνάντησης των δύο ανδρών ήταν και οι εξελίξεις στην Ουκρανία. Ο υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών εξέφρασε τις ευχαριστίες του για τη στήριξη που παρείχε η Ελλάδα στην Ουκρανία από την πρώτη στιγμή.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές συζητήθηκε η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο πρωθυπουργός επανέλαβε τη σταθερή και διαχρονική θέση της Ελλάδας υπέρ της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών και των σχέσεων καλής γειτονίας με βάση το Διεθνές Δίκαιο, αρχές που διασφαλίζουν την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια.

Η υποδοχή, η συζήτηση στο μπαλόνι και η ξενάγηση

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υποδέχθηκε τον Άντονι Μπλίνκεν στην εξώπορτα της οικίας του και σε βίντεο που ανέβασε αργότερα στα social media φαίνεται να ξεναγεί τον φιλοξενούμενό του στους χώρους του σπιτιού. Οι δύο άνδρες, πριν καθίσουν για τη μεταξύ τους συνάντηση, είχαν μια πολύ σύντομη συζήτηση στο μπαλκόνι με την εντυπωσιακή θέα στην πόλη, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να αναφέρεται στη στρατηγική σημασία της βάσης της Σούδας για τις ΗΠΑ, αλλά και να δείχνει και άλλα μέρη που βλέπει το σπίτι του. Στην υποδοχή του Αμερικανού ΥΠΕΞ, εκτός από τους διπλωματικούς ακολούθους, παρίστατο και η σύζυγος του πρωθυπουργού, Μαρέβα Μητσοτάκη, και ο γιος τους Κωνσταντίνος. Μπαίνοντας στο σπίτι ο κ. Μπλίνκεν παρατήρησε πρώτα τα κάδρα στους τοίχους, με τον κ. Μητσοτάκη να του εξηγεί τι δείχνουν.

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Απογευματινή