Ενα βήµα πιο κοντά στα µαχητικά πέµπτης γενιάς βρίσκεται η Ελλάδα, καθώς τη στιγµή που γράφονται αυτές οι γραµµές η χώρα µας περιµένει την αποστολή της επίσηµης επιστολής από το State Department προς την ελληνική κυβέρνηση, για το πακέτο πώλησης των F-35 και επιπλέον (δωρεάν) στρατιωτικού εξοπλισµού. Επίσης, θέµα ωρών θεωρείται και η αποστολή του Letter Of Acceptance (LOA) ως απάντηση στο ελληνικό αίτηµα που είχε στείλει η Πολεµική Αεροπορία τον Ιούνιο του 2022 για την προµήθεια µαχητικών αεροσκαφών πέµπτης γενιάς.

Η απόφαση των ΗΠΑ να επισπεύσουν τις διαδικασίες

Σύµφωνα µε αµερικανικές πηγές, η βούληση των ΗΠΑ να τρέξουν γρήγορα οι διαδικασίες είχε εκφραστεί και κατά την πρόσφατη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη µε τον Αµερικανό υπουργό Εξωτερικών, Αντονι Μπλίνκεν, στα Χανιά. Ηταν άλλωστε γνωστές οι προθέσεις των ΗΠΑ. Οι Αµερικανοί ήθελαν να δώσουν τα F-35 στην Ελλάδα και τόνιζαν σε κάθε ευκαιρία ότι η χώρα µας θα τα πάρει, ανεξάρτητα από το τι θα γινόταν µε τα F-16 που ζητούσε η Τουρκία.

Πάντως, εκ των γεγονότων προκύπτει πως οι εξελίξεις επισπεύσθηκαν όταν ολοκληρώθηκε το τουρκικό παζάρι για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και την τουρκική αγορά αµερικανικών F-16. Προφανώς, η Ουάσινγκτον θέλησε να κρατήσει ισορροπίες µεταξύ των δύο ΝΑΤΟϊκών συµµάχων. Ετσι το πράσινο φως της γείτονος για τη Σουηδία «ξεκλείδωσε» τα F-16, για τα οποία πάσχιζε η Αγκυρα, και επέσπευσε τις διαδικασίες για τα F-35, τα οποία ούτως ή άλλως θα έπαιρνε η Ελλάδα.

F-35: Το «αόρατο» µαχητικό

Το υπερσύγχρονο αυτό υπερόπλο, το F-35, θα αλλάξει τις ισορροπίες στον αέρα του Αιγαίου, καθώς πρόκειται για stealth µαχητικό πέµπτης γενιάς, που αποτελεί «αιχµή του δόρατος» της αµερικανικής πολεµικής βιοµηχανίας. Το κορυφαίο πλεονέκτηµα του συγκεκριµένου αεροσκάφους είναι ότι εκτός του ότι δεν εντοπίζεται από τα εχθρικά ραντάρ, µπορεί να συλλέγει τεράστιο όγκο πληροφοριών για στόχους σε έδαφος, θάλασσα και αέρα και ταυτόχρονα δύναται να διαβιβάζει αυτές τις πληροφορίες σε άλλα φίλια αεροσκάφη και µονάδες επιφανείας. Μέχρι στιγµής, στο πρόγραµµα της Lockheed Martin για τα F-35 εντάσσονται: ΗΠΑ, Μεγάλη Βρετανία, Ιταλία, Ολλανδία, Αυστραλία, Καναδάς, Νορβηγία, ∆ανία, Ισραήλ, Σιγκαπούρη, Πολωνία, Βέλγιο, Φινλανδία. Ετσι, η Ελλάδα και το Ισραήλ θα είναι οι µόνες χώρες της γειτονιάς µας που θα έχουν το «αόρατο» αυτό µαχητικό.

Ανοιχτά µέτωπα

Από την άλλη, ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί στην Αθήνα η κλιµάκωση της κρίσης στη Μέση Ανατολή και η διάχυση της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα, µετά και την εµπλοκή των ανταρτών Χούτι. Τα ανοιχτά µέτωπα πλέον είναι πολλά και η Ελλάδα λόγω γεωγραφικής θέσης προβληµατίζεται τόσο για το θέµα της ασφάλειας, που προκύπτει στην ευρύτερη περιοχή, όσο και για το υπαρκτό ανθρωπιστικό πρόβληµα και το συνεπακόλουθο προσφυγικό που διαφαίνεται στον ορίζοντα. Εξού και αναλαµβάνει διπλωµατικές πρωτοβουλίες. Σύντοµα η Ελλάδα θα στείλει φρεγάτα στο Σουέζ στο πλαίσιο της διεθνούς επιχείρησης «Prosperity Guardian». Το επικρατέστερο σενάριο είναι να σταλεί η φρεγάτα «Υδρα».
Σύµφωνα µε πληροφορίες, δεν αποκλείεται η ίδια φρεγάτα να επιχειρήσει και στο πλαίσιο ευρωπαϊκής αποστολής. Στο Συµβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, που έγινε τη ∆ευτέρα στις Βρυξέλλες, συζητήθηκε η ιδέα µιας ευρωπαϊκής task force. Προσώρας, αυτή η πρωτοβουλία δεν έχει πάρει σάρκα και οστά, όµως αν εντέλει υλοποιηθεί αυτό το σενάριο, η Ελλάδα θα συµµετάσχει µε το ίδιο πλοίο σε δύο ξεχωριστές αποστολές, µε στόχο την προστασία της ασφαλούς ναυσιπλοΐας.

Τάσος Χατζηβασιλείου: Ένα νέο μεταναστευτικό κύμα είναι σχεδόν βέβαιο. Η ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή θα ωθήσει χιλιάδες ανθρώπους να εγκαταλείψουν τις εστίες τους


Alert για εχθροπραξίες

Αρµόδιες πηγές διευκρινίζουν ότι η ελληνική συµµετοχή θα περιορίζεται σε ρόλο αµυντικό και συνοδείας. Ελληνικές διπλωµατικές πηγές εκτιµούν ότι η χώρα µας πρέπει να είναι alert για τυχόν επέκταση των εχθροπραξιών, καθώς όσο περισσότερο διαρκεί ο πόλεµος τόσο µεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος διάχυσης της κρίσης. Ενας παράγων, που προκαλεί προβληµατισµό, είναι τα προσφυγικά κύµατα που θα προκύψουν ως απόρροια του πολέµου, αν και προς το παρόν ροές δεχόµαστε από τη Λιβύη όχι από τη Γάζα.

«Ενα νέο µεταναστευτικό κύµα είναι σχεδόν βέβαιο. Η ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή θα ωθήσει χιλιάδες ανθρώπους να εγκαταλείψουν τις εστίες τους και να αναζητήσουν ασφαλές καταφύγιο. Η Ελλάδα, ως χώρα πρώτης γραµµής, βρίσκεται σε εγρήγορση. Το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, η Αστυνοµία και το Λιµενικό επεξεργάζονται κάθε πιθανό σενάριο. Το ζήτηµα, βέβαια, αφορά όλη την Ευρώπη. Οι Ελληνες πολίτες πρέπει να αισθάνονται ασφαλείς. Οι κρατικές υπηρεσίες επιτελούν άριστα το καθήκον τους», εκτίµησε µιλώντας στην «Απογευµατινή» της Κυριακής ο διεθνολόγος και βουλευτής της Ν.∆., Τάσος Χατζηβασιλείου. Τα µεγαλύτερα προβλήµατα που αντιµετωπίζουν αυτή τη στιγµή οι εµπλεκόµενες στην κρίση χώρες, αλλά και οι γειτονικές -συµπεριλαµβανοµένης της Ελλάδας- είναι, αφενός, ο κίνδυνος ενεργότερης εµπλοκής του Ιράν ή ακόµα και φανερής εµπλοκής του Λιβάνου και, αφετέρου, το στοίχηµα της επόµενης ηµέρας. «Η έµµεση εµπλοκή του Ιράν και η νέα εστία έντασης, εξαιτίας της τροµοκρατίας των Χούτι, στην Ερυθρά Θάλασσα περιπλέκει την κατάσταση. Η περιφερειακή σταθερότητα στη Μέση Ανατολή κρέµεται από µια κλωστή», επεσήµανε ο κ. Χατζηβασιλείου.

Σημαντικός ο ρόλος της Ελλάδας, καθώς είναι η μόνη χώρα της Ε.Ε. που συνομιλεί σε ανώτατο επίπεδο τόσο με το Ισραήλ όσο και με τον αραβικό κόσμο


Συνοµιλητής όλων των πλευρών

Με το βλέµµα στα δύο αυτά προβλήµατα, ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, επιδίδεται σε διπλωµατικό µαραθώνιο. Προφανώς το Κατάρ -που συνοµιλεί µε τη «Χαµάς»- εξακολουθεί να παίζει διαµεσολαβητικό ρόλο για την απελευθέρωση των οµήρων. Οµως, σηµαντικό ρόλο στην κρίση παίζει και η Ελλάδα, καθώς είναι η µόνη χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης που συνοµιλεί σε ανώτατο επίπεδο τόσο µε το Ισραήλ όσο και µε τον αραβικό κόσµο. Για παράδειγµα, ο κ. Γεραπετρίτης δύναται να συνοµιλεί µε τους Ισραηλινούς µε µεγαλύτερη ευκολία απ’ ό,τι συνοµιλούν οι Γερµανοί µε το Τελ Αβίβ. Παράλληλα, ο Ελληνας υπουργός επικοινωνεί µε τους οµολόγους του από Αίγυπτο, Ιορδανία, Σαουδική Αραβία και από την Παλαιστινιακή Αρχή. Ενώ να αναφέρουµε ότι στα πρόσφατα ταξίδια του είδε διά ζώσης τον Αιγύπτιο πρόεδρο Αλ Σίσι και τον Ιορδανό βασιλιά Αµπντάλα.

*Δημοσιεύθηκε στην «Απογευματινή της Κυριακής»